Süleymaniye Külliyesi

SÜLEYMANİYE KÜLLİYESİ

İstanbul'da ,aynı adı taşıyan semtte,Haliç'e bakan bir tepe üstünde ISüleyman'ın (Kanuni) yaptırdığı cami,iki türbe,dört medrese,darüttıp,darüşşifa,darülhadis,darül kurra ,sıbyan mektebi,imaret,tabhane,hamam ve dükkanlardan oluşan külliyeMimar Sinan tarafından 1550-58/59 arasında yapılmıştırFatih Külliyesi'yle birlikte Osmanlı mimarlığının en büyük yapılar topluluğudurTopografik yapıya da başarıyla uyarak araziye çok akılcı bir biçimde yerleşmiştir




Külliyenin ana yapısını oluşturan cami 144 m x 216 m boyutlarında ,duvarlarla çevrili bir dış avlunun içindedirÖbür yapılar batı,kuzey ve doğudan bu avluyu "U" biçiminde çevreler,avluyla bu yapılar arasında yollar yer alırCaminin planı 61 m x 70 m büyüklüğünde ,kareye yakın bir dikdörtgen biçimindedirBunun ortası,çapı 26 m'yi aşan bir kubbe ve ( kıble aksı üzerinde) önde ve arkada iki yarım kubbeyle örtülmüştürİki yandaki ( doğu ve batı ) ince uzun sahınların örtüsünü ise,birsıra üstüne dizilmiş beşer kubbe oluştururBunlardan iki uçlardaki ile ortadaki büyük ( çapı y10 m),aralardaki ikişer tanesi ise daha küçüktür ( çapı y7 m) Merkezi kubbeyi dört filayağı taşırFilayakları birbirlerine dört büyük askı kemeri ile bağlanmış kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanmıştırBu askı kemerlerinden öndekiyle arkadaki ,üstlerine yarım kubbeler dayandığı için dışarıdan görünmez İçleri üçer sıra pencere ile delinerek hafifletilen iki yandakiler ise,yan sahınları örten büyüklü küçüklü beş kubbenin üzerinde yükselerek caminin Haliç'ten görünen ünlü siluetinin en önemli parçasını oluştururKemerlerin basamaklı üst örtüsü ve iki uçlarında yer alan,üzerleri dilimli bir kubbeyle örtülü ağırlık kuleleri de bu siluetin önemli öğeleridir

Filayakları beden duvarlarına da kemerlerle bağlanmıştırBu noktalarda duvarların kalınlaştırılmasıyla oluşturulan payanda ayakları,dört yönde kubbeden gelen itme kuvvetini karşılarKuzeydekiler hariç,ayaklar duvarlardan dışarıya taşırılarak belli edilmiştirDoğu ve batı cephelerinde bu ayakların arasında yer alan iki katlı üzerleri bir saçakla örtülü revaklar,caminin yan görünümlerine hareketlilik kazandırır

İç avlu camiden biraz daha küçük bir dikdörtgen biçimindedirOrtasında kırma çatılı küçük bir şadırvan vardır,dört yanını kubbeyle örtülü revaklar çevreler,Caminin kuzey duvarı önündeki revak daha yüksek yapılarak son cemaat yeri haline getirilmiştirDört minareden ikis bu son cemaat yerinin iki ucunda ,yani caminin kuzey köşelerinde ,öbür ikisi iç avlunun kuzey köşelerindedirCamiyi bitişik minarelerin üçer,öbürlerinin ikişer şerefesi vardır

Süleymaniye Camisi bezeme sanatı bakımından da önemli bir yapıdırİç avluyla caminin cümle kapılarındaki alınlık ve kemer kavsarası gibi öğelerle şadırvanın saçaklığı,sütun başlıkları ,mihrap,minber,müezzin,ve hünkar mahfillerinde dönemin zarif taş işçiliğinin yalın örnekleri yer alır Kıble duvarında mihrabı çevreleyen renkli camlı pencerelerin (bakrevzen)bazısı caminin yapıldığı dönemden kalmıştırİç avlu revak kubbelerinin içi,ibadet mekanında da pandantiflerle yarım kubbeler zarif kalem işleriyle kaplıdırBunlar 1961-67 arasında özgün biçimlerine uygun olarak onarılmıştırKaynaklarda ,camideki yazıların çoğunun Ahmed Karasahisari'nin öğrencisi Hasan Çelebi tarafından yazıldığı belirtilmektedir


Kaynak;AnaBritannica cilt 28 frmsinsinet için derlenmiştir

__________________