İslami Sözlük A

Allah (cc)

Allah ismi, bütün ilâhî isimleri câmidir, yani hepsini içine alır “Bütün isimler Allahın isimleridir” denilir, ama Allah, Rahmânın ismidir, Rahîmin ismidir denilmez

Bütün isimleri içine alan ism-i âzamın hangi isim olduğu hakkında kesin bilgi bulunmamakla birlikte, İslâm âlimlerinin büyük çoğunluğu bu mübarek ismin, ism-i âzam olabileceğini söylemişlerdir

Bunun için, bir kul Allah dediği zaman, bütün ilâhî isimleri ve sıfatların hepsini birden yâd etmiş olur

“Lâ ilâhe illâllah” kelamı, esmâ-i hüsnanın adedince kelamları tazammun ediyor “Lâ Hâlıka illâllah,” “Lâ Fâtıra, Lâ Râzıka, Lâ Kayyûme illâllah” gibi ( Mesnevî-i Nuriye )

Rahmân, Rahîm, Rezzak, Ğaffar gibi cemâlî isimler ruhumuzda şükür ve senâ mânâlarını canlandırırken, Ehad, Samed, Kayyûm, Kadîm, Bâki gibi kemâlî isimler kalbimizi hayret ve takdir hisleriyle dolduracak; Kahhâr, Cebbâr, Kadîr, Muntakim gibi celâlî isimler ise bize noksanlığımızı, aczimizi, fakrımızı hatırlatarak nefsimize takva şuurunu kazandıracaktır

Allah ismi, bütün esmâ-i hüsna gibi, bütün kemâl sıfatları da câmidir

Allah diyen bir kul, bütün ilâhî sıfatları ve bütün esmâ-i hüsnayı birden zikrettiğini bilerek, kendisini ilâhî isimlerin en parlak tecellisi ve ilâhî sıfatlardan haber veren bir hilkat mucizesi olarak yaratan Rabbine sonsuz hamd ve senâ eder

Lafza-i Celâl denilen bu ism-i âzamı okuyan bir mümin, uluhiyet hakikatini düşünür ve ondan ubudiyet, yani kulluk hakikatine intikal eder Bu ise saadetlerin en büyüğüdür