Yalnız Mesajı Göster

Türk Halk Oyunları Kataloğu B

Eski 11-04-2012   #8
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Türk Halk Oyunları Kataloğu B



BEYLER BAHÇESİ:
Kastamonu merkez ilçe ve dolayının oyunlarındandır Yine o arada bir taraftan Hoşbilezik gibilerin, diğer taraftan Zeybek'in veya Heyamola veya Halay çeşitlerinin bulunması il çevresine her yönden etki veya örneklerin gelmişliğine delildir Bölgede kadınlı erkekli yürütülen oyunlar vardır Oyun adları çoğu zaman kendi türkülerinin başlangıç sözlerine göredir: Bahçesinde Hıyarım, Beyler Bahçesi, Aşağı İmaret, Ben Tefimi, Çeliktendir, Bütün ve Yarım Çırdak, Bağbaşı Ayağı, Dere Bekleyen, Erencik, Hendek, Hozurdayor, Karanfil, Kırkçeşme, Kınalı Keklik, Kınık, Sen ne Çapkınsın, Sepetçioğlu, Topal Koşma, Yaş Kiremit, Yaş Nane, Genç Osman, Kaynar Kazan, Pencere, Rakı İçtim, Saide, Söğüt, Yüksek Minare ve başkaları Karakterlerini başlıklarından bile anlamak türkülerde mümkündür Bunlar irticali figürlerinde müessirdir (etkilidir) Oranın kalgımak, irkilmek, fingildeşmek, göz süzmek, eğilip bükülmek veya bilakis ağırlaşmak, müşfik ve sokulgan davranmak vs gibi belirli oyun motifleri yürüyüşler arasında türkünün ezgi motiflerine her fırsat düştükçe benimsetilirler Eşlik eden çalgılar, davul zurna dışında cüre veya çüre dedikleri cura, bağlama, bulgarı, çökür veya başkaları olabilir Bazen takım halinde çalarlar
Yarı sportif oyunların bile bazen kendi havaları vardır Mesela, İnebolu'da Heyamola erkekler tarafından ve gemi kızağa çekilirken, yahut indirilirken, hem de bayramlar gibi resmî ve hususi (özel) şenliklerde kendi sözleriyle yürütülür

BEYLERBEYİ:
Buna Ahmet Bey Oyunu da denir

BEYLER ZEYBEĞİ:
Eskişehir merkez ilçesinin başlıca oyunlarındandır Buralarda gerek Zeybek, gerekse Halay çeşitlerinden vardır İlçe merkezlerinde en fazla şunlar oynanıyor: Arap Oyunu, Bengi, Efe Oyunu, İnce Oyun, Kadamay Göçmenlerden kalıntılar halinde köylerde nadiren ve yer yer şunlar çeşit çoğalsın diye oynanır: Hora, Horra, Polka Köylerde kadınlı erkekli oyuna kalkıldığı nadir olmakla beraber hiç yapılmıyor denilemez

BEZDİK OYUNU:
Erzincan'ın merkez ilçesindeki eğlentilerde türlü çalgılar eşliğiyle iki kadın tarafından yürütülür Bezdik, bıktık anlamında, karşılığındadır

BİCAN:
Ağrı yöresinde oynanır Horan karakterindedir Oyun sırasında Bican türküsü çağrılır:
Çıktım ker*** duvara
El ettim eski yâra
Ben baktım o bakmadı
Nâlet gelsin o yâra
Ker*** duvar taşlıdır
Yârim kalem kaşlıdır
Baktım o yâr oturmuş
Yârim gözü yaşlıdır

BİCO:
Hafik ilçesinde (Sivas) 5-15 erkek tarafından oynanır Bazı köylerde de vardır Mesela, Yarhisar köyünde 6-7 erkek tarafından yine davul zurnayla yütürülür Havası ayrıdır Sivas ilinin bütün köylerinde oynanmıyor Yarhisar köyünün öbür oyunları şunlardır: Ağırlama, Hoşbilezik, Tamzara Sağma (Zahma) bazı havalarda olur Mesela, Düz Halay veya Çeki Halayı'nın Zahma, Yeldirme ve Yanlama'sı vardır Sivas ve Tokat taraflarında Bico; "Alevilerde bir dans türküsüdür Bu dansa 4-8-10 kişi gibi Muayyen oyuncu grupları iştirak eyler":

Bacada duran yiğit
Aynası gözel yiğit
Bacada durma yiğit
Bıyığı burma yiğit
Yağlık aldım on beşe
Yudum serdim güneşe
Seninki ağ gülise
Benimki mor menevşe
Ayna attım çadıra
Şavgı düştü bayıra
Bico nerden geliyon
Ketennikden aşşağa
Ketennikde neşledin
Yanal alma dişledin
Yanal alma biyannan
Y'r gele veremezim

Bico nerden geliyon
Harmanlıktan aşağa
Dalla bico dahaca bico
Sende bico, bende bico hey
Biconun ellerinde
Çimeydim göllerinde
Nakarat
Altın düğme olaydım
Bicomun kollarında
Nakarat

BİJANĞ:
Bitlis'in merkez ilçesinin davul zurnayla bilhassa şu oyunlar yürütülür:
Bijanğ: Grup halinde parmak oyunudur
Değirmenci: parmak tutarak
Dokuz Ayak: İki kişi kol kola
Govenk: Kol kola ve toplu
Halkuşta: El çarpıştırma figürüyle iki grup çeşidi halinde
Hımhımı: Kol kola ve toplu
Kılıçkalkan: Karşılıklı
Narı: Kol kola ve toplu
Paporı: Eller birbirleri üzerine bırakılarak ve toplu
Sarı Zeybek: Biri kadın, diğeri erkek iki kişi tarafından
Temirağa: Kol kola geçirilerek
Tenzere: Parmaklar kenetlenerek
Teşi (Teşyiğ): Birbiri sıra
Tırıngo: Karşılıklı oyun
Türkçe türkü ve havaları vardır: Bijanğ, bıçak demektir Kelimenin oradaki söylenişidir

Alıntı Yaparak Cevapla