Orman Yangınları Hakında Genel Bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-29-2012

Yangın niçin hızlı yanar? Niçin yavaşlar? Zaman zaman niçin çok kuvvetli yanar? Niçin bir istikamette hızlı giderde başka yönde yavaş ilerler? Kısaca yangının bu hareketlerinin tümüne yangının davranışı diyoruz

Yangının davranışına etki yapan nedenleri bilmemiz gereklidir

Bunlardan önemlileri şunlardır

1- YANICI MADDELER: Yangınların etkili olduğu Akdeniz iklim kuşağında hakim bitki örtüsü çam ağaçları ve maki florasıdır

Bunların yapraklarında eteri yağları vardır

Bu nedenle hızlı yanarlar

Ormanda yerde kuru bitki artıkları, kuru otlar, fidanlar ve çalılar göze çarpar

Daha sonra boylu ağaçlar vardır

Toprağın üstündeki yakıtlar hızlı, toprağın altındaki humus ve kökler yavaş yanar

Ayrıca çürümüş ve çürümekte olan ağaçlar dikili vaziyette veya yere düşmüş parçalanmış halde rastlanır

İşte yanıcı maddelerin devamlılığı miktarı, karışımı cinsi yangının seyrini etkiler

2- HAVA ŞARTLARI: Rüzgar, rutubet, hava ısısı yangını ve yangında çalışanları etkiler

Rüzgar arttıkça yangın şiddetlenir

Rutubet azaldıkça hızlı yayılma olur

Güneş yakıtları önceden ısıtır ve yangına hazırlar

Yangın gece yavaşlar

3- ARAZİ YAPISI: Yükseklik, bakı, arazinin meyli ve genel arazi şekilleri çok önemlidir

Vadide başlayan yangın yamaca ulaştığında doğal hava akımı baca tesisini yapar ve yangını hızla zirveye doğru çıkarır

Sırta geldiğinde aksi yönden gelen hava akımından dolayı yavaşlar, bazen ayağınızla bassanız söner

4- İNSAN UNSURU: Orman yangınlarının geç görülmesi, geç ulaşılması söndürmede çalışanların eğitim seviyeleri kondisyonları, kullanılacak teçhizatın yeterli olup olmadığı yangınların seyrini etkiler

ÖRTÜ YANGINI: Normal boylu ağaçların hakim olduğu ormanda yangın örtü yangını şeklinde başlar

Önce toprağın üstündeki kuru bitki atıkları, otlar, fidanlar hızlı şekilde humus tabakası ve kökler yavaş yanar

Yangının bu şekline örtü yangını diyoruz

TEPE YANGINI: Örtü yangını devam ederken boylu çalı ve fidanlara, enkazlara rastlayınca enerji artar ve ağaçların dalları ısınarak zamanla ağaçların tepe taçlarıda tutuşur ve söndürülmesi güç tepe yangınına dönüşür

YANGIN AMİRİ: Yangını çıkışından kontrol altına alınıp tamamen söndürülünceye kadar yangını yöneten orman idaresi görevlisidir

Yangınların tek kişi tarafın dan yönetilmesi genel prensiptir

Yangın amiri yangın sahasına geldiğinde yangının o andaki kenarlarını görür, arazi şekli, hava şartlarını ve elindeki insan ve teçhizata göre yangını ilerleyen zamanlarda kenarlarının nerelere ulaşacağını belleğindeki bilgisayarda çizerek çalışanların can güvenliğini ön planda tutarak yangına müdahale h, atlarının nerelerden yapılacağını kararlaştırır, gerekirse yenin insan gücü ve teçhizat araç gereç yardımı talebinde bulunur

Yangın içi ve yangın dışı haberleşmeyi sağlar

YANGIN ÇOK ÇETİN BİR DÜŞMANDIR

BÜTÜN HATALARI KEŞFETMESİNİ BİLİR, YAPILAN EN KÜÇÜK HATAYI ÇOK PAHALI ÖDETİR

10-29-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Orman Yangınları Hakında Genel Bilgiler Yangın niçin hızlı yanar? Niçin yavaşlar? Zaman zaman niçin çok kuvvetli yanar? Niçin bir istikamette hızlı giderde başka yönde yavaş ilerler? Kısaca yangının bu hareketlerinin tümüne yangının davranışı diyoruz Yangının davranışına etki yapan nedenleri bilmemiz gereklidir Bunlardan önemlileri şunlardır 1- YANICI MADDELER: Yangınların etkili olduğu Akdeniz iklim kuşağında hakim bitki örtüsü çam ağaçları ve maki florasıdır Bunların yapraklarında eteri yağları vardır Bu nedenle hızlı yanarlar Ormanda yerde kuru bitki artıkları, kuru otlar, fidanlar ve çalılar göze çarpar Daha sonra boylu ağaçlar vardır Toprağın üstündeki yakıtlar hızlı, toprağın altındaki humus ve kökler yavaş yanar Ayrıca çürümüş ve çürümekte olan ağaçlar dikili vaziyette veya yere düşmüş parçalanmış halde rastlanır İşte yanıcı maddelerin devamlılığı miktarı, karışımı cinsi yangının seyrini etkiler 2- HAVA ŞARTLARI: Rüzgar, rutubet, hava ısısı yangını ve yangında çalışanları etkiler Rüzgar arttıkça yangın şiddetlenir Rutubet azaldıkça hızlı yayılma olur Güneş yakıtları önceden ısıtır ve yangına hazırlar Yangın gece yavaşlar 3- ARAZİ YAPISI: Yükseklik, bakı, arazinin meyli ve genel arazi şekilleri çok önemlidir Vadide başlayan yangın yamaca ulaştığında doğal hava akımı baca tesisini yapar ve yangını hızla zirveye doğru çıkarır Sırta geldiğinde aksi yönden gelen hava akımından dolayı yavaşlar, bazen ayağınızla bassanız söner 4- İNSAN UNSURU: Orman yangınlarının geç görülmesi, geç ulaşılması söndürmede çalışanların eğitim seviyeleri kondisyonları, kullanılacak teçhizatın yeterli olup olmadığı yangınların seyrini etkiler ÖRTÜ YANGINI: Normal boylu ağaçların hakim olduğu ormanda yangın örtü yangını şeklinde başlar Önce toprağın üstündeki kuru bitki atıkları, otlar, fidanlar hızlı şekilde humus tabakası ve kökler yavaş yanar Yangının bu şekline örtü yangını diyoruz TEPE YANGINI: Örtü yangını devam ederken boylu çalı ve fidanlara, enkazlara rastlayınca enerji artar ve ağaçların dalları ısınarak zamanla ağaçların tepe taçlarıda tutuşur ve söndürülmesi güç tepe yangınına dönüşür YANGIN AMİRİ: Yangını çıkışından kontrol altına alınıp tamamen söndürülünceye kadar yangını yöneten orman idaresi görevlisidir Yangınların tek kişi tarafın dan yönetilmesi genel prensiptir Yangın amiri yangın sahasına geldiğinde yangının o andaki kenarlarını görür, arazi şekli, hava şartlarını ve elindeki insan ve teçhizata göre yangını ilerleyen zamanlarda kenarlarının nerelere ulaşacağını belleğindeki bilgisayarda çizerek çalışanların can güvenliğini ön planda tutarak yangına müdahale h, atlarının nerelerden yapılacağını kararlaştırır, gerekirse yenin insan gücü ve teçhizat araç gereç yardımı talebinde bulunur Yangın içi ve yangın dışı haberleşmeyi sağlar YANGIN ÇOK ÇETİN BİR DÜŞMANDIR BÜTÜN HATALARI KEŞFETMESİNİ BİLİR, YAPILAN EN KÜÇÜK HATAYI ÇOK PAHALI ÖDETİR