Hattuşaş / Çorum

BOĞAZKALE-HATTUŞA

Günümüzden 5 bin yıl öncesine ait kültürel verilere rastlanan Boğazkalede, ilk organize devleti kuran Hititlerin, ilk başkenti Hattuşa bulunmaktadır Hattuşa Anadolunun kalbinde, UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alınmış ülkemizdeki 9 değerden biridir
Hitit uygarlığı en az Mısır Uygarlığı kadar eski ve zengin bir uygarlıktır Hititlerle Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Antlaşması metin tabletleri Boğazkalede bulunmuştur Ayrıca, Hattuşanın en büyük ve etkileyici kutsal mekanı, şehrin dışında yeralan, yüksek kayalar arasında saklanmış Yazılıkaya Kaya Tapınağıdır Tapınakta 90tan fazla tanrı, tanrıça, hayvan ve hayal ürünü yaratıklar kaya yüzeyine işlenmiştir
Boğazkale İlçesi , Sungurlu İlçesine bağlı bir bucak merkezi iken ; 1987 yılında yörenin turistik durumu dikkate alınarak ilçeye dönüştürülmüş ve Çoruma bağlanmıştırİlçe olmadan önce ; Boğazköy ismini taşıyan yerleşim yeri, Çorum İlinin 82 km güneybatısındadır
Hattuşa ve Yazılıkayanın keşfi 1834 yılında olmuştur1835-1894 yılları arasında çeşitli yabancı arkeologlar tarafından ferdi çalışmalar yapılmış ; 1904 yılından itibaren ise Alman Doğu Kültürleri Araştırma Merkezi tarafından kazı çalışmaları başlatılmıştır1939 yılından bu yana da kazılar, aralıksız olarak devam etmektedir
Boğazkale; Hattuşa ve Yazılıkaya ören yerleri 02101998 tarihinde Milli Park olarak ilan edilmiştir

Tarihçe:Boğazkale, Hitit uygarlığının başkenti Hattuşaın bulunduğu şehirdir İlk yerleşim Kalkolitik çağda başlamış; ilk Tunç çağında Hattilerin sonra Asur ticaret kolonilerinin mekanı olan Hattuşaş, Hititler döneminde başkent olmuştur Böylece ilçenin gerçek tarihi, MÖ2000 yıllarında başlamış olur Kentin asıl merkezini Büyük Kale teşkil eder Büyük Mabetin bulunduğu yer ise aşağı şehir bölgesidir Yazılıkaya Açık Mabedi de Hitit uygarlığının en önemli bölgeleridir Burada ele geçirilen tabletler, tarihe ışık tutmaktadır
Hititlerden sonra bölgeye Frigler, Medler, Galatlar, Romalılar, Bizanslar hakim olmuştur
1071 Malazgirt Zaferinden sonra 1075 yılında Melik Ahmet Gazi komutasındaki Danişmendli ordusu tarafından Çorum Bölgesinin fethiyle buralara da Türk göçleri başlar 16 yüzyılda Türkmen boylarından Maraşlı Dulkadiroğullarından bir grup önce Hattuşaş / Boğazköyün 3 km kuzeyindeki Yekbasa yerleştirilirken, 17 yüzyılın sonunda buradan Eski Hitit başkentinin eteğine taşınırlar
Hattuşaş 1986 yılında UNESCOnun “Dünya Kültür Mirası” listesine alınınca yörenin turistik durumu dikkate alınarak harekete geçilmiştir Boğazköy adıyla Sungurluya bağlı bir bucak iken adı Boğazkaleye çevrilerek 1987 yılında Çoruma bağlı bir ilçe haline getirilmiştir Çorum, binlerce yıldır çeşitli uygarlıkların yan yana ve üst üste oluşturduğu yerli Anadolu kültür geleneğini devam ettiren illerin başında gelirMaddi kültür belgelerinin zenginliği açısından adeta bir açık hava müzesi görünümünde olan Çorum yöresi 1830lu yıllardan itibaren Avrupalı gezginlerin, bir çok yerli ve yabancı bilim adamlarının ilgi odağı haline gelmiştir
İklim:Karasal ve kuru bir iklimi vardır

ULAŞIM
Karayolu: İlçeye ulaşım karayolu ile sağlanmaktadır İlçenin, Ankaraya uzaklığı 200 kmdir Ankara-Samsun karayolu üzerinde bulunan Sungurlu'dan ( Sungurlu-Boğazkale arası 30 km) her zaman için Boğazkaleye ulaşmak mümkündür Çorum'daki otobüs işletmelerinin, Sungurluda irtibat büroları bulunmaktadır Otogar, kent merkezinde bulunmaktadır
Otogar Tel : (+90-364 ) 213 66 70
Hava Yolu: Çorum'a en yakın havaalanı olan Samsun havaalanı 176 km'dir Ankara Havaalanı 242 km'dir

NE YENİR?

Leblebisi ile ünlü olan Çorum, yöresel yemekler bakımından oldukça zengindir
İlin özgün yemekleri arasında Mayalı, (Saç Mayalısı, Tava Mayalısı), Yanıç, Cızlak, Kömbe, Oğmaç, Hingal, Haşhaşlı Çörek, Borhani (Hamurlu, Yumurtalı, Mantarlı) Helise, Çullama, Madımak, Tirit, İskilip Dolması, Keşkek, Kara Çuval Helvası, Hedik, Teltel, Has Baklava sayılabilir

NE ALINIR?
Boğazkale İlçesinden alınabilecek şeylerin başında, Hitit Uygarlığını simgeleyen taştan yapılmış el sanatları, halı ve kilim gelmektedirAyrıca, farklı lezzetiyle Çorum leblebisi de dostlarınıza hediye olarak götürülebilir

YAPMADAN DÖNME
[IMG]http://wwwkulturgovtr/TR/resimgosteraspx?DIL=1&BELGEANAH=94863&RESIMISIM=k irmizi**********[/IMG]Boğazkale ve yakın çevresindeki ören yerlerini gezip, Hitit Uygarlığını tanımadan,
[IMG]http://wwwkulturgovtr/TR/resimgosteraspx?DIL=1&BELGEANAH=94863&RESIMISIM=k irmizi**********[/IMG]Çorum Leblebisi almadan,
Dönmeyin

ÖNEMLİ TELEFONLAR
Valilik : (+90-364) 213 84 18
Belediye: (+90-364) 213 53 10
Hastane: (+90-364) 225 40 00
Polis : (+90-364) 224 10 09
Jandarma: (+90-364) 225 15 00
İl Turizm Müdürlüğü: (+90-364) 213 77 17 - 224 81 35
e-mail: corumhitit@ttnetnettr - info@ corumturizmgovtr
Kültür Müdürlüğü: (+90-364) 212 05 10
Çorum Müzesi Müdürlüğü : (+90-364) 213 15 68
Boğazköy Müzesi : (+90-364) 452 20 06
Alacahöyük Müzesi: (+90-364) 422 70 11