Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlıca Sözlük Lügat N Harfi
N Harfi
NÜKAF Deveyi öldüren bir verem
NÜKAH Tatlı soğuk su
NÜKAS Devenin dudağında olan bir hastalık
NÜKAT (Bak: Nikât- Nüket)
NÜKET (Nükte C ) Nükteler Herkesin anlayamıyacağı ince mânâlı ve zarif sözler
NÜKHET Râyiha Ağız kokusu * Günahlı sözler Hoş olmayan günah olan söz, kelime
NÜKKE Zayıflıktan dolayı sesi çıkmayan deve
NÜKR Anlayışı, fikri, ferâseti iyi olmak * Zorluk * İnkâr
NÜKRE Bilinmezlik * Zorluk, güçlük * Kabile ismi
NÜKS Hastalığın geri dönmesi, depreşmesi
NÜKTE İnce mânalı söz, idraki ve anlaşılması nezâket ve zarifliğe dayanan nazik husus İbarenin asıl mânasından başka olan nazik ve lâtif mânâ, dikkatle anlaşılabilen ince mânâ * Yere ağaçla vurup eser bırakmak
NÜKTE-ÂMİZ f Nükte karıştıran
NÜKTEBÎN f İnceliği gören, nükteyi anlıyabilen Kavrayışlı, anlayışlı, zeki
NÜKTEDÂN f Nükte bilen İnce ve zarif kimse
NÜKTEDÂNÎ Nüktecilik, nüktedanlık
NÜKTEDÂR f Nükteli söz söyleyen Nükteli konuşan
NÜKTEGU f Nükteli konuşan, nükteli söz söyleyen
NÜKTEGUYÎ f Nükteli konuşma Nükteli söz söyleme
NÜKTEPERDAZ (C : Nükteperdâzân) f Nükteli söz söyleyen, nükteli konuşan
NÜKTEPİRA f Nükteye süs veren
NÜKTESENC (C : Nüktesencân) f Nükteyi değerlendiren Nükteden anlayan Nükteyi yerinde kullanan
NÜKTEVER f Nükteyi anlamakta mâhir olan, nükte bilen
NÜKU´ Kısa boylu kadın
NÜKUB Rücu´ etmek, geri dönmek * Udul etmek, ayrılmak * (Nekbet C ) Tâlihsizlikler, şanssızlıklar Felâketler, musibetler, düşkünlükler
NÜKUL Vazgeçme, geri dönme, cayma
NÜKUS Ardına dönmek
NÜLK Alıç adı verilen dağ yemişi
NÜMA f Gösteren veya gözüken mânasında olup, birleşik kelimeler yapılır
NÜMAYAN f Görünen, aşikâr olan, gözükücü olan Parlayan
NÜMAYANTER f Fazla görünen, en çok görünen
NÜMAYENDE f Gösterici
NÜMAYİŞ f Görünüş, gösteriş, dış görünüş Gösteri
NÜMAYİŞGÂH f Gösteri yeri
NÜMAYİŞKÂR f Gösterişli
NÜMRUK (NÜMRUKA) (C : Nemârık-Nemârıka) Yüz yastığı
NÜMUD f Gösteren, görünen, benzeyen
NÜMUDAR f Görünen * Nümune, örnek
NÜMUDE f Görünmüş, gösterilmiş, gözükmüş
NÜMUN f Gösteren, benzer, müşabih olan
NÜMUNE f Örnek, misâl, misal olarak gösterilen Düstur ve misâl olacak şey
NÜMUNE-İ İMTİSAL Örnek tutulacak şey
NÜMUNEHANE f Nümunelik şeylerin konulduğu yer * Müze
NÜMUR (Nimr C ) Kaplanlar
NÜMUZEC Enmuzec Örnek, nümune, misal
NÜMÜVV Bereketlenip artmak * (Canlılarda) büyümek, yetişmek, gelişmek
NÜMÜVV-Ü TABİÎ Normal şartlar altında büyüyüp gelişme
NÜMY Pul
NÜSAFE Buğdaydan ayrılan saman
NÜSAH Nüshalar, sahifeler, yazılı şeyler
NÜSAL Hayvandan dökülen tüyler
NÜSARE Saçılan şey * Yemek döküntüsü
NÜSHA (C : Nüsah) Yazılı şey Yazılı bir şeyden çıkarılan suret * Muska, duâlı kâğıt * Gazete ve dergilerde (sayı)
NÜSHA-İ KÜBRA Büyük sahife Kâinat, dünya, çok manayı ifade eden âlem
NÜSHA-İ SUĞRA Küçük sahife, küçük nüsha Küçük mâna ifade eden, küçük mahluk, âlemin küçük bir nüshası mânasında insan
NÜSHATEYN İki nüsha
NÜSU´ Diş etlerinin sıyrılarak dişlerin meydana çıkması
NÜSUL Tüy dökme
NÜSUR (Nesr C ) Nesirler, manzum olmayan yazılar Dağıtmalar * Çok çocuk doğuran kadın
NÜSUR (Nesr C ) Kartallar Akbabalar (kuş)
NÜSÜK (Nüsk) Allah için ibadet etmek
NÜSÜSE Kurumak
NÜŞAB (Nüşabe C ) Oklar Temrenli oklar
NÜŞABE (C : Nüşab) Ok Temrenli ok
NÜŞAFE Sütü sağdıklarında üzerine gelen köpük
NÜŞARE Kesilen ağaçtan dökülen talaş, yonga
NÜŞBE Sırnaşık Ciddi olmayan adam
NÜŞHAR f Geviş
NÜŞK Buruna birşey koymak * Koklamak
NÜŞKA Davarın boynuna takılan ip
NÜŞRE Sihir, efsun
NÜŞU´ İlâç içirmek
NÜŞUB Dühul etmek, girmek, dâhil olmak * İlgilendirmek, alâkalandırmak, taalluk etmek
NÜŞUH Az miktar su
NÜŞUK Buruna çekilen ilâç, toz, enfiye vs * Buruna çekme
NÜŞUR Neşirler * Yaymalar, dağıtmalar * Öldükten sonraki dirilmeler (Nüşur, neşir gibi bâzan müteaddi, bâzan lâzım olur Müteaddi olursa bir şeyi açıp yaymak mânasına gelir ki, lisanımızda neşr ve neşriyat ve menşur bu mânadandır Bunun lâzımına intişar denilir, lâzım oldukları zaman ise ölmüş bir şeyin dirilip kalkması mânasınadır ki, Kur´anda nüşur, ekseriyetle bu mânayadır (E T )
NÜŞUS (NEŞS) Yüksek olmak, yücelmek * Nefret etmek
NÜŞUT Tohumun baş vermesi, uç göstermesi
NÜŞUTA Devenin ayağındaki ilmikli düğüm (İcabına göre çekip uzatılarak çözülür )
NÜŞUZ Yüksek olmak, yücelmek * Kadının, erkeğinden kaçıp nefret etmesi
NÜŞUZE Kadının, kocasından nefret edip kaçması * Fık: Kocasına karşı üstünlük iddia eden kadın
NÜTAC Doğurmak * Gebe devenin karnındaki yükü
NÜTU Yumru, çıkıntı * Yumruluk
NÜTUC Doğurucu hayvan * Doğurması yakın olan
NÜUB Seri seyir
NÜUME Yumuşaklık
NÜUT (Bak: Nuut)
NÜÜTÎ (C : Nevat) Gemi reisi, kaptan
NÜV´ Açlık
NÜVAH Ölü için sesle ağlama
NÜVAHT f Çalgı çalma
NÜVAT (Nüve C ) Nüveler, çekirdekler
NÜVATÎ (C : Nüvâta) Gemici, mellah
NÜVAZ f "Okşayıcı, taltif edici, iyi edici" mânâsına kelimenin sonuna gelebilir
NÜVB Bir siyahi kabile adı * Bal arısı sürüsü
NÜVBE Yetişmek * Siyahi bir kabile
NÜVE Çekirdek, asıl, menba (Sayısız hatemlerden canlı mahlukata vaz´ edilen hayat hâtemine bakınız Evet canlı bir mahluk, câmiiyeti itibariyle kâinata küçük bir misaldir Şecere-i âleme güzel ve tatlı bir meyvedir Kevn ve vücuda bir nüvedir ki; Cenab-ı Hak o nüvede pek çok âlemlerin örneklerini dercetmiştir Sanki o zihayat, gayet hakîmane muayyen nizamlar ile bütün vücutlardan sağılmış bir katre veya bir noktadır Bu itibarla bir zihayatı halketmek, bütün kâinatı yed-i tasarrufuna alan Cenab-ı Hak´tan maada hiçbir şeye isnad edilemez M N )
NÜVEYT Çekirdekçik
NÜVİD f Müjde, beşaret Hayırlı haberlerle tebşir
NÜVİD-İ VASL (Nevid-i vasl) Kavuşma müjdesi
NÜVİS f Yazan, yazıcı
NÜVİSENDE f Yazıcı, kâtib
NÜVİŞT f Yazılı, yazılmış * Mektub
NÜVNE Çene çukuru
NÜVRE Alçı taşı * Kireçten yapılan
NÜVVAR (C : Nevâre) Ağaç çiçeği
NÜY´E Ham ve çiğ olmak
NÜYUB (Nâb C ) Azı dişleri
NÜZ´ Erkek ister kösnek davar
NÜZA Koyunda olan öldürücü bir hastalık
NÜZERA (Nezir C ) Doğru yola getirmek için korkutmalar
NÜZFE (C : Nüzüf) Az miktar, cüz´î
NÜZHET f İç açıklığı, safa, eğlenme, gönül ferahlığı * Temizlik, paklık * Karışık, bulaşık ve kalabalık yerlerden uzak olmak Buud
NÜZHET-EFZÂ f Eğlenceli ve gönül açacak yer
NÜZHET-FEZÂ (Bak: Nüzhet-efza)
NÜZHET-GÂH Seyir yeri, gezinti, eğlence yeri
NÜZHET-PEZİR f Safa ve neşe bulmuş olan
NÜZL (C : Enzâl) Konak yeri * Misafir için hazırlanan yemek
NÜZU´ Çekilmiş * Su çeken deve
NÜZUL İniş, inmek, aşağı inmek, konaklamak * Nüzül, felç hastalığı * Hacıların Mina´ya gelip konaklamaları
NÜZUL-İ SEFİNE Geminin denize inişi
NÜZUR (Nezir C ) Nezirler, adaklar (Bak: Nezr)
NÜZUR Korkutmak
NÜZÜ´ (NEZ´) İfsad etmek, bozmak, aldatmak, yaramaz nesneye kandırmak
NÜZZAR (Nâzır C ) Bakanlar Nâzırlar
|