Osmanlıca Sözlük Lügat Z Harfi

Z Harfi

Zİ´M Ayıp
ZİMAL (Bak: Zemel)
ZİMAM Hayvan yuları Yular
ZİMAM-DÂR f Elinde yular tutan * İdare eden İdareci İleri gelen Bir işi elinde tutan
ZİMAM Ahd, söz, yemin, eman * Hak * Hürmet
ZİMAR Deve kuşlarının sesi
ZİMAR Irz, namus Kişinin koruması kendi üzerine vâcib olan aile efradı
ZİMEM (Zimmet C) Borçlar, zimmetler
ZİMEMAT (Zimem C) Borçlar
ZİMMAR Deve kuşu sesi * "Bağırmak, savt ve sada etmek" mânâsına mastar
ZİMMET Himayeyi te´min eden ittifak * Borç * Alâkalı * Uhde * Vicdan * Mes´uliyet * Üst Üstte olan şey * Koruma zorunda kalma
ZİMMET-DÂR f Hazine sâhibi Vergiyi alan, toplayan Alacaklı
ZİMMÎ Anlaşma ile İslâm diyarında yaşaması kabul edilmiş, hayatı hıfzedilen gayr-ı müslim Ehl-i zimmet(Kâfir eğer zimmî olsa veya musalaha etse hakk-ı hayatı var diye usul-ü şeriatın bir düsturudur Hem Mezheb-i Hanefiyede, ehl-i zimmeden olan bir kâfirin şehadeti makbuldür Fakat fâsık, merdud-üş şehadettir, çünkü hâindir L)
ZİMMİT Ağır başlı, ciddi, vakarlı kimse
ZİMR (C: Ezmâr) Bahadır, kahraman, yiğit
ZİMZİM İri gövdeli deve
ZÎN f Binek hayvanlarına vurulan eyer
ZİNA Haram ve büyük günah olan ve nikâhsız olarak yapılan cinsi münasebet
ZİNAB (Zeneb C) Kuyruklar
ZİNABE Her şeyin ardı, arkası
ZİNAK Çene altının derisi * Altından veya gümüşten yapılan ve kadınların boyunlarına taktıkları boğmak
ZİNAKÂR f Zina eden, zâni
ZİNBAR Hafif, zarif, hazırcevap kimse * Yük götürebilen eşek * Büyük fare * Çınar ağacına benzer bir ağaç
ZİNCAR Bir nevi balık
ZİNDAN f Karanlık, yeraltı hapishânesi Sıkıntı ve karanlık yer
ZİNDAN-I ATÂLET Atâlet zindanı (Bak: Himmet)
ZİNDANÎ (C: Zindaniyân) Zindanlık Zindana kapatılmış suçlu * Zindan muhafızı Zindancı
ZİNDE f Dinç, diri, canlı * Güçlü, kuvvetli
ZİNDE-BÂD f Yaşasın, çok yaşa, sağ ol
ZİNDE-DÂR f Gece uyumayan, uyanık kalan
ZİNDE-DİL f Kalbi diri olan, uyanık
ZİNDE-GÎ f Canlılık, zindelik, dirilik
ZİNDIK (Zındık) Dinsiz, imansız Müşrik (Bak: Zendeka)
ZİNE Düzgün * Libas, elbise
ZİNET Süs Bezek Kadınlara mahsus kıymetli eşya(Her bir çiçekte, her bir meyvede bir mizan ve o mizan bir intizam içinde ve o intizam, tazelenen bir tanzim ve tevzin içinde ve o tevzin ve tanzim bir zinet ve sanat içinde ve o zinet ve san´at, manidar kokular ve hikmetli tadlar içinde bulunduğundan; her bir çiçek o ağacın çiçekleri adedince Hakem-i Zülcelâl´e işaretler ediyor L)
ZİNFİLECE (Zinfelîce) Zenbile benzer bir nesneZİNHAR $ f Sakın, aslâ, kat´iyyen, olmaya, aman * Elbette
ZİNHARHÂR f Sözünde durmayan adam * Aman dileyen
ZİNKÎR Tırnak kesintisi
Zİ-N NUR Nurlu, ışıklı Parlak * Bahtiyar
Zİ-N NUREYN "İki nur sâhibi" meâlinde cihar-ı yar-ı güzinden Hz Osman´ın (RA) lâkabı (Hazret-i Resul-ü Ekrem (ASM) ile iki kat akrabalığı dolayısiyle) (Bak: Osman RA)
ZİN-PUŞ Eyer örtüsü