Mezopotamya Uygarliklari Sümerler Akadlar Babil Krallığı Tarih Dersi Konu Anlatımı

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI

Mezopotamya, ilkçağda Anadolu’nun güneyinde Toros Dağları’nda başlayıp Basra Körfezi’ne kadar uzanan bölgenin adıdır

Bu bölgeyi Fırat ve Dicle ırmakları sular

Mezopotamya, iki ırmak arası anlamına gelir

İlk çağda Mezopotamya’da beş devlet kurulmuştur

Bunlar; Sümerler, Elamlar, Akadlar, Asurlar ve Babilliler’dir

a

Sümerler

M

Ö

4000′lerde Aşağı Mezopotamya’ya yerleştiler ve diğer Mezopotamya uygarlıklarına öncülük ettiler

Sümerler M

Ö 3000 yıllarında ilk yazıyı kullandılar

- Birbirlerinden bağımsız birçok şehir devletçiklerinden oluşan bir uygarlık kurdular

En önemli şehirleri Ur, Uruk, Kiş, Lagaş, olan Sümer devletçiklerinin başında Patesi denilen krallar bulunurdu

Bunlar aynı zamanda rahiptiler

Bilinen ilk yazılı kanunlar Sümer kralı Urganika tarafından yazılmıştır

- Sümerler bataklıkları kurutarak tarım arazileri kurmayı başarmışlardır

Çok tanrılı dinlere inanırlardı ve kralları rahip-kral olarak bilinirdi

En önemli Tanrıları Enki, Enlil ve Anu’dur

Dini amaçla yaptıkları Ziggurat adlı tapınakları aynı zamanda rasathane ve soğuk hava deposu olarak da kullanılmaktaydılar

Sümerler düzenli orduyu Mezopotamya’da ilk kuran Akatlar tarafından ortadan kaldırılmışlardır

Sümerler bilim alanında ilerlemiş , dört işlemi kullanmış, dairenin alanını hesaplamayı başarmışlardır

Edebiyat alanında en önemli eserleri Yaradılış, Tufan ve Gılgamış destanlarıdır

Mezopotamya’da Sümerlerden sonra kurulan devletler, Sümer uygarlığını geliştirerek Mezopotamya uygarlığına katkıda bulunmuşlardır

b

Akadlar:

Paralı ve devamlı orduları sayesinde kısa sürede bütün Mezopotamya’ya egemen olan Akadlar Doğu Anadolu’ya kadar sınırlarını genişlettiler

Akadlar çok tanrılı bir inanışa sahiptiler ve başkentleri akad idi

Agade adı verilen kerpiç ve tuğladan yapılan eserler en önemli mimari eserleridir

Tarihte bilinen ilk imparatorluk ve ilk düzenli orduyu Akadlar kurdular

Sümer uygarlığını Ön Asya’ya yaymayı başardılar

c

Elamlar:

Güneydoğu Mezopotamya Elam olarak adlandırılır

Mezopotamya uygarlığı içinde en sönük dönemini oluşturur

Başkentleri Sus şehridir

Bilim ve teknik, güzel sanatlarda ilerleme göstermişlerdir

Elamlar tarımla ilgilenmiştir

Çok tanrılı bir inanışa sahiptirler

d

Babil Krallıkları

Babil Krallıkları Orta Mezopotamya’da kuruldular ve M

Ö 3000′lerde ortaya çıktılar

- Babil Kralı Hammurabi ilk anayasa olarak kabul edilen Hammurabi kanunlarını oluşturdu

Hammurabi, daha önce uygulanan kanunların birleşmesinden oluşmaktadır

Hammurabi kanunlarında Urganika Kanunları’na göre daha sert cezalar yer almaktadır

I

Babil krallığı Hititler’in saldırısı ile yıkılmıştır

- II

Babil krallarının en önemlisi Nebukadnazar’dır

Onun zamanında Babil’in asma bahçeleri ve Babil kulesi yapıldı

II

Babil krallığını Persler ortadan kaldırdı

e

Asur Krallığı

Asurlar, yukarı Mezopotamya olarak adlandırılan Güney Doğu anadolu’da kuruldular

Asurlar Toros ve Anadoluya kadar yayıldılar

İbranilerle savaşıp Mısır’a kadar vardılar

Asurlar ticaret kolonileri kurdular ve ticareti geliştirdiler

Asurlar, Anadolu’da kurdukları ticaret kolonileri sayesinde Anadolu’nun tarihi devirlere girmesini ( Anadolu’da yazılı devirlerin başlamasını) sağladılar

Özellikle Kayseri’deki Kültepe’de Asur Tabletleri bulunmaktadır

Asurlar Mezopotamya’nın en geniş devletini kurmayı başardılar

Nemrut Dağı’ndaki heykeller asurlara aittir

Asurlular’ın kanunları Hammurabi kanunlarından daha sert yaptırımlar içerr

Asurlar çok tanrılı bir inanışa sahiptir

Asurlar atlı birlikleri ilk kullanan devlettir

Medler ve Babiller tarafından ortadan kaldırıldılar

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mezopotamya Uygarliklari Sümerler Akadlar Babil Krallığı Tarih Dersi Konu Anlatımı MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI Mezopotamya, ilkçağda Anadolu’nun güneyinde Toros Dağları’nda başlayıp Basra Körfezi’ne kadar uzanan bölgenin adıdır Bu bölgeyi Fırat ve Dicle ırmakları sular Mezopotamya, iki ırmak arası anlamına gelir İlk çağda Mezopotamya’da beş devlet kurulmuştur Bunlar; Sümerler, Elamlar, Akadlar, Asurlar ve Babilliler’dir a Sümerler MÖ4000′lerde Aşağı Mezopotamya’ya yerleştiler ve diğer Mezopotamya uygarlıklarına öncülük ettiler Sümerler MÖ 3000 yıllarında ilk yazıyı kullandılar - Birbirlerinden bağımsız birçok şehir devletçiklerinden oluşan bir uygarlık kurdular En önemli şehirleri Ur, Uruk, Kiş, Lagaş, olan Sümer devletçiklerinin başında Patesi denilen krallar bulunurdu Bunlar aynı zamanda rahiptiler Bilinen ilk yazılı kanunlar Sümer kralı Urganika tarafından yazılmıştır - Sümerler bataklıkları kurutarak tarım arazileri kurmayı başarmışlardır Çok tanrılı dinlere inanırlardı ve kralları rahip-kral olarak bilinirdi En önemli Tanrıları Enki, Enlil ve Anu’dur Dini amaçla yaptıkları Ziggurat adlı tapınakları aynı zamanda rasathane ve soğuk hava deposu olarak da kullanılmaktaydılar Sümerler düzenli orduyu Mezopotamya’da ilk kuran Akatlar tarafından ortadan kaldırılmışlardır Sümerler bilim alanında ilerlemiş , dört işlemi kullanmış, dairenin alanını hesaplamayı başarmışlardır Edebiyat alanında en önemli eserleri Yaradılış, Tufan ve Gılgamış destanlarıdır Mezopotamya’da Sümerlerden sonra kurulan devletler, Sümer uygarlığını geliştirerek Mezopotamya uygarlığına katkıda bulunmuşlardır b Akadlar: Paralı ve devamlı orduları sayesinde kısa sürede bütün Mezopotamya’ya egemen olan Akadlar Doğu Anadolu’ya kadar sınırlarını genişlettiler Akadlar çok tanrılı bir inanışa sahiptiler ve başkentleri akad idi Agade adı verilen kerpiç ve tuğladan yapılan eserler en önemli mimari eserleridir Tarihte bilinen ilk imparatorluk ve ilk düzenli orduyu Akadlar kurdular Sümer uygarlığını Ön Asya’ya yaymayı başardılar c Elamlar: Güneydoğu Mezopotamya Elam olarak adlandırılır Mezopotamya uygarlığı içinde en sönük dönemini oluşturur Başkentleri Sus şehridir Bilim ve teknik, güzel sanatlarda ilerleme göstermişlerdir Elamlar tarımla ilgilenmiştir Çok tanrılı bir inanışa sahiptirler d Babil Krallıkları Babil Krallıkları Orta Mezopotamya’da kuruldular ve MÖ 3000′lerde ortaya çıktılar - Babil Kralı Hammurabi ilk anayasa olarak kabul edilen Hammurabi kanunlarını oluşturdu Hammurabi, daha önce uygulanan kanunların birleşmesinden oluşmaktadır Hammurabi kanunlarında Urganika Kanunları’na göre daha sert cezalar yer almaktadır I Babil krallığı Hititler’in saldırısı ile yıkılmıştır - II Babil krallarının en önemlisi Nebukadnazar’dır Onun zamanında Babil’in asma bahçeleri ve Babil kulesi yapıldı II Babil krallığını Persler ortadan kaldırdı e Asur Krallığı Asurlar, yukarı Mezopotamya olarak adlandırılan Güney Doğu anadolu’da kuruldular Asurlar Toros ve Anadoluya kadar yayıldılar İbranilerle savaşıp Mısır’a kadar vardılar Asurlar ticaret kolonileri kurdular ve ticareti geliştirdiler Asurlar, Anadolu’da kurdukları ticaret kolonileri sayesinde Anadolu’nun tarihi devirlere girmesini ( Anadolu’da yazılı devirlerin başlamasını) sağladılar Özellikle Kayseri’deki Kültepe’de Asur Tabletleri bulunmaktadır Asurlar Mezopotamya’nın en geniş devletini kurmayı başardılar Nemrut Dağı’ndaki heykeller asurlara aittir Asurlular’ın kanunları Hammurabi kanunlarından daha sert yaptırımlar içerr Asurlar çok tanrılı bir inanışa sahiptir Asurlar atlı birlikleri ilk kullanan devlettir Medler ve Babiller tarafından ortadan kaldırıldılar