11-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Emes Hastalığı
Emes Hastalığı
Özellikle genç erişkinlerde görülen, genellikle atak ve düzelmelerle bazen de ilerleyici bir seyir gösteren sebebi tam olarak belli olmayan santral sinir sisteminde(beyin de) dağınık lezyonların bulunduğu bir hastalıktır Hastalık adını da lezyonların özelliklerinden almıştır Yani santral sinir sisteminin birden çok yerinde lezyon olması (Multipl) ve yıkılan miyelin kılıfının yerinde sert bir dokunun (Skleroz) gelişmesidir Hastalıkta etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak klinik belirtiler ortaya çıkar
Bugün için MSin kesin nedeni ortaya konulamamıştır Hastalığın kesin nedeni bilinememektedir fakat çevresel faktörler, iklim, yaşanan bölge, toprak, su, diyet, genetik yatkınlık ve enfeksiyonlar gibi durumlar hastalığın gelişmesinde etkili olabileceği düşünülmektedir
Hastalığın ilk atağında genellikle tek bir bulgu bulunmakla birlikte, birden fazlada bulgu da bulunabilmektedir Ataklarda en sık görülen belirtiler, bir tarafta veya bir veya birden çok kol vebacakta kuvvetsizlik, uyuşukluk gibi kuvvet kaybı veya duyu bozukluğu, bir gözde ağrılı görme kaybı veya bulanık görme, çift görme, yürüyüş bozukluğu(yalpalayarak yürüme), konuşma bozukluğu, dengesizlik, idrar yapmada zorluk veya idrar kaçırma, cinsel fonksiyon bozuklukları, yorgunluk gibi bulgular değişik sıklıkta görülebilmektedir Egzersiz veya çok sıcak bir banyodan sonra veya sıcak havalarda uzun süre güneşlenmek yada ateşin yükselmesi ile mevcut nörolojik bulguların ağırlaşması MSte görülen belirtilerdendir Başın öne doğru ani eğilmesi ile kol ve bacaklarda ani bir iğnelenme ve elektriklenme şeklinde hissin ortaya çıkması MSli hastalarda bulunabilen diğer bir belirtidir Bunların dışında MSte nadir olarak karşılaşılabilecek bulgular arasında konuşma da bozukluk (Afazi), epileptik nöbet, psikiyatrik bozukluklar , unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü gibi belirtilerdir bu belirtilerden bir veya daha fazlası birarada bulunabilir bu belirti ve bulgular MSe özgü olmayıp birçok nörolojik hastalıkta da görülebilmektedir hastalığa genellikle genç yaşta (20-40 yaş) rastlanır
Ataklarda ortaya çıkan bulgular bazen tam düzelirken bazen hafif şeklinde kalabilir veya hiç düzelme görülmeyebilir veya bir atakta bazı belirtiler tam düzelirken bazıları aynı şekilde kalabilir Bazı hastalarda klinik belirtiler atak ve düzelmelerle seyrederken zaman içinde giderek ilerleyen bir seyir alabilir Bazılarında ise başlangıçtan itibaren giderek kötüleşen ve hiç düzelme görülmeyen bir seyir gösterebilir
Ataklarda ne gibi bulguların olacağı ve ne kadar süreceği ve bulguların ne kadarı düzeleceği ne kadarı sekel olarak kalacağı önceden tahmin edilemez
Şu an için hastalığı kesin tedavi edecek bir tedavi yöntemi olmamakla birlikte hastalık tedavisi olmayan bir hastalıkta değildir MSin klinik seyrinin her hastada değişiklik göstermesi nedeniyle bir hasta için uygun olan bir tedavi diğeri için uygun olmadığından tedavinin, bir doktor tarafından yapılması ve takip edilmesi önemlidir
Atak tedavisinde halk arasında kortizon olarak bilinen Kortikosteroitler uygulanmaktadır
Atakların sıklığını ve ciddiyetine azaltan tedavi ise interferonlar ve glatiramer asetat Hastalığı tedavi eden ilaçlar olmamakla birlikte hastalığın seyri üzerinde kısmen etkili olması nedeniyle uygun hastalarda kullanılmaktadır
EMES hastalığı, beyindeki ve omurilikteki sinirlerin yıpranması ve bozulmasıyla ortaya çıkan, görmede bulanıklık, geçici görme kaybı, çift görme, kolda veya bacakta güçsüzlük, yürüyüşte dengesizlik, ellerde titreme, konuşmada bozukluk gibi belirtiler gösteren, bağışıklık sisteminden kaynaklanan ve doğrudan merkezi sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır
Dünyada AIDS üzerine yapılan araştırmalardan daha çok para harcanarak araştırmaları yapılan, nedeni ve kesin tedavisi tüm çalışmalara rağmen yıllardır tespit edilemeyen EMES hastalığı nedeniyle Türkiye'de 40 bine yakın kişi mağdur durumdadır
Tedavisinde önemli adımlar atılmasına rağmen hâlâ gizemini koruyan bu hastalığa yakalananlar, şeker hastaları gibi iğne vurulmak zorunda olup bu iğnelerin aylık tutarı 2 000 TLyi bulmaktadır Bu yüzden sosyal güvence bu hastalar için daha önemlidir
|
|
|