Konu
:
Gök-Türk Tarihiyle İlgili Yapilmasi Gerekenler
Yalnız Mesajı Göster
Gök-Türk Tarihiyle İlgili Yapilmasi Gerekenler
11-25-2012
#
2
Prof. Dr. Sinsi
Gök-Türk Tarihiyle İlgili Yapilmasi Gerekenler
GÖK-TÜRK KAYNAKLARI
Uzun yıllardır Gök-Türk tarihini araştırmada temel kaynaklar olarak kullanılmakta olan Çin yıllıkları
Orhun Yazıtları
Bizans ve diğer dillerdeki kaynakların yanısıra
kazılar sonucu elde edilen Sogd ve Baktri dilinde yazılmış VI-VIII
yüzyıllara ilişkin belgelerin de değerlendirilmesi gereklidir
Sogdça belgeler arasında en başta “Mug dağı Sogd belgeleri” gelmektedir
“Mug dağı Sogd arşivi” olarak da yürütülen söz konusu belgeler 1932 yılında Tacikistan’ın Pencikent ilçesinde (Semerkant şehrinin 90 km doğusu) yer alan Mug dağı dolaylarında eski kale harabelerinde bulunmuştur
Araştırmacılar burada bir yıl kadar sürdürülen kazılar sırasında
yaklaşık 80 kadar belgeye rastlamıştır
Belgelerin 70’i Sogdça
dördü Çince
biri Arapça ve bir adedi de Türkçe (Runik) olduğu belirtilmiştir
Sogdça olanlar A
Freyman
V
A
Livşits
O
İ
Smirnova
M
N
Bogolyubov gibi Sogd dili uzmanları tarafından çözülmüş ve belgelerin Sogd bölgesinde birer hükümdarlık olan Penç (Pencikent) prensi Divaştiç (709-722) sarayı arşivi olduğu anlaşılmıştır
Bu belgelerden birinde kendisini Hun (Doğu Gök-Türk) kağanının bir naibi olarak gösteren Divaştiç aslında 709 yılında
kendisinden önce 693-*708 yılları arasında Penç vilâyetinin prensi olan
Türk
asıllı Çakin Çor Bilge yerine yönetime gelmiştir
Adı geçen arşiv belgeleri arasında Çakin Çor Bilge vaktinde yazılmış belgelere de rastlanmaktadır
Bununla beraber
belgelerde Gök-Türk Kağanlığı tarihi için önemli bilgiler verebilecek kayıtlar da bulunmaktadır
Belgelerde Türkçe Kağan
Tudun
Elteber
Tutuk
Tarhan unvanları geçmektedir
Ancak bu belgeler hâlâ Türkçeye çevrilmemiştir
Baktri dilinde yazılmış belgeler ise son yıllarda bulunmuş ve N
Simms-Williams tarafından çözülerek İngilizce’ye çevrilmiş ve yayımlanmıştır (New-York
2000)
Çoğunluğu hukuksal belgeler olan Baktrice belgelerden de Gök-Türk tarihinin bilinmeyen yönleri aydınlanacaktır kuşkusuz
Bu belgelerde de görülen Kağan
Tegin
Tarhan
Tudun
Elteber unvanları ve Türkçe isimler
Kağanlık döneminde Afganistan
Horasan ve Kuzey Hindistan’da kurulan Gök-Türk asıllı sülâlelerin tarihi aydınlanacaktır
Zaten
adı geçen belgelerde vurgulandığına göre
bu belgelerin pek çoğu
Türk
asıllı vâlilerin himâyesinde düzenlenmiştir
Bu belgeler de vakit geçirilmeksizin Türkçeye çevrilmeli ve
Türk
tarihinin bazı karanlık noktaları da aydınlatılmalıdır
Demek ki bugün
Gök-Türk tarihinin çalışılacak temel sorunları arasında Kağanlık-Sasanlı
Kağanlık-Bizans
Kağanlık-Çin ilişkileri
Kağanlığın Kuzey Hindistan
Afganistan
Horasan
Ceyhun ve Seyhun (Amuderya ve Siriderya) aralığı ve buraya bitişik bölgeler
Doğu Türkistan
İdil-Ural havzaları
Kafkasya
Kuzey Karadeniz kıyıları ve Uzak Doğu ülkelerindeki etkinlikleri
buraların pek çoğunda kurulan Gök-Türk asıllı sülâleler tarihi yer almaktadır
Yrd
Doç
Dr
Yavuz DALOĞLU
(Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı)
Yavuz Daloğlu (1961)
Türk
müzik
ve tarih araştırmacısı
1985 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzikoloji Bölümü’nü bitirdi
Aynı üniversitede yüksek lisans ve doktorasını tamamladı
Çeşitli dergilerde
müzik
ve tarih konularında yazılar yazdı
Müzikbilim ve tarihle ilgili ulusal ve uluslararası pek çok bilimsel toplantıda bildiri sundu
Radyo ve televizyon programlarına konuşmacı olarak katıldı
Türk
müzik
yaşamı
tarihi ve
Türk
tarihi konularında konferanslar verdi
Hâlen Dokuz Eylül Üniversitesi’nde öğretim üyesidir
Bu keşfin üzerinden biraz zaman geçti ama fikir meydanında tüm aramalarıma rağmen bu konuyu bulamadım ve üzüldüm
Hemen sizleri
Türk
Tarihindeki bu muhteşem keşifle başbaşa bırakmak isterim
Bu keşif özetle üç şeyi kanıtlıyor
Avrupalıların iddia ettiğinin aksine Gök Türklerin para bastırmasıyla
tuğuyla tam bir devlet olduğunu
Ay Yıldız'ın sanılanın aksine İslamiyet öncesinden de köklü bir
Türk
simgesi olduğunu ve tarihimizin kim bilir daha ne kadarının yerler altında olduğunu
1500 Yıllık Ay Yıldızlı
Türk
Parası
Türklere ait ilk parayı Göktürkler bastırmış
Kazılarda ortaya çıkan ay-yıldızlı Göktürk paralarının bulunuşu ‘Orhun yazıtları kadar değerli’ diye yorumlandı
Kırgızistan
Özbekistan ve Tacikistan’da yapılan arkeolojik kazılarda ilk büyük
Türk
uygarlığı olan Göktürklere ait paralar bulunduğu ortaya çıktı
Paralar
‘
Türk
uygarlığında önemli keşif’ olarak değerlendirildi
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nin 4-6 Ekim 2004′te Bişkek’te düzenlediği İkinci Uluslararası
Türk
Uygarlığı Kongresi’ne katılan Dokuz Eylül Üniversitesi öğretim üyesi Dr
Yavuz Daloğlu
burada tanıştığı Özbek tarihçi Gaybullah Dr
Babayar’ın eski
Türk
devletleri paraları üzerinde yaptığı çalışmayı inceledi
Daloğlu
bu paralar arasında daha önce hiç duymadığı
görmediği Göktürk paralarıyla karşılaştı
Dr
Daloğlu
Dr
Babayar’la yaptığı çalışma sonunda
Göktürk paralarının bulunuşunu ‘
Türk
uygarlığında önemli bir keşif’ olarak açıkladı
Sikkelerden birinde ortada kağan kabartması ve kenarlarda üç tane ay-yıldız olduğunu söyleyen Daloğlu
bu sikkenin
Türk
uygarlığı açısından çok büyük önemi olduğunu belirtti
Daloğlu
şöyle dedi:
“Göktürklerden sonra 8′inci yüzyılda Türgişlere ait paralar bulunmuştu
Ancak Göktürklere ait paralar onlardan 150-200 sene daha önceye
576-600 yıllarına ait
En önemlisi
bu sikkelerin
Türk
toplumuna dayatılan ‘Türkler barbardı
Türklerin uygarlığı yoktu
göçerlerdi’ gibi Avrupa merkezli anlayışı çürütmesi
Göktürk sikkelerinin bulunuşu
Orhun Yazıtları’nın bulunuşu kadar önemlidir
Ayrıca ay-yıldızın bize İslam’da Semavi anlayıştan miras kaldığını biliyorduk
Ancak
yeni bulunan Göktürk paralarında da ay-yıldızlı figürler var
”
Prof. Dr. Sinsi
Kullanıcının Profilini Göster
Prof. Dr. Sinsi Kullanıcısının Web Sitesi
Prof. Dr. Sinsi tarafından gönderilmiş daha fazla mesaj bul