Osmanlıca Sözlük Lügat U-Ü Harfi

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

U-Ü Harfi

US (C

: İsâs) Büyük kadeh

USAFE Buğday sapından düşen parça

USAM Pire

USAS Çok kıl

USARE Vücud bezlerinden akan faydalı su

Sıkılmış şeylerden çıkan su

Öz su

USARE-İ İNEB Üzüm suyu

Şıra

USARE-İ MİDEVİYE Mide suyu, mide salgısı

USAT (Asi

C

) Asiler, zorbalar, itaat etmeyenler

* Günahkârlar

USBE Cemaat

İnsanlar

Atlılar

Atlar veya kuşlardan cemaat

USBUD Kelp aşmasından olan kurt yavrusu

USDE Kaftan altına giyilen küçük gömlek

USEFA (Asif

C

) Rençberler

Irgatlar

USEYBE (C

: Useybât) Yaprağı bir takım kısımlara ayıran liflerden herbiri

Damar

USEYLE Bal gibi tatlı olan küçük bir şey

* Çiftleşme, cinsî münasebet

USFÜR Bir asıl boya

USKUL Hurma salkımı

USLUC (C

: Asâlic) Yeni belirmeğe başlamış ağaç budağı

USM Her nesnenin bakiyyesi, artık

USM Zeytin ağacı

USMUH Kulak

* Kulak deliği

USMUR (C

: Asâmir) Döndükçe suyu çıkarıp döken dolap gözleri

USNUN (C

: Asânin) Sakal ucu

* Her nesnenin evveli

* Devenin çenesi altında olan uzun kıllar

USR (C

: Usur - A´sâr) Sığınacak yer

Melce´

* Dehr, zaman, devir

USR Tavşancıl kuşu

* Yalan söz

USR Güçlük, zorluk

Zor iş

* Sıkıntı

Darlık

Kıtlık

USR-ÜN NEFES Nefes darlığı

USRA Güçlük, zorluk

USRET Zorluk, güçlük

Darlık, sıkıntı

İşlemezlik

USRET-İ HAZM Hazım güçlüğü, sindirim zorluğu

USRET-İ TENEFFÜS Teneffüs zorluğu, nefes darlığı

USRET Sığınacak ve kurtulacak yer

USSE Güve denilen böcek

USTAM f

Güvenilir, emin

İtimad edilir

* Altın veya gümüşten yapılmış at eğeri

USTUBLE Üstüpü

USTUMME Her nesnenin aslı

USUBE İhâta etmek, kaplamak, içine almak

USUL (Asıl

C

) Ana, baba

Cedler

* İstinadgâh

* Râcih delil, kaide

Asıllar, kökler, temeller

Bir ilmin asıl mevzuundan önce öğrenilmesi lâzım gelen esaslar

Bir hedefe ulaşmak için tutulan düzenli yol

* Tarz, metod, tertip

USUL-Ü ERBAA (Bak: Edille-i erbaa)
USUL-Ü FIKIH İLMİ Fıkıh ilmine âit bilgilerin esası ve istinadgâhı olan bir ilimdir

Şer´i hükümlerin mufassal ve muayyen delilleri ve hikmetleri bu sayede bilinir ve bu dini hükümler, bu muayyen ve müşahhas deliller vâsıtası ile istinbat ve isbat olunur

Bu ilme "Hikmet-i teşriiye" de denilmiştir

USUL-ÜD-DİN (Bak: İlm-i Kelâm)
USULİYYUN Fıkıh usulüyle uğraşan İslâm âlimleri

Usul-ü Fıkıh müellifleri

USUR Gözcülük etmek

USUR Asırlar

(Bak: Asr)
US´US Kuyruk sokumu

USÜVV Kaba ve iri olmak

* Katı olmak

* Gece karanlık olmak

* Yakın olmak

USVE Çoktandır taranmamış sakal

UŞABE (C

: Eşâyib) Karışık olan

* Nesebi karışık kişi

UŞARA Uzunluğu on zira´ miktarı olan

UŞB (C

: A´şeb) Taze ot

UŞERE (C

: Uşur-Uşerat) Sütleğen cinsinden dikenli, yassı yapraklı ağaç

UŞEYYA (Eşyâ

dan) Küçük şeyler, eşyacıklar

UŞİR Taze çayır, taze ot

UŞŞ Kuş yuvası

UŞŞAK (Âşık

C

) Âşıklar

UŞVE Gece vakti uzaktan görünen ateş

UTAHİYE Akılsız, ahmak kimse

UTARİD Araptan bir kabile adı

* Merkür gezegeni

UTAŞ İnsana ârız olan bir hastalıktır ve hasta insanın yüreği yanar, suyu içer, yine kanmaz

UTAT (Ati

C

) Serkeşler, âsiler

UTAT Arslan

* Bahadır er, kahraman

UTBUL (C

: Atâbil) Uzun boylu güzel kadın

UTEKA (Atik

C

) Azatlılar

Azat olmuş köle veya cariyeler

UTİY (Bak: Atiy)
UTLE Boş ve muattal olmak

* Hurma salkımı

* Şahıs

UTM (Utüm) Yabani zeytin ağacı

UTME İğde gibi zeytin biçimindeki meyve

UTRUFE (Turfe

C

) Tuhaf, az bulunur

UTRUŞ Sağır

UTTEL Üzerinde ziynet eşyası olmayan kadınlar

UTUB Pamuk

UTUFET Nezaket, lütuf

şefkat

UTUH Aklı noksan olan

UTULL Soğuk, sert ve cimri insan

Câhil ve hayırdan men´eden

Galiz ve bahil kimse

UTUM Taş duvar

Taş yapı

* Köşk, kasr

UTUN Katı şey

Şiddetli

UT´UT Yiğit

* Küçük buzağı

UT´UT Eşek sıpası

UTÜV (Atiy-Utiy) Haddini aşma, tecavüz

Kibir

Serkeşlik

* Ayaklanma

İsyan

UTYE Pamuk parçası

* Yanmış bez parçası

UVA şiddetli ses

Avaz, sayha

UVERA (Bak: Avrâ)
UVVAM Dalgıç adam

UVVAR (C

: Avâvir) Korkak adam

* Dağ kırlangıcı

UVZ Bir kimseye sığınmak

UYKU (Bak: Kaylule)
UYUB (Ayıb

C

) Ayıblar, kusurlar

UYUN (Ayn

C

) Gözler

* Kaynaklar, pınarlar

11-04-2012	#8
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlıca Sözlük Lügat U-Ü Harfi U-Ü Harfi US (C: İsâs) Büyük kadeh USAFE Buğday sapından düşen parça USAM Pire USAS Çok kıl USARE Vücud bezlerinden akan faydalı su Sıkılmış şeylerden çıkan su Öz su USARE-İ İNEB Üzüm suyu Şıra USARE-İ MİDEVİYE Mide suyu, mide salgısı USAT (Asi C) Asiler, zorbalar, itaat etmeyenler * Günahkârlar USBE Cemaat İnsanlar Atlılar Atlar veya kuşlardan cemaat USBUD Kelp aşmasından olan kurt yavrusu USDE Kaftan altına giyilen küçük gömlek USEFA (Asif C) Rençberler Irgatlar USEYBE (C: Useybât) Yaprağı bir takım kısımlara ayıran liflerden herbiri Damar USEYLE Bal gibi tatlı olan küçük bir şey * Çiftleşme, cinsî münasebet USFÜR Bir asıl boya USKUL Hurma salkımı USLUC (C: Asâlic) Yeni belirmeğe başlamış ağaç budağı USM Her nesnenin bakiyyesi, artık USM Zeytin ağacı USMUH Kulak * Kulak deliği USMUR (C: Asâmir) Döndükçe suyu çıkarıp döken dolap gözleri USNUN (C: Asânin) Sakal ucu * Her nesnenin evveli * Devenin çenesi altında olan uzun kıllar USR (C: Usur - A´sâr) Sığınacak yer Melce´ * Dehr, zaman, devir USR Tavşancıl kuşu * Yalan söz USR Güçlük, zorluk Zor iş * Sıkıntı Darlık Kıtlık USR-ÜN NEFES Nefes darlığı USRA Güçlük, zorluk USRET Zorluk, güçlük Darlık, sıkıntı İşlemezlik USRET-İ HAZM Hazım güçlüğü, sindirim zorluğu USRET-İ TENEFFÜS Teneffüs zorluğu, nefes darlığı USRET Sığınacak ve kurtulacak yer USSE Güve denilen böcek USTAM f Güvenilir, emin İtimad edilir * Altın veya gümüşten yapılmış at eğeri USTUBLE Üstüpü USTUMME Her nesnenin aslı USUBE İhâta etmek, kaplamak, içine almak USUL (Asıl C) Ana, baba Cedler * İstinadgâh * Râcih delil, kaide Asıllar, kökler, temeller Bir ilmin asıl mevzuundan önce öğrenilmesi lâzım gelen esaslar Bir hedefe ulaşmak için tutulan düzenli yol * Tarz, metod, tertip USUL-Ü ERBAA (Bak: Edille-i erbaa) USUL-Ü FIKIH İLMİ Fıkıh ilmine âit bilgilerin esası ve istinadgâhı olan bir ilimdir Şer´i hükümlerin mufassal ve muayyen delilleri ve hikmetleri bu sayede bilinir ve bu dini hükümler, bu muayyen ve müşahhas deliller vâsıtası ile istinbat ve isbat olunur Bu ilme "Hikmet-i teşriiye" de denilmiştir USUL-ÜD-DİN (Bak: İlm-i Kelâm) USULİYYUN Fıkıh usulüyle uğraşan İslâm âlimleri Usul-ü Fıkıh müellifleri USUR Gözcülük etmek USUR Asırlar (Bak: Asr) US´US Kuyruk sokumu USÜVV Kaba ve iri olmak * Katı olmak * Gece karanlık olmak * Yakın olmak USVE Çoktandır taranmamış sakal UŞABE (C: Eşâyib) Karışık olan * Nesebi karışık kişi UŞARA Uzunluğu on zira´ miktarı olan UŞB (C: A´şeb) Taze ot UŞERE (C: Uşur-Uşerat) Sütleğen cinsinden dikenli, yassı yapraklı ağaç UŞEYYA (Eşyâ dan) Küçük şeyler, eşyacıklar UŞİR Taze çayır, taze ot UŞŞ Kuş yuvası UŞŞAK (Âşık C) Âşıklar UŞVE Gece vakti uzaktan görünen ateş UTAHİYE Akılsız, ahmak kimse UTARİD Araptan bir kabile adı * Merkür gezegeni UTAŞ İnsana ârız olan bir hastalıktır ve hasta insanın yüreği yanar, suyu içer, yine kanmaz UTAT (Ati C) Serkeşler, âsiler UTAT Arslan * Bahadır er, kahraman UTBUL (C: Atâbil) Uzun boylu güzel kadın UTEKA (Atik C) Azatlılar Azat olmuş köle veya cariyeler UTİY (Bak: Atiy) UTLE Boş ve muattal olmak * Hurma salkımı * Şahıs UTM (Utüm) Yabani zeytin ağacı UTME İğde gibi zeytin biçimindeki meyve UTRUFE (Turfe C) Tuhaf, az bulunur UTRUŞ Sağır UTTEL Üzerinde ziynet eşyası olmayan kadınlar UTUB Pamuk UTUFET Nezaket, lütuf şefkat UTUH Aklı noksan olan UTULL Soğuk, sert ve cimri insan Câhil ve hayırdan men´eden Galiz ve bahil kimse UTUM Taş duvar Taş yapı * Köşk, kasr UTUN Katı şey Şiddetli UT´UT Yiğit * Küçük buzağı UT´UT Eşek sıpası UTÜV (Atiy-Utiy) Haddini aşma, tecavüz Kibir Serkeşlik * Ayaklanma İsyan UTYE Pamuk parçası * Yanmış bez parçası UVA şiddetli ses Avaz, sayha UVERA (Bak: Avrâ) UVVAM Dalgıç adam UVVAR (C: Avâvir) Korkak adam * Dağ kırlangıcı UVZ Bir kimseye sığınmak UYKU (Bak: Kaylule) UYUB (Ayıb C) Ayıblar, kusurlar UYUN (Ayn C) Gözler * Kaynaklar, pınarlar