|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkiye Cumhuriyeti Günlüğü 1923 - 1938
1 Ocak 1926: Takvim ve saatte yapılan değişiklik yürürlüğe girdi
10 Ocak 1926: Ankara Istiklal Mahkemesi, Albay Osman ve yardımcılarınıkarışıklık çıkarmak suçundanölüme mahkum etti
14 Ocak 1926: Bayındırlık Vekili Süleyman Sırrı Bey öldü, yerine BehiçBeyatandı
18 Ocak 1926: !stanbul Belediye Başkanı Op Emin Bey öldü, yerineMuhittin(Ustündağ) Bey atandı
30 Ocak 1926: Istanbul Milletvekili Dr Adnan (Adıvar) milletvekilliğindenistifa etti
11 Şubat 1926: Istanbul?da Milliyet gazetesi yayınlanmaya başladı
13 Şubat 1926: Konya?da Mevlana Celaledden-i Rumi Türbesinin Müzehalinegetirilmesine karar verildi
17 Şubat 1926: Türk Medeni Kanunu kabul edildi Bu kanunla evlenmeişleminin,evlendirme memurutarafından yapılacağı hükme bağlandı
28 Şubat 1926: Istiklal Mahkemelerinin çalışmaları 7 Eylül 1926 tarihinekadaruzatıldı
1 Mart 1926: Türk Ceza Kanunu kabul edildi
13 Mart 1926: Mustafa Kemal Paşa?nın anıları Hakimiyet ve Milliyet gazetelerindeyayınlanmaya başladı
14 Mart 1926: Istanbul Milletvekilliğinden istifa eden Dr Adnan(Adıvar)?ınyerine 9Kolordu eskiKomutanlarından İhsan Paşa seçildi
18 Mart 1926: Antalya?da deprem
22 Mart 1926: Türk Dili Akademisine dair kanun kabul edildi- Müskirat inhisarının (lçki tekeli) devlete geçmesine dair kanun kabuledildi
1 Nisan 1926: 30 Ağustos?un Zafer Bayramı olarak kabulü hakkındakikanun kabuledildi
10 Nisan 1926: Iktisadi kurumlarda yazışmanın Türkçe yapılmasına dairkanunkabul edildi
11 Nisan 1926: Kabine, Italya Başbakanı Mussolini?nin Doğu Akdeniz ileilgilidemeci üzerine, kısmiseferberlik kararı aldı
17 Nisan 1926: Ankara?da, Musul konusu ile ilgili görüşmelere başlanıldı
19 Nisan 1926: Türkiye sahillerinde nakliyat-ı bahriye (Kabotaj) velimanlarla,karasuları dahilinde icra-yısanat ve ticaret hakkındaki kanun kabul edildi (1 Temmuz 1926?danitibarenKabotaj Bayramı olarakkutlanacaktır)
26 Nisan 1926: İranlılarla evlenmeyi yasaklayan kanunun kaldırılmasıhakkındakikanun kabul edildi
30 Nisan1926: Samsun-Kayak demiryolu hizmete açıldı
16 Mayıs 1926: Son Osmanlı Padişahı, 6 Mehmet Vahdettin, Italya?nınSan Remoşehrinde öldü (doğumu:1861) Osmanlının 36 ve son padişahıdır, Abdülmecit?in enküçükoğludur
17 Mayıs 1926: Istanbul?da, Turkische Post gazetesi yayınlanmayabaşladı- Ticaret Vekili Ali Cenani Bey?in yerine Rahmi Bey atandı
18 Mayıs 1926: Istiklal Mahkemeleri?nin görev süresi 7 Mart 1927 tarihinekadaruzatıldı
21 Mayıs 1926: Musul Antlaşması kabul edildi
26 Mayıs1926: istiklal Savaşı?na katılmayan memurların iştençıkarılmasına dairkanun kabul edildi
28 Mayıs 1926: Izmir Odemiş?te Ilk Kurşun Anıtı törenle açıldı
31 Mayıs 1926: Türkiye-SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği)Antlaşmasıimzalandı
5 Haziran 1926: Ankara?da, Türkiye-Ingiltere-Irak arasında MusulAntlaşmasıimzalandı
15 Haziran 1926: Izmir seyahati sırasında Gazi M Kemal Paşa?ya suikasthazırlığında olan eski LazistanMilletvekili Ziya Hurşit ve adamları, kendilerini suikasttan sonraYunanistan?ınSakız adasına kaçıracak olanmotorcu Şevki?nin Izmir Valisi Kazım Dirik?e ihbarıyla yakalandılar
18 Haziran 1926: Ankara Istiklal Mahkemesi, Izmir?de görevlendirildi
20 Haziran 1926: Suikast girişimiyle ilgili olarak, Ankara?da IstiklalMahkemesi?nin talimatıyla geniş ölçüdetutuklamalar yapıldı Tutuklananlar arasında Milletvekillerinin ve OrduKomutanıPaşaların da bulunmasıheyecanı artırdı Şark Fatihi Kazım Karabekir Paşa da tutuklananlar arasındaidi Başbakan Ismet Paşa,Emniyet Müdürüne emir vererek Kazım Karabekir Paşa?yı serbestbıraktırdıTBMM?nin kararı olmadanMilletvekillerinin tutuklanmaması lazımdı Istiklal Mahkemesi ise; ?TBMM
adına yargı yetkisini kullandığını?ileri sürerek, işine karışan Ismet Paşa?nın da tutuklanmasına karar verdi
26 Haziran 1926: Antalya?da deprem
1 Temmuz 1926: Türkiye, Uluslararası Cenevre Antlaşması?na katıldı- Kabotaj Bayramı kutlandı
4 Temmuz 1926: Kazım Karabekir Paşa ve Ali Fuat Paşa, Izmir?de IstiklalMahkemesi?nde sorguya çekildiler
5 Temmuz 1926: Istiklal Mahkemesi ile araları açılan Başbakan IsmetPaşa,tutuklama kararı üzerine,Mustafa Kemal Paşa?nın tavsiyeleriyle Izmir?e geldi Istiklal Mahkemesiheyetiyle ayrı ayrı görüştü Yapılmaktaolan işlemlerin usule uygun olduğu taraflarca kabul edildi
13 Temmuz 1926: Izmir suikastı karara bağlandı: Eski LazistanMilletvekili ZiyaHurşit, Izmir MilletvekiliŞükrü, Saruhan Milletvekili Halis Turgut, Istanbul Milletvekili IsmailCanbulat,Erzurum Milletvekili EmekliTümgeneral Rüştü Paşa (Kurtuluş Savaşı Komutanlarından), Trabzon MilletvekiliHafız Mehmet, Sarı EfeEdip, Emekli Teğmen Çopur Hilmi, Emekli Baytar Albay Rasim, Laz Ismail,GürcüYusuf, Eski Ankara ValisiAbdülkadir ve Kara Kemal, ölüm cezasına çarptırıldılarKazım Karabekir Paşa, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Refet (Bele) Paşa, Cafer TayyarPaşa, Mersinli Cemal Paşave Milletvekilleri Faik Bey, Sabit Bey, Halet Bey, Feridun Bey, Fikri Bey,KamilZeki Bey, Bekir Sami Bey,Besim Necati Bey, Münir Hüsrev Bey beraat ettiler13 ölüm cezası, gece yarısı infaz edildi (Kara Kemal firarda, 27 Ağustos1926günü intihar etti)
1 Ağustos 1926: Ankara?da Istiklal Mahkemesi, suikast davasının 2bölümünebaşladı Sanıkların çoğu eskiIttihad ve Terakki Fırkası mensubuydu
2 Ağustos 1926: Lotus isimli Fransız gemisi, Türk sularında Bozkurt adlıTürkgemisini batırdıÇarpışma,uluslararası bir davanın doğmasına sebep oldu
26 Ağustos 1926: Ankara Istiklal Mahkemesi kararını açıkladı: Eski MaliyeNazırıCavid, DrNazım,Milletvekili Hilmi, ölüm cezasına çarptırıldı Gazeteci Hüseyin Cahit (Yalçın)beraat etti Rauf (Orbay) ve eskiIzmir Valisi Rahmi Bey gıyaben 10?ar yıl kalebentliğe mahkum edildiler SalihKaya ve Ali Osman da 10?ar yılhapis cezası aldılar Diğer 37 sanık ise beraat ettiler Olüm kararları geceyarısı infaz edildi
1 Eylül 1926: Izmir suikastını haber veren Şevki?ye 6500 lira ikramiyeverildi
11 Eylül 1926: Ankara?da otomatik telefon işletmeye açıldı
22 Eylül 1926: !stanbul Kurtuluş?ta çıkan yangında 207 ev ve dükkanyandı
26 Eylül 1926: Istanbul?da Yıldız Gazinosu açıldı
4Ekim 1926: Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu yürürlüğegirdi- Istanbul Sarayburnu?nda heykeltıraş Kriepel tarafından yapılan Gaziheykelitörenle açıldı (Ilk Gazi heykeli)
6 Ekim 1926: Kayseri Uçak Montaj Fabrikası açıldı
1 Kasım 1926: Refet (Bele) Paşa, milletvekilliğinden çekildi
22 Kasım 1926: TBMM, Güneydoğu Anadolu?da sıkıyönetimi 23 kasım1927 tarihinekadar uzattı
26 Kasım1926: Alpullu Şeker Fabrikası hizmete açıldı
5 Aralık 1926: Izmir?de Suikast davasında suçsuz bulunan Paşalaremekliye sevkedildi
17 Aralık 1926: Uşak Şeker Fabrikası hizmete açıldı
|