Multipl Skleroz Ms Hastalığı Belirtileri Nedenleri Tehşis Ve Tedavi

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

Multipl Skleroz MS Hastalığı Belirtileri Nedenleri Tehşis ve Tedavi

Beynin konuşma, yürüme, görme gibi fonksiyonları üzerindeki kontrolünü kaybetmesine neden olan MS, ileri dönemde tekerlekli sandalyeye mahkûm olmaya kadar götürebiliyor

MS, bağışıklık sisteminin bir çeşit şaşkınlığı olarak da kabul ediliyor

Henüz önlenebilir veya tedavi edilebilir bir hastalık olmaması nedeniyle fazla bilinmeyen MS, çoğu kez akıl hastalığı sanılıyor ya da belirtilerinden ötürü hastaların 'sarhoş gibi algılanmalarına yol açıyor

'Türkiye MS Tanıtım Haftası olarak ilan edilen mayıs ayının üçüncü haftasında, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türkiye MS Derneği Tıbbi Komite Başkanı Prof

Dr

Aksel Siva, hastalıkla ilgili sorularımızı yanıtladı

MS nasıl bir hastalık?
Genç erişkinlerde görülen bir merkezi sinir sistemi hastalığı

Özellikle 20- 40 yaş arası ilk belirtilerini veriyor ve yaşam boyu sürüyor

Ama 7, 16 hatta 65 yaşında da ortaya çıktığı oluyor

Kesinlikle bulaşıcı ya da bir akıl hastalığı değil

Tipik belirtileri nelerdir?
Görme bulanıklığı, çift görme, görüntünün kayması gibi görme bozuklukları, bir kolda, bacakta ya da her iki bacakta güçsüzlük şeklinde kendini gösterebiliyor

Yürümede dengesizlik, bir veya iki elde titreme, idrar kaçırma ya da yapamama, uyuşma gibi sorunlarla ortaya çıkabiliyor

Ancak bu belirtiler tek başlarına MSi düşündürmez

MS tanısını en çok destekleyen inceleme yöntemi ise 'manyetik rezonanstır (MR)

Görülme sıklığı nedir?
Ekvator kuşağında hemen hemen hiç görülmüyor

Ama kutuplara gidildikçe artıyor

İspanya ve İtalyada her 100 bin kişiden 50 - 60 kişi etkilenirken, Almanyada 100 binde 80, İsveç ve İngilterede 100 binde 100ü geçiyor

Kuzey Avrupa ülkelerinde her 1000 kişiden biri MSli

ABDde ve Kanadanın kuzeyinde bazı bölgelerde MSli oranı her 500 - 750 kişiden biri gibi daha yüksek oranlara çıkabiliyor

Edirnede yapılan bir çalışmada Türkiyedeki görülme sıklığı 100 binde 34 bulundu

Çevresel etmenler MSin ortaya çıkmasında rol oynuyor mu?
Muhtemelen çevrenin de etkisi var

Ama nasıl etkisi olduğunu iyi bilmiyoruz

Sarı ırkta örneğin Kuzey Amerikayla aynı enlemde olan Kuzey Japonyaya bakıldığında MSlilerin sayısı çok düşük

Sarı ırkın, kısmen siyah ırkın MSe karşı koruyuculuğu var

Beyaz ırk MSin ortaya çıkması için daha yatkın

En çok sarı saçlı, renkli gözlü, beyaz tenli kadınlarda görülüyor

Zaten kadınlarda erkeklerden 2 kat daha fazla rastlanıyor

Hastalık öldürücü olabiliyor mu?
Kişiden kişiye farklı seyredebiliyor

Ataklı olanlar bazen iz bırakmadan düzeliyor ama MS öldürücü bir hastalık değil

Yeni tedavi yaklaşımları nelerdir?
10 yıldır kullanılan koruyucu ilaçlar var

Hastalığı yok etmiyor, ama atak olma ihtimalini azaltıyor

Beyinde ortaya çıkardığı izleri azaltmak mümkün oluyor

Kök hücre çalışmaları da sürüyor

Anneden bebeğe geçme riski var mı?
Yüzde 1in altında

Sigara ve alkol tetikleyici mi?
Sigara hastalığın bazı belirtilerini artırabiliyor

Alkolün çok aşırıya gidilmedikçe bir mahsuru yok

Hamilelik riskli mi?
MSli kadın hamile kalamaz ya da kalmamalı gibi yanlış bir kanı var

İsterse beş tane hamilelik yaşasın, bunun bir zararı yok

En çok sorulanlar

Egzersiz MSe yararlı oluyor mu?
- Tek başına egzersiz MSi düzeltmez ancak bazı komplikasyonların önüne geçebilir

İştah ve uykuyu düzenlemeye yardımcı olduğu gibi kendini iyi hissetmeye de katkıda bulunur

MS cinselliği etkiler mi?
- Hastalıkla ilgili her şey -fiziksel belirtilerden, duygusal etkisine dek- cinsel hayatı etkileyebilir

Ancak bu, cinsel problemlerin tedavi edilemeyecekleri anlamına gelmez

MSi olan kişiler tatminkâr bir cinsel yaşam yaşayabilirler

MSlilerde depresyona sık rastlanır mı?
- MSi olan kişilerin yüzde 30 - 40ı hafif ya da orta derecede depresyona girmektedir

Stres MSi kötüleştirir mi?
- Stresin MSe neden olduğuna veya kötüleştirdiğine ilişkin bir kanıt yok

MSli kişiler stresle mücadelede, hem zihinsel hem de fiziksel açıdan olabildiğince aktif olmalı, eğlenceye vakit ayırmalıdır

Sıcaklık MSi nasıl etkiler?
- Sıcaklık MSi kalıcı bir şekilde kötüleştirmez

Ancak, günün sıcağından kaçınmak ve sıcak su yerine ılık suda banyo yapmak iyi olur

Grip aşısı yaptırılabilir mi?
- Grip aşıları bazı MSlilerde belirtilerde artışa neden olabilmekte

Bununla birlikte, grip aşılarının şiddetlenmelerinin sayısında bir artışa neden oldukları fikrini destekleyecek kanıt mevcut değil

(Schering İlaç tarafından hazırlanan MSle yaşamak kitapçığından alınmıştır)

11-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Multipl Skleroz Ms Hastalığı Belirtileri Nedenleri Tehşis Ve Tedavi Multipl Skleroz MS Hastalığı Belirtileri Nedenleri Tehşis ve Tedavi Beynin konuşma, yürüme, görme gibi fonksiyonları üzerindeki kontrolünü kaybetmesine neden olan MS, ileri dönemde tekerlekli sandalyeye mahkûm olmaya kadar götürebiliyor MS, bağışıklık sisteminin bir çeşit şaşkınlığı olarak da kabul ediliyor Henüz önlenebilir veya tedavi edilebilir bir hastalık olmaması nedeniyle fazla bilinmeyen MS, çoğu kez akıl hastalığı sanılıyor ya da belirtilerinden ötürü hastaların 'sarhoş gibi algılanmalarına yol açıyor 'Türkiye MS Tanıtım Haftası olarak ilan edilen mayıs ayının üçüncü haftasında, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türkiye MS Derneği Tıbbi Komite Başkanı Prof Dr Aksel Siva, hastalıkla ilgili sorularımızı yanıtladı MS nasıl bir hastalık? Genç erişkinlerde görülen bir merkezi sinir sistemi hastalığı Özellikle 20- 40 yaş arası ilk belirtilerini veriyor ve yaşam boyu sürüyor Ama 7, 16 hatta 65 yaşında da ortaya çıktığı oluyor Kesinlikle bulaşıcı ya da bir akıl hastalığı değil Tipik belirtileri nelerdir? Görme bulanıklığı, çift görme, görüntünün kayması gibi görme bozuklukları, bir kolda, bacakta ya da her iki bacakta güçsüzlük şeklinde kendini gösterebiliyor Yürümede dengesizlik, bir veya iki elde titreme, idrar kaçırma ya da yapamama, uyuşma gibi sorunlarla ortaya çıkabiliyor Ancak bu belirtiler tek başlarına MSi düşündürmez MS tanısını en çok destekleyen inceleme yöntemi ise 'manyetik rezonanstır (MR) Görülme sıklığı nedir? Ekvator kuşağında hemen hemen hiç görülmüyor Ama kutuplara gidildikçe artıyor İspanya ve İtalyada her 100 bin kişiden 50 - 60 kişi etkilenirken, Almanyada 100 binde 80, İsveç ve İngilterede 100 binde 100ü geçiyor Kuzey Avrupa ülkelerinde her 1000 kişiden biri MSli ABDde ve Kanadanın kuzeyinde bazı bölgelerde MSli oranı her 500 - 750 kişiden biri gibi daha yüksek oranlara çıkabiliyor Edirnede yapılan bir çalışmada Türkiyedeki görülme sıklığı 100 binde 34 bulundu Çevresel etmenler MSin ortaya çıkmasında rol oynuyor mu? Muhtemelen çevrenin de etkisi var Ama nasıl etkisi olduğunu iyi bilmiyoruz Sarı ırkta örneğin Kuzey Amerikayla aynı enlemde olan Kuzey Japonyaya bakıldığında MSlilerin sayısı çok düşük Sarı ırkın, kısmen siyah ırkın MSe karşı koruyuculuğu var Beyaz ırk MSin ortaya çıkması için daha yatkın En çok sarı saçlı, renkli gözlü, beyaz tenli kadınlarda görülüyor Zaten kadınlarda erkeklerden 2 kat daha fazla rastlanıyor Hastalık öldürücü olabiliyor mu? Kişiden kişiye farklı seyredebiliyor Ataklı olanlar bazen iz bırakmadan düzeliyor ama MS öldürücü bir hastalık değil Yeni tedavi yaklaşımları nelerdir? 10 yıldır kullanılan koruyucu ilaçlar var Hastalığı yok etmiyor, ama atak olma ihtimalini azaltıyor Beyinde ortaya çıkardığı izleri azaltmak mümkün oluyor Kök hücre çalışmaları da sürüyor Anneden bebeğe geçme riski var mı? Yüzde 1in altında Sigara ve alkol tetikleyici mi? Sigara hastalığın bazı belirtilerini artırabiliyor Alkolün çok aşırıya gidilmedikçe bir mahsuru yok Hamilelik riskli mi? MSli kadın hamile kalamaz ya da kalmamalı gibi yanlış bir kanı var İsterse beş tane hamilelik yaşasın, bunun bir zararı yok En çok sorulanlar Egzersiz MSe yararlı oluyor mu? - Tek başına egzersiz MSi düzeltmez ancak bazı komplikasyonların önüne geçebilir İştah ve uykuyu düzenlemeye yardımcı olduğu gibi kendini iyi hissetmeye de katkıda bulunur MS cinselliği etkiler mi? - Hastalıkla ilgili her şey -fiziksel belirtilerden, duygusal etkisine dek- cinsel hayatı etkileyebilir Ancak bu, cinsel problemlerin tedavi edilemeyecekleri anlamına gelmez MSi olan kişiler tatminkâr bir cinsel yaşam yaşayabilirler MSlilerde depresyona sık rastlanır mı? - MSi olan kişilerin yüzde 30 - 40ı hafif ya da orta derecede depresyona girmektedir Stres MSi kötüleştirir mi? - Stresin MSe neden olduğuna veya kötüleştirdiğine ilişkin bir kanıt yok MSli kişiler stresle mücadelede, hem zihinsel hem de fiziksel açıdan olabildiğince aktif olmalı, eğlenceye vakit ayırmalıdır Sıcaklık MSi nasıl etkiler? - Sıcaklık MSi kalıcı bir şekilde kötüleştirmez Ancak, günün sıcağından kaçınmak ve sıcak su yerine ılık suda banyo yapmak iyi olur Grip aşısı yaptırılabilir mi? - Grip aşıları bazı MSlilerde belirtilerde artışa neden olabilmekte Bununla birlikte, grip aşılarının şiddetlenmelerinin sayısında bir artışa neden oldukları fikrini destekleyecek kanıt mevcut değil (Schering İlaç tarafından hazırlanan MSle yaşamak kitapçığından alınmıştır)