Denizcilik Terimleri Sözlüğü

- U -
Uçkurluk: Bir sancağın direk veya rüzgar üstü tarafındaki yakasındaki takviye edilmesi için geçirilen beyaz renkli şerit Bu taraftaki yakaya uçkurluk yakası ve içinden geçirilen ve iki ucunda da kanca bulunan salvoya da uçkurluk salvosu denir
Uskuna: Pruva direği kabasorta armalı, grandi direği sübye armalı iki direkli yelkenli tekne
Usturmaça: Bir birinin üzerine veya rıhtıma yanaşan teknelerin bordalarının göçmemesi veya boyalarının bozulmaması için araya koydukları ağaç,i lastik, plastik veya halatlardan yapılmış olan, balon, silindir biçimindeki yastık

- V -
Varagele: İki nokta arasında gerilmiş olan kuvvetlice bir halat üzerinde hareket eden bir makaraya bağlı sepet veya iskemle donanımlı insan ve eşya taşımak için kullanılan donanım
Vardavela: Teknelerin küpeştelerinde ve borda iskelelerinde personelin korunması için dikilmiş bulunan sabit veya yatar kalkar puntellerin üzerine yatay olarak geçirilmiş demir veya ağaç tiriz
Vardavela punteli: Küpeştelere konmuş olan ağaç veya demir sabit veya yatıp kalkan punteller
Varil: Mancana büyüklüğündeki madeni fıçı
Veledibarka: Fırtınalı havalarda pruva ana istrelyası üzerine açılan flok
Veleistralye yelkeni: Pruva direğinden sonra gelen direk üzerine açılan yan yelkenin sereni
Velena: Direkler arasındaki istrelyalar üzerine açılan üçgen şeklindeki yelkenler
Vento: Bumbaları ve mataforaları bir taraftan diğer tarafa dirisa edebilmek ve sabit tutabilmek için cundalarından alınan halatlar Bu halatlar gerekirse palangalara da bağlanır
Vinç: Gemiye yük alıp vermede kullanılan, ambar ağızlarına yakın olarak konmuş hidrolik - elektrik veya istimle açılan makineler
Vira: Vidayı, cıvatayı, ırgat veya vinci çevirmek sarma yönünde verilen komut
Viya: Gemiyi veya tekneyi istenilen rotaya döndükten sonra, istenilen yöne seyredilmesi için verilen komut
Volta: Bir halatın babaya veya biteye bir kez dolaştırmak
Volta almak: Halatın veya demir zincirinin birbirine dolaşması

- Y -
Yaka: Yelkenlerin köşelerine ve yakalarına denir
Yakamoz: Su içinde ışık biriktirebilen tekhücrelilerin total yansıma halinde ışıldaması
Yalpa: Teknenin sancaktan iskeleye, iskeleden sancağa dalgaların bordadan alınması ile sallanması
Yalpa omurgası: Teknelerin yalpalamasını azaltmak için karina kısmına baştan kıça doğru uzunan omurga biçimindeki çıkıntı
Yan yelkenler: Yarım serenler ve gizler üzerine açılan yelkenler ile flok ve valenalar
Yarımoturak: Kürek çekerken ayak dayanılan ağaç puntal [yatay]
Yaslamak: Bir teknenin hareket kabiliyetini kaybederek, akıntı veya rüzgar etkisi ile bir rıhtıma veya başka bir tekne üzerine düşmesi
Yeke: Dümen başına takılıp dümenin istenilen tarafa basılması için kullanılan demir veya ağaçtan yapılmış kol
Yelpaze: Dümenin su içindeki en geniş kısmı
Yoma: Genellikle kalın halatlara denir
Yürya: Bir palanganın tirentisini veya bir halatın elle çekerken üzerine yatarka mola vermeksizin çekmek

- Z -
Zincir manikası: Zincirlik ile üst güverte arasında zincirin arasından geçtiği madeni boru
Zincirlik: Teknelerin baş tarafında başaltında demir zincirlerinin muhafaza edildiği yer
Zırh güverte: Eski zırhlı harp gemilerinde mermilerin delip geçmemesi için konan çelik güverte