Dilin İnsan Ve Toplum Hayatındaki Yeri

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Dilin İnsan ve Toplum Hayatındaki Yeri

Edebiyatın Tanımı - Edebiyatın Konusu - Edebiyatın İçeriği

Duygu ve düşüncelerin söz ya da yazıyla etkili ve güzel bir biçimde anlatılması sanatına edebiyat denir

Edebiyat, sözcüğü Arapça ??edep?? sözcüğünden türemiştir

Edebiyat sözcüğü ilk kez Tanzimat döneminde Şinasi tarafından kullanılmıştır

Şinasi?den önce nazım ve nesir türlerindeki eserlere ??şiir ve inşa?? denilmekteydi

Bir dil ürünü olan yazılı ve sözlü eserlerin tümü

Bu bakımdan bir gazete haberinden sanat değeri taşıyan hikaye, roman, deneme, fıkra türüne kadar her türlü yazı edebiyat eseri sayılır

Edebiyatın Konusu: Yazar ve şairlerin ortaya koydukları eserlerde ele alıp işledikleri her şey, edebiyatın konusunu oluşturur

Edebiyatın İçeriği: Dil ürünlerindekullanılan üslup,tür (hikaye,roman,deneme,fıkra,mak ale vb

) edebiyatın içeriğini oluşturur

Edebiyatın Yöntemi: Dil ürünlerinin tüm özelliklerinin tarihi akış içinde bilimsel olarak incelenmesi de edebiyatın yöntemini oluşturur

Edebi Eser Tanımı ve Özellikleri

İnsanın duygu ve düşüncelerini; özlem ve dileklerini estetik ölçüler içinde anlatan ve okuyucuda güzellik duygusu yaratan dil ürünlerine edebî eser denir

Edebî eser okuyanı etkilemelidir

Anlatımı güzel düşüncesi sağlam ve özlü olmalıdır

Konusu;ait olduğu toplumun ve yazıldığı dönemin özelliklerini yansıtmalıdır

Eser zamanın süzgecinden geçtikten sonra toplumca anlaşılıp

Duygu ve düşünceler belli bir edebî türe uygun olarak anlatılmalıdır

Eser estetik ölçüler içinde ,belli bir sanat anlayışıyla yazılmalıdır

Edebiyat Tarihi ve Önemi

Bir ulusun çağlar boyu yarattığı sözlü ve yazılı dil ürünlerini ve onların yazarlarını bilimsel bir yöntemle tarihi akış içinde inceleyen bilim dalına edebiyat tarihi denir

Edebiyat tarihi bir ulusun geçmişteki düşünce yapısını, dünya anlayışını, kültür ve uygarlık birikimini yeni kuşaklara aktarır

Böylece kuşaklar arasında köprü kurarak yeni kuşakların daha iyiyi, doğruyu,güzeli bulmalarına yardımcı olur

Bizde Tanzimat dönemine kadar edebiyat tarihi tezkirelerden ibaretti

Tezkire: Şairlerin hayat hikayelerini anlatan biyografi türünden eserlere denir

Başlıca edebiyat tarihi yazarlarımız şunlardır: Ziya Paşa, M

Fuat Köprülü, Agah Sırrı Levend, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nihat Sami Banarlı

Dil Kültür Edebiyat İlişkisi

Dil, insanların duygu düşünce ve düşlerini; özlem ve isteklerini anlatma aracıdır

Kültür ise;dil,din,ülkü gibi ortak duygu ve düşüncelerin bizde yarattığı değişim ve bileşimdir

Bu nedenle dil bir ulusun temel taşıdır

Dil kültür değerlerimizi geleceğe taşır ve edebiyatın da temel öğesidir

Dil, edebiyatın temel öğesi; edebiyat, kültür birikiminin kendisidir

Görüldüğü gibi dil, kültür ve edebiyat birbirinin tamamlayıcısıdır

Edebiyatın Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi

Edebiyatın temel öğesi olan dil diğer bilim dallarının da anlatım aracıdır

Bundan dolayı felsefe, psikoloji, sosyoloji, hatta tarih, coğrafya, ekonomi vb

diğer bilim dallarıyla yakından ilişkisi vardır

Araştırmacılar da edebiyat araştırmalarında yazarın biyografisini yazarken tarih biliminden,yaşadığı ortamı yazarken sosyoloji biliminden,yazarın içinde bulunduğu ruhsal durumu anlatırken ise psikolojiden faydalanırlar

Yazarı etkileyen toplumsal,siyasal ve felsefî görüşleri de diğer sosyal bilimlerin yardımıyla ortaya koyarlar

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dilin İnsan Ve Toplum Hayatındaki Yeri Dilin İnsan ve Toplum Hayatındaki Yeri Edebiyatın Tanımı - Edebiyatın Konusu - Edebiyatın İçeriği Duygu ve düşüncelerin söz ya da yazıyla etkili ve güzel bir biçimde anlatılması sanatına edebiyat denir Edebiyat, sözcüğü Arapça ??edep?? sözcüğünden türemiştir Edebiyat sözcüğü ilk kez Tanzimat döneminde Şinasi tarafından kullanılmıştır Şinasi?den önce nazım ve nesir türlerindeki eserlere ??şiir ve inşa?? denilmekteydi Bir dil ürünü olan yazılı ve sözlü eserlerin tümü Bu bakımdan bir gazete haberinden sanat değeri taşıyan hikaye, roman, deneme, fıkra türüne kadar her türlü yazı edebiyat eseri sayılır Edebiyatın Konusu: Yazar ve şairlerin ortaya koydukları eserlerde ele alıp işledikleri her şey, edebiyatın konusunu oluşturur Edebiyatın İçeriği: Dil ürünlerindekullanılan üslup,tür (hikaye,roman,deneme,fıkra,mak ale vb) edebiyatın içeriğini oluşturur Edebiyatın Yöntemi: Dil ürünlerinin tüm özelliklerinin tarihi akış içinde bilimsel olarak incelenmesi de edebiyatın yöntemini oluşturur Edebi Eser Tanımı ve Özellikleri İnsanın duygu ve düşüncelerini; özlem ve dileklerini estetik ölçüler içinde anlatan ve okuyucuda güzellik duygusu yaratan dil ürünlerine edebî eser denir Edebî eser okuyanı etkilemelidir Anlatımı güzel düşüncesi sağlam ve özlü olmalıdır Konusu;ait olduğu toplumun ve yazıldığı dönemin özelliklerini yansıtmalıdır Eser zamanın süzgecinden geçtikten sonra toplumca anlaşılıp Duygu ve düşünceler belli bir edebî türe uygun olarak anlatılmalıdır Eser estetik ölçüler içinde ,belli bir sanat anlayışıyla yazılmalıdır Edebiyat Tarihi ve Önemi Bir ulusun çağlar boyu yarattığı sözlü ve yazılı dil ürünlerini ve onların yazarlarını bilimsel bir yöntemle tarihi akış içinde inceleyen bilim dalına edebiyat tarihi denirEdebiyat tarihi bir ulusun geçmişteki düşünce yapısını, dünya anlayışını, kültür ve uygarlık birikimini yeni kuşaklara aktarırBöylece kuşaklar arasında köprü kurarak yeni kuşakların daha iyiyi, doğruyu,güzeli bulmalarına yardımcı olur Bizde Tanzimat dönemine kadar edebiyat tarihi tezkirelerden ibaretti Tezkire: Şairlerin hayat hikayelerini anlatan biyografi türünden eserlere denir Başlıca edebiyat tarihi yazarlarımız şunlardır: Ziya Paşa, M Fuat Köprülü, Agah Sırrı Levend, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nihat Sami Banarlı Dil Kültür Edebiyat İlişkisi Dil, insanların duygu düşünce ve düşlerini; özlem ve isteklerini anlatma aracıdır Kültür ise;dil,din,ülkü gibi ortak duygu ve düşüncelerin bizde yarattığı değişim ve bileşimdirBu nedenle dil bir ulusun temel taşıdır Dil kültür değerlerimizi geleceğe taşır ve edebiyatın da temel öğesidir Dil, edebiyatın temel öğesi; edebiyat, kültür birikiminin kendisidir Görüldüğü gibi dil, kültür ve edebiyat birbirinin tamamlayıcısıdır Edebiyatın Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi Edebiyatın temel öğesi olan dil diğer bilim dallarının da anlatım aracıdır Bundan dolayı felsefe, psikoloji, sosyoloji, hatta tarih, coğrafya, ekonomi vb diğer bilim dallarıyla yakından ilişkisi vardır Araştırmacılar da edebiyat araştırmalarında yazarın biyografisini yazarken tarih biliminden,yaşadığı ortamı yazarken sosyoloji biliminden,yazarın içinde bulunduğu ruhsal durumu anlatırken ise psikolojiden faydalanırlar Yazarı etkileyen toplumsal,siyasal ve felsefî görüşleri de diğer sosyal bilimlerin yardımıyla ortaya koyarlar