Tefsir Usulü Kaynaklari

5- KURAN ARAŞTIRMALARINA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR:

Kuran-ı Kerimin lafız ve mana derinliklerine nüfuz etmeyi hedefleyen çalışmalara ilk asırlardan itibaren başlandığı anlaşılmaktadır Bu anlamda Kuran tefsirine ve Kuranın iyi anlaşılmasına yardımcı olan çalışmalar, başlangıçtan günümüze kadar devam etmiş, özellikle günümüzde daha da yoğunlaşmıştır Tefsir usulüne kaynak teşkil edecek olan ve çoğunlukla Kuran araştırmaları olarak nitelenen bu eserleri müellifleriyle kısaca tanıyalım:
1) Mahmud b el-Ferec en-Nisaburi (235/850) el-Kuran[46]
2) Ebu Bekir b Ebi Şeybe (235/849) Sevabul-Kuran[47]
3) Ahmed b Hanbel (241/855) Cevabatul-Kuran ve er-Redd ala men İddeat-Tenakuz fil-Kuran[48]
4) İsmail b İshak (282/835) El-İhticac bil-Kuran[49]
5) Ebu Ubeyd el-Belhi, Ahmed b Sehl (322/933) Kitabu Kavariil-Kuran; Kitabu İnne Suretel-Hamd tenubu an Cemiil-Kuran[50]
6) Ebu Bekir en-Nakkaş (355/965) El-Muvaddıh fi Maanil-Kuran[51]
7) Ebu Bekir el-Cessas, (370/980) Kitabu İlhamil-Kuran[52]
8) İmam el-Gazali (505/1111) Tercümanul-Kuran ve Düreruh[53]
9) Ebul-Hüseyin İbnud-Dekkak, Ali b el-Kasım el-İşbili (605/1208) Müfredatul-Kuran[54]
10) Muhammed b Ahmed el-İskenderani (1306/1889) Keşfül-Esrarin-Nuraniyyetül-Kuran[55]
11) Muhammed Abduh (1323/1905) Durus Minel-Kuranil-Kerim, Beyrut, 1400/1980
12) Muhammed Tahir b Abdulkadir el-Kürdi el-Mekki, Tarihul-Kuran, Mısır 1372/1953
13) Ahmed Halil, Neşetüt-Tefsirfi Kütübil-Mukaddeseti vel-Kuran, İskenderiyye, 1373/1954
14) Muhammed Ebu Şuhbe, El-Medhal li Dirasetil-Kuran, 1377/1958
15) Muhammed Abdullah Draz, (1958) Dusturul-Ahlak fil-Kuran, Tah: Abdussabur Şahin, Beyrut, 1972; Medhal ilel-Kuranil-Kerim, Kuveyt 1400/1980; en-Nebeül-Azim Kuveyt, 1390/1970, Suat Yıldırım tarafından En Mühim Mesaj Kuran adıyla Türkçeye tercüme edilmiştir Akçağ Yayınları, Ankara, 1985
16) Muhammed el-Gazali, Nazarat fil-Kuran, Kahire, 1377/1958 s 83
17) Muhammed Sadık Urcun, El-Kuranil-Azim, Hedyuhu, İcazuhu fi Akvalil-Müfessirin, Kahire 1966, s 328
18) Muhammed Mahmud Hicazi, el-VahdetülMevduiyye fil-Kuranil-Kerim, Kahire, 1390/1970
19) Abdurrahman Fude, El-Vahyu vel-Kuran, Mısır 1390/1970, s 64
20) Ahmet Halil, Dirasat fil-Kuran, Kahire, 1972 s 166
21) M Sadık er-Rafii, Tahte Rayetil-Kuran, 1394/1974, s 414
22) İbrahim Abdulhamid Selame, Kasabi Mahmud Zalat, Abdulhayy Hüseyin, Muhammed Abdulmunim, Dirasat Kuraniyye Mısır, 1396/1976
23) Muhammed Said Ramazan el-Buti, Min Ravaiil-Kuran, Dımeşk, 1977, s 351
24) Abdussalim Mükrim, Mined-Dirasetil-Kuraniyye, 1978
25)Muhammed Kutub, Dirasat Kuraniyye, Beyrut, 1979
26) Muhammed Bisyuni Fude, Muhadarat fi Tarihi Tefsiril-Kuran, Kahire, 1401/1981
27) Ahmed Cemal el-Umri, Dirasat fil-Kuran ves-Sünne, Kahire, 1982
28) Rauf Şelebi, Cevahirul-İrfan fid-Dave Ulumil-Kuran, Kahire 1406/1986
29) Muhammed İzzed Derveze, el-Kuran vel-Mübeşşirun, s 467; El-Kuranul-Mecid, Tenziluh, Uslubuh, Eseruh, Cemuh, Beyrut, s 340; Ed-Dusturul-Kuraniyye ves-Sünnetün-Nebeviyye fi Şuunil-Hayat, Kahire, ts
30) Ahmed Faiz, Dusturul-Usre fi Zilalil-Kuran, Beyrut ts
31) Muhammed Abdulaziz el-Huli, el-Kuran, Vasfuh, hidayetuh, Eseruh, İcazuh, Kahire, s 108
32) Salih el-Büleyhi, El-Hedyu vel-Beyan fi Emsalil-Kuran, Riyad

6- TÜRKÇE TEFSİR USULÜ ÇALIŞMALARI:

Tefsir Usulüyle ilgili türkçe çalışma ve araştırmaların son dönemde arttığı görülmektedir Osmanlı alimlerinin çoğunlukla tefsir ve usulüne ilişkin eserleri arapça yazdıkları görülmektedir Türkçe olarak tesbit edebildiğimiz Tefsir Tarihi, Kuran Tarihi ve Kuran İlimleriyle ilgili Türtçe eserleri müellifleriyle tanıyalım:
1) Ahmed b Muhammed: Tabakatul-Müfessirin Veli Efendi Kütüphanesi no: 427 Türkçe Yazma bir tabakat kitabı
2) Buraslı Mehmed Tahir: (1861-1924) Delilut-Tefasir İstanbul 1325 Tefsir Usulü ve Tefsir Tarihi ile ilgili öz bilgiler içerir Üç ciltlik Osmanlı Müellifleri kitabının da yazarıdır
3) Bergamalı Cevdet Bey: (1873-1925) Tefsir Tarihi, İstanbul 1927, s 152 Darul-Fünun İlahiyat Fakultesindeki ders notlarıdır Ayat-ı Müteşabihe adlı kitabın da yazarıdır
4) İsmail Hakkı İzmirli: (1868-1946) Tarih-i Kuran İstanbul, 1955 Kelam, Felsefe, Mantık, Dinler ve Mezheplerle ilgili bir çok eseri vardır 7 dil bilmektedir Meanil-Kuran adlı kitabın da yazarıdır
5) Ömer Rıza Doğrul: (v 1952) Tanrı Buyruğu (Kuranın Tercüme ve Tefsiri) İstanbul, 1980, 4 Baskı 734 sayfadan oluşan eserin 250 sayfalık bölümü İslam, Kuran ve Tefsir usulüne ilişkin konuları ihtiva etmektedir Kuran Nedir? İstanbul, 1345/1927, s 156 Kuranın tarifi, tertibi, tarihi, Avrupada Arapça olarak basımı ve batı dillerine tercemesi, Avrupa müsteşrik ve bilginlerine göre Kuranın değerlendirilişi ele alınıp incelenmiştir
6) M, Tayyib Okiç: İlahiyat Fakültesi Tefsir Dersi Takrirleri, 1952
7) Ömer Nasuhi Bilmen: Büyük Tefsir Tarihi Bilmen Yayınevi, c 2, İstanbul, 1973 Tefsir Usulü ve Tefsir Tarihiyle ilgili iki ciltlik bir eserdir Kuran hakkında umumi bilgiler ve 464 müfessirin hayatı hakkında bilgiler vardır
8) Osman Keskioğlu: (v 1989) Kuran Tarihi Nebioğlu Yayınevi, İstanbul, 1953, s 373 Nüzulünden Günümüze Kuran-ı Kerim Bilgileri Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları Ankara, 1987, s 336
9) İsmail Cerrahoğlu: Tefsir Usulü Ankara, 1979, s 352 Tefsir Tarihi Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları c 2, Ankara, 1988
10) Mehmet Sofoğlu: (1923-1987) Tefsire Giriş Çağrı Yayınları, İstanbul, 1981, s 388
11) Süleyman Ateş: İşari Tefsir Okulu A Ü İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1974, s 359
12) Muhammed Hamidullah-Macit Yaşaroğlu: Kuran-ı Kerim Tarihi ve Türkçe Tefsirler Bilbiyografyası Yağmur Yayınları, İstanbul, 1965, s 169
13) Abdurrahman Çetin: Kuran İlimleri ve Kuran-ı Kerim Tarihi Dergâh Yayınları, İstanbul, s 309
14) Suat Yıldırım: Kuran-ı Kerim ve Kuran İlimlerine Giriş, Ensar Neşriyat, İstanbul 1983, s 240

7- MÜSTEŞRİKLERİN ÇALIŞMALARI: