İmam-İ Gazaliden Yaşama Dair Öğütler

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

İmam-ı Gazaliden Yaşama Dair Öğütler

Yürüyüsüne dikkat et

Ey ogul!

Ölçülü adimlarla yürü, ayaklarini yerde sürükleyerek yürüme

Saga sola baka baka yürüme

Etrafi rahatsiz ederek, basini sunun bunun kapisina dogru döndürme

Toplantilarda sunlara dikkat et

Ey ogul!

1

Ugradigin bir toplantida yer alanlarin üzerine dikilip durma

2

Sokak ve caddeleri meclis gibi kullanma

3

Dükkânlari sohbet yeri olarak seçme

4

Fikrî tartismada kendini hakli çikarmak için inat gösterme

5

Edep ve terbiyesini yitirmis patavatsiz kimselerle tartisma

Bir hüküm verirken "sahsî görüsümdür" de

6

Birseyi veya bir adami överken asiriya gitme

7

Bir mecliste oturmak istedigin zaman bagdas kurup otur

8

Sakin parmak çatlatma

9

Sakalinla oynama

10

Yüzügünle mesgul olma

11

Oturdugun bir yerde, bulundugun bir toplulukta dislerini kürdan ve benzeri seylerle temizlemeye kalkisma

12

Burnunla oynama

13

Parmagini burnuna sokma

14

Yüzüne sinek konarsa yavasça onu kovmayi ihmal etme

15

Esnememeye dikkat et

16

Halkin seni hafife alacagi söz ve davranistan sakin

17

Bulundugun topluluk yol gösterici olsun

18

Sözlerin çok kiymetli bir nesne gibi paylasilsin

19

Güzel sözlere kulak ver

20

Konusulan bir sözün tekrar edilmesini isteme

Bu, onu dinlemedigini gösterir

Su kadindan uzak dur

Ey ogul!

Huysuz ve karaktersiz kadindan sakin

Çünkü böylesinin dili kocasi üzerinde çirkin ve agirdir

Dünyaya çocuk getirmesi, yüzündeki haya perdesini açmistir

Artik ne ev halkindan utanir, ne de konu komsusundan

Böyle kadinlar ne dünyaya yararlar, ne de âhirete

Bunlar ülfet ve sohbet edilmeye lâyik degildirler

Böylelerinin gizli hali olmaz

Aile sirrini sokaga dökerler

Iyilik ve hayri çoktan yere gömmüslerdir

Asik suratli olarak sabahlar, aksam nerede oldugu bilinmez

Onun sundugu bir yudum su serdir, zehirdir

Yemegi öfke, konusmasi maskedir

Evi perisan, elbisesi kir ve pastir

Yilan gibi sokar, akrep gibi isirir

Kocasi evet dese, o hayir der Böylesi kadinlardan uzak dur

Kadinlarin bir kismi da geri zekâli ve hantaldir

Agir canli ve kit anlayislidir

Kocasini sever, kazancina razi olur; fakat günes dogup yükseldigi halde hâlâ sesi duyulmaz

Yemekleri bayat, kaplari kirli ve paslidir

Su kadinla da hayatini kur

Ey ogul

Kadinlarin bir kismi da sevimli ve merhametlidir

Bereketli ve feyizlidir

Soylu çocuk dogurur

Kendisine her zaman güvenilir

Komsulari arasinda itibarlidir

Aile sirlarim korur, kimsenin yaninda açmaz

Cömerttir, eli açiktir

Bagirip çagirmaz, alçak sesle konusur

Evi ter temizdir

Çocuklari çiçek gibi, gönül alicidir

Hayri süreklidir

Kocasi da o nisbette yumusak huyludur

Namus onun siari, terbiye degismez vasfidir

Firsatlari kaçirma

Ey ogul!

Fayda saglayacak firsatlari kaçirma

Muhtaç oldugun seylere iyice sahip çik

Görülmesini acele ettigin islerinde dikkatini baska taraflara dagitma

Içinde bulundugun toplumun âdet ve geleneklerine saygili ol

Âhirette seni rüsvay edecek çirkin âdet ve geleneklerden sakin

Birseyin neticesini iyice düsünüp hesaba katmadan yapmakta acele etme

Soysuz adamlarla tartisma

Ey ogul!

Soysuz adamlarla tartisma

Sonra onun kötü arzularini kendine çekmis olursun

Namus ve serefini koruyan insanlara herkes izzet ve ikramda bulunur

Böyle kimseler halk tarafindan itibar görür

Hakki bilmek, dogruluktan gelen bir fazilettir

Kendini zavalli ve fakir göstermeye çalisan kimse hakarete ugrar

Az kelime ile çok sey anlat

Ey ogul!

Bir meseleyi yazarken gereksiz kelime kullanma

Az kelimeyle çok sey anlatmaya çalis

Sonu gelmeyecek arzular pesinde kosmak, sapikliktir

Baskasini kinayan ve hep kusur söyleyen adamin dostu olmaz

Din süslerin en güzelidir

Kuru gürültü, bos yere vakit harcamaktir

Sarhosluk insanliktan uzaklasip seytanlasmaktir

Yapilan bir akdi bozan kimse sirtina bir kin yüklenmis olur

Yumusak söz büyüklerin ahlâkindandir

Evlenmek istedigin kizi iyi seç

Ey ogul!

Insanin hanimi huzur ve sükûnet kaynagidir

Bir kizla evlenmek istediginde ailesini iyice arastir ve ögren

Çünkü temiz ve asil bir aile tatli meyveler yetistirir

Bilmis ol ki kadinlar parmaklarimiz kadar birbirinden farklidirlar

Sirret ve karaktersiz kadindan sakin

Onlarin dis görünüslerine aldanma, böyleleri kocasina karsi kaba ve hirçindir

Kocasi kendisine saygili oldugu zaman bunu bir üstünlük sanar

Hiçbir iyilige karsi tesekkür etmesini bilmez

Az seye de hiç kanaat etmez

Dostunu iyi seç

Ey ogul!

Iki çesit dost ve kardes vardir

Birisi, basina bir bela geldigi zaman seni korur; digeri de mutluluk ve ikbal günlerinde senin dostundur

Belâ gelip ikbalden düstügünde dostluk yüzünü gösteren kardesi hakiki kardes ve dost bil ve dostlugunu korumaya çalis

Saadet günlerindeki dosta pek güvenme

Sikintili günlerinde dostluk bagini uzatmiyorsa, onu düsmanlarin düsmani bil

Insanlari iyi tani

Ey ogul!

Heveslerine ve nefsine uyan asagilik çukuruna yuvarlanir

Zarif görünümlü insanlar fazla ilgini çekmesin, dis görünüse pek aldanma

Çünkü insan, kalbiyle, düsüncesiyle ve diliyle adamdir, kiyafetiyle degil

Benzi sari, zayif kimseleri hor görme

Çünkü insan iki küçük et parçasiyla ölçülür: Kalbi ve dili

Öyleyse insanlarin bu iki degerinden faydalanmaya çalis; gerisi et, kan ve kemiktir

Fitneden sakin

Ey ogul!

Düsman ülkesinde de olsan fitne ve fesat çikarmaktan sakin

Kendinden asagi kimselere karsi çoluk çocugunu, seref ve itibarini yaygi yapma

Malini kendinden fazla kiymetli ve üstün tutma

Fazla konusma

Ey ogul!

Fazla konusma

Sonra bulundugun toplulukta tasinmasi güç bir yük olursun

Seninle beraber oturana karsi alicenap davran

Yanina oturmak isteyene güzel, nazik, hareket et

Baskasinin gözüne dikkatle bakip durma

Fazla lügat parçalayip yaldizli söz söyleme

Çünkü bu sözlerin dis görünüsü belki güzel sayilabilir, fakat gerçekte güzel degildir

Kendinden fazla söz etme

Ey ogul!

Çocugunu çok begendigini baskalarina anlatma

Hizmetçinin çok hünerli oldugundan baskalarina söz etme

Atindan ve kilicindan bahsetme

Gördügün rüyalari her yerde anlatmaya kalkisma

Çünkü gördügün rüyadan sevinç duydugunu belirttigin zaman beyinsiz ve seviyesiz insanlar bu konuda seni rahatsiz etmeye baslarlar

Kisiligini korumak için sunlara dikkat et

Ey ogul!

1

Saçini sakalini tarayip öyle sokaga çik

2

Beyaz killari koparmaya kalkma

3

Lüzumundan fazla güzel kokulu seyler sürünme

4

Bir ihtiyacini dile getirirken üzerinde israrla durma

5

Birtakim arzularinin yerine gelmesi için küçülme

6

Servetinin tam listesini, mevcut paranin tam rakamim çoluk çocuguna verme

Çünkü bunlar onu az görecek olurlarsa kendilerini zayif sanarlar

Çok görecek olurlarsa yasayislarinda degisiklik yapmak isterler

Onlari hirpalamadan belli ölçüde idare etmeye çalis

11-04-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	İmam-İ Gazaliden Yaşama Dair Öğütler İmam-ı Gazaliden Yaşama Dair Öğütler Yürüyüsüne dikkat et Ey ogul! Ölçülü adimlarla yürü, ayaklarini yerde sürükleyerek yürüme Saga sola baka baka yürüme Etrafi rahatsiz ederek, basini sunun bunun kapisina dogru döndürme Toplantilarda sunlara dikkat et Ey ogul! 1 Ugradigin bir toplantida yer alanlarin üzerine dikilip durma 2 Sokak ve caddeleri meclis gibi kullanma 3 Dükkânlari sohbet yeri olarak seçme 4 Fikrî tartismada kendini hakli çikarmak için inat gösterme 5 Edep ve terbiyesini yitirmis patavatsiz kimselerle tartisma Bir hüküm verirken "sahsî görüsümdür" de 6 Birseyi veya bir adami överken asiriya gitme 7 Bir mecliste oturmak istedigin zaman bagdas kurup otur 8 Sakin parmak çatlatma 9 Sakalinla oynama 10 Yüzügünle mesgul olma 11 Oturdugun bir yerde, bulundugun bir toplulukta dislerini kürdan ve benzeri seylerle temizlemeye kalkisma 12 Burnunla oynama 13 Parmagini burnuna sokma 14 Yüzüne sinek konarsa yavasça onu kovmayi ihmal etme 15 Esnememeye dikkat et 16 Halkin seni hafife alacagi söz ve davranistan sakin 17 Bulundugun topluluk yol gösterici olsun 18 Sözlerin çok kiymetli bir nesne gibi paylasilsin 19 Güzel sözlere kulak ver 20 Konusulan bir sözün tekrar edilmesini isteme Bu, onu dinlemedigini gösterir Su kadindan uzak dur Ey ogul! Huysuz ve karaktersiz kadindan sakin Çünkü böylesinin dili kocasi üzerinde çirkin ve agirdir Dünyaya çocuk getirmesi, yüzündeki haya perdesini açmistir Artik ne ev halkindan utanir, ne de konu komsusundan Böyle kadinlar ne dünyaya yararlar, ne de âhirete Bunlar ülfet ve sohbet edilmeye lâyik degildirler Böylelerinin gizli hali olmaz Aile sirrini sokaga dökerler Iyilik ve hayri çoktan yere gömmüslerdir Asik suratli olarak sabahlar, aksam nerede oldugu bilinmez Onun sundugu bir yudum su serdir, zehirdir Yemegi öfke, konusmasi maskedir Evi perisan, elbisesi kir ve pastir Yilan gibi sokar, akrep gibi isirir Kocasi evet dese, o hayir der Böylesi kadinlardan uzak dur Kadinlarin bir kismi da geri zekâli ve hantaldir Agir canli ve kit anlayislidir Kocasini sever, kazancina razi olur; fakat günes dogup yükseldigi halde hâlâ sesi duyulmaz Yemekleri bayat, kaplari kirli ve paslidir Su kadinla da hayatini kur Ey ogul Kadinlarin bir kismi da sevimli ve merhametlidir Bereketli ve feyizlidir Soylu çocuk dogurur Kendisine her zaman güvenilir Komsulari arasinda itibarlidir Aile sirlarim korur, kimsenin yaninda açmaz Cömerttir, eli açiktir Bagirip çagirmaz, alçak sesle konusur Evi ter temizdir Çocuklari çiçek gibi, gönül alicidir Hayri süreklidir Kocasi da o nisbette yumusak huyludur Namus onun siari, terbiye degismez vasfidir Firsatlari kaçirma Ey ogul! Fayda saglayacak firsatlari kaçirma Muhtaç oldugun seylere iyice sahip çik Görülmesini acele ettigin islerinde dikkatini baska taraflara dagitma Içinde bulundugun toplumun âdet ve geleneklerine saygili ol Âhirette seni rüsvay edecek çirkin âdet ve geleneklerden sakin Birseyin neticesini iyice düsünüp hesaba katmadan yapmakta acele etme Soysuz adamlarla tartisma Ey ogul! Soysuz adamlarla tartisma Sonra onun kötü arzularini kendine çekmis olursun Namus ve serefini koruyan insanlara herkes izzet ve ikramda bulunur Böyle kimseler halk tarafindan itibar görür Hakki bilmek, dogruluktan gelen bir fazilettir Kendini zavalli ve fakir göstermeye çalisan kimse hakarete ugrar Az kelime ile çok sey anlat Ey ogul! Bir meseleyi yazarken gereksiz kelime kullanma Az kelimeyle çok sey anlatmaya çalis Sonu gelmeyecek arzular pesinde kosmak, sapikliktir Baskasini kinayan ve hep kusur söyleyen adamin dostu olmaz Din süslerin en güzelidir Kuru gürültü, bos yere vakit harcamaktir Sarhosluk insanliktan uzaklasip seytanlasmaktir Yapilan bir akdi bozan kimse sirtina bir kin yüklenmis olur Yumusak söz büyüklerin ahlâkindandir Evlenmek istedigin kizi iyi seç Ey ogul! Insanin hanimi huzur ve sükûnet kaynagidir Bir kizla evlenmek istediginde ailesini iyice arastir ve ögren Çünkü temiz ve asil bir aile tatli meyveler yetistirir Bilmis ol ki kadinlar parmaklarimiz kadar birbirinden farklidirlar Sirret ve karaktersiz kadindan sakin Onlarin dis görünüslerine aldanma, böyleleri kocasina karsi kaba ve hirçindir Kocasi kendisine saygili oldugu zaman bunu bir üstünlük sanar Hiçbir iyilige karsi tesekkür etmesini bilmez Az seye de hiç kanaat etmez Dostunu iyi seç Ey ogul! Iki çesit dost ve kardes vardir Birisi, basina bir bela geldigi zaman seni korur; digeri de mutluluk ve ikbal günlerinde senin dostundur Belâ gelip ikbalden düstügünde dostluk yüzünü gösteren kardesi hakiki kardes ve dost bil ve dostlugunu korumaya çalis Saadet günlerindeki dosta pek güvenme Sikintili günlerinde dostluk bagini uzatmiyorsa, onu düsmanlarin düsmani bil Insanlari iyi tani Ey ogul! Heveslerine ve nefsine uyan asagilik çukuruna yuvarlanir Zarif görünümlü insanlar fazla ilgini çekmesin, dis görünüse pek aldanma Çünkü insan, kalbiyle, düsüncesiyle ve diliyle adamdir, kiyafetiyle degil Benzi sari, zayif kimseleri hor görme Çünkü insan iki küçük et parçasiyla ölçülür: Kalbi ve dili Öyleyse insanlarin bu iki degerinden faydalanmaya çalis; gerisi et, kan ve kemiktir Fitneden sakin Ey ogul! Düsman ülkesinde de olsan fitne ve fesat çikarmaktan sakin Kendinden asagi kimselere karsi çoluk çocugunu, seref ve itibarini yaygi yapma Malini kendinden fazla kiymetli ve üstün tutma Fazla konusma Ey ogul! Fazla konusma Sonra bulundugun toplulukta tasinmasi güç bir yük olursun Seninle beraber oturana karsi alicenap davran Yanina oturmak isteyene güzel, nazik, hareket et Baskasinin gözüne dikkatle bakip durma Fazla lügat parçalayip yaldizli söz söyleme Çünkü bu sözlerin dis görünüsü belki güzel sayilabilir, fakat gerçekte güzel degildir Kendinden fazla söz etme Ey ogul! Çocugunu çok begendigini baskalarina anlatma Hizmetçinin çok hünerli oldugundan baskalarina söz etme Atindan ve kilicindan bahsetme Gördügün rüyalari her yerde anlatmaya kalkisma Çünkü gördügün rüyadan sevinç duydugunu belirttigin zaman beyinsiz ve seviyesiz insanlar bu konuda seni rahatsiz etmeye baslarlar Kisiligini korumak için sunlara dikkat et Ey ogul! 1 Saçini sakalini tarayip öyle sokaga çik 2 Beyaz killari koparmaya kalkma 3 Lüzumundan fazla güzel kokulu seyler sürünme 4 Bir ihtiyacini dile getirirken üzerinde israrla durma 5 Birtakim arzularinin yerine gelmesi için küçülme 6 Servetinin tam listesini, mevcut paranin tam rakamim çoluk çocuguna verme Çünkü bunlar onu az görecek olurlarsa kendilerini zayif sanarlar Çok görecek olurlarsa yasayislarinda degisiklik yapmak isterler Onlari hirpalamadan belli ölçüde idare etmeye çalis