Ekonomi Sözlüğü

Ekonomi Sözlüğü

A

Açık Piyasa İşlemi: Merkez Bankasının para değerinde kararlılık sağlamak amacı ile giriştiği piyasa işlemleridir Piyasaya hazine bonosu ya da tahvil satarak para hacmini daraltabilir veya alım yaparak genişletebilir

Arbitraj: Kısa dönemli fonların yatırıldığı alandan alınıp başka bir alana kaydırılmasıdır

Atıl Para: Para piyasasının dışına çıkarak kullaınlmayan paradır

B

Bilanço: Bir şirketin dönemsel faaliyetleri sonucu, dönem sonunda hazırladıkları (31 Mart, 30 Haziran, 30 Eylül ve 31 Aralık) ve yayınladıkları tablolardır Şirketin portresini çizen bu tablolar muhasebe dilinde “t tablosu” olarak adlandırılır

Borsa: Sermaye Borsaları, menkul kıymetlerin ticaretinin yapıldığı kurumsal piyasalardır Bir piyasadır, çünkü menkul kıymetlerin ticaretinin yapıldığı yerlerdir Kurumsaldır, çünkü kendine özgü kuralları ve standartları vardır Borsalar, sadece hisse senetleri için değil, başka tür emtiaların (ticari malların) ve enstrümanların da ticaretinin yapıldığı yerlerdir Örneğin bono ve tahviller genellikle menkul kıymetler borsalarının içerisinde ticareti yapılageldiği halde, döviz ticareti için döviz borsaları veya mal ticareti için emtia borsaları vardır

Borsaya Kote Olmak: Borsanın izniyle halka arz edilecek hisse senetlerinin, borsaya kaydedilmesidir Kote ettirilmemiş senetlerin ticareti olanaklı değildir Kote olmuş senet, ilgili borsada tanındığını ve alım/satımının yapılmasına izin verildiği anlamına gelir Hisse senetlerinin ticaretinin yapıldığı bir piyasa olan her borsanın kendine özgü kuralları vardır

Büyüme: Ülke ekonomisinde işgücünün çoğalması, üretim araçları ve GSMHnin artması vb genel verilerin yükselmesidir Büyümede ekonominin fiziksel olarak gövdesel genişliğe uğramasıdır

C, Ç

Cari Kur: Gerçek kur Döviz piyasasında günlük olarak döviz alım, satım işlemleriyle oluşur

Cari Varlıklar: Satılabilir pay senedi ve tahviller, alacaklar, stoklar, kasa ve öteki döner varlıklardın oluşan bütün

Çapraz Kur: Bir ulusal paranın dışında iki yabancı paranın birbiri karşısındaki değiştirilme oranıdır

D

Deflasyon: Enflasyonun tersi Genel fiyat düzeyleri düşerken ulusal gelir, üretim ve istihdamın da düşmesidir

Destek seviyesi: Fiyatların düşerken yoğun alımlar ile karşılaştığı ve daha aşağıya düşmekte zorlandığı seviyedir

Dezenflasyon: Sert olmayan deflasyonist önlemlerle enflasyonun sınırlandırılmaya çalışılmasıdır

Devalüasyon: Sabit kur sestemlerinde ödemeler bilançosu açık veren ülkenin hükümetçe alınan bir kararla, ulusal paranın dış satın alma gücünün düşürülmesidir Bu yolla ithal malları pahalılaşırken yerli malların fiyatı da aşağı çekilmiş olur İhracatta artış sağlanmasına karşın aynı yabancı para karşılığında daha çok ürünün değiştirilmesi ulusal ekonomi için sömürülmesini anlamındadır

Dış Borçlanma: Ülkenin kaynaklarına ek bir kaynak sağlamak, döviz olarak yeni ödeme gücü elde etmek gibi amaçlarla ülke dışındaki yabancı hükümet ya da finans kuruluşlarından karşılıklı ya da karşılıksız geri ödemeli kaynak bulunmasıdır Türkiyede dış borç kavramı içinde kamu sektörünün yanısıra, özel kesimin dış borçları da birlikte anılır

Dış Denge: Bir ekonominin dışalım ve dışsatım sonucunda ödemeler bilançosunun açık verip vermemesidir Dış denge, milli gelir, döviz kuru ve döviz sınırları değişkenlerine bağlıdır

Direnç noktası: Borsada, belli bir süreç içinde sürekli bir fiyat artışının yoğun satışlar sonucu durdurulduğu fiyat seviyesini ifade eder
Döviz: Ulusal para dışındaki tüm yabancı paralar ve bu para cinsinden değer taşıyan menkul değerlere verilen isimdir

Döviz Borsası: Döviz arz edenlerle döviz talep edenlerin karşılaştıkları, ulusal paraların birbirlerine çevrildikleri standartlaştırılmış piyasalar

Döviz Kuru: Yabancı paraların ulusal para cinsinden fiyatıdır

Döviz Tevdiat Hesabı: Yurtiçi ve yurtdışında yerlesik kişilerin, ticari bankalarda açmış oldukları yabancı para cinsinden mevduata verilen isimdir

Dünya Bankası: Bretton-Woods Sisteminin ortaya çıkardığı Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankasıdır Azgelişmiş ülkelerin kalkınması amacıyla borç para vermek ve sermaye yatırımlarını kolaylaştırmak için kurulmuştur