Prof. Dr. Sinsi
|
İsimler Sözlüğü
BEGÜM: (Fars ) Ka - Kadın hükümdar, prenses Doğu Türk hükümdarlarının harem ve kızlarına isim olarak verilirdi
BEHÇET: (Ar ) Er 1 Sevinç 2 Güzellik, güleryüzlülük 3 Şirinlik Bu kelime Kur'an-ı Kerim'in Neml suresi 60 ayetinde geçmektedir
BEHİCE: (Ar ) Ka - Şen, güzel, güleryüzlü kadın (bkz Behiç)
BEHİÇ: (Ar ) Er - Şen, güzel, güler-yüzlü adam Kur'an-ı Kerim'de adı geçen kelimelerdendir - (bkz Hac, ayet 5)
BEHİRE: (Ar ) Ka 1 Güzel kadın Soyu-sopu temiz kadın 2 Şişmanlıktan dolayı nefes darlığı olan
BEHİŞT: (Fars ) Er 1 Cennet 2 Uçmak
BEHİYE: (Ar ) Ka - Beha'dan güzel
BEHLÜL: (Ar ) Er 1 Çok gülen, çok gülücü 2 Hayır sahibi, çok iyi adam 3 Bir İslam sofisi, Behlül-i Dana Harun er-Reşid'in kardeşinin adı olup, delice hareketleriyle meşhur olmuştur
BEHMAN: (Fars ) Er 1 Filan filanca 2 Fars takviminde 11 ay'a ve her ayın 2 gününe delalet eder
BEHMAR: (Fars ) Er - Çok ziyade, fazla - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BEHMENYAR: (Fars ) Er - İbn Sina mektebine mensup ve Arapça telifleri olan filozof (X-XI yy ) İbn Sina'nın kitaplarını şerhetmişir
BEHNAN: (Ar ) Er - Güleç, güler-yüzlü, iyi huylu ve daima gülen adam
BEHNANE: (Ar ) Ka - Güleryüzlü, iyi huylu ve daima gülen kadın
BEHRA: (Fars ) Ka l Onun için ondan dolayı 2 Bir Arap kabilesi olup Hunus ovasında yerleşmişlerdir
BEHRAM: (Fars ) Er 1 Merih yıldızı 2 Her ayın 20 gönü 3 Acem pehlivanlarından birinin adı 4 İran hükümdarlarından birkaçının adı ki en meşhuru yaban eşeği avına pek düşkün olan "Behram Gûr"dür
BEHRAMŞAH: (Fars ) Er 1 (bkz Behram) 2 Gazne sultanı 3 Kirman Selçukluları hükümdarı 4 Eyyubilerin büyük şairi
BEHREM: (Ar ) Ka - Asfur çiçeği kırmızı gül
BEHZAD: (Ar ) Er - Ressam, minyatürcü - Türk dil kuralı açısından "d/t" olarak kullanılır
BEKATA: (Tür ) Er - İleri gelen, saygın Soylu, isim yapmış sülaleden
BEKBARS: (Tür ) Er - (bkz Bekata)
BEKDEMİR: (Tür ) Er - (bkz Bekata)
BEKDİL: (Tür ) Er 1 Doğru sözlü, mert 2 Gönlü zengin Baygönüllü
BEKİL: (Ar ) Er - Yakışıklı, süslü delikanlı, genç
BEKİR: (Ar ) Er 1 Sabahları erken kalkmayı alışkanlık edinen kimse, bakir 2 Yeni doğmuş 3 Öncesi, İsmaili zümresine ait büyük bir Arap kabilesi
BEKRİYE: (Ar ) Er 1 Her şeyin evveli, ilk çocuk 2 Genç ve taze kız 3 Dişi deve yavrusu
BEKSAN: (Tür ) Er 1 Tanınmış, ünlü, saygın 2 Bey ünvanı taşıyan
BEKTAŞ: (Fars ) Er 1 Akran 2 Eş, müsavi - Bektaşi: Hacı Bektaş Veli tarikatına mensubolan kişi, Horasan'da gelip Anadolu'ya yerleşen Hacı Bektaş Veli tarafından kurulduğu ileri sürülen tarikata mensup ilk zamanlan bilinmeyen bu tarikat, sonradan batıni bir hüviyet kazanmıştır
BEKTÖRE: (Tür ) Er - Güçlü, değişmez töreleri olan, törelerine bağlı
BEL'AM: (Ar ) Er 1 Terbiyesiz, aç gözlü, pisboğaz, obur 2 Hz Musa hakkında İsrailoğullarını kandırarak yalan söyleyip dünya menfaatından ötürü gerçeğe sırtını dönen, bilge olmasına rağmen küfrü tercih edip Hz Musa'ya beddua etmesiyle tanınmış olan "Bel'am b Baura" adında İsrail kabilesinden bir zatın adı İsim olarak konulmaz
BELAZURİ: (Ar ) Er - II yy Arap tarihçilerinin en büyüklerinden (Ahmet b Yahya) Belazur usaresi içmiş ve şuurunu kaybederek öldüğü için kendisine bu ad verilmiştir
BELEK: (Tür ) Er 1 Hediye, armağan 2 Selçukluların Dersim, Gere, Harput ve Halep emiri
BELEN: (Tür ) 1 Dağ beli, dağın aşılacak yeri, dağlık yer 2 Akdeniz bölgesinde İskenderun'da Suriye'nin Kuzeye ulaşan büyük yolun Amanos dağlarım aştığı geçit üzerinde bulunan kasaba - Erkek ve kadın adı ola*rak kullanılır
BELGE: (Tür ) Er - Bir gerçeğe tanıklık eden şey
BELGİN: (Tür ) Ka 1 Alamet, nişan, marka 2 Tam ve kesin olarak belirlenmiş, sarih
BELHİ: (Ur ) - Belh şehrine mensup (Afganistan) - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BELİĞ: (Ar ) Er 1 Fasih ve düzgün konuşan 2 Açık, yeterli, tam
BELİK: (Tür ) Ka - Saç örgüsü
BELİN: (Tür ) Ka - Gözlerini açıp baka kalmış şaşkın
BELKIS: (Ar ) Ka - Müslümanların seba melikesine verdikleri isim - Güneşe tapan bir kavmin kraliçesi iken Hz Süleyman'a biat ederek kendisiyle evlenmiş ve müslüman olmuştur Kur'an'da ismi lafzen geçmemiştir Fakat Hz Süleymanla arasında geçen olaylar Neml suresinde anlatılır Kur'an'da bahsedilen kadının o olduğu rivayet edilir
BENDE: (Fars) 1 Bağlanmış kimse, tutsak 2 Kul, köle 3 Yürekten bağlı 4 Büyük aşkla seven Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BENDER: (Fars ) Er - Deniz veya büyük nehir üzerindeki liman Ticaret limanı
BENGİ: (Tür ) Er - Sonu olmayan, hep kalacak olan, sonsuz, ebedi
BENGİALP: (Tür ) Er - (bkz Bengi)
BENGİSAN: (Tür ) Er - (Bengi)
BENGİSOY: (Tür ) Er - (bkz Bengi)
BENGİSU: (Tür ) Ka - Ebedilik, ölümsüzlük veren su, Ab-ı hayat
BENGÜ: (Tür ) Ka - Ebedi, sonu olmayan
BENNA: (Ar ) Ka - Yapı yapan, mimar, kalfa, dülger
BERA: (Ar ) Er - 1 Fazilet 2 Seçkin olma vasfı 3 Olgunluk el-Bera' b Azib: Ashabdandır (Küfe-691) Bedir gazası dışında bütün savaşlara katıldı Rey ve Kazvin'i fethetti Kufe'de vefat etti
BERAT: (Ar ) 1 Resmi belge, imtiyaz belgesi 2 Osmanlıda bir kimseye verilen nişan, rütbe veya toprak imtiyazını gösterir belge - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BERCA: (Fars ) - Yerinde tam doğru ve münasip - Kadın ve erkek adı olarak kullanılabilir
BERCESTE: (Fars ) Ka 1 Seçilmiş, beğenilmiş 2 Güzel, hoş, latif
BERCİS: (Ar ) Ka 1 "Müşteri" denilen yıldız, Jüpiter gezegeni 2 Sütü çok olan deve
BERÇİN: (Fars ) Ka - Toplayıcı
BEREKET: (Ar ) Ka 1 Bolluk 2 Meymenet, saadet, mutluluk, Allah vergisi
BEREN: (Tür ) Er - Güçlü, kuvvetli, akıllı
BERFİN: (Fars ) Ka 1 Kardan yapılmış 2 Tertemiz, kar gibi beyaz
BERGİN: (Tür ) Er - (bkz Berkin)
BERGÜZAR: (Fars ) Ka - Hediye, hatıra, andaç
BERGÜZİN: (Fars ) Ka - Seçkin, beğenilmiş makbul
BERHUZ: (Fars ) Er - Dağarcık, torba
BERİ: (Ar ) Er 1 Salim, kurtulmuş 2 Temiz, Arınmış
BERİA: (Ar ) Ka - Olgunluk ve güzelliğiyle akranlarından üstün olan sevgili
BERİD: (Ar ) Er 1 Haberci 2 Eskiden müslüman devletlerde posta ve haber alma örgütünün adı
BERİN: (Fars ) Er 1 En yüksek, çok yüce 2 Soylu
BERİRE: (Ar ) Ka - İnam ve ihsan sahibi Saliha ve vazifesini yapan hanım
BERK: (Tür ) Er 1 Sağlam, kuvvetli 2 Katı, sert Şiddetli 3 Hızlı 4 Orman 3 Arı, şimşek, yaprak
BERKA: (Ar ) - Kuzey Afrika'da eski bir şehir - Kadın ve erkek adı olarak kullanılır
BERKAN: (Ar ) Er 1 Şakıma, parıldama 2 Kıvırcık tüylü kuzu postu kürkü
BERKANT: (Tür ) Er - Güçlü, bozulmaz, yemin
BERKAY: (Tür ) Er - (bkz Berk)
BERKE: (Tür ) Er 1 Kama 2 Altınordu hükümdarı Cengiz Han'ın torunu ve Cuci'nin 3 oğludur
BERKEL: (Tür ) Er - güçlü el
BERKER: (Tür ) Er - Güçlü, sağlam kişilikli
BERKİ: (Tür ) Er - Şimşek gibi parlak
BERKİN: (Tür ) Er - Sağlam güçlü kuvvetli
BERKKAN: (Tür ) Er - Güçlü soydan gelen
BERKMAN: (Tür ) Er - Güçlü, sağlam, kişilikli
BERKSAN: (Tür ) Er - Güçlü tanınan kimse
BERKSOY: (Tür ) Er - (bkz Berksan)
BERKSU: (Tür ) Er - Soğuk ve keskin su
BERKÜN: (Tür ) Er - Sağlam, güçlü tanınmış
BERK YARUK: (Tür ) Er - Selçuklu Sultanı (Öl 1104) Melikşah'ın oğlu
BERMAL: (Fars ) Ka - Dağ tepesi, doruk - (bkz Şahika, zirve)
BERNA: (Fars ) - Genç delikanlı, yiğit - Kadın ve erkek için kullanılır
BERRA: (Ar ) - Doğru sözlü, hayır işleyen kimse - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BERRAK: (Ar ) Ka 1 Duru, saf, bulanık olmayan, nurlu 2 Şimşek, parıltı 3 Kulağa hoş gelen ses
BERRAKA: (Ar ) Ka - Aydınlık görünüşlü güzel kadın
BERRAN: (Fars ) Ka - Kesen, kesici, keskin
BERRİN: (Fars ) Ka - Yüksek yüce
BERŞAN: (Fars ) Ka - Ümmet Bir peygamberin din ve kitabını kabul ve tasdik eden kimse
BERŞE: (Tür ) Ka - Hep, bütün, çok
BERTER: (Fars ) Er - Üstün, yüksek nitelikli, değerli
BERZALİ: (Ar ) Er - Ebu'l-Kasım b Muhammed - Arap tarihçilerinden-dir
BERZEN: (Fars ) - Yöre, mahalle, yol - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BESALET: (Ar ) - Korkusuzluk, yüreklilik - Erkek ve kadın adı olarak kullanılır
BESAMET: (Ar ) Ka - Güleryüzlülük, şenlik
BESİM: (Ar ) Er - Güleryüzlü, güleç adam
BESİME: (Ar ) Ka - (bkz Besim)
BESTE: (Fars ) Ka 1 Kapalı, bağlı, bitiştirilmiş bağlanmış 2 Müzikte, şarkının makam ve ahengi
BEŞUŞ: (Ar ) Ka 1 Okşadıkça süt veren deve 2 Araplarca çok meşhur ve meş'um bir kadın
BEŞAREDDİN: (Ar ) Er - Dinin müjdesi Türk dil kuralına göre "d/t" olarak kullanılır
BEŞARET: (Ar ) Ka 1 Müjde, muştu, iyi haber 2 Güler yüzlülük, gülümseme
BEŞİR: (Ar ) Er 1 Müjde getiren müjdeci 2 Güleryüzlü güleç adam Kur'ani bir kavramdır İnsanlara Allah'ın emir ve nimetlerini, cennet ve mükafatı haber veren peygamberler ve Kur'an için kullanılmıştır
BEŞİRE: (Ar ) Ka 1 Müjde getiren, müjdeci 2 Güleryüzlü, güleç hanım
BETİK: (Tür ) Er - Yazılı olan şey, yazılmış yapıt
BETİM: (Tür ) 1 Bir nesnenin kendine özgü belirtilerini tam ve açık bir biçimde, söz ya da yazıyla anlatma, tasvir 2 Herhangi bir şeyin resmi ya da heykeli
BETÜL: (Ar ) Ka 1 Bakire 2 Erkekten çekinen, erkeklere yaklaşmayan namuslu kadın 3 Ayrı kök salan fidan 4 Hz Meryem'in lakabı 5 Hz Muhammed (s a s)'in kızı Hz Fatıma'nın lakabı
BETÜLAY: - (bkz Betül)
|