Türk Halk Oyunları Kataloğu D

DİPÇİK:
Seyhan'ın Bahçe köyü ve dolayında özel türküsüyle düğünlerde yürütülen toplu oyuna Dipçik denilmektedir

DİRİNGİ:
Kars'ın tekli erkek oyunudur

DİZ ÇÖKME VE SEKME:
Kütühya oyunlarındandır Simav'ın Gebeler köyünde ikiden fazla kişi tarafından davul zurnayla oynanır Bu köyün kadınlarına mahsus oyunu "Yıldırmaca" dır

DİZ KIRMA:
Bingöl'ün Kiğı ilçesinden Çerme Köyü ve dolayında kadınlı erkekli 3-17 kadar kişi tarafından karma halde davul zurna veya saz ve tef eşliğiyle yürütülen sıra oyunudur

DOĞRU OYUN:
Isparta'nın Yalvaç ilçesinde pek tutulmuş durumdaki iki oyun cerbezeli (güzel söz söyleyen) dilbazlıklarıyla (gönül eğlendirmeleriyle) bilhassa dikkati çekerler:
1 Doğru Oyun,
2 İğri Oyun
Birincisi iki kadın tarafından oynanıp, gelin kocasının evine gelince oğlan tarafından olarak gelin bu oyunla karşılanır, âdettir İğri (Eğri) Oyun'da ise iki kadının sekiz kaşıkla Doğru Oyun arkasından geline sağlık dilemesi ayrıca görenektir Bu semtte Konyalı ve Balıkesir Zeybeği erkeklerce ayrıca kaşıklarla yürütülür Oyuncuları oyuna kaldırmak âdettir Kaldırılmazsa güceniklik çıkar

DOKUZLU:
Gaziantep oyunlarımızdandır

DOLAMA:
Çanakkale ilinin Bayramiç ilçesinde tek kişi veya 15-20 erkek toplu olarak davul zurna yahut kırnata (klarnet), tef ve dönbelek (dümbelek) ile Dolama oynarlar
Yine Çanakkale'nin Ezine ilçesinde Dolama oyunu 30-50 kadar kadın tarafından dümbelekle yürütülür Bu ilçenin Ak köyünde kadın erkek karma halde de "Alay" çekerler

DOLAŞIK:
Afyonkarahisar ile Emirdağ ilçesinde gün gören oyunlardandır Düğün bayram ve özel toplantılarda yer alan diğer bölge oyunları şunlardır: Düz Ayak, Kaydalama, Karakoç, Oğlan, Sallama, Halay vs Bunlar tef ile oynanan ikişer kişilik oyunlardır Kadın erkek ayrı ayrı oynarlarsa da, karma halde yapıldığı da bazen olur

DOLAYI HORAN:
Trabzon'dan Maçka ilçesinin Laldoy köyünde Dolayı Horan, Horan, Titreme Horan ve Yukarı Horan şekilleri davul zurna yahut kemençe veya tulum ve hatta kaval ile oynanılabiliyorlar Bayram, düğün, harman zamanı günlerinde ve işçi çalıştırmakta icra edilmeleri görenektir Halekeye (halkaya) 2-150 kişi girebilir

DOMBAYCIOĞLU:
Devrek ilçesinde oynanır Adını türküsünden almıştır Buranın başka bir oyunu da Tuğlama'dır İkisi de ikişer kişiliktir: Bir kadın, bir erkek yahut iki kadın Yalnız davul eşlik eder

DÖNE:
Kars'ta kadın erkek birlikte oynarlar

DÖNME OYUNU:
Tekirdağ merkez ilçesinin İncir köyündeki bu oyun hem kadın hem de erkeklerce ayrı meclislerde yürütülür Figürü dönmek'tir İl've edelim ki, dolayın asıl yerli oyunu olup batı tarafından göçmenlerce gelmiş değildir (Ortaçağ Türk oyunlarının başlıca figürlerinden biri fırıldanmaktı)

DÖRT ELLİ OYUN:
Soma'dan 3 km ötedeki bir dağ eteğinde yaslanık Tarhala köyünde yürütülen ve hususiyle kiraz bayramını şenlendiren "Dört Elli Oyunu" çok hoştur Bunu erkekler ayrı oynarlar Dört kişilik oyundur Köyün kızları da bilhassa "Koyun Yatırma" oyununu karşılıklı iki sıra halinde yürütürler Köyün kendine mahsus olan, 20-25 kişinin söylediği, 18 figürlü, 12 besteli ve beş saat süren millî oyunu da gelenekli teşkil'tı olan köy odasında öğrenilir Türkü ve üç ayrı oyun için en az beş yıl çıraklık gerekir Bu oyunlar eskiden düğünlerde yapılırmış Oyunu baba oğul karşılıklı oynadığı gibi sakallı ihtiyarların oynaması da tabiî görülür ve bilip oynamayan çok ayıplanır Kadınların da 20 kişiyle yürüttükleri ayrı bir millî oyunları vardır Bunu yılda bir kere, Kurban Bayramı'nın Arefesinde yaparlar Bu köyde, Ramazan ve Kurban Bayramı'ndan başka Uçurtma Bayramı, Kiraz Bayramı, Çağın Bayramı, Koyun Yatırma, Üzüm Bayramları da vardır