Mayoz Bölünme Profaz 1

Mayoz Bölünme
Profaz 1 Mayoz Bölünme

Mayoz Bölünme Profaz 1

Mayoz Bölünme eşeyli üreme için gereklidir ve bu yüzden eşeyli üreyen tek hücreli organizmalar da dâhil tüm ökaryot hücrelerde görülür Özellikle Bdelloid rotiferlerin içinde bulunduğu birkaç ökaryot mayoz yeteneklerini kaybedip partenogenezle ürerler Mayoz eşeysiz mitotik bölünmeyle üreyenarkealarda ya da prokaryotlarda meydana gelmez

Mayoz, kromozomların yeniden dağılımını gerçekleştirmek için mitoz sırasında gerçekleşen aynı biyokimyasal mekanizmaları kullanır Mayoza özgü birçok özellik bulunmaktadır Bunlardan en önemlisi homolog kromozomlar arasında meydana gelen eşleşme ve genetik rekombinasyondur

Mayozda da mitozda olduğu gibi profaz, metafaz, anafaz ve telofaz olarak adlandırılan dört evre vardır Bu evreler arada interfaz olmaksızın peş peşe iki kez gerçekleşir ve sonuçta genetik özellikler bakımından 2 çeşit dört yavru hücre meydana gelir Mayoz bölünme ile mitoz bölünme arasındaki en büyük farka profazda rastlanır Mayoz bölünme iki aşamada gerçekleşir Bu aşamalar, Mayoz-1 ve Mayoz-2 olarak adlandırılır

Profaz I DNA ipliklerinin kısalıp kalınlaşmaya başlaması ile başlar Bu evre sınırları kesin olmayan 5 evreye ayrılıp incelenir Bu evreler;

Leptoten: Kromozomların mikroskopla seçilebildikleri andan itibaren başlar İki eş kromatit birbirine sarılı halde bulunur Ayrıca kromatinlerüzerinde kromomer denilen ve koyu boyanan bölgeler fark edilir

Zigoten: Biri anneden diğeri babadan gelen ve birbirlerine benzeyen homolog kromozomlar yan yana gelerek eşleşmeye başlarlar Bu eşleşme bir uçtan diğer uca doğru devam eder Bu evrede her biri iki kromatif taşıyan iki kromozomun yan yana durmasıyla sanki canlı n sayıda kromozom taşıyormuş görülür Görülen bu yapıya tetrat (Krossing over) (Parça değişimi)? denir Pakiten: Homolog kromozomların eşleşmesi tamamlanır ancak kromozomlar kısalmaya devam eder Ayrıca bu evrede mitozdan farklı olarak tetratlar arasında genetik madde alışverişi olur Buna krossing-over denir Bu olay homolog kromozomların birbiri üzerine çakışan (kiyazma ?chiasma?) kısmında gerçekleşir Diploten: Kromozomların sentromerleri ayrılmamıştır Dört kromatit için iki sentromer vardır Tetrat?taki homolog kromozomlar birbirinden ayrılmaya başlar Ancak kiyazma bölgelerinde ayrılma olmaz ve kiyazmalar uca doğru kaymaya başlar Diakinez:Kromozomlar son halini alırÇekirdekçik kaybolur Çekirdek zarı parçalanır

Hayvansal hücrelerde: Çekirdek bölünmesi tamamlandıktan sonra sitoplazma ortadan boğumlanarak ikiye bölünür ve iki ayrı hücre oluşmuş olur

Bitkisel hücrelerde: Oluşmuş olan iki çekirdekli hücrenin ortasında bir orta lamel (ara lamel) oluşur ve hücre duvarına kadar ulaşır Dolayısıyla birbirine bitişik iki hücre oluşur Hücrenin iki kutbunda bulunan kromozomlar uzayıp incelmeye başlar Etraflarında çekirdek zarı oluşurSitoplazmanın boğumlanmasıyla da haploid sayıda kromozoma sahip iki yavru hücre oluşur

1 Profaz
İnterfaz sonunda eşlenmiş durumdaki kromatin iplikler bu evrede kısalıp kalınlaşarak kromozom halini alırlar Hayvan hücrelerinde interfazda eşlenmiş olan sentrozomlar da hücrenin zıt kutuplarına çekilir Profazın sonuna doğru çekirdek zarı çekirdekçik ve endoplazmik retikulum erimeye başlar

Profaz

Çekirdek zarı ve organeller erir ve sentrozomlar eşlenip kutuplara çekilirKromatin iplikleri kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluştururlarÇekirdek bölünmesinin ilk evresidir