Örf Ve Adetlerimiz

ÖLÜM ÖNCESİ

Ölmek Üzere Olan Kişiye Yapılan Uygulamalar

1- Öleceği anlaşılan kişi yüzü kıbleye karşı gelecek şekilde sağ tarafına çevrilir Kişiye Kelime-i Şehadet getirtilir Başında bulunanlar da onunla birlikte Kelime-i Şehadet getirirler

2- Bu sırada kişinin yanında akrabaları bulunur ve bu anda Yâsin ve ya Ra'd suresi okunabilir

ÖLÜM SIRASI

Kişi ölünce çenesi bağlanır gözleri kapatılır elbiseleri çıkartılır ve ince bir örtüyle üzeri örtülür Ölünün şişmemesi için ölünün üzerine bir demir parçası konur Yıkanıncaya kadar ölünün yanında Kur'an okumak yasak olmamasına rağmen yapılmaması gereken bir davranıştır

Ölünün Yıkanması

İslam inancına göre ölünün yıkanması gerekir Bunun için ölü teneşir üzerine veya yüksekçe bir yere sırtüstü yatırılır Sonra ölüye abdest aldırılır Abdeste önce yüzden başlanır ağza ve buruna su verilmez; parmağa sarılı bir bezle dudaklarının içi dişleri ve burun delikleri ıslatılır Kolları yıkanır başı meshedilir ayakları yıkanır Abdest bittikten sonra üzerine ısıtılmış su dökülür saçı ve sakalı başı ve bedeni iyice temizlenir Sonra sol tarafına çevrilerek sağ tarafı sağ tarafa çevrilerek sol tarafı yıkanır Yıkayıcı ölünün karnına yavaşça dokunarak ölünün vücudundan bir şey çıkarsa onu da yıkar Ölüyü yıkarken her organı üç defa yıkamak sünnettir Ölünün tırnak ve saçları kesilmez Saçları ve sakalı kesilmez Erkek ölüyü erkek kadın ölüyü kadın yıkar Kadın ölen kocasının cesedini yıkayabilir; ancak erkek ölen karısını yıkayamaz

Kefenleme

İslam'da kefen üç çeşittir:

a) Sünnet Kefeni: Erkekler için gömlek izar ve lifafe olmak üzere üç kattır Boyun kökünden ayaklara kadar uzanan gömleğin yeni ve yakası yoktur İzar ve lifafe baştan ayağa kadar uzanır Lifafe İzar ve gömleğin üzerine giydirilir İzardan biraz daha uzun tutulur Kadın kefeninde ise bunlara ek olarak baş ve göğüs örtüsü kullanılır

b) Kifayet Kefeni: Ölen kişinin maddi durumunun bozukluğuna paralel olarak kifayet kefeni ile yetinebilir Bu kefen izar ve lifafeden ibaret olup ölen kadınsa bunlara ek olarak baş örtüsü dahil edilir

c) Zaruret Kefeni: Zorunluluk halinde ölü ne bulunursa onunla kefenlenir

"Kefen hazırlandıktan sonra tütsülenir" "Sünnet kefen şöyle yapılır: Önce lifafe yayılır Onun üzerine izar konulur Daha sonra ölüye kefen gömleği giydirilip izarın üstüne konur İzar önce ölünün soluna sonra sağına sarılır" Lifafe de sağa sonra sola sarılır Ayaklarının altından ve başının üstünden bağlanır"

"Kadın cenazenin kefenlenmesinde kadının saçları ikiye ayrılarak göğsünün üstüne konur Kadın kefenlendikten sonra başı ve yüzü başörtüsü ile örtülür İzarın üstünden göğüs örtüsü bağlanır Göğüs örtüsü göğüsten göbeğe veya dizkapaklara kadar olan bir örtüdür" Daha sonra ise lifafe sarılır

Cenaze Namazı
Ölen bir kişinin cenaze namazının kılınabilmesi için her şeyden önce Müslüman olması ve ölünün yıkanmış olması gerekir Bunun yanında ölünün vücudunun bütünlüğünü korumuş olması yani başı ile beraber vücudunun yarıdan çoğunun olması şarttır Cenaze namazını topluluk içinde birkaç kişinin kılması da yeterlidir Tüm topluluğun kılması şart değildir Cenaze namazını usulünü bilen herkes kıldırabilir"

Ölünün Gömülmesi

"Cenaze namazından sonra ölü mezara konur Mezarın en az göğüs hizasına kadar kazılması şarttır Ölü gömülürken kefenin bağları çözülür ve sağ yanına yatırılarak kıbleye yöneltilir" "Ölü kadın ise ölünün en yakınının onu mezara koyması gerekir Kadının mezara inmesi yasaktır Mezarların üzerine yapı yapmak süslemek islamda haramdır Ancak taş dikmek isim yazmak ağaç dikmek yasak değildir"

Telkin

Ölü mezara konulduktan sonra ve üzeri toprakla örtüldükten sonra topluluk mezarın başına oturarak imam veya başka birisinin okuduğu Kur'an-ı dinler ve ölünün ruhuna fatiha okur İslamiyet'e göre bütün insanlar ister Müslüman olsun ister olmasın ölüp de mezara konunca Münkir ve Nekir adlı iki melek tarafından sorgulanır Sorgu dinsel olup ölünün Müslüman olup olmadığını saptamak için yapılır Cenazenin defin edilmesi sırasında imamın mezar başında verdiği talkın (telkin) sorgu sırasında ölünün korkudan dilinin kekelememesi içindir

ÖLÜM SONRASI
Taziye

Ölünün yakınları komşuları akrabaları tarafından ziyaret edilerek "Allah size sabır ve ecir versin hüküm Allah'ındır Allah cennete kavuştursun" denilerek teselli edilirler Ölünün gömülmesinden sonra kederli olan ve yalnız kalan ölü evinin ziyaret edilmesi yani taziye hususunda peygamber "Kim felakete uğrayan kardeşini taziye ederse Allah ona kıyamet gününde ikram elbiseleri giydirir" demiştir Taziye üç gündür; ancak uzakta olanlar daha sonra da taziyeye gelebilirler Bu süre içinde komşular yemek yaparak ölü evine getirirler

Mezar Ziyareti

İslamiyet'e göre kabir ahret âleminin başlangıcıdır Ölümü her canlı tadacaktır Ölüm yok olmak değildir Bir evden bir eve göç etmek gibidir Ölen her kişi kıyamette dünyada yaptıklarından hesaba çekilip cennete veya cehenneme gönderilinceye kadar kabirde kalacaktır Kabirde hem ruha hem de bedene nimet ve azap vardır Peygamberler veliler ve şehitler mezarlarında da diridirler Kabirde ölü kendini ziyarete gelenleri tanır Bunun için kabirde bulunan ölülere selam vermek sünnettir Bir hadiste peygamber" "Bir kimse din kardeşinin kabrini ziyarete gider ve mezarı başında oturursa onu tanır ve selamına cevap verir" demiştir Ölü kabrinde bilinmeyen bir hayatla diridir Müslümanların kabrini ziyaret etmek peygamberin de yaptığı tavsiye ettiği bir davranıştır Bir hadiste peygamber "Kabirleri ziyaret ediniz! Kabir ziyareti ölümü hatırlatır" ve "Kabir ziyaretini size yasaklamıştım Şimdiden sonra ziyaret edebilirsiniz Böylece ibret alır gafletten uyanırsınız" demiştir