Osmanlıca Sözlük Lügat T Harfi

T Harfi

TESABUK Yarış etme Müsabaka
TESABÜR Bir şeyi sürekli olarak yapmak Bir şeye devam üzere çalışma
TESACÜL Fahirlenmek gururlanmak, kibirlenmek, tefahur
TESADÜF Rastgelme Bir şey kendiliğinden olma Tedbirsiz meydana gelme (Bak: Delil-i inayet)
TESADÜFEN Tesadüf olarak, rastgele
TESADÜFÎ Rastgele Tesadüf olarak Tedbirsiz meydana gelmek suretiyle
TESADÜM Vuruşma Şiddetle çarpışma
TESADÜM-Ü EFKÂR Fikirlerin çarpışması Münazara(Hak namına, hakikat hesabına olan tesadüm-ü efkâr ise: Maksadda ve esasta ittifak ile beraber, vesâilde ihtilâf eder Hakikatın her köşesini izhar edip, hakka ve hakikata hizmet eder Fakat tarafgirane ve garazkârane firavunlaşmış nefs-i emmare hesabına hodfuruşluk, şöhretperverâne bir tarzdaki tesadüm-ü efkârdan "bârika-i hakikat" değil, belki fitne ateşleri çıkıyor Çünkü maksadda ittifak lâzım gelirken, öylelerin efkârının küre-i arzda dahi nokta-i telâkisi bulunmaz Hak nâmına olmadığı için, nihayetsiz müfritane gider Kabil-i iltiyam olmayan inşikaklara sebebiyet verir Hâl-i âlem buna şahittir M)
TESAFFUH Safha safha nazar etme Bir bir bakma, teemmül etme
TESAFUH Elele tutuşma
TESAFÜN Lâzım olmak, icab etmek
TESAGUR Küçük görünme, küçülme
TESAHHUB Nazlanmak
TESAHHUN (C: Tesahhunât) Isınma, kızma
TESAHHUR (C: Tesahhurât) Zevklenip alay etme * Aleme gülünç olma Maskara olma
TESAHHUR Seher vaktinde kalkmak * Sahur yemek
TESAHSU´ Döndürmek
TESAHUB Sahip çıkma, benimseme * Koruma * Arkadaşlık etme
TESABUHÂT (Tesâhub C) Korumalar, sâhib olmalar * Arkadaşlıklar
TESAHÜL Yumuşak davranma Rıfk ve mülâyemetle tatlı muamele etme * Gaflet ve ihmal etme
TESAKKU´ Bir bâtıl nesneyi çekişmek
TESAKKUB (C: Tesakkubât) (Sakb dan) Delme, delinme * Zâhir olmak, görünmek * Parlamak, ruşen olmak
TESAKKUF Zafer bulmak
TESAKUL Ağırdan alma, oyalanma, tembellik etme
TESAKUT Birbiri ardınca düşmek Birbirini düşürmek Düşüşmek
TESAKUTAN Ardı ardına düşerek Karşılıklı düşürmek suretiyle
TESAKÜR Sarhoş olmak
TESALLÜB (Bak: Tasallüb)
TESALUH Sağır gibi görünme
TESALÜF (Self den) İki kadın birbiriyle elti veya iki erkek birbiriyle bacanak olma
TESALÜM Sulh edişmek, barışmak
TESAMU´ İşitmek Bir sözü birbirinden duymak
TESAMUH Hoş görme Hoş görürlük Birbirine kolaylık gösterme Kayıtsız olma Gaflet etmek * İhmal etmek
TESAMUHAT (Tesâmuh C) Hoş görmeler, müsâmahalar * Dikkatsiz ve kayıtsız davranmalar
TESAMUM Sağır görünme * Sağırlaşma
TESANİF (Tasnif C) Eserler, kitaplar
TESANÜD Karşılıklı yardımlaşma Birbirine istinad etme
TESARU´ Güreşme Birbiriyle güreş etme
TESARUF Emir ve hükmetme
TESA´SU Çok yaşlanmak * Artık gün geçirmek * Bir nesnenin ekserisinin geçmesi
TESATÜL Ulaşmak, varmak
TESAUD (C: Tesâudât) (Suud dan) Yukarı çıkma
TESAUF Muvâfakat etmek, uymak, anlaşmak
TESAÜB Esneme * Gaflette bulunma Boş bulunma
TESAÜL Birbirine sual etme, soru sormak
TESAVİ İki şeyin birbirine denk olması Birbirine müsavi ve misil olmak İki taraf da aynı ve bir derecede bulunmak (Tesâvi-i tarafeyn de denir)
TESAVİ-İ KUVÂ Kuvvetlerin müsaviliği, eşitliği
TESAVİR (Tasvir C) Tasvirler
TESAVÜB Esnemek * Gafil olmak, gaflette bulunmak
TESAVÜB Sövmek, sövüşmek
TESAVÜK Yürek zayıflığından eğilip sendelemek
TESAVÜM Alış-verişte birbirine mukavele yapmak, anlaşmak
TESAVÜT (Ot) katı olmak
TESAYÜF (Seyf den) Kılıçla vuruşma
TESAYÜL Suyun revân olup akması
TESAYÜR Bir uğurdan gitmek
TESBİ´ (Seb´ den) Yediye çıkarma, yedileme * Bir şeyi yedi parça yapma
TESBİAN Yediye ayırmak suretiyle, yediye ayırarak
TESBİD Kıl yolmak * Yağlanmayı terk etmek
TESBİH Sübhânallah demek Cenab-ı Hakk´ı (CC) şânına lâyık ifadelerle yâdetmek Yâni: Allah´ın zâtında, sıfâtında ve ef´âlinde cemi´ nekaisten münezzeh olduğunu ifade etmektir (Bak: Sübhan)
TESBİH Tahfif etmek, hafifletmek * Derin uyumak
TESBİH Dâim olmak, süreklilik * Bir kimseyi hayatında sena edip övmek
TESBİHAT (Tesbih C) Cenab-ı Hakk´ı (CC) sıfatına lâyık ifadelerle yâdetmeler
TESBİHFEŞAN f Çok çok tesbihat yapan, tesbihat ifade eden
TESBİHHAN f Tesbih eden, tesbih okuyan
TESBİK (C: Tesbikat) (Sebk den) Eritip kalıba dökme
TESBİL (Sebil den) Bir şeyi Allah rızası için vakfetme, Allah yoluna bağlama * Yolcu etme, yola çıkarma * Yol gösterme * Kesme
TESBİT Sağlam olarak yerleştirme Yerinden kımıldayamaz hâle getirme * Bir şeyin aslını kat´i olarak bulma
TESCİ´ Edb: Nesirde kafiye kullanmak Cümleleri kafiyelendirmek
TESCİF Bir şeyi örtme
TESCİH (Eşek) dişiyle bir yerini tutup ısırmak
TESCİL Sicile geçirme, deftere kaydetme * Sağlamlaştırma
TESCİLÂT (Tescil C) Kütüğe geçirmeler, sicile geçirmeler
TESCİN (Sicn den) Hapsetme, zindana koyma
TESCİR Tennur yakmak * Denizi kurutmak * Boşaltmak ve doldurmak * Ağlayarak çağırmak
TESCİYE (Seciye den) Üstün ahlâk kazandırma * Bir nesneyi örtmek
TESDİD (Sedd den) Hayırlı işe doğru yöneltme * Doğrultma, doğrultulma
TESDİS (C: Tesdisât) (Süds den) Gazelin her beytine dörder mısra ilâve ile onu müseddes (altı mısralı) hâline getirmek
TESDİYE Çulhaların bez çözmeleri
TESEBBÜB (Sebeb den) Sebeb olmak
TESEBBÜBEN Sebep olma suretiyle
TESEBBÜT (Sebat dan) Sebat gösterme, dayanma, sabretme, direnme * Bir nesneye yapışmak Tevakkuf
TESEBBÜT Eğlenmek, oyalanmak Geç gelmek
TESEBBÜT Rahatlık * Sâkin olmak
TESECCU´ Kuşların cıvıltıları * Seci´ yapmalar
TESECCÜD (Secde den) (C: Teseccüdât) Secde etme, secdeye kapanma
TESEFFÜH Sefihleşme * Mütegayyer olmak, değişmek * Akılsızlık etmek
TESEFFÜL Örtme * Aşağı sarkma * Bayağılaşma, aşağılaşma
TESEFSÜF Yaramaz olmak
TESEHHUB Bulutlanma
TESEHHUR Sahur yemeği yeme (Bak: Sahur)
TESEHHUR Alay etme, maskaraya alma
TESEHHURKÂR Maskara
TESEHHÜD Uyanıklık
TESEHHÜR (Sehr den) Gece uyumayıp uyanık kalma
TESEKKÜN (Sükûn dan) Yatışma, sükûn bulma * Miskin ve fakir olma
TESEKKÜN-İ DERYA Denizin sâkinleşmesi
TESEKKÜN-İ NİZA´ Kavganın yatışmasıTESEKKÜR : Sarhoş olma * Şeker hastalığı * Şeker hastalığına tutulma
TESELLİ Avunma Kederli ve gamlı olan bir kimseyi söz ve nasihatle ferahlandırma
TESELLİ-ÂMİZ Teselli verici, avutucu, avundurucu
TESELLİ-PEZİR f Avutulabilir, avundurulabilir
TESELLİ-YÂB f Avunan, avutulan, teselli bulan
TESELLU´ Ahmak olmak
TESELLUH (Silâh dan) Silâhlanma, silâh kuşanma
TESELLUK Yüksek yere, duvar üstüne çıkma * Sırt üstü uyuma
TESELLÜB Soyunma * Kocası ölen kadının, zinetli elbisesini çıkarıp, matem elbisesini giymesi (Bu iyi bir âdet değildir)
TESELLÜL İnsanlar içinden sıyrılıp çıkma * Verem hastalığına yakalanma
TESELLÜM Teslim edilen şeyi tekrar teslim alma * Verilen bir şeyi alıp kaydetme * Teslim olma * İslâm olma
TESELLÜM Çentik çentik olma, diş diş olma Gedik olma * Ağzını yaşmaklama
TESELSÜL Zincirleme Zincir gibi birbirine bitişik kısımlar olma Silsile peyda etme * Ulaştırma * Man: (Bak: Delil-i ihtira)
TESELSÜL-Ü İLEL İlletlerin zincirleme devam etmesi Sebeblerin teselsülü
TESELSÜLÂT (Teselsül C) Zincirlemeler Zincirleme gitmeler
TESEMMİ Bir şahsa veya kabileye müntesib olma * Bir isimle isimlenme
TESEMMUH Cömertlik etmek
TESEMMÜM Zehirlenmek
TESEMMÜMÂT (Tesemmüm C) Zehirlenmeler
TESEMMÜN (Semen den) şişmanlama, semirme
TESENBÜL Sümbülleşme, sümbül verme
TESENNİ İki kat olma, eğilip bükülme
TESENNÜH Küflenme
TESENNÜM Ufak olmak * Yerden iki üç karış yüksek olmak * Hörgüç üstüne binmek
TESENNÜN Halinden dönmek * Üzerinden yıl geçmek * Yaşlı olmak, yaşlanmak, ihtiyarlamak * (Sinn den) Diş çıkarma
TESERBÜL Gömlek giymek
TESERRİ Cariye alma, odalık edinme
TESERRU´ (Sür´at den) Koşma Çabuk davranma
TESERRUT Yutmak
TESERVÜL Don giymek
TESE´SÜ´ Korkmak
TESETTÜR Kapanıp gizlenme Örtünme * Fık: Kadınların ve erkeklerin başkasına, nâmahremlere vücutlarının haram kısımlarını örtüp göstermemeleri(Kur´an merhameten, kadınların hürmetini muhafaza için haya perdesini takmasını emreder Tâ hevesat-ı rezilenin ayağı altında o şefkat madenleri zillet çekmesinler Alet-i hevesat, ehemmiyetsiz bir hükmüne geçmesinler Medeniyet ise, kadınları yuvalarından çıkarıp, perdelerini yırtıp, beşeri de baştan çıkarmıştır Halbuki aile hayatı, kadın - erkek mabeyninde mütekabil hürmet ve muhabbetle devam eder Halbuki, açık - saçıklık, samimi hürmet ve muhabbeti izale edip ailevi hayatı zehirlemiştir Hususan suretperestlik, ahlâkı fena halde sarstığı ve sukut-u ruha sebebiyet verdiği şununla anlaşılır: Nasılki, merhume ve rahmete muhtaç bir güzel kadın cenazesine nazar-ı şehvet ve hevesle bakmak, ne kadar ahlâkı tahrip eder Öyle de: Ölmüş kadınların suretlerine veyahut sağ kadınların küçük cenazeleri hükmünde olan suretlerine hevesperverane bakmak, derinden derine hissiyat-ı ulviye-i insaniyeyi sarsar, tahrip eder S)(Hem tefahhuş ve tefessüh etmeyen bir güzel kadın, nâzik ve seri´-üt teessür olduğundan; maddeten te´siri tecrübe edilen, belki semlendiren pis nazarlardan elbette sıkılır Hatta iştiyoruz, açık saçıklık yeri olan Avrupa´da çok kadınlar, bu dikkat-ı nazardan sıkılarak "Bu alçaklar bizi göz hapsine alıp sıkıyorlar" diye polislere şekva ediyorlar Demek medeniyetin ref´-i tesettürü, hilâf-ı fıtrattır Kur´ân´ın tesettür emri fıtri olmakla beraber; o maden-i şefkat ve kıymettar birer refika-i ebediyye olabilen kadınları tesettür ile sukuttan, zilletten ve mânevi esaretten ve sefâletten kurtarıyor L)(Her müslüman için avret mahallerini örtecek, kendisini sıcaktan, soğuktan koruyacak miktar elbise giymek farzdır Bu elbisenin etekleri, erkeklerde bacakların yarısına kadar; kadınlarda ayakların yüzlerine kadar uzamalıdır Kolları da parmak uçlarına kadar uzun bulunmalıdır Bİİ)(İhticab ve mesturiyetin "yani, perdelenme ve örtünmenin" nev´i ikidir Biri: hane içinde ihticabdır ki, kadın kısmı evi içinde zevcinin ve mahremlerinin gayriye muhalit (Yani beraber ve birarada) olmamak ve görünmemektir Diğeri: Hane dışında ihticabdır ki, kimseye görünmemek üzere yüzünü ve başdan aşağıya kadar bütün endamını (vücudunu) ve hatta libasını (yani: Evde giydiği elbisesini) örtmek ve gizlemektir Bunun zıddına tekeşşüf (açılma) ve bunun da ifratına tebezzül (yani, ayak altına düşmüş ve herkesin oyuncağı olmuş derecede kıymetsiz ve mübtezel olmak) tabir olunurKadınlar tekeşşüfden ve tebezzülden ve ricalin (erkeklerin) iştahlı gözlerine, dar örtülerle arz-ı endam etmekten memnu´durlar Yüzlerini ve ellerini hatta ayaklarını, namazda açık bulundurabilirler Velâkin zaruret olmadıkça mahrem olmayana bunları (yani; yüzlerini, ellerini ve ayaklarını) dahi gösteremezler Sokakta yüz açmak ve libasın (yani, evde giydiği elbisenin) kolunu veya eteğini örtüden (yani cilbabdan ve çarşaftan) çıkarmak, şeriatın emrine muhaliftir İhticab (tam örtünmek) emr-i Kur´anîdir Onda (örtünmede) tehavünün (yani, örtünmede lâkaydlık ile hassasiyet göstermemenin) vebali büyüktür Yüz mahrem değildir tâbiri, salât (namaz) hakkında olmaktan gayride galattır (yani: Yüz, namaz dışında mahremdir, örtülmelidir)Sure-i Celile-i Ahzab ile inen hicab (örtünme) âyetinde: Açık-saçıklık, nehiy (haram) ve kadınlar erkekle ihtilattan (karışık bulunmaktan) men´ olunarak örtü altında siyanet kılındılar (yani, muhafaza altına alındılar) Ziynetlerinden mâdud olan libasları (yani, süs eşyası kabul edilen evde giydikleri elbiseleri) dahi erkeklerden örtünmeye mecbur olarak (yani: Kadınlara emredilerek) bürgü ve çarşaf içinde bulundular ve yüzlerine peçe çekip yalnız gözlerini açık bulundurdular) (Ni´met-ül İslâm´dan)(Kızlar ve kadınlar baştan aşağıya kadar örtündükten başka, yürürken de edeb-i vakar ile yürüsünler Örtüp gizledikleri sun´î veya hılkî zinetleri bilinsin diye bacak oynatıp, ayak çalmasınlar Çapkın yürüyüşle nazar-ı dikkati celbetmesinler) (Elmalılı Tefsiri, Sure: 24, Ayet : 31)(Tesettür etmeyip de bütün güzellik ve süspüsleriyle kendini yabancı gözlere vaz´ ve teşhir eden bir kadın tabiîdir ki; istiklâl ve hürriyetini ve vakar ve izzetini muhafaza edemez OS) (Bak: Avret)
TESETTÜR-Ü NİSVAN Kadınların örtünmesi
TESE´ÜL (Sual den) Dilenme, dilencilik etme
TESEVVİ Düzeltme, tesviye etme, düzleme
TESEVVÜB (Sevâb dan) Sevap kazanma, sevaplanma * Farz olan namazdan sonra nâfile namaz kılma
TESEVVÜK Misvak yapmak
TESEVVÜL Galip olmak, yenmek
TESEVVÜR Kadının çok doğurucu olması
TESEVVÜR Yüksekten aşağı inmek
TESEYYÜB (Seyyib den) (Kadın) dul kalma
TESEYYÜB Üşenme, kayıtsızlık, tembellik
TESEYYÜD Yükseltme * Sağlam olma
TESFİ´ Sıcağın, insanın yüzünü yakması
TESFİD Kebap yapmak için eti şişe dizme
TESFİF Dövüp ezme, toz haline getirme
TESFİH (Sefahet den) Sefih görme, sefih sayma Akılsız, müsrif ve eğlenceye düşkün addetmek
TESFİL (C: Tesfilât) (Süfl den) Aşağılaştırma, sefilleştirme, bayağılaştırma
TESFİR (Sefer den) Yolcu etme, yola çıkarma, sefere gönderme
TESHİK Ezme, dövme, döğerek ezme
TESHİL Öksürtme
TESHİL (C: Teshilât) Kolaylaştırma Zorluğa âit şeyleri kaldırma
TESHİLAT (Teshil C) Kolaylıklar
TESHİLEN Kolay olmak üzere
TESHİM Nakışlı etmek, nakışlamak
TESHİM Yüzüne kara vurmak
TESHİN Isıtmak, soğukluğunu gidermek
TESHİNÂT (Teshin C) Isıtmalar, kızdırmalar
TESHİR Büyüleme, sihir yapma, aldatma * Yemek ve içmeğe muhtaç etme
TESHİR Zaptetme, hâkim olma, zorla ele geçirme * İtaat ettirme * Hakir ve zelil etmek
TES´İD Tebrik etme, saadetlendirme * Sevinç ve sürur ile bayram yapma
TE´SİF Sacayak üstüne çömlek koymak
TE´SİL Tez etmek Sür´atli yapmak
TE´SİL Sermaye vermek * Asıl etmek
TE´SİM Günah işledin demek Bir kimsenin günahkâr olduğunu söylemek
TE´SİN Tağyir etmek, değiştirmek
TE´SİR Bir şeyde eser ve nişane bırakma * Vasıfları ve halleri değiştirme * İşleme, dokuma, iz bırakma * İçe işleme * Kederlenme(Esbaba te´sir-i hakiki verilmemiş Vahdet ve celâl öyle ister Lâkin mülk cihetinde esbab dest-i kudrete perde olmuştur İzzet ve azamet öyle ister Tâ, nazar-ı zâhirde, dest-i kudret mülk cihetindeki umûr-u hasise ile mübaşir görülmesin M)(Kevn ve vücud sahasında durup, ahval-i âleme dikkat eden adam, hadsî bir sür´atle anlar ki: Te´sir ve fâiliyet lâtif, nurani, mücerred olan şeylerin şe´ni olduğu gibi; infial, kabiliyet, teessür de maddi, kesif, cismani şeylerin hassasıdır Evet misal olarak semadaki nur ile yerdeki şu kocaman dağa bak O nur semâda iken ziyâsiyle yerde iş görür, faaliyettedir O dağ ise, azametiyle beraber faaliyetsiz yerinde oturuyor Ne bir tesiri var ve ne de bir fiili varVe keza, eşya arasında vukua gelen fiillerden anlaşılıyor ki, hangi bir şey lâtif, nurani ise, sebep ve fâil olmaya kesb-i liyakat eder Kesafeti nisbetinde de infial ve müsebbebiyet mertebesine yakışıyor Bundan anlaşılıyor ki, esbab-ı zâhiriyenin Hâlikıyla, müsebbebatın mucidi, ancak ve ancak Nur-ül-Envar, Sâni-i Ezelî´dir MN)
TES´İR (Sa´r dan) Ateşi yakıp alevlendirme * Kıymet ve değer koyma Narh koyma
TE´SİRAT (Te´sir C) Te´sirler
TE´SİS Kurma, temelleştirme, esaslar koyma * Esas koymakla sâbit, sağlam ve kararlı kılmak
TE´SİSAT (Te´sis C) Te´sisler, kuruluşlar Kurulup temelleştirilen şeyler
TE´SİYE Teselli verme, avutma
TESKIYE (Saky dan) Su verme * Sulama
TESKİB (Sakb dan) Delik açma, delme
TESKİF Düzeltip ve doğrultup beraber etmek Eşitlendirmek
TESKİF Evin üstünü örtmek
TESKİL (Sakl dan) Ağırlaştırma Ağırlığını artırma
TESKİM (Sakm dan) Hasta etme * Bozuk ve yanlış sayma
TESKİN Rahatlandırma Yatıştırma Sükunet verme Şiddet, hiddet ve ıztırabını izale etme * Gr: Bir harfi sâkin okuma
TESKİR (Sekr den) Sarhoş etme * Gözü kamaştırıp görmesini zayıflatmak
TESKİT (Sükût dan) Susturma Sükût ettirme
TESLİ´ Yarmak
TESLİB Soyunmak * Gammazlık * Erkeği ölen kadının, keder esvâbı giymesi
TESLİF Kahvaltı etme * Takdim etmek * Bir nesnenin fiyatını evvelden vermek
TESLİH (Selh den) Derisini yüzüp çıkarma
TESLİH Silâhlandırma Silâh ile donatma
TESLİHÂT-I ASKERİYE Askerin silâhlandırılması
TESLİL (Sell den) Sıyırıp çekme * Verem etme
TESLİM Bir emâneti verme * Kabul etme * Doğru ve haklı bulma * Selâmetle dua etme * Karşısındakinin hükmü altına girme * Kendini Allah´ın takdirine terketme, emri altına girme * Belâ ve âfetten korunur olma * Bir şeyi, yeni sâhibine verme * Dayanamayıp pes deme * Hakikat olduğunu söyleyip i´tiraf etme
TESLİM-İ CAN Ölme
TESLİM-İ RUH Ölme Ruhu teslim etme
TESLİM Diş diş etme Merdiven haline getirme, ayak ayak düzme
TESLİMAT (Teslim C) Bir hesap üzerine yapılan ödemeler
TESLİMİYET Kendini Allah´a veya başka birinin iradesine terketmek, boyun eğmek
TESLİM-KERDE f Teslim edilmiş olan
TESLİS Üçleme Hristiyanların sonradan uydurdukları ve dinlerinin esasında olmayan bir akidedir ki; bazılarının hâşâ, Cenab-ı Hakk Üçdür, bazıları da Üçü birdir diyerek, Allah´a şerik ve ortak tanımaları Cenab-ı Hakk´ı Üç Unsurdur diye tevehhüm etmeleri (Ekanim-i selâse de denir)
TESLİT Havâle etmek (Bak: Taslit)
TESLİYE Avutma, teselli etme
TESLİYE-İ HÂTIR Gönül alınma
TESLİYET Avutma, teselli verme
TESLİYET-BAHŞ f Avutucu, teselli verici
TESLİYET-KÂR f Avutucu, teselli verici
TESMİ´ (C: Tesmiât) (Sem´ den) İşittirme, duyurma
TESMİA Halka ibadetini ve amelini işittirme, duyurma
TESMİAT (Tesmi C) İşittirmeler, duyurmalar
TESMİD Yere ters ve kül dökmek
TESMİH Yab yab gitmek * Süngü ağacını yontup düzeltmek
TESMİM Zehirleme
TESMİMEN Zehirleyerek
TESMİN (Sümn den) Sekizleme Sekize bölme Sekize çıkarma * Bir şeye kıymet biçme
TESMİN (Semen den) Semirtme, yağlatma
TESMİR Çivileme, mıhlama
TESMİR (Semer den) İktisad ederek malın çoğalması * Ağaçların çiçeklerini döküp yemiş bağlaması
TESMİR Koyu nesneye su katıp duru etmek * İksir ile sağlamlaştırmak
TESMİT Edb: Gazel yahut kasideyi "müsemmat" tarzında tanzim etme
TESMİT Aksıran kimselere: "Yerhamükâllah: Allah sana merhamet etsin" demek
TESMİYE İsimlendirme Ad verme * Besmele çekme
TESNİD Dayak vurmak
TESNİM Hörgüçleyerek yukarı yükseltmek, terfi etmek mânasına masdar olup, yükseklik mânasıyla Cennet çeşmelerinden bir çeşmenin ismidir İbn-i Abbas´tan rivayet edildiğine göre Cennet meşrubatının en yükseğidir (ET)
TESNİYE Vasıflandırma * Gr: Arapçada bir kelimenin iki şeye delâlet etmesi hâli, kelimeyi iki şeye delâlet ettiren siga Bu şekil kelimenin sonuna "elif-nun" veya "ye-nun" getirilerek yapılır Meselâ: Recul: Adam İki adam demek için: Reculân () veya Reculeyn () denir
TESNİYE Bir şeyi kolaylaştırma
TESRİ´ Hızlandırma Sür´atlendirme Acele ettirme
TESRİAN Hızlandırarak Çabuklaştırmak için
TESRİÂT (Tesri´ C) Çabuklaştırmalar, hızlandırmalar
TESRİB Esasen işkembeden içyağını ayırmak demek olup, mecâzen: Tekdir ve muaheze mânasına kullanılır * Darılma Ayıplama * Başa kakma
TESRİB (Sürub dan) (Asker) gönderme, yollama * Atı ve deveyi bölük bölük edip yollamak
TESRİC Kandil yakmak * Güzelleştirmek * Hayvanı eyerleme Hayvana eyer vurma
TESRİD Davar boğazlandığında daha soğumadan bir yerini kesmek veya kırmak
TESRİD Sahtiyan dikmek * Kırba dikmek
TESRİH Talâk Boşanma, ayrılma * Halâs etme, kurtarma * Bırakma, salıverme * Kıl tarama * Asan etme, kolaylaştırma
TESRİH-İ LİHYE Sakal bırakma
TESRİK (Sirkat den) (C: Tesrikat) Bir kimseye hırsız deme
TESRİR (C: Tesrirât) (Sürur dan) Sevindirme
TESRİYE Gam ve kederi bırakma Kederi yok etme
TESTİH Yassı ve düz yapmak * Eşit yapmak, beraber etmek
TESTİH Yün ve pamuk tepmek
TESTİR Gizleme, saklama, setretme, örtme
TESVİB Sevab vermek demektir Sevab da ceza gibi, hayır veya şer herhangi bir şeyin karşılığıdır Sevab, hayırda meşhur olmuştur Lisanımızda da ceza, şerde kullanılmıştır (ET)
TESVİD Karartma Yazı ile karalama Yazmak, müsvedde yapmak
TESVİF (Sevf den) (C: Tesvifât) Sebepsiz olarak atlatma, geciktirme
TESVİG Cevaz verme * Kolaylaştırma * Tecavüz etmek, haddini aşmak
TESVİK (Sevk den) Sürme, ileri gütme
TESVİK (Misvak dan) Dişleri misvaklama
TESVİL (C: Tesvilât) Kötü bir şeyi güzel göstererek aldatma * Tezyin etmek, süslemek
TESVİM Davarı otlamaya salmak * İşaretlemek, nişan etmek * Dağlamak
TESVİR Büyük derecelere çıkma, büyük işlere yükselme * Koluna bilezik yapma
TESVİR Toz kaldırma * Derin ve gizli mânayı araştırma
TESVİS Buğdaya bit düşmek
TESVİT Karıştırmak
TESVİYE Seviyelendirme Düzleme Beraber etme İki şeyi müsavi etme * Bir neticeye bağlama
TESVİYE-İ DEYN Borç ödeme
TESVİYE-İ UMÛR İşlerin görülüp neticelendirilmesi
TESYAR Gönderme, gönderilme (Eşya hakkında) (Tisyâr şekli yanlıştır)
TESYİL Akıtma Akıtılma Sel gibi akıtılma
TESYİR (Seyr den) (C: Tesyirât) Gönderme, yollama Seyrettirme * Sürmek * Bezi yol yol alaca edip dokumak