|
Prof. Dr. Sinsi
|
A Harfi İle Başlayan İsimlerin Anlamları
ÂBAD :(Fars ) Er 1 Şen, bayındır 2 (Ar) Sonsuz gelecek zamanlar
ABADÎ :(Fars) Er - Şen, bayındır, mamurlukla ilgili Abadı Mehmet Çelebi Türk hukuk bilgini (1555)
ABAKA HAN :(Tür)- İlhanlı hükümdarı Hülagu´nun oğlu
ABAY :(Tür) Er - Beceri Sezgi, anlayış, dikkat Abay Kunanbayoğlu Kazak Türk şiirinin kurucusu
ABAZA :(Tür) - Karaçay-Çerkes Özerk bölgesinde yaşayan müslüman bir halk - Abaza Hasan Paşa, Osmanlı vezirlerinden
ABBAD :(Ar) Er -Allaha itaat ve ibadet eden, kulluğunu hakkıyla yerine getiren Yasaklarından kaçınan -Abbad b Bişr Ashab´dan
ABBAS :(Ar) Er 1 Sert, çatık kaşlı kimse 2 Arslan - Abbas b Abdülmuttalib Rasûlullah (sas)´ın amcası, Mekke´nin fethinde müslüman olmuştur
ABBASE :(Ar) Ka Ahmed b Hanbel´in hanımının ismi Hz Abbas´a mensup olan
ABBAZ :(Fars) Er- Yüzgeç, yüzücü
ABD :(Ar) Ka - Köle, hizmetçi, itaat edici Kul Sonuna Allah´ın isimleri getirilince bazı isimler meydana gelir Abdullah, Abdurrahim, Abdulmelik gibi
ÂBDAR :(Fars) Ka - 1 Sulu, taze 2 Parlak 3 Sağlam vücutlu 4 Nükteli 5 Zarif, güzel, hoş 6 Su veren hizmetçi
ABDİ :(Ar) Er - Kulluk ve itaat eden
ABDÜDDAR :(Ar) Er - Zararlı şeyleri ve sebeblerini bir hikmete mebni olarak yaratan Allah´ın kulu ed-Dar Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLAFUV :(Ar) Er - Geniş Avf ve mağfiret sahibi yüce Allah´ın kulu Allah´ın isimlerinden
ABDÜLALİ :(Ar) Er - Yüce, ulu, şan ve şeref sahibi Allah´ın kulu Ali kelimesi Kur´an´da Allah´ın yüceliğini vasfetme anlamında kullanılmıştır
ABDÜLALİM :(Ar) Er - Alim ve mükemmel bilgiyi uhdesinde bulunduran Allah´ın kulu Alim kelimesi Allah´ın 99 isminden birisidir
ABDÜLAZİM :(Ar) Er - Azamet ve büyüklük sahibi Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerinden
ABDÜLAZİZ :(Ar) Er - Büyük ve aziz olan, izzet ve şeref sahibi Allah´ın kulu Aziz Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLA´LA :(Ar) Er - En yüksek, en yüce ve yücelikte eşi olmayan Allah´ın kulu A´la kelimesi Kur´an-ı Kerim´in sıfatı olarak geçmektedir Ünlü bir İslam bilgini
ABDÜLBAKİ :(Ar) Er - Sonsuz, ebedi olan ve ölmenin kendisi için sözkonusu olmadığı Allah´ın kulu-Allah´ın isimlerinden,
ABDÜLBARİ :(Ar) Er - Yaratan, yaratıcı Allah´ın kulu Bari ismi, Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜLBASİR :(Ar) Er - Her şeyi görüp gözeten ve gizliliğin kendisi için söz konusu olmadığı yüce Allah´ın kulu
ABDÜLBASIT :(Ar) Er - Genişlik, ferahlık ve kolaylık verici olan Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerinden
ABDÜLBEDİ :(Ar) Er - Allah´ın isimlerinden- Bedi´nin kulu
ABDÜLBERR :(Ar) Er - Berr´in kulu Cömert ve ihsan edicinin kulu-Berr, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLCEBBAR :(Ar) Er - Cebredici, zorlayıcı, kuvvet ve kudret sahibi Allah´ın kulu Cebbar, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLCELİL :(Ar) Er - Büyük, ulu, yüce Allah´ın kulu Celil, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLCEMAL :(Ar) Er - Güzellikleri kendinde toplayan Allah´ın kulu
ABDÜLCEVAT :(Ar) Er - Cömert olan Allah´ın kulu
ABDÜLEHAD :(Ar) Er - Şeriki ve ortağı bulunmayan, tek olan Allah´ın kulu Ehad, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLESED :(Ar) Er - Aslan´ın kulu- Hz Rasûlullah (sas)´m reddettiği isimlerdendir Müslümanlar kullanmazlar
ABDÜLEVVEL :(Ar) Er - Herşeyin evveli, ilk olan, varlığının başlangıcı bulunmayan Allah´ın kulu
ABDÜLEZEL :(Ar) Er - Ezelden beri var olan varlığı için başlangıç söz konusu olmayan Allah´ın kulu
ABDÜLFERİD :(Ar) Er - Tek, eşsiz, eşi olmayan, kıyas kabul etmez, üstün olan Allah´ın kulu
ABDÜLFETTAH :(Ar) Er ? Zafer kazanmış, üstün gelmiş, fetheden açan, kullarınının kapalı müşkil işlerini açan Allah´ın kulu Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLGAFFAR :(Ar) Er - Kullarının günahlarını affeden Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜLGAFUR :(Ar) Er - Kullarının günahlarını tekrar tekrar bağışlayıcı olan Allah´ın kulu - "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜLGANİ :(Ar) Er - Zengin, varlıklı, bol, doygun olan Allah´ın kuluAllah´ın isimlerinden
ABDÜLHABİR :(Ar) Er - Her şeyin iç yüzünden, gizli ve saklılıklarından haberdar olan Allah´ın kulu Allah´ın isimlerinden
ABDÜLHADİ :(Ar) Er - Hidayet eden, doğru yolu gösteren Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerinden
ABDÜLHAFIZ :(Ar) Er - Herşeyi bütün ayrıntı ve inceliğiyle kayıtlayıp tutan ve dilediği zamana kadar bela ve afetlerden koruyan Allah´ın kulu
ABDÜLHAK :(Ar) Er - Hak ve gerçek olan, varlığı hiç değişmeden duran Allah´ın kulu - Hak, Esmau´l-Hüsna´dandır
ABDÜLHAKEM :(Ar) Er Bütün işlerin kendisine döndürüldüğü, onun adalet ve kararına baş vurulduğu yüce Hakem Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerinden
ABDÜLHAKİM :(Ar) Er - Her şeye hükmeden Allah´ın kulu- Hakim, Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜLHALİK :(Ar) Er - Yaratan, yoktan vareden, yaratıcı Allah´ın kulu - Halik, Allah´ın isimlerinden "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜLHALİM :(Ar) Er - Tabiatı yavaş olan, yumuşak huylu, hikmetli Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerinden
ABDÜLHAMİD :(AR) ErHamdolunmuş, övülmüş, bütün varlığın diliyle övülmüş Allah'ın kulu - Hamid; Allah'ın isimlerindendir
ABDÜLHASİB :(Ar) Er - Bütün varlıkların takdir edilen hayatları boyunca yaptıkları bütün işlerin ayrıntılarıyla hesabını en iyi bilen Hasib´in kulu - Hasib
ABDÜLHAY :(Ar) Er - Daima diri olan, ebedi hayat sahibi, her şeye gücü yeten Cenab-ı Allah´ın kulu Allah´ın isimlerinden
ABDÜLKADİR :(Ar) Er - Bitmez tükenmez kuvvet sahibi olan, her şeyi yapmaya gücü yeten Allah´ın kulu-Kadir
ABDÜLKAVİY :(Ar) Er - Sonsuz güç ve kuvvet sahibi Allah´ın kulu -Kaviy kelimesi Esmau´l-Hüsna´dandır (bkz el-Kaviyy)
ABDÜLKAYYUM:(Ar) Er - Bu isim her şeyin bir varlık olarak durabilmesi için neye ihtiyacı varsa onu veren, gökleri, yeri ve her şeyi tutan, baki, kaim Allah´ın kulu - Kayyum, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLKEBİR :(Ar) Er - Kebir'in, büyüklük ve Azamette eşsiz olan Allah'ın kulu - Kebir; Allah'ın isimlerindendir
ABDÜLKERİM :(Ar) Er - Keremi bol, cömert olan Aziz ve Celil Allah'ın kulu - Kerim; Allah'ın isimlerindendir
ABDULLAH :(Ar) Er- Allah´ın kulu Peygamber (sas)´in en sevdiği isimlerden aynı zamanda babasının adıdır
ABDÜLLATİF :(Ar) Er - Latif, güzel, yumuşak, hoş, nazik olan bütün olayların ve eşyanın inceliklerini bilen Allah'ın kulu - el-Latif; Allah'ın isimlerindendir
ABDÜLMACİD :(Ar) Er - Kadru şanı büyük, cömertlik ve keremi bol olan, Allah´ın kulu - Macid kelimesi, Allah´ın isimlerindendi
ABDÜLMALİK :(Ar) Er - Sahip olan, her şeyin mülkiyetinin sahibi olan Allah´ın kulu - Malik
ABDÜLMECİD :(Ar) Er - Şanı büyük ve yüksek olan, şan ve onur sahibi yüce Allah´ın kulu - Mecid kelimesi Allah´ın 99 isminden biridir Sultan Abdülmecid Han: 31 Osmanlı padişahı
ABDÜLMENNAN:(Ar) Er ? Çok ihsan eden, ihsanı bol olan Allah´ın kulu - Mennan kelimesi, Allah´ın sıfatlarındandır
ABDÜLMESİH :(Ar) Er - Hastalara şifa veren, mesih İsa´nın kulu İsim olarak kullanılmaz
ABDÜLMETİN :(Ar) Er - Metanetli, sağlam, dayanıklı olan Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerin-dendir
ABDÜLMUCİB :(Ar) Er - Kendisine yönelip yalvaranların isteklerine cevap veren, onların dua ve tevbelerine icabet eden yüce Allah´ın kulu Mucib, Esmau´l-Hüsna´dandır
ABDÜLMUHSİ :(Ar) Er - Bütün varlıkların sayısını tek tek bilen Allah´ın kulu - Muhsi, Esmau´l-Hüsna´dandır
ABDÜLMUHYİ :(Ar) Er - Hayat veren, can ve ruh veren, bütün canlıları ve hayatı diri tutan Allah´ın kulu - Muhyi, Allah´ın 99 isminden birisidir,
ABDÜLMUİD :(Ar) Er - Yaratılmışları yokettikten sonra tekrar dirilten Allah´ın kulu - Muid Allah´ın 99 isminden birisidir, (bkz el-Muid)
ABDÜLMUİZ :(Ar) Er - Muiz´in, izzet veren, şereflendiren Allah´ın kulu - Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLMÜMİN :(Ar) Er - Gönüllerde iman nurunu yerleştiren, kendisine yönelenlere, iman nasib ederek onları hidayetine alan, koruyan yüce Allah´ın kulu - Mü´min, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLVACİD :(Ar) Er - Yoktan vareden, meydana getiren, dilediğini anında elde eden, zenginlik ve servetine nihayet bulunmayan Vacid´in kulu Vacid, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLVAHİD :(Ar) Er - Tek ve eşsiz olan, zatında sıfatlarında, hükümlerinde, işlerinde asla benzeri olmayan Allah´ın kulu - Vahid kelimesi Cenab-ı Hakk´ın Kur´an´da zikredilen 99 isminden birisidir, (bkz el-Vahid)
ABDÜLVALİ :(Ar) Er - Bütün alemleri ve meydana gelen bütün olayları tedbir ve idare eden Allah´ın kulu - Vali, Esmau´l-Hüsna´dandır
ABDÜLVARİS :(Ar) Er - Gerçek servet ve zenginliklerin mutlak sahibi Bütün zenginliklerin son ve asıl sahibi olan yüce Allah´ın kulu - Varis kelimesi Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLVASİ :(Ar) Er - Vasi´nin kuluGenişlik sahibi ve müsade edici, darlık, fakirlik ve sıkıntıdan münezzeh olan Allah´ın kulu - Vasi kelimesi, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLVEDUD :(Ar) Er - Vedud'un kulu- Allah'ın isimlerinden Vedud; iyi amel sahibi kullarını seven, onlara rahmet ve rızasını yönelten, sevilmeye ve sayılmaya, dostluğu kazanılmaya yegane layık olan yüce Allah anlamındadır
ABDÜLVEHHAB:(Ar) Er - Çok çeşitli nimetleri daima bağışlayan Allah´ın kulu Vehhab, Allah´ın isimle-rindendir - "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜLVEKİL :(Ar) Er - Kendisine tevekkül edilen, kudretiyle kullarının işlerini halleden, onlara yardımcı olan yüce Allah´ın kulu - Vekil Allah´ın isimlerindendir
ABDÜLVELİ :(Ar) Er - Kendisine iman edenlerin dostu ve yardımcısı, Yarattıklarına mütevelli ve nazar edici olan Allah´ın kulu - el-Veliyy kelimesi Allah´ın isimlerindendir
ABDÜNNAFİ :(Ar) Er - Yararlı şeyleri ve sebeplerini kudretiyle yaratan Allah´ın kulu - Nafı kelimesi, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜNNASIR :(Ar) Er - Yardım eden, Yardımcıların en hayırlısı, mü´minlere nusret ve zafer veren Allah´ın kulu - Nasır, Allah´ın sıfatlarındandır
ABDÜNNASIR :(Ar) Er - Yardımcı, yardım eden Allah´ın kulu
ABDÜNNUR :(Ar) Er - Nur sahibi, aydınlık, parlaklık sahibi olan Allah´ın kulu - Nur, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜRRAFİ :(Ar) Er - Rafı´nin kulu Allah´ın isimlerinden
ABDÜRRAHİM :(Ar) Er - Merhametli, esirgeyen, koruyan, acıyan, ahirette mümin kullarına merhamet eden Allah´ın kulu- er-Rahim, Allah´ın isimlerindendir
ABDURRAHMAN:(Ar) Er - Rahman'ın kulu Rahman; dünyada her canlıya, mü'min-kafir ayırdetmeksizin herkese merhamet eden Allah'ın isimlerindendir Abdurrahman İbn Avf: Sahabedendir
ABDÜRRAUF :(Ar) Er - Çok lütuf, şevkat ve rahmet eden Onları belli nimetlerle dengeli yaşatan, seviyelendiren Allah´ın kulu
ABDURRAUF :(Ar) Er - Rauf olan Allah´ın kulu
ABDÜRREŞİD :(Ar) Er - Allah´ın isimlerinden Reşid´in kulu
ABDÜRREZZAK :(Ar) Er - Bütün mahlukların rızkını veren Allah´ın kulu - Rezzak, Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDUSSABUR :(Ar) Er - Sonsuz sabır ve genişlik sahibi Allah´ın kulu Allah´ın isimlerinden
ABDÜŞŞAHİD :(Ar) Er - Şahid´in kulu Görünen ve görünmeyen eşyanın hepsini görücü ve tasarruf edici olan ve her şeyi müşahade altında bulunduran Allah´ın kulu - Şahid, Allah´ın isimlerindendir
ABDÜSSAMED :(Ar) Er - Kimseye hiçbir şeye muhtaç olmayan, Allah´ın kulu - Samed, Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜŞŞEKÜR :(Ar) Er - Emrine uyan, yasaklarından sakınan kullarını seven ve çok ikramda bulunan Allah´ın kulu - Şekür, Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılmaz
ABDÜSSELAM :(Ar) Er - Barış, rahatlık, selamete çıkaran, selam eden, zevalsiz ebedi olan Allah´ın kulu - es-Selam kelimesi, Allah´ın isimlerindendir "Abd" takısı almadan kullanılamaz
ABDÜSSEMİ :(Ar) Er - Her şeyden arınmış olarak bütün sesleri, sözleri ve kelimeleri işitip ayırdeden yüce Allah´ın kulu
ABDÜSSETTAR :(Ar) Er - Günahları örten, gizleyen Allah´ın kulu
ABDÜZZAHİR :(Ar) Er - Varlık ve birliği sonsuz sayıda eserler ve delillerle belli olan Allah´ın kulu - ez-Zahir, Allah´ın isimlerindendir
ABDU´L-MELİK:(Ar) Er - Her şey üzerinde tasarruf ve hükmeden tek hükümdar Allah´ın kulu el-Melik, Allah´ın isimlerindendir
ABENDAM :(Fars) Ka - Güzel vücutlu, güzellik
ABER :(Ar) Er - Hz Nuh´un erkek torunu
ABGUN :(Fars) Er - 1 Mavi renk Gök 2 Parlak 3 Nişasta
ABHER :(Ar) Er 1 Nergis çiçeği 2 Yasemin 3 Zerrin kadehi çiçeği 4 Dolu kab
ABHİZ :(Fars) Er 1 Büyük dalga 2 Kaynak 3 Su yolu
ABİD :(Ar) Er Allah´a ibadet eden, çok ibadet eden, zahid Kullar, köleler
ABİDE :(Ar) Er - Anıt Önemli ve değerli yapıt
ABİDİN :(Ar) Er - İbadet edenler-Zeyne´l-Abidin´den kısaltma isim ad Zeynelabidin: Hz Ali´nin torunlarından biri, ibadet edenlerin ziyneti
ABILAY HAN :(Tür) Er - Orta cüz Kazak Hanı Ülkesini Çinlilere, Hive hanlıklarına karşı ustaca savundu (1711-1781)
ABIŞKA NOYAN:(Tür) Er - İlhanlı komutan (XIII-XIV yy)
ABŞAR :(Ar) Ka- Şelale
ABUŞKA :(Tür) Er - Koca, zevc, yaşlı erkek
ABUZER :(fai) Er - Altın suyu Altın suyu gibi parlak ve görkemli Yahut Ebu Zer (el-Gıfarî) isminin fonetik değişikliğe uğramış şekli
ABUZETTİN :(Ar) Er - Din yolunda çabuk, hızlı giden
ACA :(Tür) Er 1 Amca, ağabey 2 Güçlü kuvvetli, başladığı işi bitiren 3 Büyük
ACAR :(Tür) 1 Becerikli 2 Atılgan, ele avuca sığmaz 3 Halk 4 Yeni, taze- Erkek ve kadın adı olarak kullanılır (örfte) Acar, Sırrı: 1967 Dünya Güreş şampiyonu Türk
ACARALP :(Tür) Er - Yiğit, becerikli, cesur kişi
ACARBAY :(Tür) Er - Doğan Acarbay, olimpiyatlarda yarışmış Türk atlet, 1948
ACARMAN :(Tür) Er - Çevik, becerikli, girişken
ACARÖZ :(Tür) Er - Özünde yiğitlik bulunan
ACARSOY :(Tür) Er - Yiğit, soylu
AÇE :(Tür) Ka - Sumatra adasının en kuzey kısmı Önceleri burada Açe İslam devleti hüküm sürerdi Şimdi ise Hollanda sömürgesidir
AÇELYA :(Yuni) Ka - Kokusuz, fundagillerden çeşitli renklerde çiçekler açan bir bitki
ACEM :(Ar) Er 1 Arap olmayan milletlerin hepsi 2 Açık ve doğru Arapça konuşamayan kimse 3 Özellikle İranlı, İran halkından biri Acem Bekir Efendi: Türk Reisü´l-Küttab, 1723
ACER :(Ar) Ka - Hz İsmail (as)´in annesi (bkz Hacer)
AÇIL :(Tür) Ka - Açılmak eyleminden emir
AÇILAY :(Tür) Ka - Ayın dolunay halinde olmaya başlaması
ACLAN :(Ar) Er - Hızlı, çabuk, telaşlı Osman Bey ile çağdaş olan 14 yy ortalarında yaşamış Karasi Beyi
ACUN :(Ar) Er - Dünya, varlık
ACUNAL :(Tür) Er - Dünyayı kapsayan, dünyayı fetheden
ACUNMAN :(Tür) Er - Dünyaca tanınmış, ünlü
AD :(Ar) Er - Çok eskiden Yemen taraflarında bulunan ve HzHud tarafından imana getirilemediği için Allah tarafından yok edildiğine inanılan bir kavmin adı Kur'an-ı Kerim'de bu kavim aynı isimle anılmış ve başlarından geçen hadiseler genişçe ele alınmıştır
ADAHAN :(Tür) Er - Adanın hakimi, yöneticisi
ADAL :(Tür) Er - "Adın yayılsın, ün kazan" manasında
ADALEDDİN :(Ar) Er - Dinin adaleti- Türk dil kuralı açısından "d/t" olarak kullanılır
ADALET :(Ar) Ka/Er - 1 Hakka riayctkarlık, hak tanırlık, haklılık, doğruluk 2 Haksızlıktan uzaklaşma 3 Düzenli ve dengeli davranma 4 Hakkaniyet
ADANIR :(Tür) Ka/Er - Şanlı, şöhretli
ADEM :(İbhi) Er 1 Allah´ın yarattığı ilk insan, insan soyunun atası ve ilk peygamberi 2 Adam 3 İyi, temiz kimse Âdem (as) ilk insan ve ilk isimlendirilen varlık Kur´an´da Hz Adem´in 25 yerde ismi geçer
ADETULLAH :(Ar) Er - Allah´ın kanunu, ilahi sünnet
ADEVİYE :(Ar) Ka 1 İyilik, yardımseverlik 2 Ünlü hanım mutasav-vıfe
ADIGÜZEL :(Tür) Ka/Er - Güzel isim Verilen ismin güzel olması
ADİL :(Ar) Er 1 Doğruluk gösteren Doğru 2 Eşit, eş, müsavi 3 Adaletli davranan Kur´anî bir isimdir Allah´ın emirlerini hakkıyla uygulayan anlamına gelir Raşid halifelerin 2 cisi Ömer b el-Hattab´ın meşhur lakabı
ADİL GİRAY :(ati) Er - Kırım veliahtı (1548- Kazvin 1579) Devlet Giray´ın oğlu Osmanlı-İran savaşında Osmanlılara yardımcı oldu İkinci Şa-
ADİLE :(Ar) Ka 1 Doğruluk gösteren 2 Doğru- Her işinde adalet, doğruluk bulunan hükümet 3 Adile Sultan
ADİLHAN :(ati) Er - Adil yönetici
ADİN :(Ar) Er - Cennet (Adn)
ADİY :(Ar) Er - Savaşçı, savaştan geri durmayan, mücahid Adiy b Hatim et-Tai: 630 yılında müslüman oldu Babası gibi cömertti Kabilesinde İslam´dan dönme eğilimleri görünce engel oldu Cemel vakasında Hz Alinin yanında yer aldı
ADNAN :(Ar) Er - Cennette ölümsüzlüğe kavuşan kimse
ADNİ: (Ar) Er 1 Adın´a mens:
AFAFET :(Ar) Ka 1 Afıflik, temizlik, temiz olan 2 Fenalıktan, günah işlemekten kaçınma 3 Namuslu olmak
AFET :(Ar) Ka 1 Büyük felaket, bela, musibet 2 Çok güzel kadın, dilber
AFFAN :(Ar) Er - Kötü şeylerden kaçınan, kötülüklerden uzaklaşan, temiz Ashab´dan bu ismi kullananlar olmuştur
AFGAN :(Ar) Er - Heyecanlı, çabuk öfkelenen Orta Asya´da yaşayan müslüman bir kavim Cemalettin Af-gani: Müslüman alimlerden
AFİF :(Ar) Ka 1 İffetli, namuslu, ırz ve namus sahibi kadın 2 Doğru, haramdan sakınan, yolsuzluğa sapmaz kişi
AFİFE :(Ar) Ka İffetli, namuslu, ırz ve namus sahibi kadın - IV Mehmed´in hanımı
AFİL :(Ar) Er 1 Uful eden, gurub eden, batan (güneş, yıldız) 2 Görünmez olan, kaybolan
AFİTAB :(Fars) Kal Güneş, gün ışığı 2 Çok güzel, dilber, parlak yüz
AFRA :(Ar) Ka 1 Ayın onüçüncü gecesi 2 Beyaz toprak Afra binti Ubeyde: Sahabe hanımlardan
AFŞAR :(Tür) Er 1 Oğuz Türklerinin 24 boyundan biri Türkiye, Iran, Azerbaycan ve Afganistan´da dağınık olarak yaşamaktadırlar 2 Çabuk iş gören, çevik, atılgan
AFŞİN :(Tür) Er - Zırh, silah Afşin bey: Selçuklu komutanı ( XI yy) Gümüştigin´le birlikte Anadolu savaşlarına çıktı Malatya´da Bizans ordularını yendi Marmara kıyılarına kadar ilerledi (1079)
AFTABE :(Fars) Ka - 1 Su kabı 2 Güneş biçiminde yapılan mücevher
AFUV :(Ar) Er - Daima affeden, merhametli Esmaü´l-Hüsna´dandır "Abd" takısı alarak kullanılır
AĞA :(Tür) Er 1 Yaşlanma manasına gelen "ağmak"tan Büyük, efendi Büyük kardeş, ağabey 2 Amir, baş, reis Eski devlet teşkilatımızda bazı idarecilere verilen unvan 3 Osmanlı devletinde okuma-yazma bilenlere verilen şeref unvanı
AGAH :(Fars) Er - Bilgili, haberli, uyanık, afif Vakıf olmuş, malumatlı Agah Efendi: (1744-1824) Türk devlet adamı
AĞAHAN :(Tür) Er - Nizari İsmaili imamlara verilen unvan Doğu Türkçesinde ağabey anlamında da kullanılmıştır Türk kökenli Kaçarların onur unvanıydı Ağa Han: Nizari İsmailîlerin dini önderi
AĞAN :(Tür) Ka- Akanyıldız, ağma
AĞANER :(Tür) Er - Saf, temiz, duru insan
AĞAR :(Tür) Er - 1 Beyaz renkli 2 Açık tavırlı, samimi 3 Asil, onurlu, şerefli
AĞCA :(Tür) Ka - Beyaz tenli kadın
AGER :(Tür) Er - Temiz, doğru kimse
AĞGÜL :(Tür) Ka - Beyaz gül, ak gül
AGRA :(Ar) Er - Çok sevimli, çok yakışıklı
AHAD :(Ar) Er 1 Bir, kişi, kimse 2 Birler, birden dokuza kadar olan sayılar 3 Ünlü Türk denizcilerinden Ahad bey (Umur bey donanmasından)
AHAVİ :(Ar) Er - 1 Kardeşçe, dostça Kardeş gibi
AHBARÎ :(Ar) Er - Haber veren, rivayet eden
AHDİ :(Ar) Er - Ahd, and icabı veya ahd ve ahda müteallik Ahdî, Türk tezkire yazan ve Divan şairi (Bağdat 1593)
AHENK :(Fars) Ka 1 Uygun, uyum düzen, armoni 2 Renkler arasında uygunluk Sesler arasında uygunluk, düzen, makam 3 Çalgılı eğlence-Saz takımınca icra edilen beste 4 Kasıt, niyet
AHFA :(Ar)- Kalb, ruh, sır, hafi, ah-fa şeklinde sıralanan "Ietafet-i hamse" sonuncusuna verilen ad- Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AHFAZ :(Ar) Er - 1 Belleği çok kuvvetli 2 Kur´an´ı en iyi hıfzetmiş kişi 3 Alçak gönüllü
AHFEŞ :(Ar) Er 1 Küçük gözlü, zayıf bakışlı 2 Yalnız gece gören kimse Ahfeş lakabında üç büyük Arap alimi vardır Abdülhamid, Said b Mes´ade, Ali b Süleyman
AHİ :(Ar) Er 1 Ahi ocağına mensup olan kimse 2 Cömert, eliaçık Ahi Benli Hasan Türk şairi Yavuz döneminde yaşamış ve Şirinu Perviz mesnevisini yazmıştır
AHİD :(Ar) Er 1 Bir şeyin yerine getirilmesini emretmek 2 Söz vermek Emir, talimat, taahhüt, anlaşma, yükümlülük
AHKAF :(Ar) Er 1 Kum fırtınası 2 Kur´an-ı Kerim´in 6 suresi Araplar bu ismi, Arabistan´ın güneyinde, kimsenin bilmediği ve giremediği çöle vermişlerdir
AHLA :(Ar) Ka - Çok tatlı Pek şirin
AHLAS :(Ar) Er - 1 Saf, halis, karışımsız 2 İyi yürekli, temiz kimse 3 Kur´anî ıstılahta, Allah´a halis olarak yönelip ihlaslılıkta ileri bir dereceye varmış kul
AHMED :(Ar) Er - Çok, en çok övülmüş, methedilmiş Kur´an-ı Kerim´de Saf suresinin 2 ayetinde: Hzİsa, İsrailoğullarına: "adı Ahmed olan peygamberi de müjdeleyici olarak geldim" şeklinde geçen isimlendirme ile Peygamberimizin isimlerinden birisi olarak anı
AHMER :(Ar) Er - Kırmızı, kızıl
AHNEF :(Ar) Er 1 Ayaklan çarpık ve eğri büğrü olan Daha çok lakap olarak kullanılır Ahmet b Kays, as-habdan
AHNES :(Ar) Er - Basık ve sivri burunlu Daha çok lakap olarak kullanılır
AHRA :(Ar) Ka - Daha layık, münasip, uygun
AHSA :(Ar) - Arabistan´ın Kuveyt-Katar kısmına verilen isim- Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AHSEN :(Ar) - Daha güzel, çok güzel, en güzel Erkek ve kadın adı olarak kullanılır Ahsen-i takvim: En güzel şekil Kur´an-ı Kerim´in Tin suresinin 3 ayetinde insanın ahsen-i takvim üzere yaratıldığı beyan buyurulmaktadır Ahsen kelimesi, Kur´an´da 16 yerde
AHTER :(Fars) Ka - Yıldız
AHU :(Fars) Ka 1 Ceylan, karaca, gazal 2 Güzel, ince alımlı kadın 3 Gözleri ceylan gözüne benzeyen kadın 4 Kardeş, dost
AHVER :(Ar) Er -1 Müşteri yüzlü, güzel gözlü adam 2 Zeki, akıllı
AHVES :(Ar) Er - Cesur, kahraman, yiğit
AİŞE :(Ar) Ka - 1 Yaşayan, zenginlik ve bolluk gören Yaşayış Aişe binti Ebu Bekir Peygamberimiz (sas)´in hanımlarından Muhterem annelerimizden biri olan Aişe (ra) İslami bilgisi ve fakihliği ile de meşhurdur (bkz Ayşe)
AJDA :(Tür) Ka 1 Filiz sürgün 2 Çentik çentik olan şey
AKABE :(Ar) Er 1 Sarp geçit, çıkılması zor yokuş 2 Tehlike Atlatılması zor güçlük, muhtıra
AKAD :(Tür) Er - Doğruluğuyla, dürüstlüğüyle tanınmış kimse
AKALIN :(Tür) Er - Alnı açık, suçu olmayan, onurlu Akalın (Besim Ömer Paşa) Türk hekim
AKALP :(Tür) Er - Doğruluğu ve dürüstlüğüyle tanınan kimse
AKALP :(Tür) Er - Cömert, eli açık yiğit
AKANAY :(Tür) Ka - Yıldız kümesi
AKANSEL :(Tür) Er 1 Akarsu 2 Uzun mesafeler geçerek denize dökülen akarsu
AKAR :(Tür) Er 1 Akıp geçen 2 Gelir getiren
AKASMA :(Tür) Ka - Beyaz, mavi, morumsu, pembe çiçek veren yabani, tırmanıcı bir bitki
AKASOY :(Tür) Er - Sevilen, sayılan soydan gelen
AKASYA :(Yuni) Ka - Küçük sıra yapraklı, gölgeli küçük cinsleri süs için yetiştirilen baklagillerden bir ağaç Salkım ağacı da denir
AKAY :(Tür)- Beyaz ay, ayın tam bir daire olarak dolgun, parlak göründüğü evre Ak ve ay kelimelerinden birleşik isim Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AKBATU :(Tür) Er - Yiğit erkek
AKBEHMEN :(Tür) Er Peygamber çiçeğinin eşanlamlısı
AKBİLGE :(Tür) - Alim, bilgili, dürüst kimse- Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AKBOĞA :(Tür) Er - Boğa gibi güçlü ve temiz şahsiyetli Akboğa Celayir: Moğol emir ve komutanı
AKBUDUN :(Tür) Er - Temiz, tanınmış soydan gelen
AKÇA :(Tür) Ka 1 Oldukça ak, beyazca 2 Eskiden kullanılan küçük gümüş para, nakit 3 Temiz, saf, iyi niyetli kişi
AKÇAKİRAZ :(Tür) Ka - Bir kiraz çeşidi
AKÇAKOCA :(Tür) Er - Temiz ve namuslu erkek - Osman Gazi ve Orhan Gazi´nin silah arkadaşı
AKÇALI :(Tür) Er - Varlıklı, zengin
AKÇAM :(Tür) Er - Kuzey Amerika´da yetişen bir çam türü
AKÇAN :(Tür) Ka - Temiz, dürüst kimse
AKÇAR :(Tür) Er - iyi ruhlar
AKCEBE :(Tür) Er - Beyaz zırh sahibi yiğit
AKÇİÇEK :(Tür) Ka - Beyaz çiçek- Daha çok örfte kullanılır
AKÇIL :(Tür) - Beyazımsı, solgun Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AKÇORA :(Tür) Er - İyi ruhlar
AKDA :(Ar) Ka - Himaye altında olan cariye, kadın, köle
AKDEMİR :(Tür) Er - Demir gibi güçlü ve temiz yürekli Yiğit
AKDES :(Ar) Er - En kutsal
AKDİL :(Tür) Er - İyi, doğru, güzel konuşan kişi
AKDORU :(Tür) Er - Doruğu bulutlu dağ
AKEL :(Tür) Er 1 Doğru, dürüst işler yapan kimse Dürüst, güvenilir erkek
AKERMAN :(Tür) Er - Dürüst, soylu, temiz kişi
AKGÜL :(Tür) Ka - Beyaz gül
AKGÜN :(Tür) Er - Mutlu, sevinçli gün
AKHAN :(Tür) Er - Dürüst hakan
AKİF :(Ar) Er 1 Bir şeyde sebat eden 2 İbadet eden, ibadet maksadıyla mübarek bir yere çekilen İ´tikafa giren 3 Direnen M Akif Er soy: Ünlü şair ve yazarımız Safahat´ın yazarı İstiklal marşını telif etmiştir
AKİFE :(Ar) Ka 1 Bir şey üzerinde azimle duran, sebatlı, kararlı 2 İba*
AKİL :(Ar) Er- Akıllı, akıl sahibi Uslu, kavrayışlı Ali b Ebi Talib´in kardeşi Akil b Ebi Talib
AKIMAN :(Tür) Er - Cömert, eli açık kimse
AKIN :(Tür) Er - Her engeli aşan, güçlüklerden yılmayan, hızlı hareket kabiliyetine sahip
AKINALP :(Tür) Er - Akın yapan yiğit Yiğit
AKINCI :(Tür) Er -Osmanlılarda ileri karakol Ani vurkaçlarla düşmanlarının moralini bozan uç süvarileri Hafif süvari
AKINTAN :(Tür) Er - Tan yeri ağarırken yapılan akın
AKİPEK :(Tür) Ka - İpek gibi kadın
AKİS :(Ar) Ka 1 Yankı 2 Işığın veya bir şeklin bir satha çarpıp orada görünmesi, yansı 3 Zıt, ters, muhalif
AKKIZ :(Ar) Ka- Beyaz kadın
AKKOR :(Tür) Ka - Işık saçacak aklığa varıncaya kadar ısıtılmış olan
AKMAN :(Tür) Er 1 Temiz, beyaz, güzel insan 2 Yaşlı kimse
AKMAR :(Ar) Ka - Aylar, yıldızlar
AKMER :(Ar) Ka - Ay gibi beyaz (yüz)
AKNUR :(tai) Ka - Beyaz nur
AKÖZ :(Tür) Er - Özü sözü doğru kişi, temiz kişilikli
AKSAN :(Tür) Er- İyi ve temiz tanınmış kimse
AKŞEMSEDDİN :(tai) Er- Dinin güneşi- Türk din bilgini ve hekim (Şam 1389-Göynük 1459) Fatih´in hocasıdır İstanbul´un fethinde bulundu Ünlü sahabi komutan Eba Eyyub el-Ensari´nin mezarını bulduğu söylenir
AKSEN (Tür) Ka- Sen aksın, t :
AKŞIN :(Tür) 1 Az ak, akımsı2 Derisinde, kıllarında ve gözlerinde doğuştan boya maddesi bulunmadığı için her yanı beyaz olan (insan, hayvan) Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AKSIN :(Tür) Er- Temiz, doğru, dürüstsün
AKŞİT :(Tür) Er - Kutlu uğurlu 2 Ak 3 Güneş, nur, aydınlık Akşit Muhammed b Tugac: İhşidiler devletinin kurucusu
AKSOY :(Tür) Er - Temiz soylu
AKSU :(Tür) Ka 1 Temiz, pırıl pırıl su gibi 2 Nehir
AKSUNA :(Tür) Ka -Ak renkli yaban ördeği
AKSUNGUR :(Tür) Er-Doğan cinsinden bir nevi av kuşu - Aksungur b Abdullah Melikşah zamanında Halep´in hakimliğini, yöneticiliğini yapan Türk Emiri
AKSÜYEK :(Tür) Er - Eski Türklerde soylu anlamında kullanılırdı
AKTAÇ :(Tür) Er - Beyaz taç
AKTAN :(Tür) - Aydınlık, mehtaplı gece
AKTAR :(Tür) Er - Parlak, aydınlık sabah
AKTAŞ :(Tür) Er - Mermer
AKTAY :(Tür) Er - Beyaz tay Türkler´de çok kullanılan bir isimdi
AKTEKİN :(Tür) Er - Parlak, görkemli, temiz huylu yiğit
AKTEMÜR :(Tür) Er - Akdemir
AKYİĞİT :(Tür) Er- Dürüstlüğü ve temizliğiyle tanınmış yiğit
AKYIL :(Tür) Er -Temiz, güzel sene - Erkek ve kadın adı olarak da kullanılır
AKYILDIZ :(Tür) - Akşama doğru doğan parlak yıldız Çoban yıldızı, sabah yıldızı
AKYOL :(Tür) Er - Dürüst, doğru ve iyi yol
ALAADDİN :(Ar) Er -Dini yüceltmek için din uğruna çalışan kimse Alaaddin Keykubad (1192-1237) Anadolu Selçuklu Sultanı - Türk dil kuralları açısından "d/t" olarak kullanılır
ALACAN :(Tür) Er - (bkz Akan)
ALAGÜN :(Tür) Ka - Yazın güneş buluta girdiği zamanki gölgeli hava
ALAMET :(Ar) Ka 1 İşaret, iz, nişan 2 Remiz, sembol 3 Belirti, emare 4 Çok iri, şaşılacak büyüklükte (mec)
ALANALP :(Tür) Er - Ülke alan, fetheden, fatih
ALANGOYA :(Moğ) Ka 1 Altın geyik 2 Ünlü Moğol destanının kutsal sayılan kadın kahramanı
ALANGU :(Tür) Er -Altın geyik
ALATAN :(Tür) Er - Güneş doğmadan önce ufukta beliren karışık renkler
ALCAN :(Tür) Ka - Can alıcı güzel Can alan, cesur, yürekli
ALEMDAR :(afi) Er 1Bayrak veya sancak tutan, taşıyan, bayraktar, sancaktar 2 İşe önderlik eden Alemdar Mustafa Paşa: Osmanlı veziri
ALEV :(Tür) Ka 1 Ateşten ve yanıcı cisimlerden çıkan parlak, çeşitli şekillere giren gazlardan meydana gelen şeffaf dil, yalım 2 Aşk ateşi, sevda 3 Alımlı, cazibeli kadın
ALEVİ :(Ar) Er - Hz Ali soyundan, Hz Ali´ye hususi ilgi gösteren, ona taraftar olan Şii mezhebinin kollarından biri
ALGAN :(Tür) Er - Alan, fetheden, fatih
ALGIN :(Tür) Er 1 Güçlü, iyi, güzel, sıcakkanlı, sevimli 2 Sevdalı, aşık, vurgun 3 Hızlı akan su 4 Renksiz, cılız, zayıf
ALGUHAN :(Tür) Er - Çağatay hanlığı hükümdarı (1266) Orta Asyayı ele geçirip Harezmden Afganistan´a kadar sınırlarını genişletti Cengiz´in yasalarını şiddetle uyguladı
ALGÜL :(Tür) Ka - Kırmızı gül
ALGUN :(Fars) Ka 1 Aklı alınmış 2 Al renginde, koyu ve parlak pembe 3 Tümsek, tepe
ALGUNE :(Fars) Ka 1 Serap 2 Allık
ALİ :(Ar) Er 1 Yüce, ulu, yüksek 2 Hz Ali: Ebu Talib´in oğlu Peygamberimizin amcazadesi ve kızı Fatma (ranha)´nın kocası Dördüncü halife
ALİ HAN :(ati) Er - Yüce han
ALİCAN :(afi) Er - Ali ve can isimlerinin bir araya gelmesinden meydana gelmiştir - (bkz Ali ve Can)
ALİCENGİZ :(ati) Er - Akla gelmez, şeytanca, beklenmedik ve umulmadık tarzda anlamlan ile "Alicengiz oyunu" deyiminde geçer
ALİGÜHER :(afi) Er - Yaratılışı ve mayası yüce ve değerli olan
ALİKADR :(Ar) Er 1 Yüksek kıymette olan, çok kıymetli, çok takdir edilen, çok saygıdeğer 2 Meşhur bir çeşit lale
ALİM :(Ar) Er 1 Çok okumuş, bilgin,2 Çok bilen 3 Sonsuz İlim sahibi Allah´ın sıfatlarındandır Kur´an´da Cenab-ı Hakk´ın ismi olarak 13 yerde geçer "Abd" takısı alarak da kullanılır
ALINAK :(Tür) Er - Doğru, güvenilir
ALİŞAH :(afi) Er - Hükümdarların en yücesi Alişah Taceddin (?-1324) İlhanlı veziri
ALIŞAN :(afi) Er - Şan ve şerefi yüce ve yüksek olan çok değerli
ALİYAR :(afi) Er 1 Yar, dost, sevgili 2 Alinin dostu, sevgili adı 3 Yüce dost - Birleşik isim
ALİYE :(Ar) Er - Yüce, yüksek, bir şeyin en yukarısı, tepesi
ALKAN :(Tür) Er - Kırmızı kan Alkan bey: Türk denizci Selçukluların egemenliğindeki İznik´te Ebu´l-Kasım´ın donanma komutanı
ALKIM :(Tür) Er - Gökkuşağı Alkım (Uluğ Bahadır) Türk Arkeolog
ALKIN :(Tür) Er 1 Sevdalı, aşık, vurgun 2 El çırpma, övme
ALKUR :(Tür) Er - Hep, bütün, herkes
ALLAHVERDİ :(ati) Er - İran´da yaşayan bir Türkmen kabilesinin adı
ALP :(Tür) Er 1 Eski Türklerde kahraman, yiğit, cesur, bahadır, pehlivan 2 Seyfi kola mensup, savaşçı, fütüvvet ehli Alperen, Alpgazi Bu isim İslam´dan sonra da Türkler arasında kullanılmaya devam etti
ALPAĞAN :(Tür) Er - Cesur, yiğit, kahraman
ALPAGU :(Tür) Er 1 Tek başına düşmana saldıran yiğit 2 Eski Türklerde bir rütbe adı 3 Eski Türklerde bir kurt adı
ALPAK :(Tür) Er - Dürüst, kahraman, yiğit
ALPARTUR :(Tür) Er - Kendine güveni olan yiğit
ALPASLAN :(Tür) Er - Arslan gibi cesur ve yiğit, savaş beyi Büyük Selçuklu hükümdarı Selçukluların en büyük zaferi sayılan Malazgirt zaferi onundur (l071)
ALPAY :(Tür) Er - Cesur, yiğit kimse
ALPBİKE :(Tür) Er - genç, delikanlı,
ALPDOĞAN :(Tür) Er - Doğuştan yiğit olan
ALPEREN :(Tür) Er - Yiğit, bahadır
ALPERTUNGA :(Tür) Er - Efsanevi Türk hükümdarı ve destan kahramanı MÖ 626 yıllarında yaşayıp İranlılarla uzun savaşlara giren Turan (Saka) hükümdarı olduğu söylenirTürk, İran, Arap, Hint, Eski Yunan ve Asur kaynaklarında kendisinden değişik adlarla bahsedilir
ALPGİRAY :(Tür) Er - Yiğit hükümdar Kırım veliahtı Bir ara Kırım Hanı da oldu
ALPHAN :(Tür) Er - Yiğit hükümdar
ALPKAN :(Tür) Er - Yiğit soydan gelen
ALPKIN :(Tür) Er - Keskin kılıç
ALPMAN :(Tür) Er - Yiğit, cesur, kahraman
ALPSOY :(Tür) Er - Yiğit ve cesur soya mensub
ALPTEKİN :(Tür) Er - Kahraman şehzade Birleşik isim Alp: Kahraman, Tekin: Şehzade
ALTAN :(Tür) Er 1 Sabahın güneş doğarkenki zamanı 2 Hakanlara verilen unvan, sultan, padişah
ALTAY :(Tür) Er 1 Asya´da Batı Sibirya ile Moğolistan´ı ayıran dağlık bölge 2 Altay dağlan bölgesinde yaşayan Türklerin genel adı
ALTIN :(Tür) Ka 1 Parlak, san renkte, paslanmayan, kolay işlenebilen, ziynet eşyası olarak da kullanılan maden, zer, zeheb 2 Örfte kadın adı olarak kullanılır Zerrin (bkz Zerrin)
ALTINBAŞAK :(Tür) Ka - Değerli kimse
ALTINIŞIN :(Tür) Ka - Işığın en güçlü anı
ALTINTAÇ :(Tür) Ka - Altından taç
ALTUNAY :(Tür) Er - Ay´ın san renkli hali
ALTUNÇ :(Tür) Er 1 Bakır alaşımı 2Kırmızı bakır 3 Kırmızı, al gözlü
ALTUNER :(Tür) Er - Değerli kimse
ALTUNHAN :(Tür) Er - Zengin hakan Türklerin, Çin´de hüküm süren Türk-Moğol hükümdarlarına verdikleri ad
ALYA :(Ar) Er 1 Yüksek yer, yükseklik 2 Gök, sema
AMANULLAH :(Ar) Er - Allah´ın bağışlaması Allah´ın koruması
AMİD :(Ar) Er 1 Çok hasta 2 Aşk hastası 3 Başlıca nokta 4 Önder, şef, komutan 5 Diyarbakır´ın eski adı Ortaçağ´da İslam Türk devletlerinde kullanılan bazı unvanlar ve memuriyet isimleri
AMİL :(Ar) Er 1 Fail, yapan, işleyen 2 İslam devletlerinde zekat, vergi tahsildarı veya valiler ve devlet memurlan
AMİNE :(Ar) Ka - Gönlü emin, kalbinde korku olmayan - Peygamber´in (sas) annesinin adı (bkz Emine)
AMİR :(Ar) Er 1 Mamur eden, şenlendiren 2 İmar olunmuş 3 Devlete ait 4 Kendisine bağlı görevliler bulunan Amir b Abdullah b Mes´ud: Tabiindcndir İslam fıkıh bilgini
AMMAR :(Ar) Er 1 Memur eden 2 Bayındırlaştıran - Ammar b Yasir Sahabeden İlk müslüman olanlardandır Çok işkence gördü Habeşistan´a hicret etti Annesi ilk İslam şehidcsi Sümeyye (r anha)´dir
AMR :(Ar) Er - Uzun yaşamak, uzun ömürlü olmak Amr b Madikerib: 631´de Medine´ye gitti ve müslüman oldu Çok yaşlıyken bile iyi savaştı
AMUZ :(Fars) Er - Bilen, öğrenmiş, öğreten
ANBER :(Ar) Ka 1 Ada balığının bağırsaklarında toplanan yumuşak, yapışkan ve misk gibi kokan, kül renginde madde 2 Güzel koku 3 Güzellerin saçı
ANDAK :(Tür) Er - Hemen, o anda - Erkek ve kız adı olarak kullanılır
ANGIN :(Tür) Er 1 Tanınmış, ünlü, namlı 2 Bayındır
ANI :(Tür) - Yaşanmış olaylardan belleğin sakladığı - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
ANİF :(Ar) Er 1 Sert, şiddetli 2 Haşin 3 Geçmişte, pek yakında, burnun ucu denecek kadar yakından geçen 4 Biraz önce, belirtilen, bahsedilen
ANIL :(Tür) Ka 1 Anılmak eylemi 2 Meşhur, ünlü 3 Hatırlanan
ARAF :(Ar) Er 1 Cennet ile cehennem arasındaki yer 2 Sert, tepe 3 Adetler, usuller Arafat: Mekke´nin yakınında bulunup hacıların arefe günü durdukları yerdir Bu duruş haccın rükünlerindendir
ARAL :(Tür) - Birbirine yakın adalar topluluğu Orta Asya´da bir göl
ARAM :(Fars) Ka 1 Dinlenme, sükun, karar 2 Rahat, huzur, istirahat 3 Oturma, eğlenme, ikamet etme
ARAMCAN :(Fars) Ka -1 Gönül rahatı 2 Sevgili, sevilen güzel
ARAMDİL :(Fars) Er 1 gönül rahatı 2 Sevilen güzel 3 Yer mekan
ARCA :(Ar) Ka -1 Temiz, namuslu 2 Aksak, topal
ARDA :(Tür) Er 1 Eskiden bazı çavuşların elde tuttukları uzun değnek 2 İşaret için dikilen değnek -3 Çıkrıkçı kalemi 4 Sonra gelen
AREF :(Ar) Er 1 Pek maruf, çok bilinen 2 Arif, anlayışlı ve bilgili
AREFE :(Ar) Ka 1 Arife, dini bayramlardan bir evvelki gün 2 Bir önceki gün
AREL :(Tür) Er - Temiz, dürüst kimse
ARGU :(Tür) Er 1 İki dağ arası, uçurum 2 Orta Asya´da Issık gölü çevresinde Çu ve Talaş havzalarında yaşamış Kırgızların en büyük boyu Argu Türkleri
ARGÜN :(Tür) Er - Temiz, aydınlık gün
ARGUN :(Tür) Er 1 Zayıf, güçsüz, düşkün, dermansız, zebun 2 Yanyana iki kamış düdüğünden veya kartal kemiğinden yapılmış kaval - Argun: İlhanlı hükümdarı Abaka Han´ın oğlu
ARGUN ŞAH :(Tür) Er - Argunşah (Nizameddin) Anadolu Selçuklu Sultanı Kılıç Aslan II´nın oğlu Babası ülkeyi oğullan arasında pay edince, hissesine Amasya düşmüştü
ARHAN :(Tür) Er - Üstün nitelikli, gururlu bakan
ARIÇ :(Tür) Er - Barış, asayiş
ARICAN :(Tür) Er - Temiz, doğru kimse
ARIER :(Tür) Er - Çalışkan kimse
ARİF :(Ar) Er 1 Meşhur, çok tanınmış, mütearif 2 Bilgi sahibi Bilen, bilgili, irfan sahibi 3 Sıbyan mektebi hocası veya kalfası
ARİFE :(Ar) Ka - Bilgi ve irfan sahibi kadın Uyanık, ince ruhlu, latif
ARIKAL :(Tür) Er - Temiz, doğru, dürüst kal
ARIKAN :(Tür) Er - Temiz soy
ARIN :(Tür) Er 1 Temiz, arı, saf 2 Alın 3 Yüz, cephe Dağların, tepelerin yüzü
ARINÇ :(Tür) Er 1 Temiz, saf, arı 2 Barış
ARISAL :(Tür) Er - Arı gibi çalışkan kimse
ARISAN :(Tür) Er - Temiz, doğru tanınmış kimse
ARITAN :(Tür) Er - Temizleyen, arı duruma getiren
ARKAN :(Ar) Er 1 Temiz, ari kandan gelen 2 Üstün galip Arkan (Seyfı) Türk mimar (1903-1966)
ARKIN :(Tür) Er - Yavaş, ağır, sakin, gelecek yıl
ARKUT :(Tür) Er - Temiz, uğurlu, kutlu
ARMAĞAN :(Fars) 1 Hediye, peşkeş, tuhfe, bergüzer 2 Birinin gördüğü işe veya başarısına karşılık olarak verilen şey, mükafat3 Bir ilim adamını tanıtmak veya çalışmalarından ötürü mükafatlandırmak maksadıyla adına çıkarılan ilmi eser (Köprülü Armağanı) - E
ARMAN :(Fars) Er 1 Hasret, özleme 2 Zahmet, sıkıntı 3 Teessüf 4 Pişmanlık
ARRAF :(Ar) Er l Falcı, kahin Müneccim 2 Hekim 3 Göçebe Arap aşiretlerinin örfe vakıf umumi bilgileri
ARSAL :(Tür) Er - Temiz huylu, namuslu
ARSEBÜK :(İ) Er - 1 Temiz ruhlu ve çabuk 2 Toy 3 Namus konusunda titiz
ARSLAN :(Tür) Er 1 Kuvvet ve saldırganlığıyla tanınan hayvan, esed, şir 2 Cesur adam, bahadır 3 Bir çeşit çiçek Arslan Argun: Alpaslan´ın oğlu (1097)
ARSLANGİRAY:(Tür) Er Cesur, korkusuz han Arslan Giray: Kırım hanı (1702-1767)
ARSLANŞAH :(Tür) Er - Arslan gibi cesur ve yiğit şah, kral Cesur komutan Arslan Şah: Kirman Selçuklu hükümdarı (l 145) ,
ARTAN :(Tür) Er 1 Yarar, fayda 2 Üstünlük, meziyet, nitelik
ARTUÇ :(Tür) Er - Ucu sivri demirle donanmış mızrak
ARTUK :(Tür) Er - Selçuklu Emiri (XI yy) Selçukluların ünlü hakanı Alpaslan´ın emrinde Malazgirt savaşına katıldı
ARÜSEK :(Fars) Ka 1 Gelin, küçük gelin 2 Bebek gibi güzel kız 3 İşlemecilikte kullanılan yeşil parlak sedef 4 Ateş böceği 5 Küçük bir mancınık çeşidi
ARZIK :(Tür) Er - Dindar, sofu
ARZU :(Ar) Ka 1 İstek, bahşiş 2 Emel, heves, meyl 3 Özlemek, müştak olmak "Arzum" olarak da kullanılır Meşhur halk hikayelerinde Kamber´in sevgilisi
AS :(Ar) Er 1 Mersin ağacı 2 (Fars) Değirmen
ASAF :(Ar) Er 1 Vezir 2 Erdem, ileri görüşlülük, yönetimde başarı Hz Süleyman´ın ünlü veziri Süleyman (as)´ın en çok güvendiği kişiydi Neml suresinde anlatılanlar Asaf üzerine yorumlandı Daha sonra padişahın vezirlerine Asaf unvanı verildi
ASAL :(Tür) Er - Başlıca, esaslı, temel
ASALET :(Ar) Er - Soy temizliği, soyluluk
ASENA :(Tür) Er - Kurt
ASFA :(Ar) Er - Çok saf, en temiz, halis
ASGAR :(Ar) - En küçük, daha küçük - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
ASHAB :(Ar) Er 1 Sahib´in çoğulu 2 Hz Muhammcd (sas)´i görüp ona tabi olan kişiler İnsanlık aleminin en seçkin simaları ve örnek neslidirler Haklarında varid olan naslarla korunmuşlar, Allah´ın yardımını müşahade etmişler ve büyük peygamberin öğret
ASIF :(Ar) Er - Pek sert, pek şiddetli, şiddetle esen
ASIFE :(Ar) Ka - Şiddetle esen rüzgar Kur´an´da Yunus 22, İbrahim 18 ve En´am suresi 81 ayetlerde geçer
AŞIK :(Tür) Er 1 Bir başkasını aşkla seven 2 Dalgın, unutkan 3 Tasavvufta Allah´a muhabbet duyan kişi Aşık Çelebi (1520-1572) Osmanlı şair ve yazarlardan
ASİL :(Ar) Er 1 Sağlam 2 İyice kökleşmiş, yüksek duygularla hareket eden 3 Kendi kendine hareket eden 4 Soyu, sopu belli Necip
ASIM :(Ar) Er 1 Yasak, yanına yaklaşılamayan 2 Günahtan, haramdan çekinen 3 İffetli, afif, ismetli, perhizkar Asım b Umeyr: (749) İslam komutanlarından Maveraünnehir fethine katıldı ve yiğitliğiyle ün saldı
ASİME :(Fars) Er - Akılsız, beyinsiz, şaşkın, sersem - İsim olarak kulLanılmaz
AŞİR :(Ar) Er 1 Ondabir, onuncu 2 Samimi dost ve arkadaş 3 Koca 4 Aşar toplayan 5 Kur´an-ı Kerim´den 10 ayetlik bir bölümü okuma Aşir Efendi (Mustafa) Osmanlı Şeyhülislamı (1728-1804)´Bursa, Mekke ve İstanbul kadılıklarında bulundu 1758-1800´de
ÂSİYE :(Ar) Ka - 1 Kederli üzüntülü Musa (as)´ı daha bebekken Nil´den kurtarıp sarayda büyüten ve sonra onun peygamberliğine iman eden kadın Kur´an´da Fir´avun´un karısı olduğu belirtilmiştir Fakat ismi zikredilmemiştir - (bkz Kasas: 9
ASİYE :(Ar) Ka 1 Sütun, direk, kolon 2 Mersingiller, mersin ağacı türünden ağaçlar 3 İsyan eden, itaatsiz, başkaldıran, serkeş, bagi 4 Allah´ın emirlerini yerine getirmeyen, günahkar 5 Haydut, şaki -Bu isim Rasulullah tarafından yasaklanmıştır İçe
ASKER :(Ar) Er 1 Ordu, ordu örgülüyle ilgili Vazife yapan 2 Ülke savunmasında istihdam edilmek üzere eğitilip donatılan kimse 3 Rütbesiz asker, er
ASKERÎ :(Ar) Er - Orduya mensup Orduyla alakalı Askeri (Ebu Ahmed el-Hasan b Abdullah el): Zamanının ünlü alimlerdendir (903-993) Ebu Davud esSicistani´nin talebesiydi
AŞKIN :(Tür) 1 Geçkin, aşmış olan 2 Ölçüyü kaçıran, coşkun 3 Fazla 4 Sonra 5 Benzerlerinden daha üstün - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
ASLI :(Ar) Ka 1 Asıl, tek, dip, kütük, temel, esas, kaide, kural, hakikat 2 Soy, sop, nesep 3 Bir şeyin belli başlı kısmı, başlangıç, baş yer, sıhhat 4 Hakiki, esaslı, halis, safi 5 Esasen, zaten, başlıca, en ziyade, hakikaten
ASLIHAN :(ati) Ka - Aslı ve Han kelimelerinden türetilmiş birleşik bir isimdir Kerem ile Aslı hikayesinin kadın kahramanıdır Güzelliğinin yanında saçlarının uzunluğu ve gürlüğünden bahsedilir
ASRİ :(Ar) Er - Zamana uygun, çağdaş
ASUDE :(Fars) Ka 1 Rahatlamış, sükuna ermiş, keder ve sıkıntıdan uzak, müsterih 2 Sakin, sessiz
ASUMAN :(Fars) - Gök, sema, felek Asuman ile Zeycan hikayesinin erkek kahramanı Doğu Anadolu´da yaygın olarak anlatılır Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
ASUTAY :(Tür) Er - Hırçın tay
ASYA :(Tür) Ka - Dünyadaki kıtaların en büyüğü
ATA :(Tür) Er 1 Baba 2 Soyun geçmişte yaşamış ferdi 3 Vermiş, veriş Bağışlama, ihsan 4 Yesevi tarikatında mürşid Ata b Ebi Rabah: Fıkıh alimi (Mekke 733) Ebu Meysere b Ebu Hüseyin el-Fikri´nin azatlı kölesiydi Birçok hadis rivayet etmiştir
ATABEK :(Tür) Er 1 Selçuklu devletinde şehzadelerin terbiyesiyle vazifeli şahıs 2 Lala Devlet idaresinde yetki taşıyan naip
ATABEY :(Tür) Er - Devlet yönetiminde bir san Lala
ATAÇ :(Tür) Er - Atalardan gelen, atalarla ilgili olan
ATAKAN :(Tür) Er -1 Düşünmeksizin her işe sokulan adam 2 İleri atılan
ATALAY :(Tür) Er - Ünlü, namlı, şöhretli Atalay Mahmut, Türk güreşçi Balkan, Avrupa, Dünya ve Meksika Olimpiyatları şampiyonu oldu (1968)
ATAMAN :(Tür) Er - (bkz "Ata") 1 Ata kişi, başkan, önder 2 Don kazaklarının önderlerine verilen ad
ATASAGUN :(Tür) - Eski Türklerde hekimlere verilen isim
ATAULLAH :(Ar) Er - Birleşik isim - Allah´ın bağışladığı, hediye ettiği, ihsanı, lütfü Ataullah Efendi (Arapzade) Osmanlı Şeyhülislamı (1719-1785) Şam, Mekke, İstanbul kadılıklarında bulundu
ATAY :(Tür) Er - Bilinen, tanınmış
ATIF :(Ar) Er 1 Çevirme, meylettirme, imale 2 Yükletme, birinin işi veya sözü olduğunu iddia etme, hami, isnad 3 Yüzünü çeviren, meyleden, mail, müteveccih 4Merhamet sahibi, şefkatli, acıyan 5 Beğenen Atıf Efendi (Mehmet Kuyucaklı (-İst 1847) Os
ATIFET :(Ar) Ka 1 Birine iyi niyet ve sevgi ile yönelme, teveccüh, meyi 2 Karşılık beklemeden gösterilen sevgi, ihsan
ATİK :(Ar) Er 1 Sırtın üst kısmı 2 Berrak, saf, karışmamış, kıymetli 3 Eski, kadim, kühen, dirin 4 Azatlı, hür 5 Güzel genç kız 6 Çok hareketli, çevik, hızlı hareket eden 7 Asil 8 Hz Ebubekir´in lakabı Peygamber (sas)´in "Sen ateşten kurtul
ATİKE :(Ar) Ka - (bkz Atik) Atike: Kureyş kabilesinden Zeyd b Amr´ın kızıdır Hicretten önce İslamiyeti kabul etmiştir Medine´ye hicret edenler arasındadır Hz Ebubekir´in oğlu ile evlenmiştir Abdullah, Taif te şehid olunca Hz Ömer´le O şehid edilince
ATIL :(Tür) Er - Girişken ol, ilerlemek için çaba göster
ATILAY :(Tür) Er 1 Ünlü, namlı, şöhretli 2 Atilla´dan sonra tahta geçen ünlü hükümdar
ATILGAN :(Tür) Er 1 Karşısına çıkabilecek engellerden ve tehlikelerden korkmadan her zaman ileriye atılan 2 Karşı çıkan, çekinmesi olmayan, cüretkar 3 Hevesli
ATİYE :(Ar) Ka 1 Bağış, bahşiş, ihsan Hediye 2 Gelecek, istikbal
ATKIN :(Tür) Er - Atılmış Kumaş dokumada kullanılan tabir
ATLAN :(Tür) Er - Ata bin
ATLAS :(Tür) Er 1 Üstü ipek, altı pamuk kumaş, diba 2 Düz, havasız, tüysüz 3 Büyük harita 4 Atlas okyanusu 5 Kuzey Afrika´da Fas, Cezayir´i geçerek Tunus Körfezi´ne kadar uzanan sıradağlara verilen ad
ATLIHAN :(Tür) Er - Ata binmiş süvari - Birleşik isim Atlıhan: Alınca Hanın oğlu Tatar´ın kutsal göbek soyundan sekizinci kuşak
ATSAN :(Ar) Ka - Susuz, susamış, teşne
ATTAB :(Ar) - Yumuşak huylu Sertlik yanlısı olmayan Uyumlu Attab b Esid Sahabeden Mekke valiliği yapmıştır Rasulullah tarafından atanmıştır
ATTAR :(Ar) Er 1 Güzel kokulu bitki özleri, yağlan vb satan, güzel koku ticareti yapan kimse 2 İlaç maddeleri vb şeyler satan adam 3 Mahalle aralarında bazı baharatlar ile iğne, iplik vb satan dükkan sahibi Attar: Meşhur İranlı şair
ATUF :(Ar) Er - Birine sevgisi olan, sevgi duyan Allah´a karşı sevgi duyan
ATUFET :(Ar) Ka - Şefkat, merhamet
ATYEB :(Ar) Ka - Çok güzel, pek güzel
AVCI :(Tür) Er l Avlanan, av sporu yapan kişi 2 Bir şeyi elde etmeye uğraşan 3 Osmanlı sarayında şikariler diye adlandınlan askeri grup
AVFİ :(Ar) Er Arap düşünür (Basra- ? ) İhvanu´s-Safa denilen İslam felsefe akımının kurucularından biri
AVNİ :(Ar) Er 1 Yardımla ilgili, yardıma ait 2 Fatih Sultan Mehmed´in şiirde kullandığı mahlas
AVNİYE :(Ar) Ka 1 Yeniçeriler tarafından ve daha sonra Sultan Mecid ve Sultan Aziz zamanlarında giyilen bir çeşit yağmurluk 2 Yardım etmiş Yardımla ilgili
AVNULLAH :(Ar) Er Allah´ın yardımı - Birleşik isim
AVŞAR :(Tür) Ka - Oğuzların önemli bir kolu Büyük Selçuklu Devleti´nin kurulması ve yakındoğunun Türkleşmesinde büyük rol oynamışlardır
AVVAD :(Ar) Er - Ud çalan, udçu Avvad (Tevfik Yusuf): Lübnanlı yazar, gazeteci Diplomat
AY :(Tür) Er 1 Yılın on iki bölümünden biri 2 Dört hafta, 29-30, 31 günden oluşan zaman dilimi 3 Kutsal kitapta adı geçen kent Kudüs´ün kuzeyi 4 Dünyanın uydusu Ay: Mısır kralı Amarnada memurdu Genç kral Tutank Hamon´un danışmanı oldu Daha so
AYABA :(Tür) Er - Muhammed Tapar´ın oğlu Büyük Selçuklu Sultanı Sancar´ı Oğuzların elinden tutsaklıktan kurtarıp tahtına oturttu Selçukluları istila etmek isteyen Harizm Şahlan uzun süre engelledi
AYALP :(Tür) Er - Ay kadar parlak ve güzel, yiğit
AYANA :(Tür) Er-Saygı
AYANFER :(Ar) Ka - Gözün ışığı, nuru
AYANOĞLU :(Ar) Er - Ayan: Açık, belirli Ayan´ın oğlu
AYAS :(Ar) 1 Dolunay, mehtap 2 İskenderun Körfczi´nin batı kıyısında Ceyhan nehrinin ağzının vücuda getirdiği Yumurtalık limanı veya Ayaş koyunun kuzeydoğu kenarında, Adana ilinin Yumurtalık ilçesinin idare merkezidir Ayaş Paşa: Osmanlı sadrazamlarında
AYAYDIN :(Tür) Er - Ay ışığı, aydınlığı
AYAZ :(Tür) Er - Soğuk ve Durgun hava Dondurucu soğuk Ayaz: Selçuklu emin (Öl 1105)
AYBAR :(Tür) Er 1 Gösterişli, heybetli, görkemli 2 Korku veren
AYBEG :(Tür) Er -Ay gibi temiz ve aydın yönetici, ileri gelen, bey Abeg Kutbeddin (Öl 1210): Delhi Memlükler Devleti´nin kurucusu İslam´ın Ortaasya´da yayılmasında büyük başarılar gösteren, Gazne sultanı Muiziddin´le birlikte savaşıp onun ölümüyle Delhi s
AYBEK :(Fars) - Put, sanem - İsim olarak kullanılmaz
AYBEN :(Tür) Ka - Ay benizli
AYBER :(Tür) - Ay meyvası - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYBERK: :(Tür) Er 1 Sağlam ay, sağlam kişilik 2 Şimşek, ay´ın şimşek gibi parlaklığı 3 Yaprak, ay yaprağı
AYBİGE :(Tür) - Büyük ay, dolunay - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYBİKEN :(Tür) Ka - Eski Türk hükümdarlarından birinin hanımının ismi
AYCA :(Tür) Ka - Ay gibi güzel, ışıklı, parlak
AYÇA :(Tür) Ka 1 Ayın yeni doğduğu günlerdeki şekli, yeni ay, hilal 2 Cami kubbelerine ve minare külahlarına konulan hilal şeklindeki süs 3 Ay kadar güzel, aydınlık
AYÇAN :(Tür) Ka - Ay gibi parlak güzel ve sevimli
AYÇETİN :(Tür) Er - Zor, güç ay
AYCİHAN :(afi) - Cihanı aydınlatan ışık - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYÇIL :(Tür) Ka 1 Işık saçan, sürekli parlaklık veren ay 2 Ay gibi
AYDAN :(Tür) Ka - Ay´a dahil olan Ay gibi
AYDANUR :(Tür) Ka - Ay´ın ışığı, aydan yayılan ışık
AYDEMİR :(Tür) Er - Marangozların kullandığı kavisli bir keser çeşidi
AYDERUSİ :(Ar) Er - Güney Arabistan´ın eski ve tanınmış bir derviş ailesinden olup (1722-1778) yılları arasında yaşamış, Hindistan, Mısır, Taif, Suriye ve İstanbul´a ziyaretler yapmıştır
AYDİLEK :(Tür) Ka - Ay ve dilek isimlerinden oluşmuş birleşik isim -Ay´a ait arzu, istek
AYDIN :(Tür) 1 Aylı gece, mukmin 2 Aydınlık, ışıklı, parlak, ruşen, ziyadar, münevver 3 Açık, belli, ortada, vazıh, aşikar, bahir 4 Kutlu, uğurlu, mübarek, mesut 5 Okumuş, kültürlü ileri fikirli, münevver Kılıçarslanın hanımının ismidir Erkek ve kad
AYDINALP :(Tür) Er - Münevver, bilgili, yiğit, kahraman kişi Konya Selçuklulan´ndan ünlü bir komutan
AYDİNÇ :(Tür) Er - Cesur, aydın
AYDINTAN :(Tür) Er - Şafak vakti
AYDOĞDU :(Tür) Ka - Doğmakta olan ay Ay doğdu Bey Ertuğrul Gazi´nin oğlu veya torunu (1302)
AYDOLUN :(Tür) Er - Dolunay, mehtap
AYETULLAH :(Ar) Er 1 Allah´ın ayetleri 2 Özellikle Şii mollalarının kullandığı isimlerdendir Allah´ın göndrermiş olduğu yasalar ve emirler 3 Mucizeler, hikmetler 4 İz, nişan
AYFER :(tfi) Ka 1 Ayyüzlü, ay gibi güzel, parlak ışık saçan 2 Şan, haşmet sahibi
AYGEN :(Tür) Ka 1 Dost, arkadaş 2 Sevgili, yar 3 Temiz yaratılıştı
AYGÜL :(Tür) Ka - Ay´ın gülü
AYGÜN :(Tür) Ka - Gösterişli, ay ve güneş kadar güzel anlamında
AYGUT :(Tür) Er - Karşılık, mükafat
AYGUTALP :(Tür) Er - (bkz Aygut) Aygutalp: (XIV yy) Türk komutan Osman Gazi´nin silah arkadaşı İlk Türk denizcisi İmralı fatihi Kara Ali´nin babası Yıldırım Bayezid´le birlikte Timur´a esir düşen Timurtaş Paşa´nın dedesi
AYHAN :(Tür) Er - Ay sahibi, ay hakimi Oğuz Kağan Destanı´na göre, Oğuz´un altı oğlundan biri Efsanede bahsedilen, Oğuz´un ışıktan doğan karısından olan 3 oğlundan biri Ayhan´ın 4 oğlu 24 Oğuz boyunun 4´ünü oluşturur Bunlar Bozoklu soyudur
AYHATUN :(Tür) Ka - Ay yüzlü kadın Ay ve hatun kelimelerinden birleşik isim
AYİLKİN :(Tür) Ka - İlk çocuklara takılan isim
AYKAÇ :(Tür) Er 1 Söyleyen, konuşan 2 Akıl veren 3 Ozan, şair
AYKAN :(Tür) Er - Soylu, asil, temiz kişi
AYKE :(Ar) Ka - Sık koruluk
AYKUT :(Tür) Er 1 Kutlu, uğurlu ay 2 Karşılık, mükafat
AYKUTALP :(Tür) Er - Mükafat veren kahraman, iyi karşılık veren bahadır
AYLA :(Tür) Ka - Ay´ın ve güneşin etrafında bazı zamanlarda görülen halka, ayla Beyaz ışık (bkz Hale)
AYLİN :(Tür) Ka - Ay´a ait
AYMAN :(Tür) Er - Ay gibi güzel, ışıklı kimse
AYNAMELEK :(tai) Ka - Melek gibi, melek görünüşlü kadın
AYNDİLGE :(ati) - Pınar, su, kaynak - Antakya-Halep arasında, Suriye sınırına çok yakın bir yerde bulunan kaynak su Tarihte bu kaynak dolayısıyla önemli yerleşim bölgesi olmuştur - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYNİ :(Ar) Er 1 Ayn´a ait 2 Pınar, kaynak, göz 3 Karşılığı mal olarak ödenmiş el-Ayni, (1360-1451) yıllan arasında yaşamış İslâm âlimi
AYNIHAYAT :(Ar) Ka ? Hayatın gözü, hayat pınarı
AYNŞEMS :(Ar) 1 Güneş kaynağı 2 Mısır´da bir kasaba 3 Bir cins değerli taş - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYNÜDDEVLE :(Ar) Er - 1 Devletin gözü 2 Devletin kaynağı Aynüddevle (Öl 1152) Danişmendli hükümdar Melikşah´ın oğlu
AYNUR :(tai) Ka - Ay ışığı
AYPARE :(ftbi) Ka - Ay parçası
AYPERİ :(tfi) Ka - Ay yüzlü güzel, dilber
AYRAL :(Tür) - Benzerlerinden farklı olan, kendine özgü, değişik -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYSAL :(Tür) - Ay gibi, ay´a benzeyen - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYSAN :(Tür) - Ay gibi, ay yüzlü -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYŞAN :(Tür) - Ay gibi şanlı, görkemli, parlak - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYŞE :(Ar) Ka - Yaşayan Rahat yaşayan
AYSEL :(Tür) Ka 1 Bol ışık saçan, ay 2 Ay´ın en parlak zamanında doğan
AYSEMA :(tai) Ka - Ay gözlü
AYŞEN :(Tür) Ka - Neşeli ay, gülen ay
AYSEN :(Tür) Ka - Ay gibi güzel Parlak ve nurlu
AYŞENUR :(Ar) Ka - Nurlu, ışıltılı hayat
AYSEV :(Tür) - Ay gibi sevgili -Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AYŞIL :(Tür) Ka - Ay gibi ışıl ışıl - Ay ve şıl kelimelerinden birleşik isim
AYŞİRİN :(Tür) Ka - Sevimli ay, ay gibi sevimli Şirin
AYSU :(Tür) Ka - Su gibi berrak ay
AYSUDA :(Tür) Ka - Suya yansıyan ay
AYŞULE :(tai) Ka 1 Ay kıvılcımı 2 Ay ışığı
AYSUN :(Tür) Ka - Ay gibi ışıltılı ve güzelsin anlamında
AYTAÇ :(Tür) Er - Başa takılan ay şeklinde taç
AYTEK :(Tür) Er - Ay gibi
AYTEKİN :(Tür) Er - Ay şehzadesi, ay prensi
AYTEN :(Tür) Ka 1 Ay yüzlü 2 Teni beyaz ve parlak olan 3 Güzel vücutlu
AYTOLUN :(Tür) Er 1 Dolunay 2 Ay´ın ondördü gibi güzel
AYTUĞ :(Tür) Er 1 Mızrağın ucuna yapılmış ayın üstüne yapılan tüy 2 Tuğ, tüy, fars gibi
AYTÜL :(Tür) Ka - Ay ve tül kelimelerinden oluşan birleşik isimlerden - Son zamanlarda yapılmış, uydurma bir isimdir
AYTÜN :(Tür) Er - Ay ve gece
AYTUNA :(Tür) - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır, (bkz Tuna)
AYVAZ :(Ar) Er 1 Arapça ivaz kelimesinin bozulmuş şekli 2 Eskiden kibar konaklarda yemek servisi yapan ve sokak işlerinde kullanılan Vanlı Ermenilere verilen ad Ermeni uşak 3 Karagöz perdesinin belli başlı tiplerinden biri 4 Köroğlu destanında bir kah
AYYÜKSEL :(Tür) Ka - Yükselen ay
AYZER :(lai) 1 Altın renginde ay 2 Ay´ın altın rengini aldığı an - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AZAD :(Fars) Er l Hür, serbest 2 Kimseye bağımlı olmayan 3 Kurtulmuş 4 Müberra 5 Zarif, nazik
AZAM :(Ar) Er - En büyük, daha büyük, ulu İmam-ı Azam Ebu Hanife: Hanefi mezhebinin kurucusu Büyük alim ve müctehid
AZAMET :(Ar) Er - Büyüklük, ululuk
AZER :(Fars- İbr) Er - Ateş İbrahim (as)´in babası olduğu söylenir
AZİM :(Ar) Er 1 Büyük, ulu, cesim, iri, muhteşem 2 Kuvvetli, şiddetli, derecesi yüksek 3 Ehemmiyetli, mühim, müthiş
AZİME :(Ar) Ka 1 Kesin kararlılık, niyet, sebat 2 Cin, yılan ve benzeri şeylerin şerrinden kurtulmak için okunan dua 3 Büyük iş, büyük günah, büyük bela
AZİMET :(Ar) Ka 1 Kuvvetli bir iradeye dayanan karar, yemin anlamına gelmektedir 2 Herhangi bir kolaylığa başvurmaksızın bütün güçlüklerin irade gücüyle yenilerek yapılması gerekli olan dini vecibeler
AZİZ :(Ar) Er 1 Muhterem, sayın 2 Sevgili 3 Veli, evliya, ermiş 4 Az bulunur 5 Allah´ın izzetli kıldığı, mü´min - Aziz (İmadettin Abulfeth Osman el-Aziz): Selahaddin Eyyubi-´nin II oğlu Kardeşi el-Efdal, Melik iken kendisi Şam´ı terkederek Mısır
AZİZİ :(Ar) Er - Aziz´e ait - XVI yy´da yaşamış Türk şairi "Yedikuleli Azizi´ lakabıyla tanınır Asıl adı Mustafa´dır
AZMİ :(Ar) 1 Kasıt, niyetlilik karar 2 Kemikli 3 Güçlü, kuvvetli Azmi Pir Mehmet (-1583): Şehzade Mehmed´in ve III Mehmed´in hocalığını yapmıştır
AZMİDİL :(afi) Ka - Gönül yüceliği
AZMUN :(Fars) Er - Deneme, sınama, tecrübe
AZRA :(Ar) Ka 1 Ayak değmemiş kum 2 Delinmemiş inci 3 Hz Meryem´e verilen adlardan 4 Medine şehrinin adlarından biri 5 Masal kahramanı "Vamık"´ın sevgilisi
AZRAF :(Ar) Er 1 Zarif 2 Pek ince, pek nazik 3 Çok zeki
AZREF :(Ar) 1 Çok zarif, en zarif 2 Çok zeki - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
AZZAM :(Ar) Er - En büyük, en ulu Abdullah Azzam: Afganistan İslâmî hareketinin siyasi liderlerinden Bir suikast sonucu şehit olmuştur
AZZE :(Ar) Ka 1 Dişi ceylan yavrusu 2 Yüce, şerefli
|