Deprem Ve Korunma

Açık Alanda:

Dışarıda bulunuluyorsa, dışarıda kalınmalıdır Ancak binalardan, duvar diplerinden, pencerelerden, baca yakınlarından, kiremitlerden, bahçe duvarlarından, reklâm panolarından, balkon altlarından, uçurum kenarlarından, köprülerin üstlerinden ve altlarından, elektrik direklerinden ve tellerinden, çocuk bahçesinde kaydırak, tahterevalli, salıncak gibi oyun araçlarından uzak durulmalı ve güvenli bir açık alana doğru gitmeye çalışılmalıdır Sarsıntı sona erinceye kadar orada kalınmalıdır Etraftan gelebilecek tehlikelere ve binalardan düşebilecek yıkıntı parçalarına karşı hazırlıklı olunmalı ve tedbir alınmalıdır

Toprak kayması olabilecek, taş ve kaya düşebilecek dik kayaların yakınından ve yamaç altlarından uzaklaşılmalıdır

Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır Yüksek yerlere doğru zaman kaybedilmeden kaçılmalıdır

Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelebilecek tehlikelere ve yangınlara karşı hazırlıklı ve dikkatli olunmalıdır

Araç Kullanırken Depremin Olması Halinde:

Araç karayolunda seyir halinde ise; yolu kapatmadan sağa yanaşılıp durulmalıdır Kontak kapatılıp motor durdurulmalıdır Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapatılmalı, araç içinde beklenmelidir Ancak sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir

Araç meskun mahallerde ise ya da güvenli bir yerde değilse; araç durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılmalı, dikkatli bir şekilde hareket edilmeli ve kapıları kapatılarak, derhal terk edilmeli, açık alanlara gidilmelidir

Araç köprülerden, alt ve üst geçitlerden, binalardan, elektrik direklerinden, enerji hatlarından, tünel giriş ve çıkışlarından, otoyol kenarlarındaki aydınlatma direklerinden, ses yalıtım duvarlarından, büyük kamyon ve tankerlerden, deniz kenarlarından uzak durdurulmalıdır

Sarsıntı sona erdiğinde de tedbirli olunmalıdır Depremin zarar vermiş olduğu yollarda büyük yarıklar, çökmeler ve heyelanlar olabilir Köprüler, viyadükler çökebilir Depremin zarar verdiği yerlerden geçilmemelidir

DEPREMDEN SONRA ALINACAK ÖNLEMLER

Büyük bir depremden sonra hafif şiddette de olsa, artçı depremler olacaktır Artçı depremler ek zararlar meydana getirebilir ve zarar görmüş yapıların tamamen yıkılmalarına neden olabilir

Depremin ardından kesinlikle panik olmamaya çalışılmalıdır Sarsıntı geçtikten sonra bir iki dakika durarak sakinleşmeye çalışılmalıdır

İçinde bulunulan yapı (Ev, işyeri) yıkılmamışsa, bulunulan mekanda tehlikeli bir durum olup olmadığı kontrol edilmelidir

Düşme tehlikesi olan kırık camlara ve yere düşmüş cam parçalarına dikkat edilmelidir

Yerinden oynayan çıkış yolu üzerindeki eşyalar kenara kaldırılmalıdır

Ortalığa dökülmüş kimyasal maddeler ile yanıcı, parlayıcı, patlayıcı özelliği olan maddelere karşı gerekli tedbirler alınmalıdır

Tüp, elektrik, su ve varsa doğalgaz kontrol edilmelidir

En kısa sürede yangın kontrolü yapılmalıdır

Yanan sobalar varsa söndürülmelidir

Çevredekilerin yaralanıp yaralanmadığı kontrol edilmeli, ihtiyacı olanlara hızlı ve dikkatli bir şekilde ilk yardım uygulanmalıdır Özel yardıma ihtiyacı olabilecek özürlü, yaşlı, bebeklere öncelikle yardım edilmelidir

Buzdolabının içi boşaltılmalıdır

Bulunulan mekanda tehlikeli bir durum olup olmadığı kontrol edildikten ve gerekli emniyet tedbirleri alındıktan sonra, uygun bir şekilde giyinmeli, evde görülebilecek bir yere durumu bildiren bir not bırakılmalı, önceden hazırlanmış olan ŞAHSİ ACİL DURUM ÇANTASI ile acil durumlarda ihtiyaç duyulacak malzemeler; alınarak, bulunulan yer önceden belirlenen yoldan kontrollü, hızlı, dikkatli ancak sakin bir şekilde terk edilmeli ve buluşma noktasına gidilmelidir

Kurulan kriz merkezlerine gidilmeli ve bulunulan durum belirtilmelidir

Bina zarar görmemiş ise, içeri girmek için en az bir saat beklenmeli, ilgililerin görüşü ve duyurusu doğrultusunda hareket edilmeli ve onların izni alınmadıkça içeri girilmemelidir

Ailenin güvenliği sağlandıktan sonra, kurtarma ve ilk yardım konusunda yeterli, bilgi ve beceriye sahip, sağlıkça problemi olmayan birkaç kişi bir araya gelerek birlikte etraftaki evleri dolaşmalı, yıkılan binalarda yardıma ihtiyacı olanlara kurtarma, ilk yardım ve enkaz kaldırma çalışmalarında yardımcı olmalıdır

Çok acil durumlar dışında telefon kullanılmamalıdır Mecbur kalınmadıkça trafiğe çıkılmamalıdır

Deprem sonrası trafiğe çıkılması halinde tedbirli olunmalıdır Depremin zarar vermiş olduğu yollarda büyük yarıklar, çökmeler ve heyelanlar olabilir Köprüler, viyadükler çökebilir Depremin zarar verdiği yerlerden geçilmemelidir

Gelişmeler, önlemler, uyarılar ve açıklamalar pilli radyodan takip edilmelidir Sadece uzmanların ve resmi kaynakların (Kandilli Rasathanesi, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Valilik, Kaymakamlık, Emniyet Müdürlüğü vb) açıklama ve uyarılarına uyulmalı, kulaktan kulağa yayılan şayialara ve söylentilere itibar edilmemelidir Bu gibi durumlarda hırsızlar, yağmacılar gibi kötü niyetli insanlar, evler boşalsın diye yanlış deprem alarmı verebilirler Bunlara karşı güvenlik önlemleri alınmalıdır

Kurtarma, ilk yardım, sosyal yardım ve diğer hizmetlerin aksamaması için yardıma gelen görevliler, gerçekten gereksinim duyulmadıkça meşgul edilmemelidir Panik ve kargaşaya yol açmadan ilgili ve görevlilere yardımcı olunmalıdır

Deniz kenarı yerleşimlerinde, dev dalgalar (Tsunami) ın oluşma olasılığına karşı deniz kenarından uzaklaşılmalıdır

Deprem sonrası çadırlar, yetkililerin gösterecekleri açık alanlara, geçiş yollarını kapatmadan yangın tehlikesi de gözetilerek 5 - 8 er metre ara ile düzgün sıralar halinde kurulmalıdır

Toplu iskân bölgesindeki kurallara ve yöneticilerin talimatlarına sabırlı bir şekilde mutlaka uyulmalıdır Kargaşa, dedikodu ve huzursuzluğa izin verilmemelidir

Özellikle deprem sonrasında açılmış geçici iskan bölgelerinde halkın sağlığı için temizlik ve hijyen kurallarına uyulmalı ve uymayanlar uyarılmalıdır

Temizliğinden emin olunamayan sular içilmemelidir

Tuvaletler, yerleşim yerleri ve su kaynaklarından uzak, sineklere kapalı, koku çıkmayacak ve kolayca temizlenebilecek şekilde yapılmalıdır

Çöpler ağzı kapalı bidonlarda saklanmalı, sık olarak yakılarak ya da gömülerek imha edilmelidir

Ürkmüş evcil hayvanlar sakinleştirilmeli ve koruma altına alınmalıdır

Başkalarının da ihtiyacı olabileceği düşünülerek lüzumundan fazla yardım malzemesi talebinde bulunulmamalı ve alınmamalıdır

Artçı depremler ihtimaline karşı tedbirler alınmalıdır

Aile bireyleri birbirleri ile dayanışma halinde olmalıdır Özellikle çocuklar olayın etkisinden uzaklaştırılmalı ve onlarla konuşularak moral verilmelidir