Hac Rehberi

Haccın sünnetleri

Haccın sünnetleri şunlardır:

1- Âfâki olanların hemen mescidi harama giderek tavaf-ı kudum yapmaları Kâbeyi görünce tekbir, tehlil ve dua edilir Erkekler, Hacer-i esvede el ve yüz sürer Tavaf-ı kudumden sonra ve iki rekat namazdan sonra, Safâ ile Merve arasında say yapılır Bundan sonra, ihramdan çıkmadan, Mekke şehrinde oturup, terviye gününe kadar, istenildiği miktar, nafile tavaf yapılır Müfrid olan ve kârin olan hacılar, taş atıp, tıraş oluncaya kadar ihramdan çıkmayacağı için, ihramın yasakladığı şeylerden, her gün sakınmaları lazım olur Mescid-i haram içinde namaz kılanların önünden geçmek günah değildir

2- İmamın üç yerde hutbe okumasıdır Birisi Zilhicce ayının yedinci günü Mekkede; ikincisi dokuzuncu günü, öğle namazı olunca, öğle ve ikindi namazlarından önce, Arafatta; üçüncüsü, onbirinci günü, Minâda okunur Arafatta hutbe bitince öğle ve hemen sonra ikindi namazı cemaat ile kılınır İmama yetişemeyen ikindi namazını ikindi vaktinde kılar namazdan sonra imam ve cemaat Mescid-i Nemrede Mevkıfe kıbleye karşı ayakta veya oturarak vakfeye durur Cebeli Rahme kayaları üstüne çıkmak ve vakfe için niyet lazım değildir

3- Arafata gitmek için, Mekkeden Terviye [Zilhiccenin sekizinci] günü, sabah namazından sonra çıkmak [Mekkeden Minâya gidilir]

4- Arefe gününden önceki ve bayramın birinci günü, ikinci ve üçüncü geceleri Minâda yatmak (Üçüncü gece ve günü Minâda kalmak mecburi değildir)

5- Arafata gitmek için, Minâda, güneş doğduktan sonra yola çıkmak

6- Arefe gecesi Müz****fede yatmak Arafattan Müz****feye gelip, burada, yatsı vakti olunca, akşam ve yatsı namazları birbiri ardınca, cemaat ile kılınır Akşam namazını Arafatta veya yolda kılanın, yatsının vakti çıkmadan Müz****feye gelirse, burada tekrâr cemaat ile veya yalnız olarak, yatsı ile birlikte kılması lazımdır

7- Müz****fede, vakfeye, fecr ağardıktan sonra durmak Gece Müz****fede yatıp, fecr açılırken, sabah namazını hemen kılıp, sonra, Meşarilharam denilen yerde, ortalık aydınlanıncaya kadar, vakfeye durulur Güneş doğmadan önce, Minâya hareket edilir Yolda Muhasser denilen vâdide durmamalıdır Burası Eshâb-ı fil durak yeridir

8- Minâya gelince Mescid-i hife en uzak olan ve Cemre-i Akâbe denilen yerde, sağ elin baş ve şehadet parmakları ile, iki buçuk metreden veya daha uzaktan, Cemre yerini gösteren duvarın dibine nohut kadar yedi taş atılır Duvarın üstüne veya insana, hayvana çarptıktan sonra dibine düşerse caiz olur Ertesi fecre kadar caiz ise de, o gün öğleden önce atmak sünnettir Sonra, hiç durmadan buradan gidilip, isterse kurban keser Çünkü seferi olana kurban kesmek vacip değildir Seferi olan hacıların, müfrid oldukları zaman kurban kesmeleri vacip değildir Kurbandan sonra tıraş olur ve ihramdan çıkar Bayramın birinci günü Minâda olanlar ve bütün hacılar, bayram namazı kılmaz Sonra, o gün veya ertesi gün veya daha ertesi gün Mekke ye gidip Mescid içinden niyet ederek Tavaf-ı ziyaret yapar Buna Tavaf-ül ifâda da denilir Tavafı ziyareti ve tıraşı bayramın üçüncü günü güneş battıktan sonraya bırakmak mekruhtur ve kurban kesmek lazım olur Yalnız baygın olan kişinin yerine başkası tavaf yapılabilir Tavafı ziyarette Reml ve Say yapılmaz Tavaf namazından sonra Minâya gelir

Öğle namazını Mekkede veya Minâda kılar Bayramın ikinci günü, öğle namazından sonra Minâda hutbe okunur Hutbeden sonra, üç ayrı yerde, yedişer taş atılır Mescid-i Hife yakın olandan başlanır Üçüncü günü de böyle yedişer taş atılır ki, hepsi kırkdokuz taş olur Bunları öğleden önce atmak caiz değil veya mekruhtur Üçüncü günü güneş batmadan önce, Minâdan ayrılır Dördüncü gün de Minâda kalıp, fecrden güneşin gurubuna kadar dilediği zaman yirmi dört taş atmak müstehaptır

Dördüncü günü fecre kadar Minâda kalıp taş atmadan ayrılırsa, koyun kesmek lazım olur Birinci ve ikinci yerlerinden taş attıktan sonra, kollar omuz hizasına kaldırılarak ve el ayaları semaya ve kıbleye çevrilerek dua edilir Atılacak yetmiş taş, Müz****fede veya yolda toplanır Hayvan üstünde taş atmak caizdir Tavaf-ı sadr) dan sonra, zemzem suyu içilir Kâbenin kapı eşiği öpülür Göğüs ve sağ yanak Mültezem denilen yere sürülür Sonra, Kâbe perdesine yapışıp, bildiği duaları okur Ağlayarak Mescid kapısından dışarı çıkar

9- Arafatta, vakfeden önce gusletmek

10- Minâdan Mekkeye son dönüşte, önce Ebtah denilen vadiye gelip, burada bir miktar durmaktır Buradan Mekkeye gelip dilediği kadar kalır

11- Hacca giderken, muhtaç olmayan ana, babadan, alacaklılardan, kefilinden izin almak sünnettir Ana baba muhtaç ise, izinsiz gitmek haramdır Nafaka bırakmadı ise, hanımından izinsiz gitmesi de haram olur Mekke şehrine Mualla kapısından, Mescide Babüsselamdan ve gündüz girmek müstehaptır

Haccın sünnetini yapmayana ceza lazım gelmez Mekruh olur, sevabı azalır

İhramla ilgili sünnetler:
1- İhrama girerken gusletmek veya abdest almak
2- İhrama girmeden önce 2 rekat namaz kılmak
3- Erkekler izar ve rida denilen iki parça örtüye sarınmak
4- İhramlı bulunduğu sürede her fırsatta telbiye söylemek
5- Telbiyeyi her başlayışta 3 defa tekrarlamak
6- Telbiyeden sonra salevat-ı şerife, salevattan sonra dua ve niyazda bulunmak

Mekke ve Kâbe ile ilgili sünnetler:
1- Mekkeye mümkünse gündüz girmek (müstehaptır)
2- Mekkeye girmeden önce mümkünse gusletmek veya abdest almak
3- Kâbeyi görünce dua etmek
4- Kâbenin önüne gelince tekbir ve tehlil getirmek
5- Mültezemde yüzü ve göğsü Kâbe duvarına yapıştırıp, dua ve niyazda bulunmak

Tavaf ile ilgili sünnetler:
1- Tavafa başlarken Hacer-i Esvedin hizasına Rükn-i Yemâni cihetinden doğru gelmek
2- Tavafa başlarken ve her şavtın sonunda Hacer-i Esvedi istilam etmek
3- Sonunda say yapılacak tavaflarda erkekler ıstıba ve remel yapmak
4- Bütün şavtları ard arda (ara vermeden) yapmak
5- Nafile tavafı çok yapmak
6- Tavaf esnasında zikir, tehlil ve dua yapmak
7- Ziyaret tavafını bayramın ilk günü yapmak
8- Ziyaret tavafını şeytan taşlama, kurban ve tıraştan sonra yapmak

Say ile ilgili sünnetler:
1- Tavaf bitince ara vermeden saye başlamak
2- Saye giderken Hacer-i Esvedi istilam etmek
3- Safâ ve Mervede Kâbe görülebilecek kadar yükseğe çıkıp, Kâbeye dönerek tekbir, tehlil ve dua etmek
4- Erkekler yeşil renkle ışılandırılmış sütunlar arasıda hervele yapmak, diğer yerlerde ise yavaş yürümek
5- Bütün şavtları ara vermeden yapmak
6- Sayı abdestli yapmak
7- Say esnasında tekbir, tehlil ve dua yapmak

Arafat ve Vakfe ile ilgili sünnetler:
1- Arafata arefe günü güneş doğduktan sonra Minâdan hareket etmek
2- Öğle ve ikindi namazlarını cem-i takdim ile kılmak
3- Zevalden sonra vakfe için mümkünse gusletmek veya abdestli bulunmak
4- Vakfeyi Cebel-i Rahme eteklerinde yapmak
5- Gün boyuca telbiye, zikir, tekbir, tehlil, tesbih salevat, namaz ve dua ile meşgul olmak

Müz****fe ve Vakfesi ile ilgili sünnetler:
1- Arafattan arefe günü güneş battıktan sonra Müz****feye sükunetle ağır ağır inmek ve Müz****fede “Meşar-i Haram” civarında gecelemek
2- Sabah namazını erken kılmak
3- Vakfeyi ortalık iyice aydınlanıncaya kadar sürdürmek

Minâ ve şeytan taşlama ile ilgili sünnetler:
1- Bayram sabahı ortalık iyice aydınlandıktan sonra, güneş doğmadan Müz****feden hareket edip, Minâya gelmek
2- Vakit geçirmeden büyük şeytanı taşlamak
3- Taşlama yaparken Mekkeyi sola, Minâyı sağ tarafa almak
4- Taşları yaklaşık 3,5 - 5 m uzaktan atmak
5- İkinci ve Üçüncü Bayram günlerinde taşları küçük- orta- büyük şeytan sırası ile atmak
6- Küçük ve orta şeytana taş attıktan sonra dua etmek Büyük şeytan taşlandıktan sonra hemen ayrılmak
7- Taşları Bayramın ilk günü öğleden önce, diğer günlerde ise öğleden sonra güneş batmadan önce atmak
8- Minâda Mekkeye dönmekte acele edenler, bayramın üçüncü günü güneş batmadan önce Minâdan ayrılmalı

Saçların kesilmesi ile ilgili sünnetler:
1- Erkeklerin saçlarının tamamını tıraş etmesi veya tamamını kısaltması
2- Tıraşı ziyaret tavafından önce yapmak

Zemzemle ilgili sünnetler:
1- Veda tavafını yapıp tavaf namazını kıldıktan sonra bol bol zemzem içmek ve dökülmek
2- Zemzemi Kâbeye karşı ayakta ve Beytullaha bakarak içmek