|
Prof. Dr. Sinsi
|
Merkezi Yönetim Hangi Birimlerden Oluşmaktadır ?
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ?NİN YÖNETİM YAPISI
1-TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ?NİN YÖNETİM YAPISI KAÇA AYRILIR?
Üçe ayrılır Merkezi yönetim-İl yönetimi- Yerel yönetimler
2-MERKEZİ YÖNETİMİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Merkezî yönetimin başında Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu vardır Bakanlar Kurulu, başbakan ve bakanlardan meydana gelir
3- CUMHURBAŞKANI SEÇİLEBİLME ŞARTLARI NELERDİR?
Devletin başıdır Türkiye Cumhuriyeti?ni ve milleti temsil eder Cumhurbaşkanı seçilebilmek için kırk yaşını doldurmuş olmak, yüksek öğrenim yapmış olmak, TBMM üyesi ya da milletvekili seçilebilme yeterliliğine sahip olmak gibi şartlar gereklidir Cumhurbaşkanı, meclis tarafından üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun oylarıyla seçilir
4-CUMHURBAŞKANININ GÖREVLERİ NELERDİR?
Görevleri: Yurt içinde ve dışında devleti temsil etmek, yasaları yayınlatmak, yüksek dereceli memurları atamak, uluslararası antlaşmaları onaylamak, yasaları tekrar görüşülmek üzere TBMM?ye geri göndermek
5-CUMHURBAŞKANI ÜLKEDEN AYRILDIĞINDA CUMHURBAŞKANININ GÖREVLERİNE KİM VEKALET EDER?
Meclis Başkanı
6- BAŞBAKAN VE BAKANLAR KURULU ÜYELERİ KİM TARAFINDAN ATANIR?
Başbakan,TBMM üyeleri arasından Cumhurbaşkanınca atanır Bakanlar Kurulu üyeleri, başbakan tarafından seçilir ve cumhurbaşkanınca atanır Meclis dışından da bakan seçilebilir
7-BAŞBAKANIN GÖREVLERİ NELERDİR?
Başbakan, bakanlıklar arasında iş birliğini sağlar Hükümetin genel programının uygulanmasından o sorumludur
Devletin önemli işleri, Bakanlar Kurulunda görüşülerek karara bağlanır
8-MERKEZDEKİ YARDIMCI KURULUŞLAR HANGİLERİDİR?
Milli Güvenlik Kurulu- Devlet Planlama Teşkilatı- Danıştay- Sayıştay
9-MİLLİ GÜVENLİK KURULU ÜYELERİ KİMLERDEN OLUŞUR?
Cumhurbaşkanının başkanlığında,Başbakan,Mi lli Savunma Bakanı ,İçişler Bakanı-Dışişleri bakanı-Genelkurmay başkanı-Kara kuvvetleri komutanı -Deniz kuvvetleri Komutanı -Hava kuvvetleri komutanı-Jandarma Genel komutanı
10-MİLLİ GÜVENLİK KURULUNUN GÖREVLERİNİ YAZINIZ?
devletin milli güvenlik siyasetinin tayini tespiti ve uygulanması ile ilgili kararların alınması ve gerekli koordinasyonun sağlanması konusundaki görüşlerini bakanlar kuruluna bildirir Bu kararlar da bakanlar kurulunca öncelikli olarak ele alınır
11-DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATININ GÖREVLERİ NELERDİR?
Ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınma konularının planlanmasında hükümete yardımcı olan, danışmanlık yapan, plan ve program hazırlayan başbakanlığa bağlı bir kuruluştur
12-DANIŞTAY GÖREVLERİ NELERDİR?
En yüksek idârî mahkeme, danışma ve inceleme organıdır Bağımsız bir kuruluştur
13-SAYIŞTAY GÖREVLERİ NELERDİR?
Devletin gelir ve giderlerini, TBMM adına denetleyen, yargı yetkisi de bulunan kuruluştur
14-EN YÜKSEK YÖNETSEL MAHKEME HANGİSİDİR?
Danıştay
15-DANIŞTAY VE SAYIŞTAY ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Danıştay bir anayasa kurumudur en yüksek yönetsel mahkemedir Sayıştay ise anayasa ile öngörülmüş mali bir denetim organıdır
16-YÜRÜTME, YASAMA VE YARGI GÖREVLERİ ANAYASAMIZA GÖRE HANGİ KURULUŞLARA VERİLMİŞTİR?
Yürütme-Hükümete, Yasama-Meclise, Yargı-Bağımsız mahkemelere
17-YASAMA ORGANININ ÇIKARDIĞI KANUNLARI ANAYASAYA UYGUNLUK BAKIMINDAN HANGİ KURULUŞ DENETLEYEBİLİR?
Anayasa Mahkemesi
İL YÖNETİMİ
İL YÖNETİMİ: İl yönetimi ;merkezi yönetime bağlı illerle bu illere bağlı ilçeler,ilçelere bağlı bucak ve köylerden oluşur Ayrıca ,nüfusu köyden fazla ,ilçeden az belediye yönetimi bulunan ve ?Belde? adını alan yönetim birimleri bulunur
18-İL YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Her ilin başında hükümetin atadığı bir vali vardır
19-VALİNİN GÖREVLERİNİ ?
vali il sınırları içerisinde yasaları ve hükümet emirlerini uygular, il merkezi yönetimi içinde yer alan kuruluşlar arsında işbirliğini sağlar
20-İLÇE YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Her ilçenin başında hükümetin atadığı bir kaymakam vardır
21-BUCAK YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Bucakların başında ise hükümetin atadığı bir bucak müdürü vardır
22-KÖY YÖNETİMİNİN BAŞINDA KİM BULUNUR?
Köylerin başında köylülerin seçtiği ve kaymakama bağlı olan muhtar görev yapar
23-İLDE VALİYE BAĞLI OLAN BİRİMLER HANGİLERİDİR?
Özel Kalem Müdürlüğü
İl Milli Eğitim Müdürlüğü
İl Emniyet Müdürlüğü
İl Jandarma Komutanlığı
il Sağlık Müdürlüğü
İl Nüfus Müdürlüğü
İl Kültür Müdürlüğü
İl Tarım Müdürlüğü
İl Turizm Müdürlüğü
İl Bayındırlık Müdürlüğü
İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü
İl Defterdarlığı
İl Veteriner Müdürlüğü
İlde mahkemeler ,savcılıklar ve askerlik şubeleri de bulunur fakat, bunlar valiliğe bağlı değildir İllerde il yönetim kurulu, ilçelerde ilçe yönetim kurulu vardır Bucaklarda bucak meclisi vardır
24-KAÇ TÜRLÜ YEREL YÖNETİM VARDIR?
İl Özel Yönetimi
Belediye Yönetimi
Köy Yönetimi
25-İL ÖZEL YÖNETİMİNİN BAŞLICA ORGANLARI NELERDİR?
1 Vali 2 İl Genel Meclisi 3 İl Daimi Encümeni
26-BELEDİYE YÖNETİMİNİN BAŞLICA ORGANLARI NELERDİR?
1 Belediye başkanı:
5 yılda bir halk tarafından seçilirler
2 Belediye meclisi:Belediyenin genel karar organıdır Üyeleri o yörenin halkı tarafından seçilir Üye sayısı yörenin büyüklüğüne göre çoğalır Belediye meclisine, belediye başkanı başkanlık eder
3 Belediye encümeni: Belediyenin ikinci karar organıdır Yazı işleri, hesap işleri, sağlık işleri,fen işleri,veteriner,teftiş kurulu müdürleri gibi yöneticiler belediye başkanının başkanlığında toplanır
Önemli kararları belediye meclisi alır Bu kararlar doğrultusunda işleri belediye encümeni yürütür Belediyelerin bütçeleri, vali ya da kaymakam tarafından onaylanarak yürürlüğe girer
27-BELEDİYELERİN GÖREVLERİ NELERDİR?
Gıda maddelerinin sağlık koşullarına uygun olarak üretilip üretilmediğini denetler
Ekonomik alanda denetleme ve fiyat tespiti yapar
İş ruhsatları ve bina yapım belgeleri verir
Su işleriyle ve ısınmayla ilgilenir
28- KÖY YÖNETİMİ:
Köy kanununa göre , köyler oluşturulur Köy kurma yetkisi iç işleri bakanlığına verilmiştir Köyler 442 sayılı Köy kanunu ile yönetilir Köy tüzel kişiliğinin organları; muhtar, köy ihtiyar heyeti ve köy derneğidir Muhtar köyde hem yerel yönetimin hem de özel yönetimin başıdır Köy ilköğretim okulu müdürü ve köy imamı köy ihtiyar heyetinin doğal üyeleridir Diğer üyeler 5 yılda bir seçilen üyelerdir bunlara aza da denir Köy yönetiminin geliri köylünün gelir durumuna göre alınan salma adındaki vergidir Köy halkı bazı işleri ortaklaşa çalışarak yaparlar buna imece denir
29-İL YÖNETİMİ KAÇ BÖLÜMDEN OLUŞUR?
Vali,İlyönetim başkanları, İl idare kurulu
30-YEREL YÖNETİM KURULUŞLARI HANGİLERİDİR?
İl özel idare, Belediye yönetimi ve Köy yönetimi?dir
31-VATANDAŞ KİMDİR?
Vatandaş :Belli bir vatan parçasında yaşayan ve yaşadığı ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı ve hak ve sorumlulukları olan kimselere vatandaş denir
32-VATANDAŞLIK HAKLARI NEYE DENİR?
Kişilerin toplumla ilişkilerinden doğan haklara denir
33-VATANDAŞLIK HAKLARI NELERDİR?
Üç gruptur sosyal haklar, ekonomik haklar, siyasal haklar
34-SOSYAL HAKLAR NELERDİR?
Toplum yaşamında herkese insanlık onuruna yaraşır bir yaşam düzeyi,sağlamayı amaçlayan haklardır Sosyal haklardan başlıcaları;
Ailenin korunması,
Eğitim ve öğrenim hakkı,
Sağlık, çevre ve konut hakkı,
Soysak güvenlik hakkı
Sanat ve sanatçının korunma hakkı
gençliğin korunması ve sporun desteklenmesi,
tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması gibi haklardır
35-BİR ÜLKEDE SOSYAL HAKLAR EŞİTLİKLE KORUNMADIĞINDA HANGİ SORUNLAR ORTAYA ÇIKAR?
1 Toplumda ekonomik açıdan güçsüz olanlar, güçlüler karşısında korunamaz ve adalet sağlanamaz
2 İnsanın yaşam mücadelesi zorlaşır, insan onuruna uygun bir ortamda yaşam gerçekleşemez
3 Yoksulluk ortadan kalkmaz, artar Fakirler hiç bir haktan yararlanamaz
4 Toplumda huzur ve güven kalmaz Bunalımlar artar
5 İnsan imkanlarını geliştiremez Bilim sanat ve teknolojik alanlarda etkinlikler gerçekleştiremez
36-EKONOMİK HAKLAR NELERDİR?
Devlet güçsüzleri, güçlüler karşısında korumak gerçek eşitliği ve toplumsal dengeyi sağlamak amacıyla vatandaşlara ekonomik haklar tanımıştır
Çalışma hakkı,
Sendika kurma hakkı
Toplu iş sözleşmesi ,grev ve lokavt hakkı
Adil ücret ve dinlenme hakkı
Mülkiyet hakkı
tüketici hakları gibi haklar başlıca ekonomik haklardır
37-GREV,LOKAVT VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ NE DEMEKTİR?
Grev: İşçilerin topluca işi durdurmasıdır
Lokavt:İşçilerin topluca işveren tarafından işten uzaklaştırılmasıdır
Toplu iş sözleşmesi:Çalışma şartlarını ve iüçretleri belirlemek üzere işçilerle işverenler arasında yapılan antlaşma
38-BİR ÜLKEDE EKONOMİK HAKLAR EŞİTLİKLE KORUNAMADIĞINDA HANGİ SORUNLAR ORTAYA ÇIKAR?
1 İnsanın doğuştan sahip olduğu temel haklar korunamaz
2 Çalışanlar emeğinin karşılığını alamaz
3 Çalışanların sağlıklı bir ortamda çalışmalar mümkün olmaz
4 İnsanların hak ve özgürlükleri korunamaz
39-SİYASAL HAKLAR NELERDİR?
Vatandaşların ülke yönetimine katılmasını sağlayan haklara siyasal haklar denir
Seçme ve seçilme hakkı,
vatandaş olma hakkı,
kamu hizmetine girme hakkı,
dilekçe hakkı başlıca siyasal haklardır
40-ÜLKEMİZDE HANGİ TÜR SEÇİM SİSTEMİ UYGULANMAKTADIR?
Genel oy prensibine dayalı--- kapalı oy ---Açık sayım
KİMLER, SEÇİMLERDE OY KULLANAMAZLAR?
Askeri öğrenciler--- er ve erbaşlar---, hükümlüler----, 18 yaşın altındaki çocuklar?Akıl hastaları
TC Vatandaşı olmayanlar
41-KADINLAR KAÇ YILINDA SEÇME VE SEÇİLME HAKKINI KAZANMIŞLARDIR?
1934 yılında
42-BİR ÜLKEDE SİYASAL HAKLAR EŞİTLİKLE KORUNDUĞUNDA HANGİ FAYDALAR SAĞLANIR?
İnsanların her türlü zorlamadan, devletin ve diğer insanların baskısından uzak kalmaları ve yaşamlarını kendi istedikleri gibi düzenlemeleri kolaylaşır
*Kişiye, başkalarının ve devletin karışamayacağı güvenli bir ortam yaratılabilir İnsanlar bu ortamda hukukun izin verdiği ölçüde başkalarına zarar vermeden haklarını özgürce kullanabilirler
*Demokrasinin işlerlik kazanması ve sürekli korunması sağlanabilir
|