Cevap : Meşşaiyun, Meşşaiyun,İslam Düşücesinde Aristotelesçi Geleneği Izleyen Felsefecilere ve Felsefe Akımına Verilen Ad.

**Şengül Şirin** · 11-27-2012

Meşşailer Yunan bilgi ve metafizik kuramlarından yola çıkarak beden ile ruh arasında köklü bir ikiliğin bulunduğu sonucuna vardılar

Bu ,İslam filozoflarının ahiretle ilgili görüşlerini de temelden etkiledi

Farabiye göre ölümsüzlük olan yalnızca bireyin ruhuydu

Bu da yalnızca düşünürlerin ruhları için geçerliydi

Gelişmemiş ruhlar hayvanlar gibi bedenleriyle birlikte yok olup gidecekti

İbn Sina,bedenlerin yeniden dirilmeyeceğini,buna karşılık bütün ruhların ölümden sonra da yaşadığını ileri sürdü

İbn Rüşd ise bedenin olduğu gibi dirilmesini olanaksız görmekle birlikte nicelik bakımından farklı ama nitelikçe özdeş bir bedenin yeniden yaratılabileceğini söyleyerek İslamın diriliş inancına bir ölçüde bağlı kaldı

Meşşailere göre biri din,öbürü felsefe yoluyla kavranan iki ayrı gerçeklik olamazdı

Dinsel gerçeklik ,ussal gerçekliğin simgesel bir dille anlatımından başka bir şey değildi

Bu nedenle gerçekliğin kitlelerce kavranmasını din sağlıyordu

din yığınlar için

bir felsefeydi

Doğal olarak dinin temel görevide ahlaki eğitim ve ruhsal arınmaydı

Meşşailer bu görüşü desteklemek için yeni bir vahiy kuramı da geliştirdiler

Buna göre gerçekliği sezgi yoluyla kavrayan us,bunu içten gelen itici bir güçle simgelere dökerek kitlelerin anlamasını sağlayacak biçimde dile getiriyordu

dolayısıyla vahiy zihinsel bir süreçti

Bu nedenle dinsel ifade biçimleri ussal biçimde yorumlanarak anlaşılmalıydı

Meşşai düşüncesinin dinsel gelenekle uyuşmazlığı özellikle dinin niteliğine ilişkin yargılarından ve İslamın vahiy,peygamberlik,ahiret gibi temel inançlarıyla ilgili görüşlerinden kaynaklanıyordu

Evrenin başlangıçsızlığı ,Tanrı'nın ve yeniden yaratılışın niteliği vb konulardaki öğretileri tek tek yadsınabilir

ya da düzeltilebilirdi

Ama genel olarak dinle ilgili yorumlarının İslam toplumunca kabul edilmesi olanaksızdı

Gazali 'nin Meşşai öğretilerine yönelttiği ağır eleştirileri bu nedenle akımın kısa sürede sona ermesini sağlayacak ölçüde etkili olabildi

İbn Rüşd'den sonra İslamda felsefi düşünce,varlığını iki ayrı doğrultuda sürdürdü

Tasavvuf felsefesi biçiminde nitelendirilebilecek birinci doğrultu,kelama dayalı klasik İslam düşüncesinin eleştirilerine karşın gelişti

Şihabeddin Sühreverdi(ö

1199) ve öbür İşrakiye düşünürleri ile Muhyiddin Arabi (ö

1240) ve izleyicileri bu çizginin temsilcileriydi

İkinci doğrultuda ise kelamın ,bilgi kuramı ve metafiziği de içine alan felsefi bir düşünce sistemi biçiminde gelişmesiyle ortaya çıktı

Bu doğrultudaki felsefi düşüncenin ilk temsilcisi de kelamcı filozof Fahreddin Razi

(ö

1209) oldu

Kaynak;AnaBritannica cilt 22 frmsinsi

net için derlenmiştir

11-27-2012	#2
Şengül Şirin	Cevap : Meşşaiyun, Meşşaiyun,İslam Düşücesinde Aristotelesçi Geleneği Izleyen Felsefecilere ve Felsefe Akımına Verilen Ad. Meşşailer Yunan bilgi ve metafizik kuramlarından yola çıkarak beden ile ruh arasında köklü bir ikiliğin bulunduğu sonucuna vardılarBu ,İslam filozoflarının ahiretle ilgili görüşlerini de temelden etkilediFarabiye göre ölümsüzlük olan yalnızca bireyin ruhuyduBu da yalnızca düşünürlerin ruhları için geçerliydiGelişmemiş ruhlar hayvanlar gibi bedenleriyle birlikte yok olup gidecektiİbn Sina,bedenlerin yeniden dirilmeyeceğini,buna karşılık bütün ruhların ölümden sonra da yaşadığını ileri sürdüİbn Rüşd ise bedenin olduğu gibi dirilmesini olanaksız görmekle birlikte nicelik bakımından farklı ama nitelikçe özdeş bir bedenin yeniden yaratılabileceğini söyleyerek İslamın diriliş inancına bir ölçüde bağlı kaldı Meşşailere göre biri din,öbürü felsefe yoluyla kavranan iki ayrı gerçeklik olamazdıDinsel gerçeklik ,ussal gerçekliğin simgesel bir dille anlatımından başka bir şey değildiBu nedenle gerçekliğin kitlelerce kavranmasını din sağlıyordudin yığınlar için bir felsefeydiDoğal olarak dinin temel görevide ahlaki eğitim ve ruhsal arınmaydıMeşşailer bu görüşü desteklemek için yeni bir vahiy kuramı da geliştirdilerBuna göre gerçekliği sezgi yoluyla kavrayan us,bunu içten gelen itici bir güçle simgelere dökerek kitlelerin anlamasını sağlayacak biçimde dile getiriyordudolayısıyla vahiy zihinsel bir süreçtiBu nedenle dinsel ifade biçimleri ussal biçimde yorumlanarak anlaşılmalıydı Meşşai düşüncesinin dinsel gelenekle uyuşmazlığı özellikle dinin niteliğine ilişkin yargılarından ve İslamın vahiy,peygamberlik,ahiret gibi temel inançlarıyla ilgili görüşlerinden kaynaklanıyorduEvrenin başlangıçsızlığı ,Tanrı'nın ve yeniden yaratılışın niteliği vb konulardaki öğretileri tek tek yadsınabilirya da düzeltilebilirdiAma genel olarak dinle ilgili yorumlarının İslam toplumunca kabul edilmesi olanaksızdıGazali 'nin Meşşai öğretilerine yönelttiği ağır eleştirileri bu nedenle akımın kısa sürede sona ermesini sağlayacak ölçüde etkili olabildiİbn Rüşd'den sonra İslamda felsefi düşünce,varlığını iki ayrı doğrultuda sürdürdüTasavvuf felsefesi biçiminde nitelendirilebilecek birinci doğrultu,kelama dayalı klasik İslam düşüncesinin eleştirilerine karşın geliştiŞihabeddin Sühreverdi(ö1199) ve öbür İşrakiye düşünürleri ile Muhyiddin Arabi (ö1240) ve izleyicileri bu çizginin temsilcileriydiİkinci doğrultuda ise kelamın ,bilgi kuramı ve metafiziği de içine alan felsefi bir düşünce sistemi biçiminde gelişmesiyle ortaya çıktıBu doğrultudaki felsefi düşüncenin ilk temsilcisi de kelamcı filozof Fahreddin Razi(ö1209) oldu Kaynak;AnaBritannica cilt 22 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır