'Dersim Katliamı'ndaki Askerler Konuştu

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-25-2012

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 1937-1938 yılında Dersim'de meydana gelen olaylar için "katliam" ifadesini kullanmasından sonra o günlere ait belgeler de gün yüzüne çıkmaya başladı

Son olarak "Kara Vagon-38 Dersim Sürgünleri" adlı belgeselde o dönemde Dersim harekatına katılan askerler konuştu

Dersim'de isyanın var olup olmadığı

katliam yaşandı mı tartışmalarının odağında yönetmen Özgür Fındık "Kara Vagon-38 Dersim Sürgünleri" adlı belgeselle karşımıza çıkıyor

5 Mayıs'ta Bilgi Üniversitesi'nde galası yapılacak olan belgeselde Dersim katliamında sürgüne gidenler

gittikleri yerlerden acı ve gözyaşlarıyla "yaşanılanları" ve "sürgünleri" anlatıyor

Belgeselin en önemli yanı ise o dönemde Dersim'deki harekata katılmış orduda görevli iki askerin anlatımı

Askerlerden birinin adı Haydar Dede

Belgesele konuşan Hayder Dede anlatıyor:

"Bir alay komutanımız geldi

Konya'dan

Dedi ki; 'Arkadaşlar

vatandaşlar dünyada dört hain vardır' dedi

'Biliyor musunuz?' Biz nereden bilelim dört haini

'Bak' dedi

'Biri fani (veya vali)

biri kurt

biri domuz

biri de Kürt' dedi

Bu dördünü de aynı anda söyledi

"

"Adamları vurduk

vurdular

Şimdi şöyle kol kola taktılar

Şöyle kol kola taktılar beş yüz

alt yüz kişiyi ağır makineli tüfeklerle şöyle öldürdüler

Harçik ırmağına koydular

ırmak kıpkırmızı aktı

Yanız bir kadın kendisini suya attı

kaçtı kurtuldu

"

Yine Haydar Dede adlı asker anlatıyor: "Bomba atıp içeri girdiler

Yetmiş üç kişiyi içerden çıkardılar

yedisi erkekmiş

Gerisi kadın ve çocuk

"

Belgesele konuşan askerler birisi de Eskeri Akyol

Dersim olaylarının yaşandığı dönem 2

Tabur 9

Bölük'te askerlik yapan 101 yaşındaki Eskeri Akyol

yaşanılanları vahşet olarak nitelendiriyor begeselde

74 yıl sonra konuşan Akyol

Dersim'e Diyarbakır'dan 7 gün 7 gece yürüyerek gittiklerini söylüyor: "Gittikten sonra bizi Ali Boğazı'na verdiler

Gittiğimizde askerler evleri yakıyordu

Ulaştıkları tüm evleri yakıyorlardı

"

Akyol

Katliamdan kurtulabilenlerin mağaralara saklandıklarını

kimisinin ise Munzur nehrini aşarak İngilizlere ve Ruslara sığındıklarını söylüyor

'ÜZERLERİNE GAZYAĞI DÖKÜP YAKIYORLARDI'
Mağaralara girmekten korkuyorlarmış askerler

ama "girin" talimatı üzerine askerler mağaraları ateşe veriyor; bu kısmı Akyol şu sözlerle anlatıyor:

"Bombaları atmak zorundaydık mağaralara

Sonra gidip baktığımızda öyle çoğu yaşlı benim gibi

Getirip üst üste yığıyordu askerler ve üzerlerine gazyağı döküp ateşliyorlardı

Öyle canlı canlı

"

"Çok öldürüldüler! Askerlerden de

ahaliden de çok insan öldürüldü

Yukarı Kutu deresinde ceset kokusundan durulamıyordu

İnsanları öldürüp atmşlardı

Öylesine felaket görülmemiştir

Askerler Allah'ın emrine karşı geliyorlardı ha

"

Eskeri Akyol

röportajı yapan muhabirin "Tahminen kaç kişi öldürdünüz?" sorusuna

"Valla ne bileyim işte koşturarak ateş ediyorduk

Kalkıp yalan mı söyleyeyim

Askerdik 'ateş' dediklerinde mecburduk ateş etmeye

" sözleriyle cevaplıyor

Akyol yutkunarak

gözyaşlarını akıtarak anlatıyor vahşeti

Zamanla öldürmelerin son bulduğunu ve sürgünlerin başladığını söylüyor

11-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	'Dersim Katliamı'ndaki Askerler Konuştu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 1937-1938 yılında Dersim'de meydana gelen olaylar için "katliam" ifadesini kullanmasından sonra o günlere ait belgeler de gün yüzüne çıkmaya başladı Son olarak "Kara Vagon-38 Dersim Sürgünleri" adlı belgeselde o dönemde Dersim harekatına katılan askerler konuştu Dersim'de isyanın var olup olmadığı katliam yaşandı mı tartışmalarının odağında yönetmen Özgür Fındık "Kara Vagon-38 Dersim Sürgünleri" adlı belgeselle karşımıza çıkıyor 5 Mayıs'ta Bilgi Üniversitesi'nde galası yapılacak olan belgeselde Dersim katliamında sürgüne gidenler gittikleri yerlerden acı ve gözyaşlarıyla "yaşanılanları" ve "sürgünleri" anlatıyor Belgeselin en önemli yanı ise o dönemde Dersim'deki harekata katılmış orduda görevli iki askerin anlatımı Askerlerden birinin adı Haydar Dede Belgesele konuşan Hayder Dede anlatıyor: "Bir alay komutanımız geldi Konya'dan Dedi ki; 'Arkadaşlar vatandaşlar dünyada dört hain vardır' dedi 'Biliyor musunuz?' Biz nereden bilelim dört haini 'Bak' dedi 'Biri fani (veya vali) biri kurt biri domuz biri de Kürt' dedi Bu dördünü de aynı anda söyledi" "Adamları vurduk vurdular Şimdi şöyle kol kola taktılar Şöyle kol kola taktılar beş yüz alt yüz kişiyi ağır makineli tüfeklerle şöyle öldürdüler Harçik ırmağına koydular ırmak kıpkırmızı aktı Yanız bir kadın kendisini suya attı kaçtı kurtuldu" Yine Haydar Dede adlı asker anlatıyor: "Bomba atıp içeri girdiler Yetmiş üç kişiyi içerden çıkardılar yedisi erkekmiş Gerisi kadın ve çocuk" Belgesele konuşan askerler birisi de Eskeri Akyol Dersim olaylarının yaşandığı dönem 2 Tabur 9 Bölük'te askerlik yapan 101 yaşındaki Eskeri Akyol yaşanılanları vahşet olarak nitelendiriyor begeselde 74 yıl sonra konuşan Akyol Dersim'e Diyarbakır'dan 7 gün 7 gece yürüyerek gittiklerini söylüyor: "Gittikten sonra bizi Ali Boğazı'na verdiler Gittiğimizde askerler evleri yakıyordu Ulaştıkları tüm evleri yakıyorlardı" Akyol Katliamdan kurtulabilenlerin mağaralara saklandıklarını kimisinin ise Munzur nehrini aşarak İngilizlere ve Ruslara sığındıklarını söylüyor 'ÜZERLERİNE GAZYAĞI DÖKÜP YAKIYORLARDI' Mağaralara girmekten korkuyorlarmış askerler ama "girin" talimatı üzerine askerler mağaraları ateşe veriyor; bu kısmı Akyol şu sözlerle anlatıyor: "Bombaları atmak zorundaydık mağaralara Sonra gidip baktığımızda öyle çoğu yaşlı benim gibi Getirip üst üste yığıyordu askerler ve üzerlerine gazyağı döküp ateşliyorlardı Öyle canlı canlı" "Çok öldürüldüler! Askerlerden de ahaliden de çok insan öldürüldü Yukarı Kutu deresinde ceset kokusundan durulamıyordu İnsanları öldürüp atmşlardı Öylesine felaket görülmemiştir Askerler Allah'ın emrine karşı geliyorlardı ha" Eskeri Akyol röportajı yapan muhabirin "Tahminen kaç kişi öldürdünüz?" sorusuna "Valla ne bileyim işte koşturarak ateş ediyorduk Kalkıp yalan mı söyleyeyim Askerdik 'ateş' dediklerinde mecburduk ateş etmeye" sözleriyle cevaplıyor Akyol yutkunarak gözyaşlarını akıtarak anlatıyor vahşeti Zamanla öldürmelerin son bulduğunu ve sürgünlerin başladığını söylüyor