Rüzgarlar Nasıl Meydana Gelir?

Rüzgarlarla ilgili ilginç bilgiler - rüzgar nasıl oluşur - rüzgar nasıl olur - rüzgar nasıl oluşuyor - rüzgar nasıl oluşur kısa

Rüzgarlar da aşındırma ve biriktirme yolu ile yeryüzünü şekillendiren önemli bir dış güçtür Buharlaşmanın yağıştan çok olduğu bölgelerde yani kurak ve yarı kurak bölgelerde yeryüzünü şekillendirici önemli etkileri vardır

Rüzgar Aşındırması

Günlük sıcaklık farklarının fazla olduğu çöllerde fiziksel (mekanik) çözülmeler şiddetlidir Rüzgarlar buralarda oluşan kırıntıları; tozları ve ince kumları havaya kaldırır Rüzgarların havalandırdığı bu parçalar çarptıkları yerleri aşındırır Rüzgar aşındırmasına korrazyon denir

Rüzgarın aşındırma yapabilmesi için,

Zemin yapısının gevek
Bitki örtüsünün cılız,
Yağışların az
olması gerekir

Rüzgar aşındırması ile oluşan şekiller yardang ve mantarkayadır

Yardang : Tortul kayaların zayıf kısımlarının aşındırması ile rüzgar yönüne paralel uzanan U profilli oluklar oluşur Yardang adı verilen bu şekiller Orta Asya’da yaygındır

Mantarkaya : Kurak ve yarı kurak bölgelerde kayaların özellikle alt kısımlarının rüzgarlar tarafından aşındırılması ile oluşan şekillerdir

UYARI : Mantarkaya oluşumunda, aşınmanın alt kısımlarda fazla olmasının nedeni rüzgarın gücünün bu bölümlerde yoğunlaşmasıdır

Rüzgar Biriktirmesi

Rüzgarların hızı azaldığı zaman taşıma gücüde azalır Taşıma gücü azaldığında taşınan kumlar, tozlar ve çakıllar yere çökelir Rüzgarların kurak, yarı kurak bölgelerden taşıyıp nemli bölgelerde biriktirdiği maddelere lös adı verilir Lösler verimli topraklardır Türkiye’de rüzgarlar önemli bir dış etken değildir Irmakların ağız bölümlerinde, kumsallarda, bitki örtüsünün cılız olduğu yerlerde yükseklikleri 5-6 m’yi bulan kum tepecikleri oluşmuştur

İç Anadolu’da Karapınar çevresinde geniş yer kaplayan kumulların olumsuz etkisi ağaçlandırma ile önlenmiştir

Kumullar

Rüzgarların taşıdığı kumların çökelmesiyle kumullar oluşur Gevşek yapıya sahip olan kumullar sürekli yer değiştirmektedirler Orta Asya çöllerinde oluşan hilal biçimli kumullara ise barkan adı verilir