11-03-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Yedi Uyuyanlar - Kitap Özeti
Yedi Uyuyanlar!
Vedius Gymnasiumu yanından doğuya doğru dönen asfalt yol, Yedi Uyuyanlar Mağarasına ulaşır İmparatorluk içindeki Hıristiyanların, Roma Devleti ile anlaşmazlığa düştükleri en önemli konu, İmparator Kültüdür Bu kült gereği Hıristiyanlar, İmparator Tapınağına kurban sunma görevini yerine getirmeyince, devlet tarafından imparator düşmanı sayıldılar Bunlar devlet düşmanları gibi işlem gördüler
İmparator Decius zamanında yaşayan yedi Hıristiyan genç, İmparator Tapınağında yapılması gereken kurban sunma işlemini yerine getirmek istemedikleri için, kentten kaçıp buradaki bir mağaraya saklanIRlar Yedi genç bir süre sonra uykuya dalarlar Uyandıktan sonra yiyecek almak için kente gittiklerinde, yalnız bir gece değil 200 yıl uyudukları ve Roma İmparatorluğunun her yanında Hıristiyanlığın yaygınlaştığını öğrenirler Durumu haber alan imparator Theodosius II, bunu Resurrection yani ölümden sonra insan ruhunun yeniden dünyaya geleceği inanışının bir göstergesi olarak kabul eder O dönemde bu konunun tartışması kiliselerde yapılmıştır
Yedi genç öldükten sonra büyük bir cenaze töreni yapılır ve gömüldükleri mağaranın üzerine bir kilise inşa edilir
1927-28 yıllarında burada yapılan kazılarda, bir kilise ile yüzlerce mezar bulunmuştur Mezarlarda ve kilisenin duvarlarında kutsal kabul edilen Yedi Uyuyanlara hitaben yazılmış yazıtlar vardır
Yedi Uyuyanlara mümkün olduğu kadar yakın gömülme arzusu, yüzyıllar boyunca sürmüştür
Azize Maria Magdalene de burada gömülüdür
M S 250 Yılında Roma tahtında İmparator Decius oturuyordu Hükümdar aynı zamanda koyu bir Hıristiyanlık düşmanıydı Oysa , bu din o yıllarda büyük bir hızla yayılıyordu
Bu yayılışı durdurmak Decius'un en büyük amacıydı Hıristiyanları inançlarından vazgeçirecek ve onları tekrar puta taptıracaktı
Yakalanan Hristiyanları ateşte diri diri yaktırdı , kazıklara oturttu , türlü işkencelerle öldürttü İmparatorun şerrinden bazı hristiyanlar çok uzaklara kaçtılar Bunların içinde 7 arkadaş bir de köpekleri vardı
Bu 7 arkadaş Efesliydiler Romalı askerlerin ellerinden kurtularak Efes'te Panayır Dağı'nda bir mağara buldular ve oraya saklandılar
Amaçları bir zaman burada saklanıp kendilerini unutturmaktı Korku ve üzüntüden yorgun düşmüşlerdi Sürekli dua ettiler Tanrı'nın kendilerini kurtarmasını dilediler Bu arada Efes İmparatoru saklandıklarını haber aldı Derhal adamlarını göndererek mağaranın ağzını koca koca taşlarla ördürdü ve onları içeride açlık ve susuzuktan ölüme bıraktı
Sonraları bu olay unutulur
Aradan geçen uzun zaman sonra magranın önündeki taşlari yıkarlar Buraya koyunlar için ağıl yaparlar, çalışan işçiler ise uyuyan gençleri farketmezler
7 arkadaş uyandıklarında adı Yemliha olan genç yiyecek almak üzere Efes'e doğru korka korka yola koyuluyor Yemliha kente girince hemen bir fırıncıya gidiyor ve ekmek istiyor Karşılık olarak da cebindeki paralardan veriyor
Fırıncı paraları görünce şaşırıyor Yemliha'ya bunları nereden bulduğunu soruyor Yemliha ise daha çok şaşırıyor Bunun üzerine fırıncı bunların 200 yıl evvel kullanılan İmparator Decius dönemine ait paralar olduklarını söylüyor Şimdi Roma tahtında İmparator Theodosius'un bulunduğunu anlatıyor
Yemliha hayretle "Nasıl olur? Ben dün uyudum bugünse uyandım " diyor
Hemen mağaraya dönüyor ve durumu arkadaşlarına anlatıyor
Bunun üzerine tekrar yatıp uyumaya karar veriyorlar Bir daha da uyanmıyorlar
İmparator Theodosius durumu öğrenince adamlarıyla birlikte hemen mağaraya koşuyor ve onları uyurken görüyor Anlatılanlara göre yüzleri pırıl pırıl parlıyormuş
*Gerek İslam gerekse Hıristiyan kaynaklarındaki 7 uyurlar öyküsü pek fazla farklı değil Anadolu'da Yedi Uyurlar Mağarası olarak bilinen onlarca mağara ve öyküleri var
Bunlardan biri de Tarsus'daki mağara
Tarsus da anlatılan Yedi Uyuyanlar Öyküsünün başlangıcı aynı 7 genç ve köpekleri Şehrin dışında Benelüs adındaki bir dağda mağaraya saklanıyorlar İçlerinden biri hergün dilenci kılığında şehre gidiyor ve erzak alıp geliyor Kral onları arıyor bulamayınca babalarını çağırtıyor Babalar oğullarının mallarını dağıtıp dağa kaçtıklarını söylüyorlar O gün kente inen Yemliha, durumu öğrenince korkuyla mağaraya koşup arkadaşlarına olanları anlatıyor
Sabaha kadar dua ediyorlar ve üzerlerine bir uyku hali geliyor
Yiyecekleri başuçlarında olduğu halde uyuyakalıyorlar
Kral adamlarına mağaranın ağzını kapattırıyorBu arada yine kralın adamlarından olan iki inançlı kişi gençlerin isimlerinin ve öykülerinin yazılı olduğu iki kurşun levhayı gizlice duvarın içine koyuyor
Bu levhalarda onların gözleri açık ve uyanıkmış gibi yattıkları ama uykuda oldukları anlatılıyor
*Kuran'da Kehf suresindeki 18 ayette şöyle yazıyor: "Onları uyanık sanırdın, uyuyorlardı, onları sağa ve sola çevirirdik, köpekleri eşikte ayaklarını uzatmıştı Eğer onları görmüş olsaydın, geri dönüp kaçardın İçin korkuyla dolardı "
*Eshab-ı Kehf ya da Yedi Uyurlar Öyküsünün devamı aynı Yani 309 yıl sonra uyanıyorlar ve bir gün geçmiş sanıyorlar Sonra yine yatıp uyumaya devam ediyorlar
*Bir başka kaynak Muhammed İbn-i İshak öyküyü anlatırken kentin adını "Efsus" dağın adını da "Encelüs" olarak belirtiyor
Bir diğer İslam bilgini olan Veheb İbn-i Münebeh , daha ilginç bir yaklaşımda bulunarak şöyle diyor :
"Efsus halkından Ollias adlı birinin içine mağaranın kapısını açmak düşüncesi doğdu Kapıyı açtırttı İşte o anda Yedi Uyurlar kalkıp oturdular Yüzyıllara rağmen hiçbiryerleri değişmemişti "
Aynı kaynak sonra tekrar yatıp uyuduklarını ve öldüklerini de belirtiyor
*Katolikler 7 Temmuz'u anı günü olarak kutluyorlar
Ortodokslara göre ise Yedi Uyurlar 4 Ağustos'ta mağaraya girip , yüzyıllar sonra 22 Ekim'de uyanmışlardır
*Tarsus'daki Eshab-ı Kehf mağarasına girildikten sonra sonunu bulabilmenin olanaksız olduğu söyleniyor Çünkü gittikçe daralan kayalar, sonunda daracık geçitlere dönüşüyor Bölge halkinin anlattıkları ise daha ilginç: Çünkü Tarsus'ta bulunan bazı mağara ve inlerden girilirse Kehf mağarasından çıkılacağına inanılıyor Hatta bu denenmiş ama giren kişiler bir daha ortada görülmemişler yeraltında kayboldukları sanılıyor
*Bazı doğu kaynakları mağara ehlinin adlarını şöyle sıralamışlardır : Yemliha , Mislina , Mekselina , Mernuş ,Debarnus , Şaznuş , Kefeştatyuş ve köpekleri Kıtmir
|
|
|