Afrika'nın Tozu Amazon'da Çiçek Açtırıyor

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

Afrika'nın Tozu Amazon'da Çiçek Açtırıyor

Dünya'nın en ıssız bölgesinden esen rüzgârlarla Dünya'nın en verimli topraklarına ulaşan tozlar oradaki bitki örtüsü için çok önemli bir gübre kaynağı

Yapılan ölçümlerde bu tozlu rüzgârların bitkiler için besin niteliği taşıyan, önemli miktarda mineral içerdiği tespit edildi

Bu durum Amazon'daki bazı minerallerce fakir toprakların eksiğini de telafi etmiş oluyor

Bu tozların esas kaynağı Afrika'daki Bodélé havzası

Bu havza Dünya'daki en tozlu bölge olarak biliniyor

Bilim insanları 2005 yılında bu havzadan toz örnekleri alıp kimyasal olarak incelediler

İnceleme sonucuna göre tozlar, bitkilerin gelişiminde çok önemli rol oynayan demir ve fosfor iyonları bakımından hayli zengindi

Bu araştırma bilim dünyasını hayli şaşırtmıştı

Çünkü bu tozlardaki gerçek mineral zenginliği, var olduğu düşünülen miktarın tam 38 katı kadardı

Şu anda ise bu mineral zenginliğinin sebebi araştırılıyor

Uzmanlar bunun sebebinin, bu toprakların eski Çad Gölü yatağı üzerinde bulunması olabileceğini düşünüyor

Günümüzde çok büyük oranda kurumuş olan göl, en geniş olduğu zamanda 400

000 kilometrekarelik bir alan kaplıyordu

Şimdiki alanı ise bunun yüzde birinden bile küçük

Eğer saçılma bu hızla devam ederse ve iklimlerde çok ciddi değişiklikler olmaz ise, bu toz yığını daha 1000 sene kadar Amazon ormanlarını besleyecek gibi görünüyor

Bu sayede Dünya'daki en büyük oksijen kaynaklarından biri olan Amazon ormanları daha uzun bir sure bu özelliğini koruyacak

Ancak örneğin Afrika'daki yağmur miktarındaki olası artışlar bu toz akışını azaltabilir ve Amazon ekosistemi bu durumdan önemli ölçüde etkilenebilir

Atmosferdeki toz miktarındaki değişiklikler başka ciddi değişikliklere de yol açabilir

Örneğin toz miktarındaki artış Dünya'dan geri yansıyan Güneş ışınlarını engelleyerek küresel ısınmayı artırabilir ya da bulut oluşumlarını etkileyebilir ve hatta tropik fırtınalara bile yol açabilir

Kaynak : Bilim ve Teknik -TÜBİTAK / Ekim 2010

11-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Afrika'nın Tozu Amazon'da Çiçek Açtırıyor Afrika'nın Tozu Amazon'da Çiçek Açtırıyor Dünya'nın en ıssız bölgesinden esen rüzgârlarla Dünya'nın en verimli topraklarına ulaşan tozlar oradaki bitki örtüsü için çok önemli bir gübre kaynağı Yapılan ölçümlerde bu tozlu rüzgârların bitkiler için besin niteliği taşıyan, önemli miktarda mineral içerdiği tespit edildi Bu durum Amazon'daki bazı minerallerce fakir toprakların eksiğini de telafi etmiş oluyor Bu tozların esas kaynağı Afrika'daki Bodélé havzası Bu havza Dünya'daki en tozlu bölge olarak biliniyor Bilim insanları 2005 yılında bu havzadan toz örnekleri alıp kimyasal olarak incelediler İnceleme sonucuna göre tozlar, bitkilerin gelişiminde çok önemli rol oynayan demir ve fosfor iyonları bakımından hayli zengindi Bu araştırma bilim dünyasını hayli şaşırtmıştı Çünkü bu tozlardaki gerçek mineral zenginliği, var olduğu düşünülen miktarın tam 38 katı kadardı Şu anda ise bu mineral zenginliğinin sebebi araştırılıyor Uzmanlar bunun sebebinin, bu toprakların eski Çad Gölü yatağı üzerinde bulunması olabileceğini düşünüyor Günümüzde çok büyük oranda kurumuş olan göl, en geniş olduğu zamanda 400000 kilometrekarelik bir alan kaplıyordu Şimdiki alanı ise bunun yüzde birinden bile küçük Eğer saçılma bu hızla devam ederse ve iklimlerde çok ciddi değişiklikler olmaz ise, bu toz yığını daha 1000 sene kadar Amazon ormanlarını besleyecek gibi görünüyor Bu sayede Dünya'daki en büyük oksijen kaynaklarından biri olan Amazon ormanları daha uzun bir sure bu özelliğini koruyacak Ancak örneğin Afrika'daki yağmur miktarındaki olası artışlar bu toz akışını azaltabilir ve Amazon ekosistemi bu durumdan önemli ölçüde etkilenebilir Atmosferdeki toz miktarındaki değişiklikler başka ciddi değişikliklere de yol açabilir Örneğin toz miktarındaki artış Dünya'dan geri yansıyan Güneş ışınlarını engelleyerek küresel ısınmayı artırabilir ya da bulut oluşumlarını etkileyebilir ve hatta tropik fırtınalara bile yol açabilir Kaynak : Bilim ve Teknik -TÜBİTAK / Ekim 2010