Cahillikler Kitabının Ortaya Koyduğu Doğru Bildiğimiz Yanlışlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-03-2012

Buffalo Bill bufalolara ne yapıyordu? Hiçbir şey çünkü Kuzey Amerikada bufalo yoktur

Bufalo kelimesi genellikle, yanlış bir biçimde bizon yerine kullanılır

Ancak söz konusu bizonlrsa Buffalo Bill, on sekiz aydan daha kısa bir sürede bu hayvanlarda 4 bin 280 tane öldürdü

ABDde kaç eyalet vardır? ABD bayrağındaki yıldızların her biri bir eyaleti temsil ediyor ve bayrakta 50 tane bayrak bulunuyor

Ancak teknik olarak ABDde sadece 46 eyalet bulunuyor

Virginia, Kentucky, Pennsylvania ve Massachusetts resmi olarak birer Commonwealthtir

Buradaki Commonwealth, İngiliz Uluslar Topluluğu anlamındaki Commonwealth değil, ABDdeki bu dört bölgenin “eyalet” kelimesi yerine, “ortak rızayla oluşturulmuş siyasi topluluk” anlamında kullandıkları terimdir

Develer nereden gelir? Afrika ve Arap çöllerinin simgeleri olsa da deve Amerika kökenlidir

Atlar ve köpekler gibi, develer de 20 milyon yıl önce Amerikanın otlaklarında evrildi

Bu hayvanlar o zamanlar, bildiğimiz haliyle hörgüçlü yük hayvanları olmaktan ziyade, daha çok zürafaya ya da ceylana benziyordu

Bering kara köprüsünden Asyaya 4 milyon yıl önce geçtiler

Su ne renktir? Alışıldık cevap suyun rengi olmadığıdır; su “şeffaf” ya da “saydam”dır ve denizin mavi görünmesinin tek sebebi gökyüzünün denizin üzerine yansımasıdır

Ancak bu doğru değil

Su aslında son derece soluk bir tonda olsa da mavidir

Bunu doğada, kardaki derin bir deliğe ya da donmuş bir şelalenin kalın buzlarının içine baktığınızda görebilirsiniz

Çok büyük ve çok derin beyaz bir havuzu suyla doldurup içine baktığınızda, su mavi görünecektir

Roma İmparatorları bir gladyatörün ölüm emrini nasıl verirlerdi? Ne gladyatörün öldürülmesini isteyen Romalı seyirciler başparmaklarını aşağı indirirdi ne de bu ölüme izin veren Roma İmparatorları

Aslında Romalılar “başparmakları aşağıda duracak şekilde” bir işareti hiç kullanmadılar

Bir gladyatörün öldürülmesi istendiğinde başparmak yukarı kaldırılırdı – tıpkı kınından çekilmiş kılıç gibi

Kaybeden bir gladyatörün canının bağışlanması için başparmak, sıkılmış yumruğun içine sokulurdu – kınına sokulmuş bir silah gibi

Aşağıyı gösteren başparmakların ölümü işaret ettiği yanılgısının sorumlusu, yüzyıl ressamı Jean-Léon Gérômeun Pollice Verso adlı tablosudur

Tabloda, imparator ölüm cezasını vermek için başparmağını aşağıya doğru uzatırken Romalı bir gladyatör bekliyor

Napolyonun en aşağılayıcı yenilgisi neyle ilgilidir? Waterloo hiç kuşkusuz Napolyonun en ezici yenilgisi olmakla beraber, onun en utanç verici yenilgisi değildi

1807de, Fransa, Rusya ve Prusya arasında bir dönüm noktası niteliğindeki Tilsit Barışını imzalayan Napolyonun keyfi yerindeydi

Bunu kutlamak için İmparatorluk Sarayının öğleden sonra bir tavşan avı düzenlemesini önerdi

Bu av, Napolyonun çok güvendiği kurmay başkanı Alexandre Berthier tarafından organize edildi

Napolyonu etkilemeye can atan Berthier, İmparatorluk Sarayının konukları meşgul edecek kadar av hayvanına sahip olduğunu göstermek için binlerce tavşan satın aldı

Parti vakti geldi, av başladı ve av hayvanlarının bekçileri avları saldı

Ama av felaketle sonuçlandı

Berthier yabani değil, evcil tavşan almıştı; bu tavşanlar da öldürülmekten ziyade besleneceklerini düşündüler

Tavşanlar canlarını kurtarmak üzere kaçmak yerine, büyük şapkalı ufak tefek bir adama yöneldiler ve onu kendilerine yemek veren bakıcılarıyla karıştırdılar

Aç tavşanlar saatte 56 kmlik azami hızlarıyla Napolyona hücum ettiler

Av partisindekiler (artık tam bir kargaşaya dönmüştü) onları durdurmak için hiçbir şey yapamıyordu

Napolyonun, açlıktan kırılan hayvanları çıplak elleriyle savuşturmaya çalışarak kaçmaktan başka bir seçeneği yoktu

Ama tavşanların şiddeti dinmedi ve İmparatoru at arabasına kadar püskürttüler; bu sırada Napolyonun adamları tavşanları nafile kırbaçlıyorlardı

Bu fiyaskonun günümüzdeki anlatımlarına göre, Fransa İmparatoru tamamen hırpalanmış bir vaziyette ve utanç içinde arabasına koşturdu

Lastik botları kim icat etti? Amazon Kızılderilileri çok uzun süredir pratik lastik botlar yaparlardı

Bunu kauçuk sıvısı içine diz hizasına kadar girip kurumasını bekleyerek yapıyorlardı

Edisonun hangi icadını her gün kullanırız? Alo kelimesi

Alo kelimesinin ilk yazılı kullanımı, Edisonun “3 ila 6 metre uzaktan duyulabileceği için” telefon görüşmesine “alo”yla başlamak gerektiği önerisini belirttiği 1887 tarihli bir mektubudur

İlk bilgisayar virüsü gerçek bir böcek miydi? Hem evet hem hayır

Önce “evet

” 1947de Harvard Üniversitesinde röle anahtarına sıkışan bir güve, geniş, havalandırmasız bir odaya konmuş olan Amerikan Donanmasının Mark II bilgisayarının kilitlenmesine sebep oldu

Teknisyenler tahrip olmuş böcek ölüsünü çıkardılar ve makineyi yeniden başlatmadan önce kayıt defterindeki yazının yanına yapıştırdılar

Ama şu “virüs” kelimesi buradan mı geliyor? Hayır

Bir makinede oluşan hata ya da yanlış anlamında kullanılan “virüs” kelimesi 19

yüzyıla dayanır

1889da yayımlanmış bir gazete haberine göre Thomas Edison “iki gecedir fonografındaki virüsü aradığı için uyumamıştır

” Webster sözlüğü 1934 baskısında “virüsün” modern anlamına yer

Nükleer savaştan sağ çıkması en muhtemel şey nedir? Karafatma yanlış cevap

Dr

Whartonların 1959daki çığır açan araştırmasından beri karafatmaların bir nükleer savaşta ilk ölecek böceklerden olduğunu biliyoruz

Radyasyona dayanıklılık kralı Deinococcus radiodurans bakterisidir

Bu bakteriler 1

5 milyon rada kadar dayanabilirler, dondurulurlarsa bu limit iki katına çıkar

Laleler nereden gelir? Bizim gibi İranlıların da milli çiçeği olan lalenin kökenini pek çok kişi Hollanda sanıyor

Oysa Amsterdamdan olsun ya da olmasın laleler, Hollandanın yel değirmenleri ve sabolar kadar ünlü bir sembolüdür

Ama aslında lalelerin kökeni Hollanda değildir

Hollandaya İstanbuldan ilk lale, topu topu 1554te getirildi

Ses duvarını aşan ilk icat nedir? Kırbaç

Kırbaç 7 bin yıl önce Çinde icat edildi, fakat kırbaç şaklamasının, kırbacın sapına çarpan derinin sesi olmayıp, mini bir ses duvarı patlaması olduğunun anlaşılması ancak 1927de yüksek-hızda fotoğrafçılığın icadıyla mümkün oldu

Yılanları en çok hangi müzik cezbeder? Onlar için fark etmez

Yılan oynatma numaralarında kobralar flütün görüntüsüne tepki verir, sesine değil

Yılanlar kesinlikle sağır olmamalarına rağmen müziği tam olarak “duymazlar

” Yılanların dışarıda bir kulak ya da kulak zarları yoktur fakat çeneleri ve karın kasları sayesinde yerden aldıkları titreşimleri

Kanarya Adalarının ismi hangi hayvandan gelir? Köpeklerden

Aslında kuşlar adaya değil, ada kanarya kuşlarına ismini vermiştir

Bu takımada adını, en büyük adasında bulunan hem vahşi hem de evcil çok miktardaki köpekten dolayı, Romalılar tarafından verilen Köpek Adası isminden (Insula Canaria) almaktadır

Tırnak ve saçlar ölümden sonra ne kadar süre daha uzar? Bilinenenin tersine saç ve tırnaklar ölümden sonra hiç uzamazlar

Bu tamamen bir efsanedir

Öldüğümüzde vücudumuz su kaybeder ve derimiz sıkılaşır, bu da saç ve tırnağın uzadığına dair bir göz yanılgısı yaratır

En yüksek bulut nerededir? Uluslararası Bulut Atlas Ölçeğine göre 0ıncı bulut katmanı en yüksek bulut katmanıdır, bu katman, 12 bin metre yükseklikte bulunabilen incecik bir katmandan oluşan sirrus olarak bilinir

Yağmur tanesinin şekli nasıldır? Yağmur taneleri küre şeklindedir, gözyaşı şeklinde değildir

Yeryüzündeki oksijenin çoğunu üreten şey nedir? Su yosunları

Su yosunları fotosentezin atık maddesi olarak oksijen açığa çıkarırlar

Çıkardıkları net oksijen miktarı diğer tüm ağaçların ve kara bitkilerinin birlikte çıkardıklarından daha fazladır

Birinci Dünya Savaşında kullanılan Alman üniformaları neyden yapılmıştı? Isırgan otu

Birinci Dünya Savaşı sırasında hem Almanya hem de Avusturyada pamuk kıtlığı vardı

Pamuğun yerini tutabilecek uygun bir madde arayan bilimciler zekice bir çözüm denediler: Çok az miktarlarda pamuğu ısırgan otuyla karıştırdılar; özellikle de kaşındıran ısırganların (Urtica dioica) sert liflerini kullandılar

Mide ülserinin sebebi nedir? Yıllardır süregelen tıbbi tavsiyelerin aksine mide ve bağırsak ülserinin stres ya da hayat tarzından değil bir bakteriden kaynaklandığı anlaşılmaya başlandı

11-03-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Cahillikler Kitabının Ortaya Koyduğu Doğru Bildiğimiz Yanlışlar Buffalo Bill bufalolara ne yapıyordu? Hiçbir şey çünkü Kuzey Amerikada bufalo yoktur Bufalo kelimesi genellikle, yanlış bir biçimde bizon yerine kullanılır Ancak söz konusu bizonlrsa Buffalo Bill, on sekiz aydan daha kısa bir sürede bu hayvanlarda 4 bin 280 tane öldürdü ABDde kaç eyalet vardır? ABD bayrağındaki yıldızların her biri bir eyaleti temsil ediyor ve bayrakta 50 tane bayrak bulunuyor Ancak teknik olarak ABDde sadece 46 eyalet bulunuyor Virginia, Kentucky, Pennsylvania ve Massachusetts resmi olarak birer Commonwealthtir Buradaki Commonwealth, İngiliz Uluslar Topluluğu anlamındaki Commonwealth değil, ABDdeki bu dört bölgenin “eyalet” kelimesi yerine, “ortak rızayla oluşturulmuş siyasi topluluk” anlamında kullandıkları terimdir Develer nereden gelir? Afrika ve Arap çöllerinin simgeleri olsa da deve Amerika kökenlidir Atlar ve köpekler gibi, develer de 20 milyon yıl önce Amerikanın otlaklarında evrildi Bu hayvanlar o zamanlar, bildiğimiz haliyle hörgüçlü yük hayvanları olmaktan ziyade, daha çok zürafaya ya da ceylana benziyordu Bering kara köprüsünden Asyaya 4 milyon yıl önce geçtiler Su ne renktir? Alışıldık cevap suyun rengi olmadığıdır; su “şeffaf” ya da “saydam”dır ve denizin mavi görünmesinin tek sebebi gökyüzünün denizin üzerine yansımasıdır Ancak bu doğru değil Su aslında son derece soluk bir tonda olsa da mavidir Bunu doğada, kardaki derin bir deliğe ya da donmuş bir şelalenin kalın buzlarının içine baktığınızda görebilirsiniz Çok büyük ve çok derin beyaz bir havuzu suyla doldurup içine baktığınızda, su mavi görünecektir Roma İmparatorları bir gladyatörün ölüm emrini nasıl verirlerdi? Ne gladyatörün öldürülmesini isteyen Romalı seyirciler başparmaklarını aşağı indirirdi ne de bu ölüme izin veren Roma İmparatorları Aslında Romalılar “başparmakları aşağıda duracak şekilde” bir işareti hiç kullanmadılar Bir gladyatörün öldürülmesi istendiğinde başparmak yukarı kaldırılırdı – tıpkı kınından çekilmiş kılıç gibi Kaybeden bir gladyatörün canının bağışlanması için başparmak, sıkılmış yumruğun içine sokulurdu – kınına sokulmuş bir silah gibi Aşağıyı gösteren başparmakların ölümü işaret ettiği yanılgısının sorumlusu, yüzyıl ressamı Jean-Léon Gérômeun Pollice Verso adlı tablosudur Tabloda, imparator ölüm cezasını vermek için başparmağını aşağıya doğru uzatırken Romalı bir gladyatör bekliyor Napolyonun en aşağılayıcı yenilgisi neyle ilgilidir? Waterloo hiç kuşkusuz Napolyonun en ezici yenilgisi olmakla beraber, onun en utanç verici yenilgisi değildi1807de, Fransa, Rusya ve Prusya arasında bir dönüm noktası niteliğindeki Tilsit Barışını imzalayan Napolyonun keyfi yerindeydi Bunu kutlamak için İmparatorluk Sarayının öğleden sonra bir tavşan avı düzenlemesini önerdiBu av, Napolyonun çok güvendiği kurmay başkanı Alexandre Berthier tarafından organize edildi Napolyonu etkilemeye can atan Berthier, İmparatorluk Sarayının konukları meşgul edecek kadar av hayvanına sahip olduğunu göstermek için binlerce tavşan satın aldıParti vakti geldi, av başladı ve av hayvanlarının bekçileri avları saldı Ama av felaketle sonuçlandı Berthier yabani değil, evcil tavşan almıştı; bu tavşanlar da öldürülmekten ziyade besleneceklerini düşündülerTavşanlar canlarını kurtarmak üzere kaçmak yerine, büyük şapkalı ufak tefek bir adama yöneldiler ve onu kendilerine yemek veren bakıcılarıyla karıştırdılar Aç tavşanlar saatte 56 kmlik azami hızlarıyla Napolyona hücum ettilerAv partisindekiler (artık tam bir kargaşaya dönmüştü) onları durdurmak için hiçbir şey yapamıyordu Napolyonun, açlıktan kırılan hayvanları çıplak elleriyle savuşturmaya çalışarak kaçmaktan başka bir seçeneği yoktu Ama tavşanların şiddeti dinmedi ve İmparatoru at arabasına kadar püskürttüler; bu sırada Napolyonun adamları tavşanları nafile kırbaçlıyorlardıBu fiyaskonun günümüzdeki anlatımlarına göre, Fransa İmparatoru tamamen hırpalanmış bir vaziyette ve utanç içinde arabasına koşturdu Lastik botları kim icat etti? Amazon Kızılderilileri çok uzun süredir pratik lastik botlar yaparlardı Bunu kauçuk sıvısı içine diz hizasına kadar girip kurumasını bekleyerek yapıyorlardı Edisonun hangi icadını her gün kullanırız? Alo kelimesiAlo kelimesinin ilk yazılı kullanımı, Edisonun “3 ila 6 metre uzaktan duyulabileceği için” telefon görüşmesine “alo”yla başlamak gerektiği önerisini belirttiği 1887 tarihli bir mektubudur İlk bilgisayar virüsü gerçek bir böcek miydi? Hem evet hem hayır Önce “evet” 1947de Harvard Üniversitesinde röle anahtarına sıkışan bir güve, geniş, havalandırmasız bir odaya konmuş olan Amerikan Donanmasının Mark II bilgisayarının kilitlenmesine sebep oldu Teknisyenler tahrip olmuş böcek ölüsünü çıkardılar ve makineyi yeniden başlatmadan önce kayıt defterindeki yazının yanına yapıştırdılarAma şu “virüs” kelimesi buradan mı geliyor? Hayır Bir makinede oluşan hata ya da yanlış anlamında kullanılan “virüs” kelimesi 19 yüzyıla dayanır 1889da yayımlanmış bir gazete haberine göre Thomas Edison “iki gecedir fonografındaki virüsü aradığı için uyumamıştır” Webster sözlüğü 1934 baskısında “virüsün” modern anlamına yer Nükleer savaştan sağ çıkması en muhtemel şey nedir? Karafatma yanlış cevap Dr Whartonların 1959daki çığır açan araştırmasından beri karafatmaların bir nükleer savaşta ilk ölecek böceklerden olduğunu biliyoruz Radyasyona dayanıklılık kralı Deinococcus radiodurans bakterisidir Bu bakteriler 15 milyon rada kadar dayanabilirler, dondurulurlarsa bu limit iki katına çıkar Laleler nereden gelir? Bizim gibi İranlıların da milli çiçeği olan lalenin kökenini pek çok kişi Hollanda sanıyor Oysa Amsterdamdan olsun ya da olmasın laleler, Hollandanın yel değirmenleri ve sabolar kadar ünlü bir sembolüdür Ama aslında lalelerin kökeni Hollanda değildir Hollandaya İstanbuldan ilk lale, topu topu 1554te getirildi Ses duvarını aşan ilk icat nedir? Kırbaç Kırbaç 7 bin yıl önce Çinde icat edildi, fakat kırbaç şaklamasının, kırbacın sapına çarpan derinin sesi olmayıp, mini bir ses duvarı patlaması olduğunun anlaşılması ancak 1927de yüksek-hızda fotoğrafçılığın icadıyla mümkün oldu Yılanları en çok hangi müzik cezbeder? Onlar için fark etmez Yılan oynatma numaralarında kobralar flütün görüntüsüne tepki verir, sesine değil Yılanlar kesinlikle sağır olmamalarına rağmen müziği tam olarak “duymazlar” Yılanların dışarıda bir kulak ya da kulak zarları yoktur fakat çeneleri ve karın kasları sayesinde yerden aldıkları titreşimleri Kanarya Adalarının ismi hangi hayvandan gelir? Köpeklerden Aslında kuşlar adaya değil, ada kanarya kuşlarına ismini vermiştirBu takımada adını, en büyük adasında bulunan hem vahşi hem de evcil çok miktardaki köpekten dolayı, Romalılar tarafından verilen Köpek Adası isminden (Insula Canaria) almaktadır Tırnak ve saçlar ölümden sonra ne kadar süre daha uzar? Bilinenenin tersine saç ve tırnaklar ölümden sonra hiç uzamazlar Bu tamamen bir efsanedir Öldüğümüzde vücudumuz su kaybeder ve derimiz sıkılaşır, bu da saç ve tırnağın uzadığına dair bir göz yanılgısı yaratır En yüksek bulut nerededir? Uluslararası Bulut Atlas Ölçeğine göre 0ıncı bulut katmanı en yüksek bulut katmanıdır, bu katman, 12 bin metre yükseklikte bulunabilen incecik bir katmandan oluşan sirrus olarak bilinir Yağmur tanesinin şekli nasıldır? Yağmur taneleri küre şeklindedir, gözyaşı şeklinde değildir Yeryüzündeki oksijenin çoğunu üreten şey nedir? Su yosunları Su yosunları fotosentezin atık maddesi olarak oksijen açığa çıkarırlar Çıkardıkları net oksijen miktarı diğer tüm ağaçların ve kara bitkilerinin birlikte çıkardıklarından daha fazladır Birinci Dünya Savaşında kullanılan Alman üniformaları neyden yapılmıştı? Isırgan otu Birinci Dünya Savaşı sırasında hem Almanya hem de Avusturyada pamuk kıtlığı vardı Pamuğun yerini tutabilecek uygun bir madde arayan bilimciler zekice bir çözüm denediler: Çok az miktarlarda pamuğu ısırgan otuyla karıştırdılar; özellikle de kaşındıran ısırganların (Urtica dioica) sert liflerini kullandılar Mide ülserinin sebebi nedir? Yıllardır süregelen tıbbi tavsiyelerin aksine mide ve bağırsak ülserinin stres ya da hayat tarzından değil bir bakteriden kaynaklandığı anlaşılmaya başlandı