Şehr-İ Van

Van Urartu Su Kanalları

Doğu Anadolu Bölgesinin il sulama kanalları, gölet ve barajları MÖ 1000 yılında Urartular tarafından yapılmıştır Günümüze kadar gelebilen Urartu su kanallarından Menua (Semiramis-Şamram) Su Kanalı ile Ferhat Sulama Kanalı Anadoluda su mühendisliğinin en iyi örneklerini yansıtmaktadır

Menua (Semiramis-Şamram) Su Kanalı (Gürpınar)



Menua (Semiramis-Şamram) Su Kanalı Anadoludaki Urartulardan günümüze gelebilen en görkemli kanal olup, 51 km uzunluğundadır Vanın Gürpınar Ovasından Urartu Krallığının başkentinin bulunduğu Van Ovasına (Tuşba) tatlı su getiren Menua Kanalı aynı zamanda tarım alanlarını da sulamaktadır Van Bölgesinin en yüksek engebesini meydana getiren Baş et Dağının batı yönündeki kalker kayalıklarından kaynaklanan su aynı zamanda da yörenin en büyük su kaynağıdır Bu kaynağın güneybatısındaki kalker kayalığın şekillendirilmesi ile oluşturulan kitabeler yurdumuzdan kaçırılmıştır Kral Menuanın bu kitabesi günümüzde Almanyada Pergamun Müzesinde sergilenmektedir

Bu kanalın çevresinde Kral Menua tarafından kızı Tariria için yaptırılmış teraslar halinde asma bahçeleri bulunuyordu Menua Kanalı doğudan batıya doğru akarak Hoşap Çayı üzerinden geçirilmiştir Ancak Hoşap Çayı üzerindeki Urartuların su aşırtma kemerleri yıkılmıştır Bu aşırtma kemerlerinin yalnızca iri taşlardan yapılmış temel kalıntıları görülmektedir Kanal suyunun belirli bir seviyede akıtılabilmesi için arazinin bazı yerlerinde çukurlar ve derin vadilere yüksek duvarlar örülmüş ve arazi aynı düzeye getirilmiştir Bunlardan Gülo Boğazı ile Kadem Bastı mevkileri destek duvarlarının en yüksek olduğu yerlerdir

Kaynağın çıktığı yerin deniz seviyesinden yüksekliği 1760 m Menua Kanalının Van Ovasında son bulduğu yerin deniz seviyesinden yüksekliği ise 1700 m dir Bu kanal 10/10000–3/10000 arasındaki bir eğimle Van Ovasına su taşımıştır Taşıdığı suyun kapasitesinin 75000000 m3ten fazla olduğu sanılmaktadır Kanalın yapımındaki destek duvarları Edremit ve Harabedar mevkilerindeki kalker taş ocaklarından elde edilmiştir Duvarlar bindirme tekniğinde yapılmış, yalnızca taşların dış yüzeyleri kabaca düzeltilmiştir