Ezan Ve Fazileti

EZAN
Fazileti; Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Rasulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Insanlar, eger ezan okumak ile namazin ilk safinda yer almada ne (gibi bir hayir ve bereket) oldugunu bilseler, sonra da bunu elde etmek icin kur'a cekmekten baska care kalmasaydi, mutlaka kur'aya basvururlardi" (Buhari(615) Muslim(437) Tirmizi(225) Nesai(1269223) Muvatta(168131))

Yine Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Rasulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Namaz icin ezan okundugu zaman seytan oradan sesli sesli yellenerek uzaklasir, ezani duyamayacagi yere kadar kacar Ezan bitince geri gelir Ikamete baslaninca yine uzaklasir, ikamet bitince geri donup kisi ile kalbinin arasina girer ve sunu hatirla, bunun dusun diye aklinda daha once hic olmayan seylerle vesvese verir Oyle ki (buna kapilan) kisi kac rekat kildigini bilemeyecek hale gelir” (Buhari(608) Muslim(389) Ebu Davud(516) Muvatta(1/69) Nesai(2/21))

Abdullah Ibnu Abdirrahman Ibni Ebi Sa'sa'a anlatiyor: ”Ebu Said (radiyallahu anh) bana dedi ki:

”Seni, koyunlari ve kir hayatini seviyor goruyorum Koyunlarinla birlikte veya kirda olunca namaz ezani okursan, ezan sirasinda sesini yukselt Zira muezzinin sesini insan, cin ve sair her ne isitirse en uzagi” bile Kiyamet gunu onun lehinde sehadet eder”

Ebu Said sozlerini soyle tamamladi: ”Ben bunu Rasulullah (aleyhissalatu vesselam)'dan isittim (Buhari(609) Nesai(2/13) Muvatta(1/69))

Abdullah Ibnu Amr Ibni'l-Amr As (radiyallahu anhuma)'nin anlattigina gore, Rasulullah (aleyhissalatu vesselam)'in soyle soyledigini isitmistir:

”Ezani isittiginiz zaman muezzinin soyledigini aynen (kelime kelime) tekrar edin Sonra bana salat-u selam okuyun Zira kim bana salat-u selam okursa Allah da ona on misliyle rahmet eder Sonra benim icin el-vesile'yi taleb edin Zira o, cennete bir makamdir ki, mutlaka AlIah'in kullarindan birinin olacaktir Ona sahip olacak kimsenin ben olmami umid ediyorum Kim benim icin Allah'tan el-Vesile'yi taleb ederse, sefaat kendisine vacib olur” (Muslim(384) Ebu Davud(522) Nesai(2/23) Tirmizi(208) Ibnu Mace(720) Hadisin ilk cumlesi Buhari'de de rivayet edilmistir (Ezan 7))

Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Rasulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Ezani isittigi zaman kim: "Allahumme Rabbe hazihi'd-da'veti't-tamme ve's-salati'I-kaime ati Muhammedeni'I-Vesilete ve'I-fadilete veb'ashu makamen mahmudeni'Ilezi va'adtehu (Ey bu eksiksiz davetin ve kilinan namazin sahibi! Muhammed'e‚ Vesileyi ve fazileti ver O'nu, va'adettigin -bir rivayette va'adettigin uzere- makam-i Mahmud uzere ba's et (dirilt)” derse, ona Kiyamet gunu mutlaka sefaatim helal olur" (Buhari Ezan 8 Ebu Davud(529) Tirmizi(211) Nesai(2/26) Ibnu Mace(722))

Ezanin Mesru kilinmasi; Abdullah Ibnu Zeyd (radiyallahu anh) anlatiyor: ”Rasulullah (aleyhissalatu vesselam), halki namaz icin toplamak maksadiyla calinmak uzere bir can yapilmasini emrettigi zaman, ben uyurken yanima bir adam geldi Elinde bir can vardi Ben:

”Ey Allah'in kulu, bu cani bana satar misin?” dedim Adam:

”Pekala, ama bunu ne yapacaksin?” dedi Ben: "Bununla insanlari namaza cagiracagim" dedim Bana:

”Sana bu is icin daha hayirli bir soz gostereyim mi?” dedi Ben de ona: ”Elbette!” dedim”Oyleyse sunu soyle!” diyerek bana ogretti:

”Allahu ekber Allahu ekber Allahu ekber Allahu ekber

Eshedu en la ilahe illallah, Eshedu en la ilahe illallah,

Eshedu enne Muhammeden Resulullah, eshedu enne Muhammeden Resulullah

Hayye ala's-salat, Hayye ala's-salat

Hayye ala'l-felah, Hayye ala'l-felah

Allahu ekber Allahu ekber

Lailahe illallah”
Abdullah Ibnu Zeyd (radiyallahu anh) devamli dedi ki: "(Ruyamdaki bu zat) benden biraz uzaklasti sonra tekrar soze baslayip: ”Sonra namazi kilacagin zaman sunu soylersin” dedi ve ogretti:

”Allahu ekber Allahu ekber-

Eshedu en la ilahe illallah,

Eshedu enne Muhammeden Resulullah,

Hayye ala's-salat,

Hayye ala'l-felah,

Kad kameti's-salat, kad kameti's-salat,

Allahu ekber Allahu ekber

Lailahe illallah”
Sabah olunca Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a gelerek (ruyamda) gorduklerimi haber verdim Bana:

”Insallah bu hak bir ruyadir Kalk ruyada ogrenmis oldugunu Bilal'e ogret O bunlari soyleyerek ezan okusun Zira o, sesce senden daha gur!” buyurdu Ben de Bilal'le birlikte kalktim Ona teker teker arz ediyordum O da bunlari yuksek sesle soyleyerek ezan okumaya basladi

Bunu evinde olan Omer Ibnu'l-Hattab (radiyallahu anh) isitmisti Hemen evden cikip ridasini cekerek geldi ve:

”Ey Allah'in Rasulu! Diyordu, seni hak ile gonderen Zat-i Zulcelal'e yemin olsun, onun gordugunun aynisini ben de gordum!”

Bunu isiten Rasulullah (aleyhissalatu vesselam): ”Elhamdulillah! Simdi bu daha saglam oldu!” dedi" (Ebu Davud(499) Sahihu Ebu Davud(469) Tirmizi(189) el Irva(246) hasendir)

Ezanin sekli; Ebu Mahzura (radiyallahu anh) anlatiyor: ”Ey Allah'in Resulu, bana ezanin usulunu ogret” dedim Bunun uzerine basimin on kismini meshederek:

”Allahu ekber, Allahu -ekber, Allahu ekber, Allahu ekber dersin ve bunlari derken sesini yukseltirsin Sonra: ”Eshedu en la ilahe illallah, eshedu en la ilahe illallah, eshedu enne Muhammeden Rasulullah, eshedu enne Muhammeden Resulullah dersin ve bunlari soylerken sesini alcaltirsin, sonra sesini sehadette tekrar yukseltirsin: Eshedu en la ilahe illallah eshedu en la ilahe illallah

Eshedu enne Muhammeden Resulullah, eshedu enne Muhammeden Resulullah Hayye ala's-salati hayye ala's-salat Hayye ala'l-felahi hayye ala'l-felah

Eger okudugun ezan sabah ezani ise sunu da soylersin:

”es-Salatu hayrun mine'n-nevm, es-salatu hayrun mine'n nevm (Namaz uykudan hayirlidir) Allahu ekber Allahu ekber, Lailahe illallah” (Muslim(379) Ebu Davud(500–505) Tirmizi(191) Nesai(2/4–8 )

Kametin sekli; iki sekli vardir Birincisi, yukarida Abdullah Bin Zeyd ra hadisinde gectigi gibi birer birer okumaktir Ikinci sekli Ise Ebu Mahzure rain su rivayetindeki gibidir; Bana Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ikameti ikiser ikiser ogretti:

”Allahu ekber, Allahu ekber,

Eshedu en la ilahe illallah, Eshedu en la ilahe illallah

Eshedu enne Muhammeden Resulullah, Eshedu enne Muhammeden Resulullah

Hayye ala's-salat, Hayye ala's-salat

Hayye ala'l-felah, Hayye ala'l-felah

Kad kameti's-salat, kad kameti's-salat!”

Allahu ekber, Allahu ekber

Lailahe illallah
(Ebu Davud(501) Sahihu Ebu Davud(474))

Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyuruyor ki; ”Kim muezzini isittiginde; eshedu en la ilahe illallahu vahdehu la serike leh ve eshedu enne Muhammeden abduhu ve rasuluhu, Radiytu billahi rabben ve bimuhammedin rasulen ve bilislami dinen” derse, Allah onun gunahini bagislar” (Muslim(4/86-Nevevi))

Ezan okurken saga sola donmek ve parmaklari kulaklara koymak; Ebu Cuhayfe (radiyallahu anh)'nin anlattigina gore, Hz Bilal (radiyallahu anh)'i ezan okurken gormustur Der ki: ”Ben, ezan okurken, onun agzini su tarafa, bu tarafa (saga sola) donerken takibe koyuldum” Tirmizi'nin rivayetinde su ziyade mevcuttur: ”Iki parmagi kulaklarini uzerinde oldugu halde” (Buhari(634) Muslim(503) Ebu Davud(520) Tirmizi(197) Nesai(2/12))

Muezzinin ucret almamasi: Osman Ibnu Ebi'l-As (radiyallahu anh) anlatiyor: ”Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'in bana en son vasiyetlerinden biri de, ezanina mukabil ucret almayan bir muezzin tutmamdi” (Ebu Davud(531) Tirmizi(209) Nesai(2/23) Sahihu Ibni Mace(585) Irvaul Galil(5/316))

Oturarak ve binek uzerinde ezan okumak; Ibni Omer ra deve uzerindeyken ezan okur, sonra iner ve namaz kilardi" (hasendir El Irva(226))

Ezani yuksek bir yerde okumak; Ebu Davud, "Minare uzerinde ezan" basligi altinda rivayet ediyor; "Beni Neccar'dan bir kadin demistir ki: "Benim evim, Mescid-i Nebevi'nin etrafindaki en uzun ev idi Bilal (radiyallahu anh), sabah ezanini evimin daminda okurdu Seher'den gelip, dama oturur vaktin girmesini gozetlerdi Vaktin girdigini gorunce gerinir, sonra da:

"Allah'im sana hamdediyor, dinini (muslumanlarin) ikame etmeleri icin, Kureys'e karsi yardimini diliyorum" der, arkadan ezan okurdu Vallahi, onun bu duayi terk ettigi tek gece bilmiyorum!" (Ebu Davud(519) Sahihu Ebu Davud(487))

Ezan ile ikamet arasina ara koymak; Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: ”Rasulullah (aleyhissalatu vesselam) Bilal (radiyallahu anh)'e:

”Ezan okudugun zaman agir agir oku Ikamet getirdigin zaman da pes pese seri oku Ezanla ikametin arasina, yemek yiyenin yemeginden, icenini icmesinden, uzerine sikisarak helaya girmis olanin heladan farig olacagi bir zaman fasilasi koy” diye talimat verdi Sunu da ilave etti: ”Beni gorunceye kadar da (ikamet icin) kalkmayin” (Tirmizi(195) Hasendir Bkz Elbani Sahiha(887))

Kadinlarin ezan okumasi; Kadinlar seslerini erkeklerin duymayacagi yerde ezan okuyabilirler Aise ra ezan ve ikamet okurdu" (Beyhaki hasen isnad ile, bkz Temamul Minneh(s153))

Bayram namazlari icin ezan okunmaz; Ibni Abbas ve Cabir ra dediler ki; ”Ne kurban bayraminda ne ramazan bayraminda bayram namazi icin ezan okunmaz” (Buhari(960) Muslim(886))

Ezandaki bidatler; birisi Omer radiyallahu anhe geldi ve ”Ben seni Allah icin seviyorum” dedi Omer radiyallahu anh ise; ”Ben de sana Allah icin bugz ediyorum Duyduguma gore sen ezan okurken teganni ve lahin yapiyorsun” (Abdurrazzak(1852) Taberani(13059) Tahavi(4/128) Serahsi Mebsut(1/138) Sahiha(42))