11-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Arktik Okyanusu'nda Ki Tehlike
Arktik Okyanusunda ki Tehlike
Kuzey Denizi kıyısındaki donmuş sahanlıktan atmosfere muazzam miktarlarda metan gazı sızıyor
Kuzey Buz Denizi olarak da tanıdığımız Arktik Okyanusun geniş bir bölgesinin donmuş tabanında delikler oluştuğu ve deniz tabanında hapsolmuş metanın ürkütücü miktarlarda atmosfere sızmaya başladığı açıklandı Uzmanlar, Doğu Sibirya Arktik Sahanlığı diye adlandırılan sığ taban bölgesi altındaki metan konsantrasyonunun çok küçük bir oranının bile atmosfere karışmasının, ani bir iklim değişimini tetikleyebileceği uyarısını yapıyorlar

Jeolog ve iklimbilimcilerin korkusu iki nedene dayanıyor Birincisi bölgede sürekli don halinde bulunan deniz tabanına gömülü metan rezervlerinin büyüklüğü İkincisiyse, metanın yaşadığımız küresel ısınmadan sorumlu tuttuğumuz karbondiyoksitten 30 kat daha etkili bir sera gazı olması
Çalışmalarını Alaska Fairbanks Üniversitesinde sürdüren Rus bilimciler Natalia Shakhova ve İgor Semilotov, Doğu Sibirya Arktik Sahanlığından sızan metanın, Dünyanın tüm okyanuslarından çıkan metan miktarına eş olduğu uyarısında bulundular
Dünyanın jeolojik geçmişindeki soğuk dönemlerde atmosferdeki metan içeriğinin milyonda 0,3 – 0,4, sıcak dönemlerdeyse milyonda 0 6 – 0 7 olduğunu kaydeden araştırmacılar, bugünse Arktik bölgedeki metan konsantrasyonunun milyonda 1 85 değerine vardığına dikkat çekiyorlar
Shakhova ve Semilotov, bölgedeki sığ metan hidrat yataklarında hapsolmuş olduğu düşünülen metan gazının yalnızca yüzde 1inin bile salınması halinde Dünya atmosferindeki metan miktarının 3-4 kat artacağını vurguluyorlar Bu da yavaş seyreden küresel ısınmanın hızla bir iklim değişimine dönüşmesi anlamına geliyor
Araştırmacıların Science dergisinde yayımladıkları bulgulara göre bölgedeki kıta sahanlığının bazı bölgelerinde metan çıkışı yazın ortalamanın 400, kışınsa 1400 kat üzerine çıkıyor
Doğu Sibirya Arktik Sahanlığı, 50 metre ya da daha sığ derinliklerde sürekli don (permafrost) durumda toplam 2 milyon kilometrekare bir alanı kaplıyor Çalışmalarda donmuş tabanın çözülmeye başladığı ve 100den fazla deliğin oluştuğu görülmüş Dar bir şerit halinde uzanan kıta sahanlığının sığlığı, tehlikenin artmasına neden oluyor Çünkü derinlerdeki deniz tabanında ortaya çıkan metan gazı, yüzeye çıkıncaya kadar oksitlenerek karbondioksite dönüşüyor Sığ yerlerden çıkan metansa, oksitlenmeye vakit bulamadan atmosfere karışıyor Araştırmacılar, oluşan metan bacalarından çıkan metanın suda erimekle kalmayıp baloncuklar halinde yüzeye yükselerek doğrudan atmosfere çıktığını belirtiyorlar
|
|
|