Osmanlıca Sözlük Lügat S Harfi

S Harfi

SEC´ (C: Escâ-Esâci) Kumru sesi * Kafiyeli söz
SECA´ Yarasa
SEC´A Kuşların cıvıltısı gibi olan ses * Edb: Nesir hâlindeki kafiyeli yazı
SECAÂT Kuşların ötüşleri, sec´aları * Nesir halindeki yazının kafiyeleri
SECAH Letafet, güzellik Rıfk Adl * Yumuşak yer
SECAHAT Mülâyemet, rıfk Cemalin tenasüp içindeki kemali
SECAVEND f Kur´an-ı Kerim´de doğru okunması için yapılan işaretlerKur´an-ı Azîmüşşan´ı okurken durularak nefes alınacak yerler, âyet sonları ile secavend mahalleridir Secavend denilen huruf-u rumuziye ise şunları ifade ederler: $ Durmanın lüzumunu gösterir Bu lüzum şer´î bir lüzum olmayıp, ıstılahî bir lüzumdur Meselâ: $ Tilâvet eden $ da durur Sonra $ den devam eder
SECAYA (Seciye C) Karakterler, huylar, seciyeler, ahlâk ve tabiatlar
SECAYA-YI SÂMİYE Yüksek ve kıymetli seciyeler
SECC Gayet ince olan nesne * Duvar sıvamak * Hoş kokulu nesne ezmek
SECC (Sücuc) Akıcı bir şeyin kesretle dökülüp akması, akıtılması Su akmak
SECCAC Çağlayan Şarıltı ile akan
SECCAC Suyu çok olan süt
SECCADE Genellikle üzerinde secdeye varmakta yâni namaz kılmakta kullanılan küçük halı, kilim cinsinden sergi
SECCAN (Sicn den) Gardiyan, zindancı, hapishane memuru
SECDE Allah´ın (CC) huzurunda yere kapanış İbadet ve Allah´a (CC) memnuniyetini ve itaatini bildirmek veya şükretmek için yere kapanarak alın, burun ucu, eller, dizler ve ayak uçları yere gelecek şekilde yapılan en büyük tazim ifade eden hareket Namazın bir rüknü
SECDE-İ ŞÜKRAN Şükür secdesi Şükretmek maksadıyla yapılan secde
SECDE-İ ŞÜKÜR Bir lütf-u İlâhîden dolayı veya bir musibetin izn-i İlâhi ile kaldırılmasından sonra hamd ve şükür için edilen secde
SECDE-İ TİLÂVET Kur´an okurken veya dinlerken secde âyeti dinlenir veya okunursa secdeye kapanmak vâcibdir Okuma secdesi mânasiyle bu isim verilmiştir Abdestli ve bulunduğu yer temiz olmak şartiyle kıbleye müteveccihen secde edilir (Kur´an-ı Kerim´de, 7, 13, 16, 17, 19, 22, 25, 27, 32, 38, 41, 53, 84 ve 96 Surelerde olmak üzere 14 yerinde secde âyeti vardır)
SECDE SURESİ Kur´an-ı Kerim´in 32 Suresidir Mekkîdir
SECDE-BER-ZEMİN-İ HAYRET VE MUHABBET Hayret ve muhabbetle yere secde etmek
SECDEGÂH f Namaz kılınıp secde edilecek yer İbadet yapılacak yer
SECDETEYN Birbiri arkası yapılan iki secde
SECEC Dökülmüş su
SECEDE (Sâcid C) Secde edenler
SECEL Genişlik, vüs´at * Büyüklük, azamet
SECENCEL (Secencele) Ayna
SECER Yassı ve enli
SECES Bozuk ve bulanık su
SECFAN Ev önünde olan perdenin iki kanadı
SECH Tırmalama * Bir şeyin kabuğunu veya derisini soyup sıyırma
SECİ´ Edb: Nesrin kafiyesidir Seci´ler, ya cümlelerin sonunda yahut arasında bulunur Sondaki seci´ler bir kelime vasıtasiyle birbirine bağlanır, onlara "Seci´-i mukayyed" denilir Aradaki seci´ler ise yekdiğerlerine bağlı olmadıklarından onlara sec´i-i mutlak tâbir olunur İçiçe olan seci´lere "Seci´ ender seci" denir
SECİC Asan, kolay * Yumuşak yer
SECİC Su sesi
SECİF Perde, setre * Bir kapıya birbiri üstüne iki perde asmak
SECİHA Tabiat * Miktar
SECİL Uzun, tavil
SECİLE Büyük kova * Dökülmüş su
SECİR Posa
SECİR-İ İNEB Üzüm posası
SECİR Dost
SECİS Yılın ve zamanın sonu
SECİYE Huy, karakter Huy güzelliği Ahlâk durumu
SECİYE-İ AVRÂ Tek gözlü seciye Dünyaperestlik
SECİYE-İ UVERÂ Tek gözlülerin -yâni sadece bu dünyayı düşünenlerin, âhireti görmeyenlerin- seciyesi
SECL (Sicâl) İçi su dolu kova
SECLA´ Emziği uzun dişi deve
SECLA´ Karnı büyük kadın (Müz: Escel) * Her büyük cisim
SECR Kızdırmak * Doldurmak * İnleyerek çağırmak
SECSEC Ne yumuşak ne sert olan yer
SECUR Tennur kızdırılan nesne
SE´D Zayıf yağan yağmur * Yaz gecelerinde olan rutubet * Boğaz ıslatan her cins nesne
SEDA (Bak: Sadâ)
SEDA´ (C: Esdiye) Bezin hatâsı
SEDA Çiy denilen yaşlık, kırağı
SEDACET Sâdelik
SEDACET-İ KELÂM Söz sadeliği
SEDAD İstikamet ve kasd * Haklı ve doğru şey * Akıl
SEDAİL (Sedil C) Askılar Perdeler Zarlar Örtüler
SEDANE Etlilik, semizlik, besililik
SEDARE Sıcaklığın fazlalığından dolayı tenbelleşmek
SEDAYA (Sedâ C) Memeler
SEDC Yalan
SEDD Tıkamak, kapamak, mâni olmak * Baraj * Perde, Mânia * Rıhtım * Set, tümsek
SEDD-İ ÂHENİN Demirden yapılan set
SEDD-İ BÂB Kapı örtme
SEDD-İ NUTK Susma
SED-İ RÂH Yol kapayan, yola mâni olan
SEDD-İ RASİN Sağlam set
SEDD-İ REMAK Ölmeyecek kadar yeyip içmek
SEDD-İ SEDİD Yıkılması zor olan, sağlam sed Yıkılmayacak derecede sağlam sedd
SEDD-İ ZERAİ´ Şer´an memnu olan bir şeye vesile teşkil eden mübah fiillerin de men edilmesi "Def-i mefasid, celb-i menafiden evlâdır" Buna binaen insan, şer´an memnu olan herhangi bir şeye sâik olacak şeylerden sakınması icab eder, o şeyler hadd-i zâtında mennu olmasa da Bu husus Mâlikî Mezhebinde delil kabul edilen bir mes´eledir
SEDD-İ ZÜLKARNEYN (Bak: Zü-l karneyn)
SEDDAD Tıpa Şişe tıpası * Tampon
SEDEF (Bak: Sadef)
SEDEF Karanlık ve aydınlığın karışması * Gece ve sabah * Sabahın evveli
SEDEL (C: Südul-Esdâl-Esdül) Bir kuş adı * Örtmek, setretmek
SEDEM Hüzün, keder, tasa * Nedâmet, pişmanlık
SEDEN (Sedâne) Hizmet
SEDENE (Sâdin C) Kapıcılar Perdedarlar Kâbe-i Mükerremenin kapıcıları
SEDG Baş yarığı * Baş yarma
SEDH Döşemek * Uçuk hastalığı * Bir nesneyi açıp yaymak ve arkası üstüne bırakmak * Deve çökertmek * Kırba doldurmak
SEDİD Doğru Yanlış ve yalan olmayan * Müstakil * Muhkem Metin
SEDİF Deve hörgücü * Her canlının sırtı
SEDİL (C: Sedâil) Askı Perde Örtü Zar
SEDİN Semiz, besili, etli ve cüsseli kimse
SEDİR Köşk * Nehir * Karyola * Odanın baş köşesine konulan döşenmiş kerevet
SEDK Lâzım olmak, icab etmek, lüzum
SEDL İrsal etmek, göndermek, yollamak
SEDM Dik fışkıran su
SEDN Tapınak * Puthane
SEDN Vücut organlarının anormal biçimde gelişmesi
SEDR Tenbel olmak * İrsal, gönderme * Gözü hareket ettirmek
SEDUM Peygamber Lut Aleyhisselâm´ın kavminin şehri
SEDV El uzatmak
SEDY Meme
SEDYA´ Büyük memeli kadın