Abaza Mehmed Paşa İsyanı

Abaza asıllı ve köle kökenli bir devlet adamı olan Abaza Mehmed Paşa Halep valisi Canbulatoğlu Ali Paşa'nın hazinedarı olarak kariyerine başladı Canbulatoğlu ailesi Halep'in nesilden nesile geçen valileriydi Abaza Mehmed Paşa, Canbulatoğlu Ali Paşa'nın başlattığı Celali isyanlarında1607 yılında Canbulatoğlu'nun Amik ovasında Osmanlı sadrazamı Kuyucu Murat Paşa 'nın ordularına yenilmesi sonucu esir düştü Yeniçeri ağası Halil Paşa'nın araya girmesi sonucu ölümden kurtuldu ve bundan sonra Halil Paşa'nın himayesinde Osmanlı hizmetine girdi

Osmanlı Devleti hizmeti

Halil Paşa Osmanlı hanedanından bir kızla evlenerek Damat Halil Paşa oldu Kaptan-ı DeryaHalepMaraş valiliği yaparak Osmanlı Devleti kademelerinde yükseldi Osmanlı-İran SavaşlarıErzurum valisiydi 1620 yılında Damat Halil Paşa sadrazamlığa getirldi ve Serdar-ı Ekrem sıfatıyla İran'a giderken Abaza Mehmed Paşa'yı da beraberinde ***ürdü

İran'la yapılan savaşlar Doğu Anadolu'da halk arasında büyük sancılara neden olmuştu Örneğin Erzurum'da Osmanlı-İran Savaşları dolayısıyla çok sayıda yeniçeri bulunuyordu Savaşlar sırasında çok sıkıntıya düşmüş olan Erzurum halkı ile halka kötü davranan yeniçeriler arasında büyük bir anlaşmazlık ortaya çıkmıştı Bu arada Osmanlı padişahı Genç Osman yeniçeriler tarafından tahttan indirilmiş ve acımasızca öldürülmüştü Bu olaylar sonucu Abaza Mehmed Paşa yeniçeri ocaklarının kaldırılması gerektiği sonucuna vardı O yüzden 1621 yılı Eylül ayında kendi valilik bölgesindeki birçok yeniçeriyi yakalatıp öldürterek bir Celali isyanı başlattı

Celali isyanı liderliği

Abaza Mehmed Paşa kendi bölgesindeki yeniçerileri öldürtmekle kalmayıp yeniçerileri tamamen ortadan kaldırmak amacıyla ordusuyla İstanbul'a doğru yola çıktı Halktan vergi topladı Otuzbin kişilik bir kuvvetle Sivas'ı ele geçirdi Ankara'yı kuşattı Bursa'yı da kuşattı ama alamadı Niğde'ye geri çekildi Bu yenilgilere rağmen uzun bir süre boyunca Erzurum'u yeniçerilere ve Osmanlı Devleti'ne karşı bir ayaklanma merkezi haline getirmeyi başardı 15 Ekim-25 Kasım 1627 tarihleri arasında eski patronu Damat Halil Paşa'nın komutasındaki bir ordu Erzurum kalesini kuşattı ama Abaza Mehmed Paşa'nın komutasındaki direnişi kıramayarak geri çekildi Ertesi yıl 6 Eylül 1628 tarihinde IV Murat'ın yeni sadrazamı Gazi Ekrem Hüsrev Paşa'nın komutasındaki ordu tekrar Erzurum kalesini kuşattı 14 gün süren bir kuşatma sonunda Abaza Mehmet Paşa'nın Erzurum'daki direnişini kırarak Erzurum'un kontrolünü ele geçirmeyi başarabildi