|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bergama Nasıl Gidilir Ne Yenir Nerde Kalınır Resimleri
Bergama
Izmir'in kuzeyinde 100 km uzaklikta, Bakirçay Havzasinda yer alan ve ülkemiz uygarlik tarihinin en eski yerlesmelerinden biri olan Bergama, tarih öncesi dönemlerden baslayarak Ion, Roma ve Bizans uygarliklari ile devam eden dönemde, Dünya çapinda önemi olan arkeolojik eserlere sahip olmustur Bergama'nin güneybatisinda Antik Dönemin önemli saglik merkezlerinden Asklepion, ilk yerlesim alani olan 300 m yüksekliginde dik bir tepe üzerinde kurulan Akropol ve MS 2 yüzyila tarihlenen Serapis Tapinagi (Kizil Avlu) yörenin turistik cazibesini olusturmaktadir Zeus Sunagi 1897 yilinda Almanya'ya kaçirilmistir Bergama güzellik ilicalariyla, meshur Kozak yaylasiyla, plajlariyla ünlü Ayvalik ilçesi baglantisiyla, gelismis dokumaciligi ve kilimciligiyle ünlü bir ilçedir
Tarihçe: Bugünkü adi antik dönemdeki ismi olan Pergomon 'dan gelmektedir Ilk çagda muhtesem abideleriyle büyük bir sehir ve ayni adi tasiyan kralligin merkezi olmasinin yani sira Ortaçagin önemli stratejik mevkii, Karesiogullarinin merkezi ve son olarak Osmanli Imparatorlugunun önemli merkezlerindendir Kesin kurulus tarihi bilinmeyen kentte yapilan arkeolojik kazilardan elde edilen bilgilere göre MÖ7 yüzyillarda sur duvarlarinin insa edildigi saptanmis olup, bu yillarda kentlesmenin basladigi anlasilmaktadir Bergama, Pers, Büyük Iskender, Frigya, Trakya Kralligi, Selevkos Kralligi, Roma ve Bizans dönemlerini görmüstür 1302 yilinda Bizans hakimiyeti ortadan kalkan sehirde Karesiogullari Beyligi idareyi ele almis, 1341 yilindan hemen sonra ise Bergama Osmanlilar tarafindan alinmistir
Iklim: Bölgede Akdeniz Iklimi etkisi görülmektedir Yazlar sicak ve kurak, kislar ilik ve yagisli geçer
GÖRÜLECEK GEZİLECEK YERLER
ANTIK KENTLER
Akropolis : Akropol son derece dik bir tepe üzerinde kurulmustur Yaklasik 300 m yükseklikteki bu tepeye kivrilarak tirmanan bir yoldan çikilir Akropol denilen sehir yerlesiminde dini, resmi, sosyal ve ticari binalar iç içe kendine özgü bir plan çerçevesi içinde yerlesmistir Ilk çaglardan bu yana iskan yeri olan tepenin üstünde Bergama Kral Saraylari yer alir Bes adet sarniç ile cephanelik de bu tepe üzerine yerlesmistir Binalarin alt bölgesinde Athena Tapinagi vardir Ayrica Kütüphane ve Trajan tapinagi da bulunmaktadir Bunlarinda altindaki terasta Zeus sunagi özenle yerlestirilmistir Dünyadaki en dik tiyatrolardan birisi de burada yer almaktadir En alt kesimde ise Gymnasion ve Demeter Tapinagi bulunur
Athena Tapinagi : Tiyatronun üstündeki terasta insa edilmis olan Athena Tapinagi 6x10 m sütunlu Dor düzeninde bir yapidir Tapinagin temellerinden yalniz bazi parçalar kalmis olmakla birlikte bati kanat kismen 120 m yükseklige degin korunmustur Tapinagin sütun ve arsitrav parçalari halen Berlin Müzesindedir Kentin en önemli tapinaginin Tanriça Athena' ya ait olmasi, Izmir, Milet, Eriythrai, Foça ve Assos'ta da görüldügü gibi Bati Anadolu'nun yerlesmis bir gelenegidir
Kütüphane : Athena kutsal alaninin kuzeyinde bitisik yapi ünlü Bergama kütüphanesinin kalintilaridir Eskiden galerinin üst katindan girilen kütüphane, II Eumenes devrine ait olup 1353X 1535 m boyutlarinda büyük bir okuma odasina sahiptir Tahta raflarla donatilmis kütüphanede 350 m yüksekliginde Athena heykeli vardi Bu heykel su anda Berlin Müzesindedir II Eumenes döneminde zenginlesen kütüphanenin en büyük rakibi Iskenderiye Kütüphanesiydi
Saraylar : Athena tapinagini çeviren stoalar ve kütüphanenin hemen dogusunda Bergama krallarinin saraylarina ait kalintilar yer almaktadir Bunlar ortasinda avlulari bulunan peristyl tipinde iki büyük evdir Kuzeydeki küçük evin Attolos daha büyük olanin da Eumenes döneminde yapilmis olduklari kabul edilmektedir Saraylarda bulunan mozaik parçalari simdi Berlin Müzesinde saklanmaktadir
Arsenaller : Askeri malzeme deposu olarak bilinen Arsenaller akropolün kuzey ucunda Saraylarin ve Trajaneun'un ötesinde 10 m kadar asagi düzeyde bulunmaktaydi Bunlar birbirine paralel 5 uzun yapidir
Trajaneum : Tanrilastirilan Roma Imparatoru Trajan için yapilmis olan akropolün en yüksek terasidir Daha önce burada bir Helenistik dönem yapisinin bulundugu süphesizdir Üç tarafi stoalarla çevrili olan tapinak 68x58 m büyüklügünde bir teras üzerinde yükselmektedir Tapinagin içinde Trajan ve Hadrian'in kolosal mermer heykellerinin baslari bulunmustur Söz konusu eserler Berlin Müzesindedir
Tiyatro :Bergama Tiyatrosu dik bir yamaç üzerine kurulmus olup, Helenistik dönemin en güzel mimari eserlerindendir Bati Anadolu'nun en dik tiyatrosu olan yapi 10000 kisiliktir Sahne kismi Helenistik dönemde ahsap idi Yalnizca oyun günleri kuruluyor sonra yeniden kaldiriliyordu
Dionysos Tapinagi : Bergamalilar bu göz alici tapinagi özel bir düsünce ile 250 mlik tiyatro terasinin kuzeyinde bütün gezi yerine egemen olacak sekilde insa etmislerdi Sunagi ile birlikte çok iyi korunmus olan tapinak zengin profilli, bir podyum üzerinde yükselen Ion düzeninde bir prostylosdur Uzun bir yolun bitis noktasinda yer alisi ve bütün gözleri üzerinde toplayan bir anit olusu ile bu eser, Roma sanat anlayisi ile birlikte Avrupa Barok mimarisini de etkilemistir Helenistik dönem ve Roma çagina ait orijinal parçalar Berlin Müzesinde saklanmaktadir
Zeus Sunagi : Athena Tapinagi alt terasinda 25 m kadar asagisinda bulunuyordu Bu yer yaklasik 69x77 m büyüklügündeydi ve büyük sunak tam ortasinda yükseliyordu Büyük bir olasilikla sunagin dört bir yani açikti ve anit her yerden rahatlikla görülüyordu Akropolde yalniz temelleri görülebilen sunagin tüm mimari parçalari ve kabartmalari bugün Berlin Müzesinde eskisine yakin bir sekilde tamamlanarak sergilenmektedir
Agora : Zeus Sunaginin güneyinde yukari Agora yer alir Helenistik döneme aittir Tüccarlarin tanrisi Hermes'e ait Agora Dor üslubunda yapilmistir Meydanin bati kenarinda Demeter tapinaginin temelleri görülmektedir
Gymnasionlar : Bergama kentinin üst üste üç ayri terasta yer alan görkemli Gymnasionu vardi Ele geçen yazitlardan alttaki teraslarin çocuklara, ortadaki terasin delikanlilara üstteki terasin büyüklere ait oldugu anlasilmistir
Asklepion : Saglik ve hekimlik tanrisi olarak bilinen Asklepios, Apollonun ogullarindan biridir Asklepios'un yeri anlamina gelen Aesklepion ilk çaglarda Bergama'da önemli saglik merkezidir Sütunlu bir caddeden sonra Asklepiona gelinir Buradaki tedavi sekilleri arasinda sifali su, çamur kürü, spor, tiyatro, psikoterapi yer almaktadir Giriste solda bulunan yapi Asklepios tapinagidir Saglik tanrisi adina MS 150 yillarinda bagislarla yapilan tapinak bir kubbe ile örtülü ve duvarlari 3 m kalinligindadir Burada su sesi ve telkinlerden faydalanarak hastalarin iyilesmesi saglanirdi
Serapis Tapinagi : Eski Bergama'nin en büyük yapisi, halkin kizil avlu olarak adlandirdigi kirmizi tugla ile insa edilmis olan ve Misir tanrilarina adanmis olan tapinaktir Bu tapinak bugün Bergama kentinin içinde kalmistir
MÜZELER
Bergama Arkeoloji Müzesi: 1924 yilinda Osman Bayatli tarafindan bugünkü Halk Egitim Merkezi binasinda kurulan Arkeoloji ve Etnografya Müzesi daha sonra 1933 yilinda insasina baslayan bugünkü modern binaya, Alman Arkeoloji Enstitüsünün de katkilariyla 1936 yilinda kavusmustur Müzede toplam 10516 eser bulunmaktadir Bunlardan 5350 adeti arkeolojik, 1936 adeti etnografik ve 3201 adeti ise sikkelerdir Arkeolojik eserler Tunç çagi, Arkaik, Klasik, Helenistik, Roma ve Bizans çaglarina aittir Etnografik eserler Osmanli devrine ve Bergama yöresine ait malzemelerden olusmaktadir Müzenin dis bahçesinde mezar stelleri ve lahitler sergilenmektedir Iç bahçede ise kronolojik siraya göre mimari parçalar, alçak kabartmalar, kolosal heykeller ve tas yazitlar sergilenmektedir
Tel: (+90-232) 631 28 83 Ziyaret Açik Saatler: Pazartesi hariç hergün 0830-1200/1300-1700
CAMILER
Ulu Cami: Bergama Çayinin sol sahilinde ve Tekke Bogazina giden yolun basindadir
Sadirvan Cami : Selçuk minaresinin yaninda ve kendi adiyla anilan bölgededir Kapi üzerindeki mermer yazitta H 957 (M 1550) yilinda, Osman oglu Haci Hasan tarafindan yaptirildigi anlasilmaktadir Avluda bulunan sadirvanin Bergama voyvodasi Abdullah Aga tarafindan, 1240 (1824) tarihinde yaptirildigi anlasilmaktadir
Selçuk Minaresi : Sadirvan Camii yanindadir ''Arap Camisi'' diye anilan yapit yikilmis ve günümüze yalniz minaresi kalmistir Buraya "Güdük Minare", "Çinili Minare" adlari da verilmistir Yapi biçimi ve süsleme Selçuklu yapiti oldugunu kanitlamaktadir
Bergama'da yer alan diger camiler arasinda, Kursunlu Cami, pazar yerinde bulunan Haci Hekim Cami, Asklepion yolu üzerinde Laleli Cami, Yeni Camii ve Emir Sultan Minaresi sayilabilir
HANLAR
Çukur Han: Saraçlar arastasi ile Ekin loncasinin Seftali Sokagi arasindadir Insa tarzina göre, Hanin XIV-XV yüzyillarinda yapildigi tahmin edilmektedir
Tas Han: Rüstiye Mektebi caddesinde ve Küplühamam yanindadir Kapisi üstünde bulunan kitabesine göre, bu kervansaray Sultan Mehmet'in oglu Sultan Murat zamaninda, Hatip Mahmut'un oglu Hibeytullah tarafindan 835 (1432) tarihinde yaptirilmistir Kitabenin bulundugu açiklik, yontulu tasla islenmis ve bunun altina klasik (9 tasli) basik Türk kemeri ve mermer söveler yerlestirilmistir
YAYLALAR : Bergama'ya 20 Km uzaklikta olan Kozak Yaylasina Bergama-Ayvalik baglantili yol güzergahindan gidilebilir
KAPLICALAR
Mahmudiye Ilicasi: Sulari 26ºC sicaklikta bulunan ilicada radyoaktivite orani yüksektir Sodyum açisindan zengin olan ilicada kalsiyum yoktur
Pasa Ilicasi: Bergama'nin 15 km kuzeyindeki Pasa Köyündedir Ilicanin sicaklik ve madensel tuzlari yönünden fakir olan sulari banyo olarak kullanilir
Geyiklidag Ilicasi:Bergama ile Kozak Bucak merkezinin arasinda yer alan ilica etrafinda konaklama tesisi bulunmamaktadir
Güzellik Ilicasi: Bergama'ya 4 km uzaklikta bulunan Güzellik Ilicasi, kubbeli ve iki mermer havuzlu bir kaplicaya sahiptir Bergama Krali Eumenes döneminde kuruldugu belirtilen kaplica ''Eskülap Banyolari'' adi ile yüzyillarca ününü sürdürmüstür Bugün agaçlik bir alanda bulunan kaplica bitisiginde Bergama Belediyesine ait bir otel ve bungalovlar bulunmaktadir Kaplica su sicakligi 35ºC dolayindadir Sodyum bikarbonat ve sülfat bulunan kaplica suyunun romatizma, nefralji kalp hastaliklari için iyi gelmektedir Tarihte Kleopatra'nin da Bergama'yi ziyaretinde bu kaplicada yikanarak güzellestigi rivayet edilir Kaplica suyunda 1,5 eman degerinde oldukça yüksek radyoaktivite bulunmaktadir
Dereköy Ilicasi:Bergama'nin batisinda Altinova (Ayazment) bucaginin 15 km dogusunda bulunan ilicada bir hamam bulunmakta ve sulari agrili hastalara iyi gelmektedir
Haydar Ilicasi:Bergama'nin kuzeyinde Kozak bucagina bagli Ilica Köyündedir Roma döneminden kalma bir hamam kalintisindan baska yapi bulunmamaktadir Ilicanin sicak ve kükürtlü sularinin hareket sisteminin agrili hastaliklarinda ve deri hastaliklarinda yararlidir
BERGAMA EVLERI : Kalin dis duvarlari, iç sofali planlari, yigma yapi gereklerine bagli pencere boyutlari ve doluluk bosluk oranlari ile Bergama evleri isi kontrolü açisindan belli bir üstünlüge sahiptir Geleneksel Türk evi üst katlardaki çikmalarla disa açilma olanagindan yoksun, alt ve üst katlari hemen hemen ayni büyüklüktedir Az sayidaki evde Sakiz üslubuna özgü ahsap bir cumba veya balkon seklinde çikmalarla bu özellik biraz degisebilir
BERGAMA KERMESI : Türkiyenin Ilk, Dünyanin Ikinci Yerel Festivalidir Mustafa Kemal Atatürkün, 1934 yilinda geldigi Bergama'nin tarihsel, kültürel ve dogal güzelliklerinin, bir senlik ile tanitilmasi gerektigini düsünmesiyle baslayan bir Bergama gelenegidir Kermesler Sehri gezen ve buranin dünya çapinda tanitilarak turizmin gelisecegini öngören Büyük Atatürk, böyle bir tanitimin ancak, her yil düzenlenecek geleneksel bir senlik ile mümkün olacagini biliyordu Ilki 1937 yilinda gerçeklesen Bergama Kermesi, tam 69 yildir araliksiz devam ediyor Dönemin gelenegine uygun olarak adina Kermes denilen senlikleri Bergama halki her yil, Haziran ayinin ilk haftalarinda Türkiye'nin ve dünyanin çesitli yerlerinden gelen misafirleriyle birlikte kutlamaya devam ediyor Türkiye'nin ve dünyanin yasadigi her türlü probleme ragmen hiç ara verilmeden her yil kutlanan Bergama Kermesi, Türkiye'nin ilk, dünyanin ise Fransa'nin Nice Kenti'nden sonraki ikinci yerel festivali özelligine de sahiptir
YAPMADAN DÖNME
Bergama Antik Kentini gezmeden,
Bergama kaplicalarina gitmeden,
Bergama tulum peyniri ve lokma almadan, Dönmeyin
Ne Alinir : Bergama'da dokumacilik oldukça gelismistir Özellikle kilimleri ile ün yapmistir Çarsaf, gömleklik kumas, ince ve pamuklu dokumalar, yünden heybeler, seccade, kilim ve hali dokunmaktadir Bergama Çayi boyunca tabak dükkanlarini görmek dikkate degerdir Eski yillardan beri Türklerin babadan ogula devrettigi tabakçilik, artik aile isletmeciligi olarak devam ettirilmekle birlikte büyük sirketlerce de yürütülmektedir
KALINACAK YERLER :
Anil Oteli
Adnan Menderes Havaalani'na 120 km uzakliktaki tatil cenneti Bergama'da otel
Berksoy Oteli
Bergama ekonomik tatil, Bergama otel keyfi için uygun bir tatil mekanidir
Efsane Oteli
Bergama Efsane Oteli'nde kalarak antik uygarliklari ziyaret edebilirsiniz
Iskender Oteli
Tatil yeri olarak Bergama'yi seçenler Bergama otelleri arasindan Iskender Otel'i deneyebilirler
Bergama kaplica otelleri açisindan da ünlüdür
NE YENİR : Bergama da restoranlar, lokantalarhizmet veriyor Zamani kisitli turist gruplarina angaje olan çok masali tur restoranlari gruplara öncelik verince siparislerinizin gecikmesine neden oluyorlar Yemek için daha farkli manzarali bir yer tercih ederseniz 26 km mesafede bulunan Dikili limani sahilinde Liman Restoranda deniz ürünü bir mönü seçebilirsiniz Dikilide yemek üzerine çok çesitli seçenekler bulunuyor
ULAŞIM : Bati Anadolu Izmir Çanakkale yolu üzerinden ayrilan sapakla ulasilan Bergama en yakin sahil kenti Dikiliye 26 km, Izmir'e 113 km, Çanakkale'ye 217 km, Ankara'ya 585 km Istanbul'a 606 km uzaklikta bulunuyor Düzgün asfalt yol ile Bergama'ya girenler kent merkezine girmeden soldan ayrilan yol ile kisa sürede Akslepiona ulasiyorlar Kent merkezinden ilerleyip sagda Bazilika görüldükten sonra Akropole tirmanmaya baslaniyor Giriste yer alan oto parka araçlarini birakanlar satis dükkanlarinin bulundugu meydanda müze giris ücreti ödeyip rampayi çikarak emsalsiz güzellikteki mermerlerle insa edilip restorasyon çalismalari devam eden tapinagin bulundugu yere geliyorlar Akropol alanina turistler için konulan bilgilendirici tabelalar ve yön isaretleri ile kolay ve zevkli bir gezi sagliyor Ziyaretçiler Bergama'nin hem baraj gölü, hem de kentin yerlesim alanini tümüyle görebiliyor fotograf çekebiliyorlar Tapinak yakinlarinda bulunan dilek kuyusuna para atanlar Akslepion'da ki kutsal olduguna inanilan suyu içip dilekte bulunduklari gibi burada da dilek tutuyorlar Bergama'ya ayni yoldan gelip sikilanlar veya çevre gezilerine merakli olanlar için Savastepe yolunu kullanarak Kozak Yaylasi üzerinden farkli bir güzergah takip edebilir, en az Bergama evleri kadar güzel mimari dokuya sahip Soma, Kinik gibi merkezlerde farkli atmosferler yasayabilirsiniz
ÖNEMLİ TELEFONLAR
Bergama Turizm Danisma Müdürlügü: (+90-232) 633 18 62
Turizm Polisi : (+90-232) 631 28 38
BERGAMA BELEDIYESI : Telefon 0 232 632 80 05
|