|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hayat Hikayeleri Analizi Hakkında Detaylı Konu Anlatımı
HAYAT HİKAYELERİ ANALİZİ
1 Hayat Hikayesi
11 Hayat Hikayesi Türleri
111 Biyografi
Bir kimsenin, özellikle insanlığa çeşitli yararları dokunmuş, ünlü kişilerin hayatlarını anlatan yazılara biyografi denir
112 Otobiyografi
Bir kişinin, kendi hayat hikayesini anlattığı yazı veya eserlere otobiyografi denir
113 Monografi
12 Hayat Hikayesi Türlerinin Özellikleri
Hayat Hikayelerinin Şu Özellikleri taşıması Gerekir:
a)Anlatılanlar gerçek olmalıdır
b)Tarafsız davranılmalıdır
c)Biyografisi yazılan kişinin, yaşadığı dönem, çevresi, hayat şartları, eserleri ve işleri üzerinde durulmalıdır
d)Açık,sade bir dil kullanılmalıdır
e)Yazının sonunda, biyografisi yazılan kişinin toplum hayatındaki yeri kısaca vurgulanmalıdır[1]
13 Hayat Hikayesi Oluşturma Yöntemleri
131 Buluş
Hayat hikayesi yazılacak kişi tespit edilir
132 Düşünme
Anlatılanlar gerçek olmalıdır Sağlam kalıplara dayanmalıdır Biyografisi yazılan kişi hakkındaki kişisel duygu ve düşünceleri yer verilmemelidir
133 Konu
İnsan hayatında meydana gelen değişmeler, olduğu gibi eserlerine yansırBu yüzden aynı kişinin, değişik tarihlerde meydana getirdiği eserler arasında farklılıklar bulunur İşte bu farklılıklar biyografinin temelini oluşturur
134 Plan- Planlama
Bu tür eserleri yazan kişi, önce kendi aile çevresinden başlayarak tüm çevresinden bilgiler toplamalı, konusu ile ilgili bütün belgeleri ve olayları kronolojik sıraya göre not etmeli ve daha sonra açık ve sade bir dil ile bunları kaleme almalıdır[2]
2 Aile Şirketlerinde Hayat Hikayeleri Analizi
21 Aile Şirketleri
211 Aile şirketlerinin Temel Karakteristikleri
2111 Aile Şirketleri Kavramı
Aile şirketleri, ailenin geçimini sağlamak ve/ veya mirasın dağılmasını önlemek amacı ile kurulan, ailenin geçimini sağlayan kişi tarafından yönetilen, yönetim kademelerinin önemli bir bölümü aile üyelerince doldurulan, kararların alınmasında büyük ölçüde aile üyelerinin etkili olduğu bir aileden en az iki jenerasyonun kurumda istihdam ettiği şirkettir
2112 Aile Şirketlerinin Temel Karakteristikleri
Her ne kadar bir ortaklık türü olsa da aile şirketlerinin diğer şirket türlerinden ayırt edilmesini sağlayan ve aile şirketlerini karakterize eden bir takım özellikler mevcuttur
a)Genellikle aileden iki jenerasyon işletme yönetimi ile ilgilenir
b)İşletme politikası çoğunlukla aile çıkarlarına uyumludur
c)Aile bağları diğer faktörler yanında yönetimden sorumlu kişilerin belirlenmesinde önemli bir rol oynaya bilir
d)Aile bireylerinin toplumdaki statüleri işletmeninde statüsünü etkiler
e)Aile bireylerinin işletmedeki görevleri, aile içerisindeki durumlarını da etkileyebilir
f)Çalışma koşulları aile üyelerinin sağlığını da tehlikeye sokmayacak şekilde düzenlenebilir
g)İş gören seçme ve yerleştirmede genellikle aile üyelerine öncelik tanınır
212 Aile Şirketlerinin Avantaj ve Dezavantajları
Aile şirketleri sermaye piyasalarının gelişmediği veya az geliştiği kalkınmakta olan ülkelerde, sermaye sorununu çoğunlukla kendi içlerinde çözümlerler Böyle bir ortam içinde aile şirketleri çoğunlukla fon temininde ailenin menkul, gayrimenkul ve nakdinden; mevcut fonların kullanımında ise kurucu ortak başta olmak üzere aile büyüklerinin düşüncelerinden daha çok yaralanırlar
Aile şirketleri sermayenin önemli bir kısmına sahip olmanın getirdiği avantajla, teknik ve idari konularda yeni yöntemler uygulamak ve yeni yatırım alanlarına yönelmek ile ilgili kararları daha kısa zamanda alabilirler Aile değerleri, inançları, kuralları örgüt değerlerini etkiler ve aile kültürünün etkisi ile oluşan örgüt kültürünün çalışanlarca kabul oranını artırır
Aile şirketlerinin finansman açısından taşıyabilecekleri en ciddi dezavantaj, ailenin menkul,gayrimenkul veya nakdinin fazla olmaması yada şirketin borçlanmaya olumlu bakmaması durumunda şirketin büyüme hızının yavaşlama olasılığıdır
Diğer taraftan aile şirketlerinin yönetsel açıdan taşıyabilecekleri zaafiyetlerin başında, aileden olmayan yetenekli profesyonellerin aile şirketlerindeki yükselme olanaklarının sınırlı olduğunu düşünerek görev almak istememeleri veya başka kuruma geçmek için uygun bir fırsat yakalamaya çalışmaları gelir
213 Aile şirketlerinin Yönetim Tarzı ve Kültür İlişkisi
Merkeziyetçi Yönetim : Monarşik yönetim tarzı da denilen merkeziyetçi yönetimde, işletme politikalarının, işletmenin tek yöneticisi durumunda olan sahibi tarafından belirlenmesi söz konusudur Yani işletme sahibi çalışanlarını korumakta, ihtiyaçlarını gidermekte, ancak onlara hiç söz hakkı tanımamakta,başka bir ifade ile hükmedici bir yönetim tarzı uygulamaktadır
Katılımcı Yönetim: Bu yönetim biçiminde profesyonellerin de yer almaları yani aile üyelerinin yetersiz kaldıkları görevleri uzmanların icra etmeleri şirketin daha verimli ve etkin çalışmasını sağlar
Profesyonel Yönetim: Aristokratik yönetim olarak da adlandırılan üçüncü yönetim tarzı, İşletme sahipleri ve diğer aile üyelerinin bilfiil işlerin icrasında yer almamalarını öngörür
22 Aile Şirketlerinde Statülerin Oluşturulması
221 Aile Üyesi Olanların Üstlendikleri Statüler
Aile üyelerinin üstlendikleri roller, kişilerin ailenin bir parçası olmalarından dolayı elde ettikleri statüleri gerektirdiği davranışları içerir
2211 Girişimci Statüsü
Girişimcinin aile şirketlerindeki önemi yadsınamaz bir gerçektir Bilgisi,tecrübesi ve öngörüsü ile işletme kariyerini yönlendirmesinde ve işletme varlığının sürdürülmesinde girişimci oldukça büyük etkiye sahiptir Bu büyüklük nedeni ile aile şirketlerinde girişimci statüsüne getirilecek kişinin bir takım özelliklere sahip olması gerekmektedir
Girişimci, dinamik, risk alan, yaratıcı, yenilikçi, vizyon sahibi, problemleri kolaylıkla çözümleyen ve önemsiz durumları önemli fırsatlara çevirebilen, iş gücü ve sermaye gibi üretim faktörlerini bir araya getiren, kar amacı güden ve zara olasılığını göze alan, bizzat işi yapan, geliştiren ve bağımsız hareket eden kişidir
2212 Varis Statüsü
Varis, gelecekte girişimcinin yerini alarak işletmenin yönetim kurulun başkanı ve genel müdürü ünvanını alacak ve firmaların yönetiminde etkin rol oynayacak kişidir Dolayısı ile aile şirketlerinin devamlılığı açısından varisin doğru seçilmesi gerekmektedir Varis seçimi yapılırken varisde bulunması gereken özellikler belirlenir ve varis planı oluşturulur Varisde bulunması gereken birkaç temel özellik; uzun dönemli ve bütüncül bakış açısına sahip olma, analitik ve sentezci bir yaklaşım belirleme, karizmatik ve transformasyonel liderlik tarzı geliştirebilme,yaratıcılık becerilerine sahip olma ve kullanabilme sayılabilir
2213 Akrabalık Statüsü
İş ve aile ilişkisinin üst üste geldiği aile şirketlerinde akrabalık bağı yönetimi zorlaştıran önemli faktördür Şirketin kurulduğu ilk yıllarda akrabalar arasındaki işbirliği şirketin verimi üzerinde olumlu etkilere sahip olurken, ilerleyen dönemlerde çatışma ortamına yol açar Bu durumun temel nedeni genellikle ilerleyen yıllarda varis seçimleri gündeme gelme olasılığıdır
Bu olasılığa ek olarak kurumun zaman içerisinde gelişip büyümesi ve bu büyüme ile beraber kurumda çalışmak ve yönetimde etkin olmak isteyenlerinde ortaya çıkması çatışmalar için ortam hazırlar
222 Aile Üyesi Olmayanların Üstlendikleri Statüler
2221 İş gören Statüsü
Aylık veya ücret karşılığında işletmeye fiziksel yada düşünsel emeğini katar Bu kişiler işletmeye gönülden bağlıdırlar, şirketi sahiplenirler, şirket ve iş ile ilgili konularda kendilerini sorumlu hissederler Bu nedenle iş görenler, aile bireylerine ve dolayısı ile yönetime yakındırlar ve yönetim tarafından güvenilir kişiler olarak görülürler
2222 Profesyonel Yönetici Statüsü
İşletme sahibinin ve tepe yöneticisinin çoğunlukla aynı kişi olduğu aile şirketlerinde, mevcut aile bireylerinin iş için gereken yetenek ve bilgiye sahip olmamaları ve / veya istenilen bilgi ve yeteneği kazanma ehliyetinden uzak bulunmaları durumunda profesyonel yöneticilere ihtiyaç duyulur Dolayısı ile bu noktada aileden olmayan yöneticilerin işletmede sürekliliklerinin sağlanması önem kazanır Bu sürekliliğin kazanılması için şirketten sağlanan kazançların yanında işe motive olmaları için ihtiyaçları doğrultusunda ödüllendirilmeleri, bu kişilere her fırsatta kara alma sürecini katmaları ve hatta mümkünse ortaklık hakkı tanımaları gerekir Keza, profesyonellere, tepe yöneticisinin değişmesi durumunda mevcut pozisyonların korunacağının belirtilmesi firmada kalmalarının sağlayacak önemli bir diğer etkendir
2223 Ortak Statüsü
Şirketin mevcut sermaye ile amaçlarına ulaşmasının mümkün olmadığı noktada aile dışından ortak alarak işletmeye sıcak para akışı sağlama yoluna gidebilir Özelliklede teknolojik değişim, yeni ürün geliştirme ve pazara arz etme, Pazar payını artırma gibi durumlarda sermaye ihtiyacı artan işletmeler, bu ihtiyacı gidermek için ortaklık yolunu seçebilirler
2224 Danışman Statüsü
Şirketin yetersiz olduğu alanlardaki sorunları tespit ederek çözüm yolları arayan danışmanlara aile şirketlerinde fazlası ile ihtiyaç duyulur Danışmanlık hizmetlerinin satın alınmasında danışmanın ailenin kişisel dostu olmamasına, aile şirketinin kültürünü göz önünde bulundurmasına ve ehliyetli olmasına özellikle dikkat edilmesi gerekir
23 Aile Şirketlerinde Örgütsel Kurumsallaşmaya Geçiş
231 Örgütsel Kurumsallaşma Süreci
2311 Kanunla Tanıma
Örgütler kurumsallaşmak için yasal değişiklikleri ve sosyal değişim gerekliliklerinin göz önünde bulundurmalıdırlar Bu anlamda kurumsallaşma, işletmenin yasal koşullara uyması ve bu koşulları benimsemesi olarak ortaya çıkar
2312 Varlığın Sürekli Kılınması
Günün değişen koşullarına ayak uydurabilecek esnekliğe ve işletme isteklerini karşılayabilecek niteliğe sahip örgütler, bu yapıda varlıklarını sürdürürler Örgütlerinin varlıklarını sürekli kılmaları ise örgütsel ve bireysel amaçların uyum içerisinde gerçekleşmesini sağlayarak ekonomik, psiko-sosyal ve toplumsal konumlarını güçlendirir
Keza kurumsal bir örgütte yukarıda belirtilenlerin gerçekleştirilmesi esnasında çalışanlarında örgütün sürekliliği üzerine odaklanmaları ve örgüt varlığını tehdit eden unsurları minimize etmeleri, uzun dönemli amaçlara ulaşabilmede etkilidir
2313 Bireysel Ve Örgütsel Amaç Uyumu
Örgütlerin ve bireylerin amaçlarının birbirlerine uyumlu olmaması durumunda gerçek anlamda bir etkinlikten söz edilemeyeceği açıktır Bu nedenle kurumsallaşmaya yönelen örgütlerin en temel sorumluluklarından birisi çalışanların amaç ve ihtiyaçlarının, örgütsel amaçlarla uyumunun sağlanmasıdır
2314 Kurumsal Kimlik Kazanma
Kurumsallaşma sürecinin son adımı işletme örgütünün kendisini diğer örgütlerden ayırt eden farklı bir yapı, ilişki ve değer sistemini sahip olmasıdır
232 Örgütsel Kurumsallaşma Sonucu AŞ de Gelişim Evreleri
2321 Girişimcinin Sahip olduğu Aile Şirketleri
Aile şirketleri gelişim sürecinin ilk evresini girişimci değerlerini, inançlarının ve tutumlarının şirket kültürünü önemli ölçüde etkilediği adeta girişimci ile şirketin bütünleştiği birinci nesil aile şirketleri temsil eder Bu evrede şirket ve girişimcinin benzer özellikleri taşımalarının doğal sonucu olarak şirketin girişimciye bağımlı olduğu yani, girişimcinin bizzat işin başında olduğu sürece işlerin yürüdüğü gözlenir
2322 Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketleri
Büyümeyle birlikte ailenin işletmede yetersiz kalmasının önemli ölcüde hissedildiği evredir eğer bu evrede Pazar koşullarına ve işletme koşullarına uygun sistemler kurulur ve aile yetersiz kaldığında, iş ile işletme istek ve ihtiyaçlarını karşılayan profesyoneller kuruma dahil edilirse işletme bir sonraki evre olan kompleks aile şirketi evresine sağlıklı bir şekilde geçebilir
2323 kompleks Aile Şirketleri
Gelişim sürecinin üçüncü evresinde kuzenlerin yönettiği ve önemli karaları aldığı ve kompleks aile şirketi olarak nitelendirildiği ikinci ve üçüncü nesil aile şirketleri yer alır Kompleks aile şirketi iş ve aile ilişkisinin, çok yönlü ve karmaşık bir hale geldiği, büyüme ile beraber standartlara, ilkelere ve prosedürlere şiddetle ihtiyaç duyulduğu şirketler akla gelir
2324 Sürekli Olmayı Başaran Aile Şirketleri
Aile şirketleri gelişim evresinin son aşamasında, sürekli olmayı başaran aile şirketleri yer alır Bu evre diğerlerinden farklı olarak kurumsallaşma öğelerini yoğun şekilde bünyesinde barındırdığı, bir başka ifade ile, iş değerlerinin aile değerlerinden daha önemli hale geldiği bir evredir Dolayısı ile faaliyetlerin icrasında güvenilirlikten ziyade işler ön plana çıkar[3]
3 İş Dünyası Hikayeleri
31 İş Dünyasına Dair
Dünya, feodal toplumdan sanayi toplumuna geçtiği günden beri “İş Dünyası “ kelimelerini telaffuz ediyoruz Girişimciler ve çalışanlar bir araya gelerek kurmuşlar “ İş Dünyasını “ İş dünyası artık hayatın kendisi demek
İnsanlardan meydana gelinceye dek, iş dünyası hayatın kendisi olup çıkıvermiş, İnsanın kendisi oluvermiş Kanı, canı, duyguları, sevinçleri, üzüntüleri,başarıları, başarısızlıkları, tatminleri,tatminsizlikleri,önyargısı,eleştiri si, övgüsü, kısacası insana özgü ne varsa içinde barındırması ile insanın ve hayatın ta kendisi
İş dünyası aslında bir maraton Bu maratonda koşanlar yarışı kazanmak zorunda Kazanamayanlarda yarışı bitirmek zorunda Herkes görevini yapmak zorunda Görevini yapma bilinci sizde hakim değilse, bu dünyadaki varlığınız tartışılır hale gelecektir
İş hayatında başarı, uzun bir yarış olan bu hayattaki istikrardan, sonuca gitmeye istekli olmaktan geçer Bu dünyaya girmek iş değil, bu dünyada sonuca ulaşmak önemlidir Bu dünyada sona ulaşmak için bir çok yetenek, bilgi, beceri, özveri, sadakat gerekiyor Birçok yeteneğe sahip olup, bunları en verimli ve yararlı şekilde kullanmak sonuca götürecektir insanları
32 Aynı Yere Bakıp Farklı Şeyler Görmek
Sorumluluk tamamı ile bende ve tek tek hepimizdedir Herkes kendi davranışı ve yaptığı iş ile çevresinde kendi kişisel atmosferini yaratır Bu atmosferde işletmenin iklimini meydana getirir
Ayakkabı üreticisi bir firma, Pazar araştırması çalışmalarını yaparken bir elemanını geri kalmış bir bölgeye gönderir Bu bölgede teknoloji adına hiçbir gelişme olmamıştır İnsanlar yarı çıplak ve yalınayak dolaşmaktadır Eleman merkeze şu raporu verir:
“Burada hiç kimse ayakkabı kullanmıyor Bu bölgede ayakkabı satamayız “ Firma, bir süre sonra başka bir elemanını aynı bölgeye gönderir Eleman incelemelerini yapar ve raporunu merkeze gönderir:
“Bu bölgede müthiş bir potansiyel var Hiç kimse ayakkabı kullanmıyorderhal buraya 40000 çift ayakkabı gönderiniz “ Bu öykü farklı bakış açısına, fırsatları değerlendirmeye ve kullanmaya çok güzel bir örnek[4]
33 Yaratıcılık
Günümüzün rekabetçi iş ikliminde, işletmelerin yenilikler çerçevesinde yaratıcılıkta da desteklenmeleri gerekmektedir Dinamik rekabetçi ve bilgi yoğun iş çevresinde yaratıcı olmanın özellikleri şöyle sıralanabilir;
a)Problemlere karşı uyanıklık,
b)Düşünce akıcılığı,
c)Esnek düşünme,
d)Yeni fikirler bulma,
e)Spesifik olarak analiz etme ve bilgileri değerlendirme[5]
34 Zihninizin Sınırlarını Genişletin
Bizler dünyamızın boyutları ile orantılı olarak büyürüz Tabi fiziksel anlamda değil, düşünsel olarak Eğer her gün yeni bir şey öğrenirseniz, düşünce açısından bir dev olabilirsinizöğrenmek ve gelişmek için çaba göstermelisiniz ki , işvereniniz, iş arkadaşlarınız, dostlarınız ve aileniz için daha değerli olabilesiniz Potansiyeliniz sınırsızdıristediğiniz kadar büyüyebilirsinizzihninizin büyümesi için daha çok yer var Beynimizin sadece yüzde onunu kullanıyoruz[6]
4 Hayat Hikayesi İncelemeleri
41 Akıo Morıto ve Sony
Sony, dünya çapında tanınmış bir isimdir Kaliteli ve yaratıcı elektronik ürünleri imalatında kendini uzun yıllar kanıtlamıştır Dolayısı ile farklı bir şöhrete sahip olmuştur Özellikle walkman icadı ile bir devrim yaratmıştır Şirket, 1946 da mütevazı bir başlangıç yaparak kurulmuş ve kurucuları, Masaru İbuka ve Akıo Morıka nın teknik yetenekleri, araştırma ve geliştirmeye bağlılıkları ve ısrarlı mükemmellik arayışları üzerine oturtulmuştur Öncülük ruhu taşıyan Akıo Morıta , dünyayı etkileyen bir ticari kuruluş geliştirerek ülkesine hizmet vermiştir Sony , elektronik alanında lider konumuna gelerek pek çok eve trinitron televizyon, kompactdısc çalar gibi ürünlerle yerleşmiştir Her zaman yeni bir Pazar arayışı içinde olan Sony, son zamanlarda, eğlence ve sinema endüstrisine de girerek yatırımlar yapmıştır Sony 1990 larda, 126000 in üzerindeki çalışanı ile uluslararası bir şirkete dönüşmüş ve ürünleri ile ev hayatını vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir[7]
42 Henry Ford ve Ford
Ford araçları, günümüzün kullanışlı modellerinden, spor ve lüks modellere kadar uzanan geniş bir ürün ağını kapsamaktadır Ancak kurucusu Henry Ford en fazla, arabaları seri imalat ile üretmek ve arabayı herkesin alım gücüne dahil etmek ile tanınmıştır Henry Ford, 1870‘ lerde ABD‘ nin Michigan eyaletinde, bir çiftlikte büyüdü Makine bilimine duyduğu aşırı ilgi, ailesini şaşırtmıştı Yıllarca saat ve araç tamiri ile uğraştı Sonunda, motorlu araba fikri, hayal gücünü harekete geçirdi Kendi şirketini kurarak en ünlü modellerden biri olan Model-T’ yi üretti Şimdi çok uluslu bir şirket olan Ford Motor Şirketi, 30 ‘ un üzerinde ülkeye dağılmış, değişen zamana rağmen gücünü yitirmemiştir Çevre korumasına, güvenliğe ve teknolojilere duyarlı olan Ford şirketi, şu andaki konumunu gelecek asırlara taşımayı hedeflemektedir[8]
43 George Eastman ve Kodak
Kodak, dünyaca tanınmaktadır Ancak Geoerge Eastman adını sayılı kişi duymuştur Oysa kodak film ve kamera şirketini kuran kişi Eastman ‘ dır Eastman ‘ ın hikayesi, sıradan bir zenginin öyküsü değildirservetinin büyük bir kısmını dağıtan karalı bir mucidin, zeki bir iş adamının, yenilikçi bir sanayicinin ve gizemli, merhametli bir adamın öyküsüdür bu Eastman, 1880 yılında işini kurduğunda, amacı, fotoğraf saranı popüler kılarak yaygınlaştırmak ve maddi açıdan ulaşılabilir kılmaktı İlerleyen yıllarla birlikte gittikçe büyüyen ve çok amaçlı uluslar arası bir şirket konumuna gelen kuruluşunu ortaya çıkardı 1990’lı yıllarda Kodak ürünleri pillerden kan tahlil cihazlarına, vitamin haplarından CD’lere kadar uzanmaktaydı kodak, ABD ‘ nin en büyük 25 şirketinden biridir
|