Türk'lerin Eski İnançları Ve Tanrı İsimleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-25-2012

MAZDEİZİM :
İsanın doğumundan önce VII yyda doğduğu tahmin edilmiş olup; bu dinin kurucusu “Zerdüşt „ Ormiye’lidir Bu inanca göre Zerdüşt doğar doğmaz Tanrı ona dünyayı islah etmesini ister Üstün zeka ve olagan üstü güce ve kuvete sahip olan Zerdüşt henüz küçük yaşta olmasına karşın cinlerle ve devler ile savaşır Zerdüşt 30 yaşına geldiğinde “ Buhu Banu „ adındaki bir melek onu büyük tanrı olan ve göklerde oturan “Ahuramazda „ nın yanına götürür Orada kendine tanrı ona “Avesta „ adında bir din kitabı verir Zint dili ile yazılan ve Zint Avesta adı verilen bu kitap 21 bölüm ve 200 sayfadır Bütün esasları içinde toplayan bu kitap Araplar tarafından yok edilir Zerdüşt güneşi ve ateşi ön plana alır Çünkü bu dine göre büyük tanrı Güneşte oturur Ateş ve narda güneşten gelmiş olarak kabul edilir ve bu dine inananlar ateşi söndürmemeye özen gösterir İllada sönecek ise söndürürken çok dikkat eder

Mazdaistlere göre ateşten sonra su kutsal sayılır Bu dinde esas hayır ve iyiliktir İnsanların iyileri cennete büyük tanrı Ahuramazda’ nın gönderdiği iyilikler ve nur tanrısı olan “Hürmüz „ ün yanýna giderken, kötüleride cehenneme kötülükler ve karanlıklar tanrısı “Ahriman „ ın yanına gideceğine inanılır Büyük tanrı Ahuramaz’da insan şeklinde ve sakalıdır Bu dine göre; Ahrıman’ın emrinde, kötülük yapmakla görevli olan; Druiys, Daevas, Pairikas ve Yatus adında korkunç devleri vardır Yine bu inanca ve dine göre; ölümü kötü ruhlar yapar O neden ile ölen kişinin ölüsüne kim dokunursa pis sayılır Ölen kişinin evinde kışın dokuz, yazında otuz gün ateş yakılmaz Ateşi ve toprağı kirletmemesi içinde ölü yıykanmaz ve gömülmez Ancak yüksek bir yere bırakılır ve orada vahşi yırtıcı hayvanlar yer Mazdaistlere göre köpek, kuşlar ve horozlar kutsal hayvanlardır

BUDİZM :
Tanrının emirlerini yerine getiren kutsal adam manasında olan bu kelimeyi Hintl’iler “Sidharta Gotama „ adındaki bu dini kuran kişiye verdik- leri bir isimdir Bir Hint hükümdarının oğlu olan Gotama 10 yıl babasının sarayında kaldıktan sonra 29 yaşında, evli ve bir çocuk babasıyken sarayı terk ederek bir mağaraya çekilir ve kendisinin kurdugu Budizim dininin esasları üzerinde çalışır Buda ilk yıllarda çok tepki almasına rağmen daha sonra kurduğu din, ilği çeker ve kısa zamanda hızla yayılır MÖ 480 yılında seksen yaşında ölen ve elli yıl bu dini yaymak için çalışan Buda’ ya göre “ Sakyamoni’de derler„ halk arasında yaygın olan Brahma dini yersiz ve zararlı bir dindir Bu din ızdırap verip, felaket getirdiğini ve ıstırap ve felaketlerden kurtulamın ancak gecici ve fani olan dünya işlerinden el çekmek, dünya varlığına iltifat etmek, zevkler- den kaçınmak, arzularını öldürmek ve doğru olmakla mümkün olacaktır İnsanlar böyle hareket edip; hiç bir cana kıymazsa , kimseye fenalık etmezse, malını almaz, yalan söylemezse, kutsal alemi temsil eden ve sükun ve huzur alemi olan ( Nirvana’ya) ulaşabilirlerki Nirvana bütün arzuları yok etmek içindir Budistlere göre; Mazdaizim’de olduğu gibi ölen insanın cesedi pistir Bunun için ölen kişinin ceseti ya nehre atılır, ya vahşi hayvanlara verilir veya yakılarak ölenin teninin toprağa değerek pisletmesini önlerler Hint ve Çin’liler de bir Buda’nın yakılan cesedinin külleri yedi memlekete dağıtılırken ; Türkler Budizmi farklı olarak kabul etmişler ve bilha insan ölüsü ve gömülmelmesi ile ilğili inançları benimsememişlerdir

TAOİZİM :
Din olmaktan daha ziyade bir mezhep demek daha yerinde olur Orta Asya Türk’lerinin bir kısmını etkisi altına alan bu inancın kurucusu Çang Tsolin adında bir Çin’lidir Fakat oğlu Heng bunu biraz daha genişleterek bütün içeriklerini ve kurallarını Taoking adında bir kitapta toplamıştır

Taozime göre, kozmik alemden önce maddi olmayan, yani gözle görülmeyen ve kendiliğinden oluşan kudret sahibi biri vardır Bu sahib “ Tao „ dır Taoya göre insan yere, yer göge ve gökte Tao’ya tabidir Aninizim’e biraz benzerliği olan bu mezhepte Taoizim maddeye değil, ruh ve karekter yapıları ele alarak insanların iyi olmalarını, her şeyi hoş görmelerini, arzularını bırakarak kanaat sahibi olmalarını ister Kötüler için en büyük çezanın unutulmuş olunacagını ve iyilik yapan iyi kişiler içinde başka alemlerden bahseder Taoizimin tanınan boşluk alemi dört hayvanın ismi verilerek dört yöne ayrılır Doğuda Gök ejderha, Güneyde kızılkuş, batıda akkaplan ve kuzeyde Kara Kaplumbağa bulunur

LAMAİZİM :
Tibet taraflarında kurulmuş ve Türk’lerden bir kısmınında inandığı bir dindir Lamaizim’in başında Tibet’teki din ve dünya işleri başkanı Dalay Lama bulunur Bu inanca göre Dalay Lama Budizmin kurucusu Buda’nın ruhunu taşımaktadır Bu nedenle Budizmin etkisi daha fazla görülür Farklı olan tara fıda pek yoktur Ferağat, iyilik ve hayırseverlik ikisindede esastır

11-25-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Türk'lerin Eski İnançları Ve Tanrı İsimleri MAZDEİZİM : İsanın doğumundan önce VII yyda doğduğu tahmin edilmiş olup; bu dinin kurucusu “Zerdüşt „ Ormiye’lidir Bu inanca göre Zerdüşt doğar doğmaz Tanrı ona dünyayı islah etmesini ister Üstün zeka ve olagan üstü güce ve kuvete sahip olan Zerdüşt henüz küçük yaşta olmasına karşın cinlerle ve devler ile savaşır Zerdüşt 30 yaşına geldiğinde “ Buhu Banu „ adındaki bir melek onu büyük tanrı olan ve göklerde oturan “Ahuramazda „ nın yanına götürür Orada kendine tanrı ona “Avesta „ adında bir din kitabı verir Zint dili ile yazılan ve Zint Avesta adı verilen bu kitap 21 bölüm ve 200 sayfadır Bütün esasları içinde toplayan bu kitap Araplar tarafından yok edilir Zerdüşt güneşi ve ateşi ön plana alır Çünkü bu dine göre büyük tanrı Güneşte oturur Ateş ve narda güneşten gelmiş olarak kabul edilir ve bu dine inananlar ateşi söndürmemeye özen gösterir İllada sönecek ise söndürürken çok dikkat eder Mazdaistlere göre ateşten sonra su kutsal sayılır Bu dinde esas hayır ve iyiliktir İnsanların iyileri cennete büyük tanrı Ahuramazda’ nın gönderdiği iyilikler ve nur tanrısı olan “Hürmüz „ ün yanýna giderken, kötüleride cehenneme kötülükler ve karanlıklar tanrısı “Ahriman „ ın yanına gideceğine inanılır Büyük tanrı Ahuramaz’da insan şeklinde ve sakalıdır Bu dine göre; Ahrıman’ın emrinde, kötülük yapmakla görevli olan; Druiys, Daevas, Pairikas ve Yatus adında korkunç devleri vardır Yine bu inanca ve dine göre; ölümü kötü ruhlar yapar O neden ile ölen kişinin ölüsüne kim dokunursa pis sayılır Ölen kişinin evinde kışın dokuz, yazında otuz gün ateş yakılmaz Ateşi ve toprağı kirletmemesi içinde ölü yıykanmaz ve gömülmez Ancak yüksek bir yere bırakılır ve orada vahşi yırtıcı hayvanlar yer Mazdaistlere göre köpek, kuşlar ve horozlar kutsal hayvanlardır BUDİZM : Tanrının emirlerini yerine getiren kutsal adam manasında olan bu kelimeyi Hintl’iler “Sidharta Gotama „ adındaki bu dini kuran kişiye verdik- leri bir isimdir Bir Hint hükümdarının oğlu olan Gotama 10 yıl babasının sarayında kaldıktan sonra 29 yaşında, evli ve bir çocuk babasıyken sarayı terk ederek bir mağaraya çekilir ve kendisinin kurdugu Budizim dininin esasları üzerinde çalışır Buda ilk yıllarda çok tepki almasına rağmen daha sonra kurduğu din, ilği çeker ve kısa zamanda hızla yayılır MÖ 480 yılında seksen yaşında ölen ve elli yıl bu dini yaymak için çalışan Buda’ ya göre “ Sakyamoni’de derler„ halk arasında yaygın olan Brahma dini yersiz ve zararlı bir dindir Bu din ızdırap verip, felaket getirdiğini ve ıstırap ve felaketlerden kurtulamın ancak gecici ve fani olan dünya işlerinden el çekmek, dünya varlığına iltifat etmek, zevkler- den kaçınmak, arzularını öldürmek ve doğru olmakla mümkün olacaktır İnsanlar böyle hareket edip; hiç bir cana kıymazsa , kimseye fenalık etmezse, malını almaz, yalan söylemezse, kutsal alemi temsil eden ve sükun ve huzur alemi olan ( Nirvana’ya) ulaşabilirlerki Nirvana bütün arzuları yok etmek içindir Budistlere göre; Mazdaizim’de olduğu gibi ölen insanın cesedi pistir Bunun için ölen kişinin ceseti ya nehre atılır, ya vahşi hayvanlara verilir veya yakılarak ölenin teninin toprağa değerek pisletmesini önlerler Hint ve Çin’liler de bir Buda’nın yakılan cesedinin külleri yedi memlekete dağıtılırken ; Türkler Budizmi farklı olarak kabul etmişler ve bilha insan ölüsü ve gömülmelmesi ile ilğili inançları benimsememişlerdir TAOİZİM : Din olmaktan daha ziyade bir mezhep demek daha yerinde olur Orta Asya Türk’lerinin bir kısmını etkisi altına alan bu inancın kurucusu Çang Tsolin adında bir Çin’lidir Fakat oğlu Heng bunu biraz daha genişleterek bütün içeriklerini ve kurallarını Taoking adında bir kitapta toplamıştır Taozime göre, kozmik alemden önce maddi olmayan, yani gözle görülmeyen ve kendiliğinden oluşan kudret sahibi biri vardır Bu sahib “ Tao „ dır Taoya göre insan yere, yer göge ve gökte Tao’ya tabidir Aninizim’e biraz benzerliği olan bu mezhepte Taoizim maddeye değil, ruh ve karekter yapıları ele alarak insanların iyi olmalarını, her şeyi hoş görmelerini, arzularını bırakarak kanaat sahibi olmalarını ister Kötüler için en büyük çezanın unutulmuş olunacagını ve iyilik yapan iyi kişiler içinde başka alemlerden bahseder Taoizimin tanınan boşluk alemi dört hayvanın ismi verilerek dört yöne ayrılır Doğuda Gök ejderha, Güneyde kızılkuş, batıda akkaplan ve kuzeyde Kara Kaplumbağa bulunur LAMAİZİM : Tibet taraflarında kurulmuş ve Türk’lerden bir kısmınında inandığı bir dindir Lamaizim’in başında Tibet’teki din ve dünya işleri başkanı Dalay Lama bulunur Bu inanca göre Dalay Lama Budizmin kurucusu Buda’nın ruhunu taşımaktadır Bu nedenle Budizmin etkisi daha fazla görülür Farklı olan tara fıda pek yoktur Ferağat, iyilik ve hayırseverlik ikisindede esastır