11-04-2012
|
#3
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İmam-İ Gazaliden Yaşama Dair Öğütler
İmam-ı Gazaliden Yaşama Dair Öğütler
Tartismada sunlara dikkat et
Ey ogul!
1 Birisiyle tartisirken vakar ve efendiligini elden birakma
2 Bilgisizligini ortaya koyma Bu konuda aceleci olma
3 Delillerini getirirken çok iyi düsün
4 Tartistigin kimseyle aranda hakem olarak yumusak huyunu gör
5 Elinle ve parmaginla fazla isarette bulunma
6 Fazla heyecanlanip yüzün turp gibi olmasin
7 Sakaklarin terlemesin
8 Karsindaki adam sana ölçüsüz davranir, küstahlikta bulunursa sen de nezih ve agirbasli davran
9 Seni kizdiracak olursa, yine ölçülü konusmaya çalis, kendi serefini düsün
Hükümdarla görüsmede sunlara dikkat et
Ey ogul!
1 Devrin hükümdari sana yakinlik gösterirse, onunla mizrak ucunda bulundugunu hesapla
2 Hiçbir zaman onu bu yakinligindan cesaret alip haddini asma ve kendini güven içinde hissetme
3 Son derece efendi ve yumusak davran
4 Ilâhî hükümlerden biri zedelenmedikçe hükümdarin hosuna gidecek sekilde konus
5 Onun sana lütuflari seni ölçüsüzlüge sürüklemesin
6 Sakin hükümdarla yakini arasina girme Ancak iyilik ve hayirli islerde gir Çünkü hükümdarla yakinlari arasina giren kisinin düsüsü çok ani ve sür´atli olur
Konusurken su noktalara dikkat et
Ey ogul!
1 Söz verdiginde onu mümkün oldugu ölçüde yerine getir
2 Konustugunda ancak dogruyu söyle
3 Sagirlara seslenir gibi konusma
4 Dilsizlere hitap eder gibi sesini kisma
5 Makbul söz söyle, güzel konusmaya çalis
6 Seni dinleyenin oldugu takdirde konus
7 Ilgi duyulmayan yerde konusma
8 Halkin kabul etmeyecegi ve garip karsilayacagi olaylardan söz etme
9 Bazi sözleri devamli olarak tekarlayip durma: "Yani, ondan sonra, evet evet evet, hayir hayir hayir," ve benzeri gibi
Büyüklerin sofrasinda dikkatli ol
Ey ogul!
Büyüklerle bir sofraya oturdugun zaman fazla su isteme Etin kemigi ile fazla mesgul olma Hiçbir yemegi ayiplama ve sofradaki hiçbir yiyecegi küçümseme Sonra sofra sahibini üzmüs olursun
Gözü aç ve savurgan olma
Ey ogul!
Kendini iyice sikintiya sokmus bir miskin gibi gözü aç; mal kiymeti bilmeyen, ilerisini görmeyen bir sefih gibi savurgan olma Sana ait haklari belirle Dostuna saygili, düsmanina insafli ol
Nimetlere sükret
Ey ogul!
Allah´in verdigi nimete dâima sükret
Musa Aleyhisselâm, münacatinda, "Yâ Rabbi! Âdemogullarina el, ayak, göz, kulak ve sair birçok nimetler verdin Âdemogullari bu nimetlerin sükrünü nasil îfa edebilir " diye sordu
Cenab-i Hak ona söyle buyurdu:
"Yâ Musa! Verdigim nimeti Benden bilip, kendi isinden ve çalismasindan bilmeyen kulum, ona verdigim nimetin sükrünü eda etmis olur Verdigim nimetleri kendinden ve çalismalarindan bilip, Benden bilmeyen kulum da nimetin sükrünü eda etmemis olur Kula lâyik olan gece ve gündüz Bana tesbih ve hamd etmektir"
Fakirlere ihsan et
Ey ogul!
Cenab-i Hakkin ihsan buyurdugu nimetten fakirleri ve muhtaçlari hissedar etmek sükürdür Eger kapina bir fakir gelirse, onun kalbini hos et, öyle gönder
Sadakayi gizli ver
Ey ogul!
Sadaka verirken gizli vermek, kendine bir musibet geldiginde bagirip çagirmayarak, yaygara yapmayarak gizlemek gerekir
Bir günah islediginde ceza gelmeden hemen tevbe et Sadaka vermek siddiklar nisanidir Onlar siddiklar zümresindendir
Tamahkâr olma
Ey ogul!
Tamahkâr olma Kalbin kati ve kara olur Çok mal arttirmak için hasislik etme
Salih insanlarin sohbetinde bulun
Ey ogul!
Âlimlerin ve sâlih insanlarin sohbet ve meclisinde bulunmayi elden birakma Peygamber Efendimiz bir hadislerinde söyle buyurmuslardir:
"Bir kimse ulema ve sâlihlerin meclis ve sohbetine giderse Cenab-i Hak o kimsenin herbir adimina karsilik kabul olunmus bir hac sevabi ihsan eder"
Âlim ve sâlih zatlar Allah´in dostlaridir Onlari ziyaret edenin sevabi Allah´in evini ziyaret edenin sevabi gibidir
Darginlari baristir
Ey ogul!
Dargin ve küsülü olanlari baristir ki, sen de yarin Kiyamet gününde mesrur ve sad olasin
Musa Aleyhisselâm münacatinda, "Yâ Rabbi! Küsülü iki kisiyi baristirana ne ecir verirsin Senin rizani kazanmak için halka zulmetmeyenlere nasil bir mükâfat verirsin " diye sordu
Hak Teâlâ söyle buyurdu:
"Ben de yarin Kiyamet gününde ona selâmet verip korktugundan emin ederim"
Merhametli ol
Ey ogul!
Cenab-i Hak sefkati ve merhameti sebebiyle Musa Aleyhisselâma peygamberlik verdi Ey ogul! Sen de sefkat ve merhameti elden birakma ki merteben yüce olsun
Yeryüzünde olan mahlukata merhamet eyle Resul-i Ekrem Efendimiz (asm) söyle buyurmustur:
"Yâ Ebâ Hüreyre! Yeryüzünde olan mahlukata merhar met eylersen, Allah da sana merhamet eder"
Anne-babanin rizasini al
Ey ogul!
Anne-baban yaslaninca elinden geldigi kadar onlara yardim et Çünkü ebeveynin, sen küçükken türlü türlü zahmetini çektiler Devamli onlarin hayir duasini al Beddua ederlerse dünyan da, âhiretin de yikilir Anne-babanin rizasi Allah´in rizasidir Onlarin öfkelenmesi Allah´in gazabidir
Resul-i Kibriya Efendimiz (asm), "Cennet onlarin ayagi altindadir" buyurmustur
Bir hadiste söyle buyurmustur: "Anne-babasina iyilik edenin, onlarin gönlünü alanin ömrü bereketli ve uzun olur Yarin kiyamette azap görmez"
Yakin akrabalarina iyilikte bulun
Ey ogul!
Amcan ve halan baban hükmündedir, teyzen ve dayin da ana hükmündedir Onlara anne-babana ettigin hürmet gibi hürmet et Hayir dualarini almaya çalis, sakin ihmal etme
Âmâ akrabana iyilik et
Ey ogul!
Senin evindeki bereket diregi, rahmetin vesilesi, sana gelecek musibetlerin gidericisi evindeki yasli âmâ akra-bandir "Idare edemiyorum, geçimim dardir" deme Onlarin vesilesiyle gelen bereket olmasaydi, geçimin daha da darlasacakti
|
|
|
|