Türk Halk Oyunları Kataloğu D

DÜZ BAR:

Kars'tan Posof ilçesi oyunlarının başında gelir Diğerleri şunlardır: Karabağ, Karşı Beri, Kol Oyunu, Kol Sarma Bunlardan Düz Bar, toplu oyun olup adını dizili tertibinden almıştır Tek ve karşılıklı oyunlarda kadınlar da yer alır Davul, zurna, mey eşliğiyle oynarlar ki burada mey çalgısına ney diyorlar Baharı kutlamak üzere kadınlar "seyran" dedikleri kır eğlencesine elverişli bir yerde yakın köylerde toplaşınca bu oyunlara da bilhassa yer verirler
Erzincan'ın ilçe merkezinde ve başka köylerinde 2-20 kişiyle oynanan sıra barlarındandır Düğün ve eğlentilerde erkekli kadınlı karma halde yürütülür Davul zurnacılar, hep erkek olduklarından onların kadın meclislerine girmelerindense kadınlardan isteyenlerin erkek halkasına gelip katılmaları ve birlikte sıra çekmeleri öteden beri buralarda tercih olunmuştur Alevî tarikatından oluş bu karmalığı ayrıca sağlamıştı Bununla beraber sırf kadınlara ve kadın meclislerine mahsus oyunlar da bölgede vardır Düz Bar adını "Duz Bar" telâffuz ederler

DÜZ HALAY:
Sivas'tan Hafik ilçesinin birkaç köyünde gün gören toplu oyundur

DÜZ HAVA:
Ordu'da vardır Alacadır, yani kadınlı erkekli oynanır Ayrıca bir de "Rum Horanı" mevcut olup, mübâdil (karşılıklı değiştirilmiş) gidenlerden kalma ve Hora tepme tipinde görüldüğü için bu sıfatla Türk Horanlarından ayrı tutularak, hâlâ hatırlayıp oynayanları bulunuyor, fakat unutulmak üzeredir Rum Horanı'nın sözleri de Türkçe'ydi Mesudiye'de Rumlar da bu sözlerle oynar ve Rumca bilmezlerdi Hıristiyan Türklerden olmaları muhtemeldi Mesudiye'de Halay da vardır

DÜZ HORON:
Çoruh'tan Yusufeli ilçesinin Sarıgöl köyünde gün gören iki Horon'dan biridir 10-100 erkek tarafından halka kurulup tulum eşliğiyle oynanır Fakat Çoruh suyu pek sakin olduğu zamanlarda yaylaya çıkıldığından orada halkanın hem de kalabalıklaştığı, hem de erkekler arasında kadın ve kızların yer alabildiği görülür Düz Horon'un bir adı da "Nazlı Çoruh"tur

DÜZ OYUN:
Bilecik'ten Bozöyük ilçesinin Yünarık köyünde gün gören tek oyun çeşidi bu Düz Oyun'dur Düğün ve bayramlarda 10 erkek tarafından saz eşliğiyle oynanır
Ankara bölgesi oyunlarındandır, köylerde vardır İki veya birkaç kişi kendi mihverleri etrafında, yahut birbirlerinin peşinde olarak döne döne daire çizerler, yahut da karşılıklı oynarlar Havasının kuvvetli çalınan yerlerinde ayaklar ileri, sağa ve sola hafif hareket ettiği sırada her iki elin baş ve orta parmaklarını şıklatırlar Havanın hafif çalınan yerlerinde bu tartımlı şıklatmalar susar Sağ kol kalkık, sol kol kalçaya dayanık veya arkaya alınmış, yahut da her iki kol inik durur Sol ayak basık ve sağ ayağın topuğu kalkık olduğu halde, sol ayak tartımlı ökçe vuruşları yapar Dinlenmek üzere, sağ ayağın hareketini sol ve solunkini sağ ayak değişir İlk vaziyete geçilerek tekrarlanır ve oyun havanın kuvvetli çalınışında sona erer
Bölgede köylü erkeklerin çoğu Düz Oyun'u bilmektedirler İyi oyuncuları katiyen çengi tavırlarını taklit etmezler Erkekçe hareketler yaratırlar El ve kol gösterileri irticalidir (içten geldiği gibi, doğmaca)
Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesinde de Düz Oyun adında andırışlı bir tip vardır
Düz Oyun, Safranbolu'da kadınlarca yürütülür İki türküsünün sözlerini alıyoruz
Ben yârime galaltında gavuştum
Öpdüm gokdum helallaştım barışdım
Aman aman barışdım
Y'r aşağı ben yukarı savuşdum
Fes de bir yana avrukaların düzgündür
Aman aman düzgündür
Fesimin gımızısı vurdu yüzüme
Dünya malı gözükmeyor gözüme
Aman aman aman gözüme
Yazık oldu elâlemin gızına
Vermen seni yadellere şan olsun
Aman aman aman şan olsun
Safranbolu düğünlerinde karşılıklı iki oyuncu tarafından oynanır

DÜZ YALLI:
En az üç kişi tarafından hilâl şeklinde dizilinerek oynanır
Her figür alt notadaki parçasının iki ölçülük kısmında yürütülür I ve II Figürler moderato kısmında, diğer figürler allegro kısmında yapılır III figürden VI figür sonuna kadar musikinin hep süratli kısmı tekrarlanır ve ancak I Figürden tekarlanacağı zaman ağır kısma geçilir