Prof. Dr. Sinsi
|
Cilt Lekeleri Nedir?
CİLT LEKELERİ NEDİR?
Ciltteki renk değişiklikleri “cilt lekeleri” olarak adlandırılır Cilt lekeleri, deriden daha açık ve daha koyu olmak üzere iki şekilde görülür Cilt lekeleri, hem kadın hem erkeklerde en yaygın görülen cilt rahatsızlıklardan biridir Cilt lekelerinin birçoğu özellikle yanak, alın ve çeneye yerleşir, yüze daha mat ve pürüzlü bir görüntü verirler Bunun dışında vücutta, sırt, göğüs ve el üstünde de çıkabilirler
Cilt lekeleri yaşamımızı tehdit etmemekle birlikte bir takım kozmetik problemlere sebep olabilir, hatta bazı kişilerin sosyal yaşamını da etkileyebilen bir takım psikolojik problemlere yol açabilir
Sık Karşılaşılan Cilt Lekeleri
1 Malezma (Gebelik Lekeleri)
Malezma türü lekeler genellikle kadınlarda yüz bölgesinde gebelik sonrası ya da doğum kontrol hapı kullanımıyla ortaya çıkarlar Malezma daha çok ten rengi koyu kişilerde ortaya çıkar Bu tip lekelere halk arasında “gebelik lekesi” adı da verilmektedir Daha seyrek de olsa gebelik geçirmemiş ya da doğum kontrol hapı da kullanmayan kadınlarda da görülebilir
Bu tip lekelere erkeklerde çok nadir rastlanması ve gebelikte yüksek miktarda salınan kadınlık hormonu olarak da adlandırılan östrojenin bu lekelere yatkınlık yarattığını düşündürmektedir
Malezma, genellikle üst dudak yanaklar ve alın gibi güneşe açık bölgelerde gözlenir Deriden koyu renkli düzensiz sinirli deriden kabarık olmayan lekeler seklinde kendini gösterir Lekeler genellikle yaz aylarında ve güneş odası sonrasında koyulaşma eğilimi gösterir
Bu sebeple malezmali hastaların sürekli geniş spektrumlu güneşten koruyucu kullanmaları ve güneş odası benzeri yapay ışık kaynaklarından uzak durmaları gerekir
Malezma Tedavisi
Glikolik asit, laktik asit ve salisilik asit gibi peeling ajanlarıyla, dermatoloji ofisinde, uygun konsantrasyonlarla, 1- 4 hafta aralıklarla uygulanacak kimyasal peeling işlemi büyük fayda sağlar Bunun yanında hidrokinon, azeleik asit, kojik asit, tretionin melasmada kullanılan baslıca ilaçlardır
Unutulmamalıdır ki, malezma tedavisinin basarîsi dermatolog ile hastanın uyumlu ve sabırlı işbirliğine bağlıdır
2 Et Benleri
Et benleri tip dilinde skin tas veya acrochordons olarak bilinmektedir Et benleri en çok orta yaslı ve yaslı kişilerde görülmektedirler Şişmanlık, hamilelik, menopoz ve hormon hastalıkları et benlerinin çoğalmasına sebep olabilirler
Et benleri en çok boyun, koltuk altı, üst gövde ve göz çevresinde ortaya çıkarlar Ağrısız oluşumlardır ve zamanla büyüyebilir ve çoğalabilirler Nadiren et benleri tahriş olup renkleri koyulaşabilir ve ağrılı hale gelebilirler Tek veya çok sayıda 1–3 mm çaplı ten veya kahve renkli, yumuşak ve saplı oluşumlardır
Son yıllarda yapılan araştırmalarda et benlerinde %80 Humsan papilloma virüs tespit edilmiştir Et benleri çok fazla sayıda ve yaygınsa, hastada bağırsak polipleri ve hormon bozukluğu araştırılmalıdır
Et beni tedavsi:
Radyofrekans
Kryoterapi ( buz tedavisi )
Cerrahi
olarak kolayca ve ağrısız şekilde kolayca tedavi edilebilirler
3 Cilt Benleri:
Ciltteki benlerin ise gelişim nedeni bilinmemekle beraber, bu benlerin sayısı genellikle kalıtsal olarak belirlenir ve birkaç taneden düzinelerceye varabilir Genellikle erken çocukluk yaşlarında ortaya çıkmaya başlarlar ve ergenlik çağında sayıları hızla artar İlk önce küçük yassı noktalar şeklinde ortaya çıkarlar, daha sonra çapları büyüyebilir Yıllar geçtikçe kabarıklaşabilecekleri gibi düz de kalabilirler Benlerin yüzeyi pürüzsüz, pürtüklü, hatta böğürtlen benzeri olabilir, üzerlerinde kalın koyu renkli kıllar bulunabilir Renkleri ise et renginden daha koyu renklere kadar uzanan bir çeşitlilik gösterebilir
Çok sayıda ben olması melanom gelişme riskini arttıra Özellikle 75′in üzerinde beni olan kişiler melanom açısından sıkı takip edilmelidirler Ayrıca açık ten rengine sahip olmak, ailede melanom bulunması, uzun yıllar güneşte kalmak riski arttıran faktörlerdir
4 Şarap Lekesi
Doğum lekesi yeni doğanların %25 inde görülebilen damarsal bir anomalidir En sık olarak ensede ve göz kapağında ortaya çıkar Bu bölgedeki doğum lekesi genellikle okul çağına kadar kaybolur Sağlık açısından herhangi bir risk taşımazlar
Şarap lekesi 1000 çocuktan 3ünde görülür Genellikle doğumda veya hemen sonra ortaya çıkar Şarap lekesi pembe veya koyu mor renkte olabilir Sıklıkla tek taraflı ortaya çıkar En çok boyun ve yüzde görülür Ancak vücutta da ortaya çıkabilir
Zamanla renkte koyulaşmalar ve deride kalınlaşmalar olabilir Bu tür doğum lekesinin çarpma veya vurma ile deride kanama riski vardır Şarap lekesi olanlarda mutlaka göz ve nörolojik muayene gereklidir Çünkü göz ve beyinle ilgili problemler olabilir
Şarap Lekesi Tedavisi
Şarap lekeleri lazer tedavisi ile giderilebilir Bu konudaki en etkin lazer flashlamp pulsed dye lazerdir Bazı vakalarda İntense pulsed light (IPL) etkili bulunmuştur
5 Seboreik Keratoz ( Yaşlılık Beni )
Seboreik keratoz selim yapıda derinin üst tabakasına ait oluşumlardır Seboreik kertoz oluşmasında genetik eğilim söz konusudur Orta yas ve yaslılarda en çok görülen deri değişikliklerinden biridir
Seboreik keratoz ismi oluşumun yağlı görünümünden ve deride yağ kanallarının en sık görüldüğü bölgelerde ortaya çıkmasından dolayı verilmiştir
Seboreik keratoz deri benlerine benzer Başlangıçta küçük, çok sayıda ten veya sâri renkli oluşumlardır Zamanla kahverengi veya siyah renge dönüşür, yüzeyi karnabahar görünümlüdür
Seboreik keratoz özellikle yüz, omuz, göğüs ve sırtta ortaya çıkar Göğüs altı gibi özellikle derinin sürtünen alanlarında yoğunlaşırlar
Seboreik keratozun tanısı dermatoskopla konmalıdır Çünkü bir dermatoloji uzmanı bile bazen deri benleri ile seboreik keratozu karistirabilir
Seboreik Keratoz Tedavisi
Selim oluşum olmaları nedeniyle tedavisi daha çok kozmetik amaçlıdır
6 Lentigo ( Karaciğer Lekesi, Yaşlılık Lekesi)
Lentigo çillerle karısan bir deri renk bozukluğu hastalığıdır Lentigo her yasta görülebilir Lentigo çilden daha koyu renkli ve büyüktür Yaz kış deride kalır Yaz aylarında rengi koyulaşır Lentigonun çeşitleri vardır An sik görülen solar lentigodur Karaciğer lekesi olarak da bilinir Özellikle açık tenli kişilerde güneşe maruz kalan deri alanlarında görülür
El sırtı, yüz, omuz, sırt ve göğüs ön yüzde ortaya çıkar Değişik boyutlarda net sinirli kahverengi lekeler seklindedirler El sırtında ortaya çıkanlar yaslılık lekeleri olarak adlandırılır
Özellikle akut güneş yanıklarından sonra, sırt, omuz ve gövdede derinin soyulmasını takiben lentigolar yaygın bir şekilde deride belirebilir
Lentigo Tedavisi
Lentigolar kansere dönüşmez Tedavileri estetik amaçlarla yapılır
7 Çiller
Çiller (a k a ephelides), daha çok açık tenli ve kızıl saçlı, mavi, yeşil ya da ela göz renkleri olan kimselerde görülen küçük kahverengi lekelerdir
Hayatın erken aşamalarında ortaya çıkarlar ve yazın çoğalıp kışın hafiflerler 40-45 yaşlarından sonra genellikle kaybolurlar
Güneşe maruz kalmış bölgelerde oluşurlar: Yüz, eller, göğüs ve sırt gibi Bu kahverengi lekeler cilt tarafından üretilen bir pigment olan melaninin birikmesinden kaynaklanır Vücutta var olan melaninin miktarı bireylerin cilt renklerinin tonunu belirler Güneşe maruz kalındığında cilt UV ışınlarından gelebilecek zararı azaltabilmek için, reaksiyon olarak, daha fazla melanin üretir Bu da melanin birikimine, dolayısıyla çil oluşumuna neden olur
Cildinizde renk farklılıklarının oluşmasını istemiyorsanız alınabilecek en etkili önlem güneşten korunmaktır Böylece vücudunuzun kendini korumak için cilde "melanin üret" komutunu vermesine gerek kalmaz
Çiller, yaş lekeleri (lentigines) ile benzerlik gösterebilir Ancak yaş lekeleri hayatın ileri safhalarında ortaya çıkar ve her tür ciltte oluşabilir
|