Osmanlı İmparatorluğu Devlet Örgütü

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

Saltanat Makamı

Padişah sıfatı, Osmanlı Hükümdarları arasında geleneksel hükümdarlık niteliğini anlatmak için kullanılsa da; 14

ve 15

yüzyıllarda Osmanlı Hükümdarları; İslamiyet'in etkisiyle sultan, geleneksel olarak bey ve han ünvanlarını da seçerlerdi

Osmanlı hanedanınıdan 36 padişah toplam 623 sene hüküm sürmüştür

İlk önce Bey diye adlandırılan padişahlar, 1383'den itibaren Sultan, 1517 tarihinden sonra da Sultan unvanına ek olarak Halife unvanını da taşımaya başlamışlardır

Osmanlı padişahları tahta çıktıklarında yayımladıkları bir tür genelge olan Adaletnâme; kanunlara uyulması ve herhangi bir haksızlığa hiç kimsenin uğratılmaması konuları hakkında kaleme alınırdı

Ayân-ı Vilâyet

Osmanlı İmparatorluğunda, XVIII

asra gelinceye kadar, her şehir ve kasabada, oranın bir takım nüfuzlu ailelerine eşraf ve âyân denilirdi

Molla, kadı, müftü, müderris, seyyid ve tarikat şeyhi gibi ilmiye mensupları, kethüda yeri ve yeniçeri serdarı gibi kapıkulları ve bunların görevden alınan veya emeklileri ile çocukları, kasapbaşı ve bakkalbaşı gibi esnafın ileri gelenleri, zahireci, kuyumcu, sarraf, bezzaz (dokumacı) ve çuhacı gibi tüccar ve mültezimler (vergi tahsildarı) ayanlardan sayılırdı

Osmanlılarda bunların hepsine birden “â‛yân-ı vilâyet” ismi verilmekteydi

Ayrıca “âyân-ı memleket”, “âyân”, “eşraf”, “âyân-ı belde” gibi isimlerle de anılıyordu

Osmanlı İmparatorluğu'nda Askeri Teşkilat

Osmanlı ordu teşkilatı Anadolu Selçukluları, İlhanlılar ve Memluklular devletlerinin askeri teşkilat yapılarından belirli ölçülerde yararlanılarak kurulmuştur

Osmanlı İmparatorluğu Ordusu'nun Başkomutanlık görevini Hakanlar yapmışlardır

Yaya ve atlılardan oluşturulan ordunun atsız kısmı "yaya”, süvarileri ise "müsellem” şeklinde adlandırılmıştı

Kapıkulu Ocakları'nın kuruluşuna kadar savaşlarda fiili olarak hizmet gördüler

Osmanlı İmparatorluğu'nun temeli atılırken süvari olan beylik kuvvetlerinin yerine vezir Alâaddin Paşa ile Kadı Cendereli Kara Halil'in tavsiyeleriyle Türk gençlerinden oluşan ayrı ayrı biner kişilik yaya ve müsellem isimleriyle muvazzaf ade ve süvari kuvveti kuruldu

Osmanlı Devleti Ordusu

Kapıkulu Ocağı Eyalet Askerleri Kara Okulları Osmanlı Hava Kuvvetleri Donanma-yı Hümayun Diğer Birimler Askeri Bütçe Kapıkulu Piyadeleri

Acemi Ocağı
Yeniçeri Ocağı
Cebeci Ocağı
Topçu Ocağı
Humbaracı Ocağı
Lağımcılar

Kapıkulu Süvarileri

Silahtar
Sipahi
Sağ Ulufeciler
Sol Ulufeciler
Sağ Garipler
Sol Garipler

Yerli Kulu

Azab
Sekban
Tüfenkçi
İcareli
Müsellem

Serhat Kulu

Deliler
Gönüllü
Besli

Topraklı Süvarisi

Tımarlı Sipahiler
Akıncılar

Kara Harp Okulu
Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn

Osmanlı Hava Kuvvetleri
Tayyare Mektebi

Osmanlı Donanması
Kaptan-ı Derya
Haliç Tersaneleri
Forsa (kürekçi)
Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn

Asakir-i Mansure-i Muhammediyye
Nizam-ı Cedid
Sekban-ı Cedid

Ulufe
Has
Zeâmet
Tıma

11-04-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlı İmparatorluğu Devlet Örgütü Saltanat Makamı Padişah sıfatı, Osmanlı Hükümdarları arasında geleneksel hükümdarlık niteliğini anlatmak için kullanılsa da; 14 ve 15 yüzyıllarda Osmanlı Hükümdarları; İslamiyet'in etkisiyle sultan, geleneksel olarak bey ve han ünvanlarını da seçerlerdi Osmanlı hanedanınıdan 36 padişah toplam 623 sene hüküm sürmüştür İlk önce Bey diye adlandırılan padişahlar, 1383'den itibaren Sultan, 1517 tarihinden sonra da Sultan unvanına ek olarak Halife unvanını da taşımaya başlamışlardır Osmanlı padişahları tahta çıktıklarında yayımladıkları bir tür genelge olan Adaletnâme; kanunlara uyulması ve herhangi bir haksızlığa hiç kimsenin uğratılmaması konuları hakkında kaleme alınırdı Ayân-ı Vilâyet Osmanlı İmparatorluğunda, XVIII asra gelinceye kadar, her şehir ve kasabada, oranın bir takım nüfuzlu ailelerine eşraf ve âyân denilirdi Molla, kadı, müftü, müderris, seyyid ve tarikat şeyhi gibi ilmiye mensupları, kethüda yeri ve yeniçeri serdarı gibi kapıkulları ve bunların görevden alınan veya emeklileri ile çocukları, kasapbaşı ve bakkalbaşı gibi esnafın ileri gelenleri, zahireci, kuyumcu, sarraf, bezzaz (dokumacı) ve çuhacı gibi tüccar ve mültezimler (vergi tahsildarı) ayanlardan sayılırdı Osmanlılarda bunların hepsine birden “â‛yân-ı vilâyet” ismi verilmekteydi Ayrıca “âyân-ı memleket”, “âyân”, “eşraf”, “âyân-ı belde” gibi isimlerle de anılıyordu Osmanlı İmparatorluğu'nda Askeri Teşkilat Osmanlı ordu teşkilatı Anadolu Selçukluları, İlhanlılar ve Memluklular devletlerinin askeri teşkilat yapılarından belirli ölçülerde yararlanılarak kurulmuştur Osmanlı İmparatorluğu Ordusu'nun Başkomutanlık görevini Hakanlar yapmışlardır Yaya ve atlılardan oluşturulan ordunun atsız kısmı "yaya”, süvarileri ise "müsellem” şeklinde adlandırılmıştı Kapıkulu Ocakları'nın kuruluşuna kadar savaşlarda fiili olarak hizmet gördüler Osmanlı İmparatorluğu'nun temeli atılırken süvari olan beylik kuvvetlerinin yerine vezir Alâaddin Paşa ile Kadı Cendereli Kara Halil'in tavsiyeleriyle Türk gençlerinden oluşan ayrı ayrı biner kişilik yaya ve müsellem isimleriyle muvazzaf ade ve süvari kuvveti kuruldu Osmanlı Devleti Ordusu Kapıkulu Ocağı Eyalet Askerleri Kara Okulları Osmanlı Hava Kuvvetleri Donanma-yı Hümayun Diğer Birimler Askeri Bütçe Kapıkulu Piyadeleri Acemi Ocağı Yeniçeri Ocağı Cebeci Ocağı Topçu Ocağı Humbaracı Ocağı Lağımcılar Kapıkulu Süvarileri Silahtar Sipahi Sağ Ulufeciler Sol Ulufeciler Sağ Garipler Sol Garipler Yerli Kulu Azab Sekban Tüfenkçi İcareli Müsellem Serhat Kulu Deliler Gönüllü Besli Topraklı Süvarisi Tımarlı Sipahiler Akıncılar Kara Harp Okulu Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn Osmanlı Hava Kuvvetleri Tayyare Mektebi Osmanlı Donanması Kaptan-ı Derya Haliç Tersaneleri Forsa (kürekçi) Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn Asakir-i Mansure-i Muhammediyye Nizam-ı Cedid Sekban-ı Cedid Ulufe Has Zeâmet Tıma