Topraklama Nedir ? Topraklama Çeşitleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-29-2012

Bu ölçme dört sonda yöntemi ile yapılmalıdır

Wenner Medotu

Y

G

TESİSLERİNDE TOPRAKLAMA DİRENÇLERİ

Y

Gerilim tesislerinde çeşitli topraklama dirençleri için tavsiye edilen değerler:

İşletme topraklaması RB < 2 ohm

Koruma topraklaması RA Koruma düzeneğine bağlı olarak

Dengelenmiş şebekelerde RA < 2 ohm

Trafo merkezlerinde, direklerde RA < 4 ohm

A

G

Ve Y

G

Bağlama tesisleri

birleştirildiğinde RA < 1 ohm

Parafudr topraklama direnci RA < 5 ohm

TOPRAKLAMA DİRENCİ ÖLÇÜMÜ

Topraklama sistemlerinde kontrol periyotları

Yönetmelik Ek-P’ye göre aşağıda verilmiştir

Elektrik üretim, iletim, dağıtım tesisleri 2 yıl

Enerji nakil ve dağıtım hatları 5 yıl

Sanayi tesisleri ve iş merkezleri direnç değerleri 1yıl

Topraklama tesisleri ile ilgili diğer kontrollar 2 yıl

Sabit işletme elemanları 1 yıl

Yeri değişebilen işletme elemanları 6 ay

Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerle çalışılan işyerleri ile ıslak ortamlarda çalışılan işyerleri için kontrol periyotları 1 yılı aşamaz

ÖNEMLİ NOTLAR:

-Topraklama direnci ölçümlerinde kullanılan cihazların kalibre edilmiş olması gerekir

-Kullanılan cihazlar iyi tanınmalı pil şarjı -kablo kopuğu gibi durumlar mutlaka kontrol edilmelidir

-Bazı cihazlarda kablolar üst üste geldiğinde oldukça farklı değerler ortaya çıkabilmektedir

Bu nedenle kablolar birbirine sarılmadan birbirini kesmeden elektrotlara ulaştırılmalıdır

-Ölçüm anında toprağın özellikleri dikkate alınmalıdır

(yağmurlu havalarda ölçüm yapılmamalıdır)

-Ölçüm anında çıplak elle elektrotlara dokunmak tehlikelidir

-Paratoner topraklama ölçümlerinde paratoner irtibatı kesilerek kontrol klemensinden ölçüm yapılmalıldır

Yağmurlu ve rüzgarlı havalarda ölçüm yapmak tehlikeli olabilir

-Ölçüm yapılan yer eğer fabrika ise topraklama sistemi mutlaka araştırılacaktır

Eğer TN sistemi uygulanıyorsa çevrim empedansı – koruma iletken kesitleri projesinden kontrol edilecektir

-Cihazların gövdelerine bağlanan koruma iletkenlerinin panolara bağlantısı 5 uçlu priz ve fiş düzeni ile yapılması sağlanmalıdır

-Koruma iletkenlerinin (TN sistemde )mutlaka Ana panodaki (trafo çıkışı) nötr barasına bağlı olduğu kontrol edilmelidir

-Hangi tip topraklama sistemi tasarlanırsa tasarlansın hayat akımlı (30 mA) kaçak akım koruma şalteri kullanılmalıdır

-Ölçüm yapılırken mümkün olduğu kadar elektrikler kesilmeli ve bu şekilde ölçüm yapılmalıdır

-Aynı binada tüm topraklamalar aynı topraklama barasına irtibatlandırılmalıdır

Aksi takdirde münferit ( her cihazı veya bilgisayarları)yapılan topraklamalarda cihaz gövdelerinde tehlikeli gerilimler oluşabilir

-Topraklama ölçümü yapılırken uygun toprak bulunamazsa , su boruları bu amaçla kullanılabilir

(Cihaz kataloglarında bu bağlantılar mevcuttur)

-Direklerin topraklama ölçümlerinde direk ile olan irtibat sökülmemelidir

Çünki direkte bir topraklama elemanı olarak görev yapmaktadır

10-29-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Topraklama Nedir ? Topraklama Çeşitleri Bu ölçme dört sonda yöntemi ile yapılmalıdır Wenner Medotu YG TESİSLERİNDE TOPRAKLAMA DİRENÇLERİ YGerilim tesislerinde çeşitli topraklama dirençleri için tavsiye edilen değerler: İşletme topraklaması RB < 2 ohm Koruma topraklaması RA Koruma düzeneğine bağlı olarak Dengelenmiş şebekelerde RA < 2 ohm Trafo merkezlerinde, direklerde RA < 4 ohm AG Ve YG Bağlama tesisleri birleştirildiğinde RA < 1 ohm Parafudr topraklama direnci RA < 5 ohm TOPRAKLAMA DİRENCİ ÖLÇÜMÜ Topraklama sistemlerinde kontrol periyotları Yönetmelik Ek-P’ye göre aşağıda verilmiştir Elektrik üretim, iletim, dağıtım tesisleri 2 yıl Enerji nakil ve dağıtım hatları 5 yıl Sanayi tesisleri ve iş merkezleri direnç değerleri 1yıl Topraklama tesisleri ile ilgili diğer kontrollar 2 yıl Sabit işletme elemanları 1 yıl Yeri değişebilen işletme elemanları 6 ay Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerle çalışılan işyerleri ile ıslak ortamlarda çalışılan işyerleri için kontrol periyotları 1 yılı aşamaz ÖNEMLİ NOTLAR: -Topraklama direnci ölçümlerinde kullanılan cihazların kalibre edilmiş olması gerekir -Kullanılan cihazlar iyi tanınmalı pil şarjı -kablo kopuğu gibi durumlar mutlaka kontrol edilmelidir -Bazı cihazlarda kablolar üst üste geldiğinde oldukça farklı değerler ortaya çıkabilmektedirBu nedenle kablolar birbirine sarılmadan birbirini kesmeden elektrotlara ulaştırılmalıdır -Ölçüm anında toprağın özellikleri dikkate alınmalıdır(yağmurlu havalarda ölçüm yapılmamalıdır) -Ölçüm anında çıplak elle elektrotlara dokunmak tehlikelidir -Paratoner topraklama ölçümlerinde paratoner irtibatı kesilerek kontrol klemensinden ölçüm yapılmalıldırYağmurlu ve rüzgarlı havalarda ölçüm yapmak tehlikeli olabilir -Ölçüm yapılan yer eğer fabrika ise topraklama sistemi mutlaka araştırılacaktırEğer TN sistemi uygulanıyorsa çevrim empedansı – koruma iletken kesitleri projesinden kontrol edilecektir -Cihazların gövdelerine bağlanan koruma iletkenlerinin panolara bağlantısı 5 uçlu priz ve fiş düzeni ile yapılması sağlanmalıdır -Koruma iletkenlerinin (TN sistemde )mutlaka Ana panodaki (trafo çıkışı) nötr barasına bağlı olduğu kontrol edilmelidir -Hangi tip topraklama sistemi tasarlanırsa tasarlansın hayat akımlı (30 mA) kaçak akım koruma şalteri kullanılmalıdır -Ölçüm yapılırken mümkün olduğu kadar elektrikler kesilmeli ve bu şekilde ölçüm yapılmalıdır -Aynı binada tüm topraklamalar aynı topraklama barasına irtibatlandırılmalıdırAksi takdirde münferit ( her cihazı veya bilgisayarları)yapılan topraklamalarda cihaz gövdelerinde tehlikeli gerilimler oluşabilir -Topraklama ölçümü yapılırken uygun toprak bulunamazsa , su boruları bu amaçla kullanılabilir(Cihaz kataloglarında bu bağlantılar mevcuttur) -Direklerin topraklama ölçümlerinde direk ile olan irtibat sökülmemelidirÇünki direkte bir topraklama elemanı olarak görev yapmaktadır