Osmanlıca Kelimeler, Osmanlı Sözlüğü

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-25-2012

ICL: Dana, sığır yavrusu

IDLÂL: Saptırma, azıtma

ISLAH: Düzeltme ve imâr etme

ISLAHAT: Düzeltmeler, tashihler, iyi hale getirme, mükemmelleştirme

ISTIFÂ: Seçme, ayıklama, süzme

ITLÂK: 1

Salıverme

2

Boşama

3

Soyutlama, söyleme, kullanma

ITNÂB: Konuşurken fazla tafsilât vermek, sözü gereğinden fazla uzatmak

IYÂN: Âşikâr, belli

IZTIRÂRÎ: Mecburiyet altında olan

İBÂD: Kullar

İBÂDÜ'R-RAHMÂN: Allah'ın kulları

İBÂHE: 1

Mübah olmak

2

Ateş söndürme

İBDÂ: 1

Meydana getirme

2

Yaratma

İBKÂ: "Bekâ"dan: Devamlı kılmak

İBKÂM: Susturma, bir tartışmada ağız açamıyacak hale getirme

İBN: Oğul

İBNULLAH: Allah'ın oğlu

Hıristiyanlar Hz

İsa'ya İbnullah derler

İBRÂ: Bağışlanma, temize çıkma, aklanma

İBRET-ENGİZ: İbret verici

İBTİDÂ: Başlangıç, baş taraf

İBTİDÂ-İ KIRAAT: İlk okuma

Okumaya başlama

İBTİLÂ: Belaya uğramak, musibete düşmek, kötü şeye düşkünlük

İCÂBET: 1

Kabul etme

2

Muvafakat etme

İCÂD U İBDÂ: Yapma ve yaratma

İ'CÂZ: 1

Aciz bırakma

2

Mucize göstererek muhatabı cevap veremez duruma düşürme

3

Aciz bırakma

İCÂZ: 1

Sözü kısa söyleme

2

Az sözle çok mânâ anlatma

İCBÂR: Zorlama, cebretme

İCL: Dana, buzağı

İCMÂ: Dağınık şeyleri bir araya getirme, toplama

İCMÂ-I ÜMMET: Büyük fakihlerin dinle ilgili bir konuda görüş birliğinde olmaları

İCMÂL: Kısaltma, ihtisar, özet

İCTİMAGÂH: Toplantı yeri

İCTİNÂB: Çekinme, sakınma

İDÂRE-İ KELÂM: Sözü mümkün mertebe yürütmek, işi idare etmek

İDDET: Bekleme süresi

İslâm hukukunda kocasından boşanan bir kadının 100 gün, kocası ölen bir kadının 130 gün bekleme müddeti

Bu müddet geçmeden başkasıyla evlenemez

İDGÂM: Birbirine benzeyen iki harfi bir yazıp şeddeli okuma

İDHÂL: Dâhil etme, içine alma

İDLÂL: Dalâlete sokma, sapıtma

İDLÂL-İ İLÂHÎ: Allah'ın kulu saptırması

İDRÂK: 1

Anlayış, akıl edinme

2

Yetişmek, erişmek

3

Olgunlaşma çağını bulma

ÎFÂ: 1

Ödeme, yerine getirme

2

Bir işi yapma

3

İş görme

İFK: İftira, iftira ekmek, Hz

Aişe'ye yapılan iftira

İFLÂH: Felâha, selâmete kavuşmak

İFNÂ:: Mahvetmek, yok etmek

İFRÂT: Haddi aşma, pek ileri gitme

İFRÂZ: Bütünden parça ayırma

Bölme

İFRÎT: Çetin cin, öfkeli insan

İFTİTAH TEKBİRİ: Namaza başlama tekbiri

İGÂSE: İmdada yetişmek, yardım etmek

İĞFÂL: Yanıltma ve aldatma

İĞTİSÂL: Gusletme

İĞVÂ: Ayartma, baştan çıkarma

İHÂTA: 1

Kuşatma, etrafını çevirme

2

Geniş tam bilgi ve ihtisas

İHDÂS: Ortaya çıkarma

İHFÂ: Gizleme, saklama

İHLÂL: "Halel"den bozma, sakatlama, kusurlu hale getirme

İHLÂS: Samimiyet, doğruluk, riyasızlık

Kur'ân-ı Kerim'in 112

Sûresi

İHMÂL: Mühlet verme

11-25-2012	#25
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlıca Kelimeler, Osmanlı Sözlüğü ICL: Dana, sığır yavrusu IDLÂL: Saptırma, azıtma ISLAH: Düzeltme ve imâr etme ISLAHAT: Düzeltmeler, tashihler, iyi hale getirme, mükemmelleştirme ISTIFÂ: Seçme, ayıklama, süzme ITLÂK: 1 Salıverme 2 Boşama 3 Soyutlama, söyleme, kullanma ITNÂB: Konuşurken fazla tafsilât vermek, sözü gereğinden fazla uzatmak IYÂN: Âşikâr, belli IZTIRÂRÎ: Mecburiyet altında olan İBÂD: Kullar İBÂDÜ'R-RAHMÂN: Allah'ın kulları İBÂHE: 1 Mübah olmak 2 Ateş söndürme İBDÂ: 1 Meydana getirme 2 Yaratma İBKÂ: "Bekâ"dan: Devamlı kılmak İBKÂM: Susturma, bir tartışmada ağız açamıyacak hale getirme İBN: Oğul İBNULLAH: Allah'ın oğlu Hıristiyanlar Hz İsa'ya İbnullah derler İBRÂ: Bağışlanma, temize çıkma, aklanma İBRET-ENGİZ: İbret verici İBTİDÂ: Başlangıç, baş taraf İBTİDÂ-İ KIRAAT: İlk okuma Okumaya başlama İBTİLÂ: Belaya uğramak, musibete düşmek, kötü şeye düşkünlük İCÂBET: 1 Kabul etme 2 Muvafakat etme İCÂD U İBDÂ: Yapma ve yaratma İ'CÂZ: 1 Aciz bırakma 2 Mucize göstererek muhatabı cevap veremez duruma düşürme 3 Aciz bırakma İCÂZ: 1 Sözü kısa söyleme 2 Az sözle çok mânâ anlatma İCBÂR: Zorlama, cebretme İCL: Dana, buzağı İCMÂ: Dağınık şeyleri bir araya getirme, toplama İCMÂ-I ÜMMET: Büyük fakihlerin dinle ilgili bir konuda görüş birliğinde olmaları İCMÂL: Kısaltma, ihtisar, özet İCTİMAGÂH: Toplantı yeri İCTİNÂB: Çekinme, sakınma İDÂRE-İ KELÂM: Sözü mümkün mertebe yürütmek, işi idare etmek İDDET: Bekleme süresi İslâm hukukunda kocasından boşanan bir kadının 100 gün, kocası ölen bir kadının 130 gün bekleme müddeti Bu müddet geçmeden başkasıyla evlenemez İDGÂM: Birbirine benzeyen iki harfi bir yazıp şeddeli okuma İDHÂL: Dâhil etme, içine alma İDLÂL: Dalâlete sokma, sapıtma İDLÂL-İ İLÂHÎ: Allah'ın kulu saptırması İDRÂK: 1 Anlayış, akıl edinme 2 Yetişmek, erişmek 3 Olgunlaşma çağını bulma ÎFÂ: 1 Ödeme, yerine getirme 2 Bir işi yapma 3 İş görme İFK: İftira, iftira ekmek, Hz Aişe'ye yapılan iftira İFLÂH: Felâha, selâmete kavuşmak İFNÂ:: Mahvetmek, yok etmek İFRÂT: Haddi aşma, pek ileri gitme İFRÂZ: Bütünden parça ayırma Bölme İFRÎT: Çetin cin, öfkeli insan İFTİTAH TEKBİRİ: Namaza başlama tekbiri İGÂSE: İmdada yetişmek, yardım etmek İĞFÂL: Yanıltma ve aldatma İĞTİSÂL: Gusletme İĞVÂ: Ayartma, baştan çıkarma İHÂTA: 1 Kuşatma, etrafını çevirme 2 Geniş tam bilgi ve ihtisas İHDÂS: Ortaya çıkarma İHFÂ: Gizleme, saklama İHLÂL: "Halel"den bozma, sakatlama, kusurlu hale getirme İHLÂS: Samimiyet, doğruluk, riyasızlık Kur'ân-ı Kerim'in 112 Sûresi İHMÂL: Mühlet verme