Bazı Müzik Terimleri Sözlüğü

BAZI MÜZİK TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ

A CAPELLA (İtal): Çalgı eşliği olmayan koro

ACCELERANDO (İtal): Hızlanarak

ADAGİO (İtal): Yavaş tempo

ADAGIETTO (İtal): (1) “adagio” tempoda kısa parça (2) “adagio”dan az daha hızlı tempo

AFFETTUOSO (İtal): Taşkın bir duyguyla

AGİLE (İtal): Çabuk, çevik

AGİTATO (İtal): Hızlı, sarsıntılı, heyecanlı

AKOR (Fran Accord / İng Chord): aynı anda tınlamak üzere “dikey” olarak yazılmış ikiden fazla ses Aynı terim, çalgıların, ses yüksekliklerinin birbiriyle uyuşması amacıyla (La=440) titreşimini tutacak şekilde düzenlenmesi için kullanılır

AKORDİYON: hava etkisiyle ses veren, körüklü ve klavyeli çalgı Çoğunlukla dans orkestralarında kullanılır

AKUSTİK (Fran Acoustique/ İng Acoustic): Sesle, sesin doğumu özellikleri, ulaşımı ve alımı ile uğraşan fizik bilimi kolu

ALLA MARCİA (İtal): Marş temposunda, marş gibi

ALLA TURCA (İtal): Türk müziği benzerinde

ALLEGRETTO (İtal): “Allegro”dan daha yavaş tempo

ALLEGRO (İtal): Önceleri yalnız “mutlu” ve “sevinçli” anlamlarına gelirdi Günümüzde hızlı tempoyu anlatmak için kullanılır

ALLEMANDE: Almanyada doğan, 1550 yıllarında Fransaya geçen, ağırca tempoda tören dansı Bu dansın karakteri 18 yüzyılda sanat müziğinde süitin bölümlerinden biri olmuş, başlangıçtaki özellikleriyle bağlılığı azalmıştır

ALTO (İtal): Kadın ve çocuk seslerinin en pes olanı Terim aynı alandaki erkek sesleri içinde kullanıldığı gibi, fransızcada “viyola” karşılığı olarak ta kullanılır Alto anahtarı portenin üçüncü çizgisine konan “do” anahtarıdır

AMABİLE (İtal): Sevimli, okşayıcı

ANDANTE (İtal): “Yörük” anlamına gelir Orta yavaşlıkta tempo

ANDANTİNO (İtal) “andante”den daha hızlı

ANİMATO (İtal): Canlı

APASSIONATA (İtal): Tutkulu bir duyguyla

ARİETTA (İtal): Kısa ve küçük arya

ARMONİ (Fran Harmonie) Akorların kuruluşu, türleri, çevrilmesi, bağlanması, yürüyüşü ve melodi ilintileriyle uğraşan bilgi kolu

ARPEGGİONE: Gitar ve viyolonsel arasında, yaylı ve telli bir çalgı 1823 yılında Viyanada G Staufer yapmıştır Schubert bu çalgı için aynı adla bilinen sonatını yazmıştır

ARPEJ (Fran Arpege / İtal Arpegio): İtalyanca “arpeggiare” kelimesinden , arp çalmak anlamına Süslemelerin notalanışında, bir akorun yanıbaşına konan dikey ve kıvrımlı çizgi, akor seslerinin birlikte değil de, birbiri arkasından çalınması gerekeceğini gösterir

ARYA (İtal “Aria” / Fransızca ve İngilizcede “Air”): Bir tür şarkı İnsan sesi için beste Operalarda genellikle başvurulan biçim “Aria da capo” birinci bölümü ikinciden sonra yeniden söylemek arya biçimi “Aria concertante – konser aryası”, “Aria dabilit – şarkıcının teknik gösterisine uygun arya”, “Aria di chiesa – kilise aryası”

ASSAİ (İtal): Çok (allegro assai: Çok hızlı Largo assai: Çok yavaş gibi)

A TEMPO (İtal): İcrada tempo değişmesinden sonra, yeniden önceki tempoya dönüş

A TONALİTE (Fran): Tonalite dışı Majör, minör, yada başka modal dizilerle ilgisizliği anlatan terim Bu türlü müziğin başlıca siması sonradan tonalite dışı yazıyı kurallaştıran, Avusturyalı besteci Arnold Schönbergdir

AÇKI: (ANAHTAR) Notaları adlandırmaya yarayan belirteçe "AÇKI" denir
ADAGIO: (İtalyanca) Hız terimi olarak parçanın "çok yavaşa yakın" okunacağını göstermek için kullanılır METRONOM'a göre, dakikada 60'dan 76'a kadar olan birim vuruşları, hız terimi olarak "ADAGIO" sözcüğü ile karşılanır (d=60-76)

AKSATIM: Nota birimlerinin süreleri ile seslerin süreleri arasındaki birliğin, dengeyi bozacak biçimde aksatılmasına "AKSATIM" denir Aksatım'lı ses vurgulu okunur

ALLEGRO: (İtalyanca) "Neşeli" anlamına gelir Hız terimi olarak parçanın "hızlı" okunacağını göstermek için kullanılır METRONOM'a göre, dakikada 120'den 168'e kadar olan birim vuruşları, hız terimi olarak "ALLEGRO" sözcüğü ile karşılanır (d=120-168)

ALTI SEKİZLİK ÖLÇÜ: Nota Birimi, NOKTALI DÖRTLÜK'tür; ÜÇ BÖLÜT'e ayrılır Bir Ölçü içinde, 6 tane Sekizlik oranında nota bulunur 6, 8 sayıları ile gösterilir
Altı Sekizlik Ölçü, İKİ BİRİMLİ, ÜÇERLİ bir ölçü'dür

ALTI SEKİZLİK ÖLÇÜ VURUŞLARI: Altı Sekizlik Ölçü, İKİ VURUŞLU'dur Her vuruş, ÜÇ BÖLÜT'e ayrılır EL şöyle vurulur:
1Aşağı-Yukarı-Yukarı
2Sola-Yukarı-Yukarı
Her Bölüt'te bir tane Sekizlik Nota okunur; Üç Bölüt'te üç tane Sekizlik Nota ya da bir tane Noktalı Dörtlük nota okunur

ANDANTE: (İtalyanca) Ağırca, ağıra yakın, yürük anlamlarını taşır ANDANTE parçalar, Moderato'ya göre daha ağırca okunur METRONOM'a göre, dakikada 76'dan 108'e kadar olan birim vuruşları, hız terimi olarak "ANDANTE" sözcüğü ile karşılanır (d=76-108)

ARALIK: İki ses arasındaki incelik-kalınlık ayrımına "ARALIK" denir Aralıklar iki türlüdür: 1Çıkıcı Aralık, 2İnici Aralık Aralıklar, sayıma göre adlandırılırlar Aralığı oluşturan, ilk ve son sesler dahil bütün sesler sayılır Kaç sayı bulunursa, Aralık, o sayıya göre adlandırılır ÖRNEK: Do-Re (Do,Re) İKİLİ ARALIĞI'dır
Do-Mi (Do,Mi) ÜÇLÜ ARALIĞI'dır
Do-Fa (Do,Fa) DÖRTLÜ ARALIĞI'dır
DO-Sol (Do,Sol) BEŞLİ ARALIĞI'dır
Aralıklar, perdelere göre ölçülür ve nitelendirilirler İki ses arasında bulunan PERDELER ÖLÇÜLÜR, bu ölçüme göre, aralıklar, aşağıdaki sözcüklerle nitelendirilirler:
Büyük Eksik Tam
Küçük Artık Tüm

ARTIK DÖRTLÜ: Arasında ÜÇ PERDE (3 Tam) bulunan DÖRTLÜ ARALIĞI'na "ARTIK DÖRTLÜ" denir (DO MAJOR DİZİSİ'nde Fa-Si seslerinin aralığı ARTIK DÖRTLÜ'dür)