|
Prof. Dr. Sinsi
|
125 Milyon Yıllık Kuş Fosilleri
125 milyon yıl önce yaşamış kuşlar
Kuşlar, günümüzden milyonlarca yıl önce bugün olduklarından çok farklıydı Dev dişleri, uzun burunları ve kemikli kuyrukları vardı Los Angeles Ulusal Tarih Müzesinden Luis Chiappe, “Mesozoik Çağda kuş gözlemi yapmaya çıkmak gerçekten çok farklı bir deneyim olurdu” diyor 250 ile 65 milyon yıl öncesindeki dönemi kapsayan Mesozoik Çağda, Dünyanın kendisi de bugünkünden çok farklıydı Atmosfer çok daha sıcaktı ve buzullar henüz yoktu Kıtalar, bugünkü hallerine daha gelmemiş, okyanus seviyesi bugünkü seviyeye inmemişti Wired dergisi, Çinde yapılan arkelojik kazılarda ortaya çıkarılan 120-125 milyon yıl öncesine ait kuşların fosillerini tanıttı Modern kuşlar ile dinozorların dünyada hüküm sürdüğü dönemde yaşayan ataları arasındaki büyüklük farklı, kuşların kalça kemikleri karşılaştırılarak tespit ediliyor
Jeholornis, Mesozoik fosillerin en ilkel olanı Çok küçük dişleri, kısa pençeli kanatları ve çok uzun kemikli bir kuyruğa sahipti Chiappe, Jeholornisin dalları kavrayabilen ayakları olduğunu belirtti Bu da, Jeholornisin vaktinin büyük kısmını ağaçlarda geçirdiğine işaret ediyor Ancak hindi büyüklüğündeki bu kuşlar iyi uçamıyordu ve ancak bir ağaçtan diğerine ulaşabilen bir menzilleri vardı Bu yüzden dinozorların da avı olabiliyorlardı
Akbaba büyüklüğünde olan Sapeornis, uzun, geniş kanatlara sahipti Sadece üst çenesinde, kürek gibi dişleri vardı Sapeornisin midesi, tohum ve tahılları iyi sindirebilme özelliğine sahipti Ayakları çok iyi kavrama yeteneğine sahip olan bu kuşun da ağırlıklı olarak ağaçlarda yaşadığı düşünülüyor
Birçok farklı türü olan Confuciusornis, çok uzun kanatlara ve uzun tüylere sahipti Bazılarnını, fotoğrafta görüldüğü gibi vücutları kadar uzun olan süs özelliği taşıyan tüyleri vardı Karga büyüklüğündeki kuşun çok güçlü pençeleri vardı Ancak Chiappe bu kuşun ağaçlara tırmanma özelliği olduğu konusunda şüpheli: “Pençeleri bu kadar uzun tüylere sahipken bir yüzeyi çok sıkı kavramaları mümkün değil”
Araştırmacılar, antik göllerde yüzlerce Confuciusornis fosilinin yatabileceğini belirtiyor Ancak bu kuşların yüzebildiğine dair bir kanıt bulunmuyor Chiappe, “Bu kuşların göğüs kafesleri büyük ve kemikleri genişti Kasları da doğru orantılı olarak gelişmiş olmalı Bu da iyi uçtuklarını gösterir” dedi Confuciusornis fosillerinin halleri, bu kuşlarının birçoğunun yanardağ patlaması gibi bir faciada öldüklerine işaret ediyor Bu yüzden Confuciusornis fosilleri çok fazla ve arkeologların çalışmalarında önemli bir yer tutuyor
Changchengornis, kanca şeklinde kısa bir gagası, çatallı kuyruğu, desenli tüyleri ve ayağında dört pençesi olan bir kuştu Kerkenez büyüklüğündeki kuş, akarabası olan Confuciusornisden daha küçüktüChiappe, “Dişler yoktu Büyük olasılıkla böcek yiyerek besleniyorlardı” dedi
Sığırcık büyüklüğündeki Longipteryx uzun kanatlara, güçlü pençelere ve uzun bir buruna sahipti Chiappe, “Ancak dişleri yoktu, çünkü büyük dişleri vardı Büyük olasılıkla balıkla besleniyordu Burunlarına kadar uzanan dişleri, balıkları yakalamalarını kolaylaştırıyor olmalıydı” dedi Longipteryx, iyi uçan kuşlardaki göğüs kemiği yapısına sahip değildi Ancak küçük olmaları ve uzun kanatlara sahip olmaları, onların iyi uçmasını sağlıyordu
Chiappe, “Rapaxavis çok küçük bir kuştu Hafif bir bünyesi, uzun, çok ince bir burnu ve küçük dişleri vardı Kendisiyle aynı dönemde var olmuş birçok kuşa kıyasla ellerinde pençeleri yoktu ancak ayaklarında dört tane vardı Küçük kuş, büyük burnunu büyük olasılıkla kabuklular, kurtçuklar ve larvaları yakalamak için kullanıyordu Leziz!
Genelde güvercin büyüklüğünde olan Pengornis, “Rusyadaki Ortodoks Kiliselerinin kubbelerine ve soğana benzeyen” dişlere sahipti Bu dişler delmek için değil ancak, kabukları, salyangozları ve yengeçleri ezmek için birebirdi
Hongshanornis, uzun bacakları ve uzun ayak parmakları olan bir kuştu Rapaxavis gibi, o da kızılbacak boyutlarındaydı Dalış uzmanı olan Hongshanornis, büyük olasılıkla suya yakın bölgelerde yaşıyor ve göl kıyılarındaki omurgasızlarla besleniyordu Güçlü bür gagası olan kuşun dişleri o kadar küçük ki, bazı bilim insanları bu kuşun dişi olmadığını kabul ediyor Hongshanornis aynı zamanda uzun kanatlara ve uzun tüyleri olan bir kuyruğa sahipti
Tünemeyi dseven bir kuş olan Eoenantiornis, yuvarlak bir kuyruğa, kısa bir buruna ve böcekleri bir güzel çiğnemesine yarayan çok keskin dişlere sahipti Büyüklüğü bir sarı asma kuşu kadardı
Chiappe, “Longirostravis çok zarif, güzel bir kuştu” diyor Küçük, çivi benzeri dişleri olan kuşun dişleri burnunun sonunda başlıyordu Tıpkı Rapaxavis gibi, Longirostravis de sulak ve çamurlu bölgelerde omurgasız avına çıkıyordu
Chiappe, “Zhongornis, küçük, çok ilginç bir kuştu Uzun ve kısa kuyruklu kuşların arasında bir yerdeydi” dedi Serçe büyüklüğündeki kuş pençeli uzun “parmaklara”, kısa bir buruna, kısa kuyruğa sahipti Dişleri olup olmadığı ise bilinmiyor
Yanornis, anatomik yapısı modern kuşlara en çok benzeyen kuştu Güvercin büyüklüğündeki kuş uzun bir buruna, yellenen bir kuyruğa ve iyi uçmasını sağlayan güçlü göğüs kemiği ve kaslarına sahipti Sapeornis gibi bitkileri, tahılları, tohumları ve yaprakları iyi sindirebiliyordu Bilim insanlarının midelerinde balık artıkları bulması, bu kuşların da göl yakınlarında yaşadığına işaret etti
|