Nükleer Silahlanmanın Tarihçesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-25-2012

Ağustos 1985

Deneme Moratoryumu

Sovyetler Birliği nükleer deneme moratoryumunu açıklar

Nisan 1986

Çernobil Faciası

Sovyetler Birliği devletlerinden biri olan Ukrayna'da bulunan Çernobil nükleer reaktöründe yangın oluşur ve radyoaktif sızıntı meydana gelir

Bu olayda Avrupa'nın birçok bölgesi ciddi anlamda hasar görür

Aralık 1987

Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Mikhael Gorbachov ve ABD Başkanı Reagan tarafından Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması imzalanır

anlaşma aynı zamanda Moskova ve Washington arasında gerçekleştirilen ilk askeri mutabakatı teşkil eder

Temmuz 1991

START

1982 yılında başlayan Stratejik Silahların Azaltılması Görüşmeleri Antlaşması

ABD ve Sovyetler Birliği devlet başkanları tarafından 1991 yılında imzalanır

İleriye dönük nükleer silahların azaltılmasını öngörmektedir

Eski Sovyetler birliği devletlerinden olan

Beyaz Rusya

Kazakistan ve Ukrayna'da antlaşmanın prensiplerine katılarak bir yıl sonra imza atarlar

1992

Kuzey Kore

Nükleer genişleme programı yürüttüğünden şüphe duyulan Kuzey Kore

1993 yılında Nükleer Silahları sınırlandırma antlaşması görüşmelerinden çekildiklerini duyururlar

fakat daha sonra söylediklerinden vazgeçen Kuzey Kore yetkilileri görüşmelere tekrar katılma kararı alırlar ve ABD'yle görüşmelere otururlar

1994 ABD çerçeve antlaşması altında nükleer silah geliştirme programından vazgeçen Kuzey Kore

ABD

Japonya ve Güney Kore'den yardım sözü alır

Bu arada uluslararası Piyongyang için

eski Sovyet Santralinin yerine geçmesi için toplum iki adet nükleer hidrosantral inşa etme kararına varır

Mayıs 1995

Çin'in denemeleri

Çin iki yeraltı denemesinin ilki olan denemesini gerçekleştirir

Ağustos 1995

ABD Deneme Yasağı

ABD nükleer silah denemelerine tamamıyla son sunduğunu açıklar

Eylül 1995

Fransız Denemesi

Uluslararası protesto ve tepkilere rağmen

Fransa Güney Pasifik'te nükleer silah denemelerini sürdürür

Eylül 1996

Kapsamlı Deneme Yasağı Antlaşması

Birleşmiş Milletler

laboratuar denemeleri dışındaki nükleer deneme patlamalarını yasaklayan Kapsamlı Deneme Yasağı Antlaşması'nı onaylar

Hindistan kusurlu olarak Antlaşmayı reddeder

Pakistan da Hindistan imzalamadıkça antlaşmayı imzalamayacağını beyan eder

Mayıs 1998

Hindistan / Pakistan Denemeleri

Hindistan beş adet yeraltı nükleer denemesi gerçekleştirir

Birkaç gün sonra Pakistan yönetimi de kendine has nükleer dizini ile birkaç gün sonra Hindistan denemelerine kendi denemeleriyle cevap verir

Ekim 2002

Kuzey Kore

Kuzey Kore

Ekim 2002 de Amerika'yla mutabakatını gölgeleyecek biçimde

Amerika'yı şüpheye düşürerek gizli nükleer silah programının varlığını açığa vurdu

Kıdemli ABD yetkilisi de yaptığı açıklamada

Kuzey Kore itirafını ancak en son iki silahının yapımında kullandığı uranyum esaslı program ve yeterince plütonyum'un varlığıyla yüzleştirildikten sonra açıklamak zorunda kaldığını söyledi

11-25-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Nükleer Silahlanmanın Tarihçesi Ağustos 1985 Deneme Moratoryumu Sovyetler Birliği nükleer deneme moratoryumunu açıklar Nisan 1986 Çernobil Faciası Sovyetler Birliği devletlerinden biri olan Ukrayna'da bulunan Çernobil nükleer reaktöründe yangın oluşur ve radyoaktif sızıntı meydana gelir Bu olayda Avrupa'nın birçok bölgesi ciddi anlamda hasar görür Aralık 1987 Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Mikhael Gorbachov ve ABD Başkanı Reagan tarafından Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması imzalanır anlaşma aynı zamanda Moskova ve Washington arasında gerçekleştirilen ilk askeri mutabakatı teşkil eder Temmuz 1991 START 1982 yılında başlayan Stratejik Silahların Azaltılması Görüşmeleri Antlaşması ABD ve Sovyetler Birliği devlet başkanları tarafından 1991 yılında imzalanır İleriye dönük nükleer silahların azaltılmasını öngörmektedir Eski Sovyetler birliği devletlerinden olan Beyaz Rusya Kazakistan ve Ukrayna'da antlaşmanın prensiplerine katılarak bir yıl sonra imza atarlar 1992 Kuzey Kore Nükleer genişleme programı yürüttüğünden şüphe duyulan Kuzey Kore1993 yılında Nükleer Silahları sınırlandırma antlaşması görüşmelerinden çekildiklerini duyururlar fakat daha sonra söylediklerinden vazgeçen Kuzey Kore yetkilileri görüşmelere tekrar katılma kararı alırlar ve ABD'yle görüşmelere otururlar 1994 ABD çerçeve antlaşması altında nükleer silah geliştirme programından vazgeçen Kuzey Kore ABD Japonya ve Güney Kore'den yardım sözü alır Bu arada uluslararası Piyongyang için eski Sovyet Santralinin yerine geçmesi için toplum iki adet nükleer hidrosantral inşa etme kararına varır Mayıs 1995 Çin'in denemeleri Çin iki yeraltı denemesinin ilki olan denemesini gerçekleştirir Ağustos 1995 ABD Deneme Yasağı ABD nükleer silah denemelerine tamamıyla son sunduğunu açıklar Eylül 1995 Fransız Denemesi Uluslararası protesto ve tepkilere rağmen Fransa Güney Pasifik'te nükleer silah denemelerini sürdürür Eylül 1996 Kapsamlı Deneme Yasağı Antlaşması Birleşmiş Milletler laboratuar denemeleri dışındaki nükleer deneme patlamalarını yasaklayan Kapsamlı Deneme Yasağı Antlaşması'nı onaylar Hindistan kusurlu olarak Antlaşmayı reddeder Pakistan da Hindistan imzalamadıkça antlaşmayı imzalamayacağını beyan eder Mayıs 1998 Hindistan / Pakistan Denemeleri Hindistan beş adet yeraltı nükleer denemesi gerçekleştirir Birkaç gün sonra Pakistan yönetimi de kendine has nükleer dizini ile birkaç gün sonra Hindistan denemelerine kendi denemeleriyle cevap verir Ekim 2002 Kuzey Kore Kuzey Kore Ekim 2002 de Amerika'yla mutabakatını gölgeleyecek biçimde Amerika'yı şüpheye düşürerek gizli nükleer silah programının varlığını açığa vurdu Kıdemli ABD yetkilisi de yaptığı açıklamada Kuzey Kore itirafını ancak en son iki silahının yapımında kullandığı uranyum esaslı program ve yeterince plütonyum'un varlığıyla yüzleştirildikten sonra açıklamak zorunda kaldığını söyledi